واکاوی شبهاتی که برچسب پایتختی ام‌اس را به اصفهان زد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، شعار "اصفهان، پایتخت ام اس ایران" در حالی سال‌ها است در اذهان عمومی جای گرفته که بر باور بسیاری از پزشکان این عرصه، این موضوع تنها یک عنوان ژورنالیستی است.

تقریبا 8 سال پیش بود که رئیس انجمن بیماران ام اس اصفهان با قاطعیت از شیوع بالای بیماران ام اس در این استان خبر داد و عنوان پایتختی را بر چهره استان نصب کرد و این مسئله در حالی بود که به خاطر تبعاتی که این خبر در کشور ایجاد کرد، این پزشک مسئول برای همیشه از مصاحبه شفاف با رسانه‌ها خودداری کرد.

هر چند مسعود اعتمادی‌فر پس از عنوان "اصفهان ، پایتخت ام اس" برای حفظ آرامش فضای استان، در آن زمان این امر را به شدت تکذیب کرد اما هنوز این شک و دودلی برای مردم اصفهان وجود دارد.

شبهات پایتخت نشینی ام اس اصفهان

رسانه‌ها به دنبال گشتن عوامل پایتخت نشینی ام اس اصفهان به این فرضیه رسیدند که برنج لنجان در اصفهان به خاطر فلز کادمیم موجود در آن مصرف کنندگان را بیشتر مستعد ابتلا به ام اس می‌کند، هر چند این موضوع از سوی یک کارشناس بهداشت محیط، مطرح است، اما به علت اینکه مسئولان دانشگاه علوم پزشکی آن را رد کردند، همچنان در مقام فرضیه باقی مانده است.

ریختن پساب‌های کارخانجات صنعتی اصفهان به زاینده‌رود و آبیاری زمین‌های کشاورزی با آب‌های آلوده از دیگر فرضیات احتمالی افزایش ام‌ اس در اصفهان بود که از سوی عده‌ای از کارشناسان بهداشتی مطرح شد که این مورد هم مورد تأیید مسئولان دانشگاه علوم پزشکی قرار نگرفت.

البته در این هجمه شک و تردیدها برای پیدا کردن دلایل افزایش بیماری ام‌ اس در این استان و طرح فرضیه پایتخت بودن آن، برخی از مسئولان دلیل افزایش بیماری ام اس در اصفهان را وجود کارگاه‌های طلاسازی عنوان کردند و این فرضیه  مطرح شد که وجود موادی چون سیانور، اسید و تیزآب در این کارگاه‌ها بوده که علاوه بر مشکلات تنفسی برای ساکنان سبب شیوع بیماری MS در اصفهان شده که این موضوع هم از نظر علمی مورد اثبات شده‌ای نیست.

دلایل افزایش جمعیت بیماران ام اس در استان اصفهان

هر چند اعضای گروه مغز و اعصاب اصفهان افزایش جمعیت بیماران ام اس استان را هیچ گاه رد نکردند اما تمام سعی و تلاش خود را کردند که بسیار منطقی و زیرکانه این موضوع را برای اهالی رسانه تشریح کنند تا از تشویش اذهان عمومی به نحوی ممانعت شود.

مسئولان علوم پزشکی اصفهان در وهله نخست روند پرسرعت بیماری ام اس را همچون سایر استان‌ها و کشورهای پیشرفته دانستند و آن را امری طبیعی اعلام کردند و در فاز دوم با بیان اینکه اصفهان به دلیل وضعیت بهداشتی و درمانی بالا و امکانات تشخیصی بسیاری که دارد، به غیر از پوشش بیماران استان پذیرایی بیماران از استان‌های محروم و همجوار همچون یزد، چهارمحال بختیاری و شهرکرد بوده و به اشتباه این شبهه پیش آمده که اصفهان پایتخت بیماران ام اس است.

مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ارتقای فرهنگ بهداشتی مردم اصفهان را عامل  رجوع  بیشتر آنها به مطب‌های پزشکی می‌دانند و اعتقاد دارند که این مسئله سبب شده تا موضوع " اصفهان ، پایتخت ام اس" به اشتباه در اذهان مردم فراگیر شود.

