حال ناخوش تئاتر در چهارمحال و بختیاری/ تئاتر در حال فراموشی است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، کرونا، اقتصاد، معیشت، سیاست، بورس، تورم، بازار، فضای مجازی و آسیب‌های اجتماعی نمونه‌هایی از مشغولیات روزمره این روزهای مردم شده و لایه‌های مختلف این شلوغی‌ و نابسامانی‌ها نیز عمق آن‌ها را بیشتر و پررنگ‌تر کرده است.

در این وضعیت کمتر کسی به دلیل غوطه‌ور شدن در این وادی توان و امکان پرداختن به دل‌مشغولی‌های متعالی‌تری همچون هنر، ورزش، مطالعه، تهذیب نفس و مواردی از این دست که سبب طیب خاطر شده و روح زندگی را به ساحل آرامش می‌رساند را دارد.

اما در این گیر و دار هستند افرادی که شیرین کردن دنیا به‌کام مردم کارشان است و در هر شرایطی حتی در بدترین بحران‌ها در کنار مردم مانده و خود را از جنس آن‌ها حس کرده و ناملایمتی‌ها را می‌‌بینند و می‌شنوند و بیش از هر کسی درک می‌کنند.

هنرمندان، این طیف از مردم که برخلاف هیاهوی اتفاقات و رخدادها، نظریه‌ها، کارشناسی‌ها و بحث و جدل‌های گوناگون خرد و کلان، احساسات انسان‌ها را با تمام وجود درک و همراه با آن‌ها می‌شوند و در تلخی و شیرینی روزگار با ریزبینی و خلاقیت، زوایای پیدا و پنهان را به بوته نقد می‌کشانند و حقایق را با زبان ظرافت و لطافت بیان می‌کنند و به‌نوعی مرهم زخم‌های التیام‌نیافته مردم می‌شوند و خود دیده و شنیده نمی‌شوند.

این قشر که در شاخه‌های متعدد هنری با هنر خود از شور شیدایی تا جان به جان‌آفرین تسلیم کردن عاشق همپای مخاطب می‌شود و او را تا سر حد تعالی بالا می‌برند، اکنون در پیچ‌و‌خم زمانه با رشد انواع وسایل سرگرم‌کننده و پرشتاب، دل‌مشغولی‌های نه‌چندان عمق‌بخش و معناگرا و انواع و اقسام گرفتاری‌ها از چشم‌ها دور شده و جایی برای جاری شدن ندارد.

هنر نزدیک‌ترین ابزار به فطرت پاک و معناطلب انسان است که می‌تواند با معانی قابل درک در هر واقعه‌ای، آگاهی فردی و خرد و هم‌گرایی جمعی ایجاد و در رشد جوامع بشری به‌خصوص در دوره دورافتادگی انسان از اصل خویش، نقش سازنده‌ای داشته باشد و روح وحشت‌زده انسان را از بهت زمانه خارج و به سرمنزل مقصود کمی نزدیک کند.

این ابزار قدرتمند در لایه‌های مختلف اجتماعی نقش‌آفرین است و در فرهنگ‌سازی و تثبیت فرهنگی نیز از اثرگذارترین راه‌ها به‌شمار می‌رود تا جایی که نمی‌توان به سادگی جایگزینی برای آن پیدا کرد چنان‌که بسیاری از تحولات فرهنگی چه در گذشته و چه در حال با استفاده از جلوه‌های مختلف هنری در بین مردم ایجاد و نهادینه شده است.

از میان رشته‌های مختلف هنری، هنر نمایش و تئاتر به دلیل برقراری ارتباط زنده و چهره‌به‌چهره هنرمند و مخاطب بیشترین تاثیر را بر مخاطب و اذهان عمومی دارد و می‌توان آن را یکی از اثرگذارترین انواع هنر در تحول‌آفرینی، فرهنگ‌سازی و تثبیت فرهنگی دانست، از این‌رو اشاعه این هنر صحنه‌ای که امروزه با گسترش استفاده از وسایل الکترونیکی سرگرم‌کننده کمتر نام آن به گوش‌ می‌خورد، ضرورت دارد.

مخصوصا در دوره‌ای که شیوع بیماری کرونا مردم را از هم دورتر و به محدودیت‌های تعاملی بیشتر دامن زده و افراد را به نوعی جمود و خمودگی دچار کرده است، نیاز به تعامل اجتماعی بیش از پیش احساس می‌شود و تئاتر که نمایشی از زندگی و وقایع اکنون مردم و بحران‌های مربوط به هر وهله است می‌تواند با ابراز هنرمندانه همدردی، اندکی از دردهای این روزهای مردم را بکاهد و روح آزرده‌شان را کمی آرام کند.

