پسا کرونا و "کودکان محروم از مدرسه" سردرگم میان مشکلات آموزش و پرورش

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی تهران در یک نشست تخصصی، علل بازماندگی از تحصیل و راهکارهای عملی کاهش آن در دوران "پسا کرونا" را بررسی میکند.

دکتر بهروز نظری؛ مدیر گروه تحقیقاتی آموزش و توسعه پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی تهران در این نشست اظهار کرد: پژوهشی در فاصله سال‌های 96 تا 98 در پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی تهران با کارفرمایی سازمان مدیرت کشور برای شناسایی و تبیین بازماندگی از تحصیل و راه‌های بازجذب بازماندگان از تحصیل به شرایط آموزشی انجام شد که در نوع خود بی‌نظیر بود؛ براساس نتایج این پژوهش، هزینه اقتصادی ناشی از ترک تحصیل در جوامع مختلف زیاد برآورد می‌شود که نیازمند چاره‌اندیشی است.

وی با اعتقاد به این‌که با ریشه‌کنی بی‌سوادی میزان مرگ و میر، بیماری‌ها، بزه‌‌های اجتماعی و خشونت‌های خانگی کاهش می‌یابد، افزود: برطرف کردن معضل نداشتن بهره‌وری اقتصادی تا میزان زیادی به ریشه‌کنی بی‌سوادی گره خورده است، بدین معنا که به کمک سوادآموزی می‌توان نیروی بزه‌کار را به نیروی کار ماهر تبدیل کرد.

مدیر گروه تحقیقاتی آموزش و توسعه پژوهشکده مطالعات توسعه  خاطرنشان کرد: در میان مشکلات آموزش و پرورش کشور تصویر مناسبی از کودکان محروم از مدرسه چه از لحاظ پیشگیری و چه از لحاظ درمان در کشور وجود ندارد.

دکتر نظری با بیان این‌که کلید آغاز این کار پژوهشی در سال 95 زده شد، تصریح کرد: در آن سال براساس اطلاعات سامانه آماری آموزش و پرورش، شمار نوجوانان 6 تا 18 ساله بازمانده از تحصیل یک میلیون و 700 هزار نفر برآورد شده بود اما براساس آمار غیررسمی در خصوص کودکان کار رقم‌های مختلفی  مطرح است از  3میلیون در نظر بگیرید و گاهی این میزان تا 7 میلیون نفر عنوان می‌شود.

وی با بیان این‌که در جامعه ایرانی 10 میلیون بی‌سواد مطلق وجود دارد، افزود: طبق سرشماری، چرخه بازماندگی از تحصیل تا پایان دوره آموزش عمومی، حدود 10 میلیون نفر است یعنی این تعداد از کودکان و نوجوانان واجب‌التعلیم از فضای آموزشی بیرون هستند؛ هدف از انجام این پژوهش هم شناخت عوامل بازماندگی از تحصیل بود و این‌که چگونه و به چه شیوه‌هایی کودکان را به آموزش بازگرداند.

نظری خاطرنشان کرد: در بخش اسنادی این مطالعه، 3 عامل نقش‌آفرین بودند؛ عامل نقش‌آفرین اول منابع مالی است، عامل دوم فقدان زیرساخت‌های عمرانی لازم در مناطق غیربرخوردار که به نابرابری منطقه‌ای منجر شده و بالاخره عامل سوم وجود کودکان 2 زبانه در برخی مناطق کشور است.

مدیر گروه تحقیقاتی آموزش و توسعه پژوهشکده مطالعات توسعه با بیان این‌که در مطالعه کمی سعی شد با استفاده از روش پیمایش اهمیت عوامل موثر در بازماندگی از تحصیل مشخص شود، افزود: برای این منظور کل کشور به 10 منطقه تقسیم شد تا  واریانس هر طبقه حداقل و فاصله طبقاتی حداکثر باشد؛ در نهایت جامعه آماری تحقیق از کودکان بازمانده از تحصیل تهران، سیستان و بلوچستان، کرمان خوزستان و آذربایجان‌غربی با یک گروه 1405 نفری از 5 استان به‌صورت تصادفی انتخاب شد.

دکتر نظری افزود: هم‌چنین برای این‌که به گروه نمونه دسترسی پیدا کنیم (روش نمونه‌گیری از جمعیت پنهان) از روش گلوله برفی استفاده کردیم؛ از وزارت تعاون لیست فرزندان کار و از آموزش پرورش، آمار کودکان بازمانده از تحصیل خواسته شد بدین ترتیب جدول توزیع کودکان بازمانده از تحصیل در 10 منطقه تعیین شد و پرسشگران با مراجعه حضوری به آدرس افراد پرسشنامه‌ها را تکمیل کردند همچنین از جامعه مورد مطالعه خواسته شد اگر فرزند بازمانده از تحصیل دارند اعلام کنند. 

وی با بیان این‌که این مطالعه با گروه مطالعاتی 100 نفره انجام شد، خاطرنشان کرد: در این پژوهش به یکسری عوامل و یکسری راهکارها دست یافتیم مدلی تعریف شد که مطابق آن مدل نظام آموزشی باید درباره کودکان بازمانده از تحصیل پاسخگو باشد.

مدیر گروه تحقیقاتی آموزش و توسعه پژوهشکده مطالعات توسعه تصریح کرد: برای داشتن آموزش دسترس‌پذیر، افزایش کیفیت آموزش و سیستم آموزشی حساس و مقاوم به خروج از تحصیل نیازمند حمایت هستیم.

نظری با بیان این‌که طی این نشست علمی تخصصی گزارشی از کار تجربه زیسته مدرسه صبح رویش(مدارس مینی‌بوسی در تهران) ارائه می‌شود، افزود: در این نشست یک چشم‌اندازی از بازماندگی از تحصیل در دوران پساکرونا هم دیده شده است هم‌چنین درباره سواد دیجیتال و علت محرومیت از فضای مجازی در دوران کرونا صحبت خواهد شد.

وی با بیان این‌که شاخص‌های بازماندگی از تحصیل از دید آموزش و پرورش بازگو می‌شود، تصریح کرد: همچنین نگاهی به اقدامات انجام شده درباره بازماندگی از تحصیل در دوران پیش از کرونا خواهیم داشت.

بی‌سوادی در ایران یک معضل ملی

مدیر گروه تحقیقاتی آموزش و توسعه پژوهشکده مطالعات توسعه یادآور شد: بی‌سوادی یک معضل ملی است و در جامعه 80 میلیونی ایرانی وجود حدود 10 میلیون نفر بی‌سواد مطلق که توانایی خواندن و نوشتن ندارند، غیرقابل قبول است البته مسلم است که این موضوع پس از کرونا تشدید شده است.

براساس این گزارش، پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی تهران نشست تخصصی گروه پژوهشی آموزش و توسعه را با عنوان «تبیین بازماندگی از تحصیل و راهکارهای عملی کاهش آن در دوران پساکرونا» را 3 اسفند ماه 1400 از ساعت 8:30 تا 13 در مرکز همایش‌های معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی تهران واقع در بلوار کشاورز، بین خیابان نادری و فلسطین پلاک 118 برگزار می‌کند. 

انتهای پیام /