بنیانیان: حمایت‌ بی‌منطق، مانع پیشرفت سینما/ سرگرمی سینما را به معنای غربی فهمیدیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در بخش اول این برنامه محمد باشه آهنگر در توضیح این مسئله که آیا مخاطب سینما اصل است یا محتوای آن گفت:نظر های مختلفی راجع به این بحث وجود دارد. مهم ترین بخش هایی که سینما با آن درگیر است یکی هنرمندان هستند و دیگری مخاطب. بسیاری سینما را سرگرمی می‌دانند و فقط به فکر لذت بردن مخاطب هستند، به نظر من هم این مطلب درست است که مخاطب باید لذت ببرد ولی این تمام خواسته ما از سینما نیست.

وی افزود: در جامعه امروز رسانه ها تاثیر زیادی بر روی مخاطبان خود می گذارند لذا اگر ما فقط به فکر سرگرم کردن مخاطبین خود باشیم از اندیشه هایی که می توان با تصویر و سینما به مخاطب انتقال داد عقب می مانیم. در سالهای اخیر سینمای ایران از همین زاویه ضربه خورده است یعنی در برخی از فیلم‌ها، شأن مخاطب رعایت نمی‌شود و به نظرم علت این مسئله ناشی از اندیشه هنرمند، مسائل مادی و نوع سیاست گذاری‌هایی است که از طرف مسئولین به جامعه هنری اعمال می‌شود.

آهنگر در پاسخ به این سوال که علت بی‌میلی مردم به سینما چیست گفت: زمانی که کارهای سینمایی سفارشی شود، چرخه اصلی هنر دچار اشکال می‌شود و طبیعتا مخاطب از این سینما فاصله  می‌گیرد. البته نمی‌توان گفت همه فیلم‌های سفارشی این گونه هستند. به طور مثال در هالیوود برخی فیلم‌ها حتی به سفارش سازمان‌های نظامی مثل پنتاگون و سیا ساخته شده‌اند اما جز فیلم‌های ماندگار سینما شدند چون این فیلم ها محتوا را غیرمستقیم به مخاطب القا می کنند.

گفت‌وگو با 150 نفر برای ساخت «ملکه»

کارگردان فیلم «ملکه» در ادامه گفت: فیلم «ملکه» نیز سفارشی بود از طرف وزارت نفت به مناسبت 100 سالگی این صنعت در ایران. در آن روز من هر فیلم نامه‌ای را قبول نکردم و در نهایت به این ایده رسیدیم که بحث مقاومت در دوران دفاع مقدس را به پالایشگاه آبادان برسانیم. در مدت 12 ماهه تحقیقات این فیلم، با بیش از 150 نفر از افرادی که در دوران دفاع مقدس در پالایشگاه آبادان کار می‌کردند گفت‌و‌گو کردیم. در فیلم ملکه ما به دنبال آن بودیم که اثری را به بیننده تحویل دهیم که چند شاخصه مهم را داشته باشد. در درجه اول واقع گرا باشد، دوم پاسداشت زحمات کسانی که در زمان جنگ در پالایشگاه آبادان حضور داشتند باشد، در درجه بعدی اثری ماندگار باشد که بن مایه‌های فلسفی و جوانمردی ایرانی را داشته باشد.

کمک‌ دولتی به شکل کنونی عامل  تخریب سینما است

در بخش دوم برنامه حسن بنیانیان پژوهشگر مسائل فرهنگی در پاسخ به این سوال که بزرگترین حق مخاطب بر سینما را چه می‌دانید گفت: مخاطب در درجه اول برای سرگرمی و تفریح است که به سینما می‌آید و وظیفه هنرمند است که از این فرصت استفاده کند و بتواند پیام خودش را منتقل کند و بستر رشد مخاطبین را فراهم کند. نگاه متعهدانه این گونه است که باید از این موقعیت به وجود آمده نهایت استفاده را کرد و موجب ارتقای سطح اخلاق و فهم مخاطب شد. زمانی که از یکی فیلمی استقبال می شود مسئولیت آن فیلم ساز هم بیشتر می‌شود.