اما این هنر در بیشه‌زار هنرهای مختلف بیش از همه مغفول مانده و به آن به‌عنوان یک هنر اشتغال‌زا و درآمدزا که می‌تواند تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی را رقم بزند نگاه نمی‌شود، در حالی‌که با توسعه آن گره بسیاری از مشکلات باز و در  هزینه‌های آسیب‌های مختلف صرفه‌جویی چشمگیری خواهد شد. در استان چهارمحال  بختیاری نیز وضعیت بهتر نیست و اهالی تئاتر رضایت چندانی از این وضعیت ندارند.

 کرونا ضرر هنگفتی به هنر تئاتر چهارمحال و بختیاری زد 

شهرام فرجی، معاون هنری، سینمایی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان چهارمحال و بختیاری درگفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در  شهرکرد ، بیان داشت: بعد از شیوع کرونا شاهد رکود خاصی در تئاتر بودیم، قبل از آن با راه‌اندازی تماشاخانه مهر شهرکرد که ویژه اجرای عمومی گروه‌های تئاتر استان است روند روبه‌ رشدی را داشتیم و کارهای آماده با نوبت‌دهی اجرا  زمان خالی نداشت اما با شیوع کرونا تمام فعالیت‌های هنری تعطیل شد به خصوص در تئاتر سه کار برای اجرا آماده شده بود که با تعطیلات روی صحنه نرفت.

وی با بیان اینکه سال گذشته جشنواره تئاتر با حضور هیئت داوران و عوامل اجرایی و نبود تماشاچی برگزار شد، توضیح داد: امسال هم رکود در تئاتر وجود دارد و فقط یک تئاتر خیابانی در مردادماه در لردگان برگزار می‌شود و پس از آن نیز در شهرستان‌های دیگر اجرا خواهد شد.

فرجی خاطرنشان کرد: استان چهارمحال و بختیاری قبل از شیوع کرونا سه سال پیاپی در جشنواره فجر نماینده داشت و در این رشته حرکت روبه جلو داشتیم چراکه استعداد و ظرفیت هنرمندان استان بسیار زیاد است.

وی در پایان گفت: سال گذشته تسهیلات کم‌بهره به هنرمندان اختصاص داده شد و امسال نیز ثبت‌نام اعطای تسهیلات از طریق صندوق اعتباری هنر آغاز شده است، قبل از عید امسال نیز کمک‌های بلاعوض در قالب عیدی و... به هنرمندان اختصاص داده شد.

 وجود 18 گروه نمایشی در استان / فعالیت مستمر 250 نفر در تئاتر استان 

اصغر اشراقی کارشناس هنرهای نمایشی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در  شهرکرد ، درباره وضعیت تئاتر استان، اظهار داشت: اکنون 18 گروه نمایشی ثبت‌شده کشوری در استان داریم که در شهرستان‌های شهرکرد، فارسان‌‌ بروجن و لردگان مستقر هستند و در شهرستان‌های دیگر نیز گروه‌های ثبت‌شده استانی فعال هستند.

وی با اشاره به اینکه حدود 250 نفر فعال مستمر تئاتر در استان داریم، افزود: حدود هزار نفر به صورت موقت فعالیت می‌کنند که تعدادی نویسنده متن تئاتر نیز در بین آن‌ها فعالیت دارد.

کارشناس هنرهای نمایشی عنوان داشت: مشکلی که در دو سال گذشته با آن روبرو بوده‌ایم نویسندگی و نمایشنامه‌نویسی است، کارگاه‌های آنلاین طی این دو سال برگزار و حدود 12 نفر نویسنده به جمع نویسندگان افزوده شد و انتظار می‌رود امسال و سال آینده متن‌های آن‌ها آماده اجرا شود.

اشراقی خاطرنشان کرد: برای اجرای تئاتر امکانات مناسب از جمله سالن مهر شهرکرد اختصاص داده و سالن امیرکبیر نیز برای تمرین درنظر گرفته شده است؛ وضعیت تئاتر استان تا قبل از شیوع کرونا در حال پیشروی و ارتقا بود اما با تعطیلی، این روند بسیار کند شد تا در بهمن و اسفند 99 که رونق دوباره گرفت و  تقرییا به صورت میانگین هر 15 روز یک اثر اجرا می‌شد و شناخت خوبی در مردم نسبت به تئاتر و بهره‌گیری از آن ایجاد شده بود اما با تعطیلی دوباره روبرو شدیم و تاکنون اجرای زنده‌ای به غیر از جشنواره که به صورت آنلاین و حضور هیئت داوران برگزار شد، نداشتیم.

وی با اشاره به اینکه خاصیت تئاتر در اجرای نفس به نفس و رو در رو با مخاطب است، اضافه کرد: برگزاری آنلاین جشنواره و کلاس‌‌ها مورد استقبال هنرمندان و عموم قرار نگرفت اما اگر شرایط روبه بهبود برود با تصمیم ستاد کرونا و ظرفیت محدود اقدام به برگزاری تئاتر خواهیم کرد.