تمام این نکات به حق منطقی و در جای خود قابل تقدیر است اما موضوعی که بر کسی پوشیده نیست اینکه تهران از نظر این سه نکته جایگاهی برتر از اصفهان دارد و یا استان‌های بزرگی همچون مشهد، تبریز و شیراز وضعیتی مشابه اصفهان دارند اما چرا چنین شبهه ای برای این استان‌ها پیش نیامده است
باز هم این سوال و شبهه پیش می‌آید که چرا فرضیه " اصفهان، پایتخت ام اس " همچنان به قوت خود باقی است.

البته در این میان پزشکانی هم بودند که وقتی نظر آنها را در ارتباط با "اصفهان، پایتخت ام اس" پرسیدیم سکوت را بر صحبت ترجیح دادند و تنها به یک سخن اکتفا کردند که گویای همه چیز است " چه بگوئیم که نگفتنمان بهتر است" !.

ام اس یک مسئله علمی است نه یک مسابقه طناب کشی

عضو مرکز تحقیقات مغز و اعصاب اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، درباره فرضیات مطرح شده در مورد پایتختی ام اس اصفهان گفت: از نظر علمی هیچ یک از این فرضیات پذیرفته نشده زیرا تاکنون تحقیق و پژوهش پزشکی در مورد فرضیات مطرح شده انجام نگرفته است.

فریبرز خوروش با بیان اینکه بحث عوامل بروز ام‌اس یک بحث علمی است نه  یک مسابقه طناب کشی که هر کسی یک دلیلی را بدون مبحث علمی عنوان کند تا به هر دلیلی جریان را به نفع خود تمام کند، اظهار کرد: اینکه گفته شده تا 10 سال آینده هر خانواده ایرانی یک بیمار مبتلا به ام‌اس دارد با این فرض که، خانواده را یک پدر، مادر، خواهر و برادر در نظر بگیریم، این مسئله غیر قابل باور است.

وی اظهار کرد: اما اگر یک فامیل را یک خانواده بزرگ بدانیم، این احتمال صحیح به نظر می‌رسد و این در حالی است که اگر در یک خانواده چهار نفره در نظر گرفته شود، یعنی از هر 40 نفر یک نفر مبتلا به ام‌اس می‌شود که بازهم این آمار صحیح نیست.

پایتخت بودن ام اس اصفهان تنها یک عنوان ژورنالیستی است

عضو کمیته تایید داروهای بیماران ام‌اس استان اصفهان نیز در این زمینه به تسنیم گفت : بیماری ام‌اس در این استان مانند بسیاری از استان‌های کشور شایع است.

وحید شایگان‌نژاد افزود: در حال حاضر بالاترین آمار ام‌اس را در کشورهای اروپایی، استرالیا و آمریکای شمالی شاهد هستیم و این در حالی است که شیوع ام‌اس در ایران هم در حال نزدیک شدن به این آمار است.

وی خاطرنشان کرد: شیوع ام‌اس در 100 سال اخیر در سطح دنیا افزایش یافته است، اما هنوز هیچ کس از دلیل آن مطلع نیست.

سیگار و کمبود ویتامین D از فرضیات محیطی موثر بر ام اس

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در این زمینه گفت: تعداد بیماران اصفهان هم‌ردیف سه استان تهران، شیراز و اراک است و پایتخت بودن آن، تنها یک عنوان ژورنالیستی است.

شایگان‌نژاد با بیان اینکه در سال‌های اخیر در تمام استان‌ها کمیته‌ای برای این بیماران تشکیل شده که هر بیمار مشکوک به ام‌اس ابتدا با نظر جمعی از متخصصان مغز و اعصاب مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از تشخیص قطعی بیماری، موضوع به بیمار گفته می‌شود، بیان کرد: روند شیوع ام اس در زنان بیش از مردان است.

وی با اشاره به اینکه در 70 درصد از موارد شاهد بروز ام‌اس در افراد 20 تا 40 ساله هستیم که 30 درصد آن را در افراد کم‌تر از 20 ساله و بالاتر از 40 ساله مشاهده می‌کنیم، خاطرنشان کرد: سیگار و کمبود ویتامین D جزو فرضیه‌های محیطی موثر در ام‌اس است که احتمال ارتباط با برخی از ویروس‌های دوران کودکی هم می‌رود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان چند وقت پیش اعلام کردند که اصفهان همچون سایر استان‌ها  دلیل  بروز بیماری ام اس را نمی‌داند و این در حالی است که آنها معتقد هستند که اصفهان پایتخت این بیماران نیست و اگر هم جمعیت بیماران ام اس در اصفهان زیاد بوده، به دلیل مراجعه زیاد بیماران از سایر استان‌ها به اصفهان است.