بنیانیان در بیان تفاوت‌های بین سرگرمی و لذت جویی گفت: تفاوتی که انسان با حیوان دارد در فطرتی است که خداوند به انسان‌ها داده است. برخی لذت‌ها بین ما و حیوانات مشترک است و برخی مختص انسان هاست. به طور مثال بعضی از صحنه‌های دفاع مقدس دردناک است ولی زمانی که با دید فطری نگاه می‌کنیم زیبایی‌های زیادی دارد و لذت بخش است.

هنرمندی می‌تواند به لذت‌های حیوانی انسان بپردازد و آن ها را نمایش دهد و هنرمند دیگری فطرت‌های انسانی را تحریک می‌کند و به تصویر می‌کشد. این ناشی از نگاه هنرمند به سینما است.

وی افزود: سینمای ما مشکلات جدی دارد و حمایت‌های بی منطقی که امروز از سینما می‌شود مانند حمایت‌هایی که از بخش خودرو انجام می‌دهیم مانع از پیشرفت سینما می‌شود. به نظر من باید از سینما حمایت شود ولی شکل این حمایت‌ها بسیار مهم است. شکل کمک‌های ما به سینما تخریب کننده است. امروز  قبل از ساخت فیلم هزینه تولید را به تهیه کننده می دهیم که باعث این فیلم ساز دیگر به فکر مخاطب نباشد چون پول خودر ا گرفته است. البته در آینده به نظر همین فیلم ساز هم می‌شود. در عوض این پولی که به فیلم ساز تزریق می‌کنیم باید تعداد سینماها را افزایش دهیم تا بتوانیم فرصت بیشتری به هنرمندان برای عرضه آثارشان بدهیم.

بنیانیان در ادامه گفت: برخی از فیلم سازان تنها به مسائل مادی و حضور در جشنواره‌های خارجی فکر می‌کنند و اصلا مخاطب ایرانی برایشان اهمیتی ندارد.

جذابیت؛ حلقه مفقوده سینمای ایران

سید شیر حسینی دیگر مهمان این برنامه در خصوص بخش سرگرم کننده سینما گفت: ما شاید واژه سرگرمی را با تفریح می‌شناسیم. اصولا سه رویکرد به تفریح وجود دارد رویکرد اول تفریح را عبس و بیهوده و لهو می‌داند. رویکرد دوم تفریح را ابزاری برای انجام دادن سایر کارها می‌دانست. رویکرد سوم به تفریح اصالت می دهد و لذت جویی موضوعیت پیدا می کند البته صرفا لذت مادی مطرح نیست. به نظر من در پس از انقلاب به مقوله لذت کم توجهی شده است و گاهی اوقات آن را مقابل دین قرار داده ایم. متاسفانه سرگرمی را در نگاه نظری‌مان به معنای غربی‌اش تقلیل دادیم و آن را در مربع شهوت، شهرت، ثروت و قدرت دیدیم.

وی افزود: به نظر من حلقه مفقوده سینما و تلویزیون در کشور ما جذابیت است. آمار فروش فیلم‌های سینمایی نشان دهنده این مسئله است. اگر فیلم هایمان جذابیت نداشته باشند اصلا مخاطب به سراغ ما نمی آید که ما بخواهیم مفهومی را انتقال دهیم. سینما در مرحله اول می‌خواهد لذت دیدن و به تصویر کشیدن صحنه ها را به ما نشان دهد، پس زمانی که شما این لذت را حذف کنید به طور خودکار سینمایی وجود ندارد. امروز می‌بینید که مردم با نرفتن به سینما به همه ی ما پیام می‌دهند که فیلم ها جذاب نیستند.

حسینی در پایان گفت: بنابراین زمانی که سینماگر ما به جای اینکه هزینه و سودآوری خود را از مردم و مخاطبین خود به دست آورد از دولت می گیرد، طبیعی است که دیگر برای مردم هم فیلم نمی سازد بلکه برای دولت فیلم می سازد و این جاست که در این سینما مخاطب جایگاهی ندارد.

انتهای پیام/