کارشناس هنرهای نمایشی یادآور شد: در مردادماه دو تئاتر خیابانی در شهرستان لردگان برگزار می‌شود که برنامه به این شکل است که تئاترهای شهرستانی پس از پنج بار اجرا به صورت استانی اجرا شوند که تلاش می‌شود در صورت بهبود وضعیت کرونا جشنواره استانی نیز در آذرماه برگزار شود.

وی با اشاره به اینکه مهاجرت استعدادهای تئاتر استان به سایر استان‌ها از قبیل اصفهان، شیراز و تهران، تشریح کرد: تئاتر به لحاظ فراوانی تماشاچی در استان‌های بزرگ درآمدزا است اما در چهارمحال و بختیاری اینطور نیست، سال گذشته تعدادی از بازیگران حرفه‌ای تئاتر استان مهاجرت کردند و سال‌های قبل نیز با شرکت در جشنواره‌ها جذب سایر استان‌ها می‌شدند.

کارشناس هنرهای نمایشی فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: بودجه دولتی امکان حمایت از هنرمندان تئاتر را نمی‌دهد چراکه تئاتر در عین فرهنگ‌ساز بودن، هزینه‌بر است اما درآمدزا نبوده و بازدهی مالی ندارد و تا زمانی که از سوی دولت حمایت نشود اتفاق خوبی در آن نمی‌افتد.

وی مطرح کرد: تورم یکی از مشکلات عمده در راه توسعه تئاتر استان است زیرا وسایل دکور که تا سال پیش با 5میلیون تومان تهیه می‌شد الان با 15میلیون تومان باید تهیه شود و حمایتی که از هنرمندان می‌شد 2 میلیون تومان بود و الان 5میلیون تومان شده است که عملا نمی‌توان با آن کار موثری انجام داد.

  بسیاری از نویسندگان تئاتر استان غیرفعال شده‌‌اند 

مهدی حسن‌زاده، مدیر پردیس سینمایی بهمن شهرکرد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در  شهرکرد  اظهار داشت: هنرمندان انرژی و وقت خود را صرف یادگیری و تمرین هنر می‌کنند و حتی فکر، روح و روانش درگیر کار هنری می‌شود اما کار هنری از لحاظ اقتصادی برای هنرمند مقرون به‌صرفه نیست.

وی با بیان اینکه هنرمند برای امرار معاش خود مجبور به فروش اثر هنری خود با قیمتی بسیار نازل‌تر از قیمت واقعی که برای آن زحمت کشیده می‌شود، افزود: هنرمندان تئاتر باید ساعات زیادی را در طول سال به تمرین بپردازند به عنوان مثال برای یک اجرای یک ساعته حداقل دوماه باید تمرین داشته باشند و همه عوامل نیز با هم هماهنگ شوند و هزینه دکور و هزینه‌های جانبی نیز اضافه می‌شود تا اجرای تئاتر به‌خوبی برگزار شود.

مدیر پردیس سینمایی بهمن شهرکرد با بیان اینکه حمایت از سوی نهادهای مربوطه انجام می‌شود ولی کفایت نمی‌کند، عنوان داشت: باید برای تئاتر برنامه‌ریزی شود و حمایت‌‌های لازم نیز هدفمند باشد، می‌توان هزینه برگزاری یک جشنواره را به تولید چند تئاتر خوب اختصاص داد که همه هنرمندان حاضر در آن تئاتر منتفع شده و کسب درآمد کنند.

حسن‌زاده تصریح کرد: وقتی شغلی به مشکل برمی‌خورد جامعه متوجه شده و رسانه‌ها نیز به آن می‌پردازند، صاحبان آن شغل اعتصاب و اعتراض می‌کنند اما اهالی هنر به‌ویژه در بخش تئاتر حمایتی نمی‌شوند و اگر هنرمند کار نکند کسی نمی‌گوید چرا این کار تعطیل شد و هنرمند کاری نمی‌کند؟!

وی با اشاره به اینکه دستگا‌های فرهنگی از جمله فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی هنر هستند، ادامه داد: نمی‌توان نوک پیکان را به سوی یک دستگاه بگیریم و یک نفر را محکوم به حمایت نکردن کنیم چراکه مسئله باید از پایه و اساس درست شود و هنرمندان از سوی دولت حمایت شوند و این حمایت موجب تولید و اجرای کارهای مطلوب شود.

حسن‌زاده با اشاره به اینکه بسیاری از نویسندگان تئاتر استان غیرفعال شده‌ و به مشاغل دیگر روی آورده‌اند، خاطرنشان کرد: پتانسیل‌های ارزشمندی در استان داریم که به تهران و از آنجا به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند زیرا شرایط بهتری خواهند داشت.

وی با اشاره به اینکه استقبال هنرجویان تئاتر برای یادگیری آن بسیار کم شده است، اضافه کرد: انگیزه هنرجویان بسیار اندک است و ورودی علاقمندان به کلاس‌های بازیگری کاسته شده که بیانگر آینده نداشتن این شغل در استان است و سال به سال هم تعداد خروجی بیشتری از حرفه بازیگری داریم.

انتهای پیام/ز