در این میان برخی از مسئولان هشدار دادند که اگر روند ابتلا به ام اس به همین منوال باشد، تا 10 سال دیگر درهر خانواده ایرانی یک فرد مبتلا به ام اس داریم که این سخن از سوی مسئولان علوم پزشکی اصفهان هم به راحتی پذیرفتنی نیست.

ترس از واقعیت یافتن شبهات ام اس اصفهان 

البته در این میان در یکی از رسانه‌های ملی آورده شده بود که  ام‌اس در شهرهای صنعتی و در کنار کارخانه‌های آلوده کننده هوا و آب شایع‌تر است که البته چون هنوز هیچ استناد علمی در این رابطه وجود ندارد، این موضوع در حد یک فرضیه باقی مانده است.

بر اساس این فرضیه در اصفهان که آلوده‌ترین شهر صنعتی ایران است و از نظر غلظت مواد توکسیک و خطرناک در آب، خاک و هوا رتبه بالائی را در کشور دارد نیز این فرض هشدار وجود دارد، به طوری که احتمال می‌رود این بیماری در شهرهایی که در حاشیه زاینده‌رود و مجاور کارخانجات آلوده‌کننده قرار دارند، شیوع بیشتری داشته است، هرچند این موضوع هم از سوی مسوولان دانشگاه علوم پزشکی، رد شده است.

در این بازار شایعات و فرضیات این نکته جالب آمد که بیشترین مبتلایان در شهر اصفهان سکونت دارند و در شهرستان‌هایی چون نجف آباد، زرین شهر، مبارکه و فولادشهر آمار بیماران بالا بوده است.
اگر تمام این فرضیات به صورت علمی رد شود، بر هیچ کس آسیبی وارد نمی‌شود اما اگر یک صدم درصد هم این احتمالات و فرضیات را پس از تحقیق علمی اثبات شده بدانیم، به طور قطع باید تا دیر نشده چاره‌ای برای آن اندیشید.

داستان ام اس، داستان زخم های متعدد

بیماری ام.اس امروزه به یک بیماری دوران جوانی لقب گرفته زیرا اکثر مبتلایان در رده سنی 18 تا 25 سال را درگیر کرده و بیشترین سنین ابتلا را در بین 18 تا 35 سالگی شاهد هستیم.

دکتر هاوارد واینر نویسنده کتاب" در جستجوى درمانی براى بیمارى ام‌اس" اعلام کرده که از نظر من تلاش برای کشف علاجی قطعی برای بیماری MS تفاوت چندانی با فتح قله اورست ندارد.

وی که استاد بخش نورولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد در بوستون ماساچوست است در این کتاب بر این موضوع تاکید کرده است که چگونه دانش بشرى در حال رفع کردن معماى بیمارى ام اس بوده، بیان کرد: در مورد بیماری  ام اس هیچ‌کس تا به‌حال قله نهایی را فتح نکرده و هدف غایی بسی با ارزش است.

از نظر این استاد فرهیخته، داستان بیماری ام اس در واقع داستان داستان‌ها است؛ داستان افرادی است که از این بیماری مزمن و پیشرونده رنج می‌برند، داستان توان و استقامت آن‌ها در مقابله با بیماری و داستان اثرات این بیماری مخرب بر خانواده آن‌ها است.

ماجرای آن‌هایی است که در مبارزه با ام‌اس پیروز شدند و آن‌هایی که مبارزه را باختند.

برخی از بیماران ام اس ترس فراوان و عقاید نادرستی در مورد بیماری دارند و باید به آن‌ها امید داد، به علاوه، درمان‌های جدید را باید روی بیماران  ام اس آزمود و هزاران نفر در عرض سالیان گذشته خود را داوطلبانه در معرض این درمان‌ها قرار داده‌اند.

گزارش: عاطفه قلع ریز

انتهای پیام/