سرطان «تغییر کاربری» در حال بلعیدن اراضی کشاورزی/۱۰۰هزار هکتار زمین بدون آب رها شد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم سیدمحمد موسوی در نشست خبری امروز که به مناسبت هفته دولت برگزار شده بود گفت: امنیت غذایی جزو اولویت‌های اساسی جمهوری اسلامیاست و رکن استقلال ملی محسوب می‌شود. وظیفه و تکلیفی است که برعهده بخش کشاورزی گذاشته شده هاست.

وی با بیان اینکه بخش کشاورزی بر چند مبنا استوار است و این مبناها و پایداری و توسعه تولید کمک می‌کمند افزود: پویای کشاورزی به تامین آب وابسته است. اگر آب تامین نشود یا تامین شود ودرست از آن استفاده نگردد ما به تولید پایداری دست پیدا نمی‌کنیم.

موسوی ادامه داد:‌در سالهای گذشته دو میلیارد و 900 میلیون متر مکعب آب استحصالی استان تهران در اختیار بخش کشاورزی بود اما امروزه با احداث سدهایی مانند لار، لتیان، طالقان، کرج و... و با رشد تصاعدی جمعیت شهرها و با توجه ارجحیت آب شرب و بهداشتی نسبت به آب کشاورزی سهم آب این بخش 50 درصد کاهش یافته و به یک میلیارد و 510 میلیون متر مکعب رسیده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران تصریح کرد: این مسئله سبب شده بالغ بر یکصد هزار هکتار اراضی حاصلخیز استان بلاکشت بماند و رها شود. 

موسوی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود در افق 1404 یک میلیارد و 300 میلیون متر مکعب آب فاضلاب شهری تصفیه شده و در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد. 

وی با بیان اینکه سهم بخش کشاورزی از آب سدها نسبت به گذشته نزدیک به 70 درصد کاهش پیدا کرده است گفت: دشت‌های استان تهران به علت برداشت‌های بی‌رویه از آبهای زیرزمینی به طور متوسط سالیانه با افت یک تا 2 متر از آب‌های زیرزمینی روبرو هستند. از طرفی ما با کاهش کیفیت آب این چاه‌ها نیز مواجه هستیم. 

موسوی افزود: در سال گذشته آبی نزولات آسمانی حدود 26 درصد کاهش پیدا کرده و از سوی دیگر دمای هوا نیز به طور متوسط 2 تا 3 درجه افزایش داشته است.

وی اضافه کرد: مجموعه این شرایط پویای آن است که بین 80 تا 90 درصد آب استحصالی کشور در اختیار بخش کشاورزی است اما این عدد در استان تهران به 40 تا 50 درصد رسیده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران تصریح کرد: بنابراین بحث تامین، انتقال و ارتقای بهره‌وری آب اولویت اول بخش کشاورزی است.

موسوی با بیان اینکه تا ابتدای امسال 34 هزار و 500 هکتار شیوه آبیاری اراضی استان از سنتی به مدرن تغییر یافته افزود: در سالجاری 10 هزار هکتار آبیاری تحت فشار و سامانه‌های نوین آبیاری در استان اجرا می‌شود. همچنین طی سه سال آینده سامانه‌های نوین آبیاری دو برابر شده و به 70 هزار هکتار می‌رسد. 

وی اضافه کرد: ما برای ایجاد آبیاری قطره‌ای 56 میلیون ریال برای ایجاد هر هکتار آبیاری بارانی 40 میلیون ریال و برای هر هکتار آبیاری کم‌فشار 30 میلیون ریال کمک بلاعوض به کشاورزان می‌کنیم.

موسوی با بیان اینکه در هفته دولت سالجاری 1100 هکتار آبیاری تحت فشار (طی 15 طرح در 15 نقطه) را به بهره‌برداری می‌رسانیم گفت: دومین رکن اساسی تولید زمین است و یکی ازبحث‌های مهم ما بحث حفظ کاربری اراضی کشاورزی است. در استان تهران به علت گسترش بی‌رویه شهرها و تبدیل روستا به شهر و... تعداد زیادی از اراضی تغییر کاربری پیدا کرده است.

وی با اشاره به اینکه این امر مثل سرطانی در حال بلعیدن اراضی کشاورزی است تصریح کرد: ما در طول سال 92 تا به امروز برای مقابله با این مسئله بحث اطلاع‌رسانی، پیشگیری با اکیپ‌ها و تیم‌های ویژه را انجام دادیم.

موسوی افزود: در طول سال 93 تا امسال 1366 حکم و دستور قضایی را اجرا کردیم که این میزان تقریبا برابر با 40 درصد کل احکام و دستورات اجرا شده در کل استان‌های کشور است. 

وی ادامه داد: این کار باعث شد تا 572 هکتار از اراضی اشغال شده آزاد شد.

موسوی با بیان اینکه ما در هفته دولت 101 طرح را به بهره‌برداری می‌رسانیم، افزود: در مجموع برای اجرای این طرح‌,ها 830 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده که 12 درصد آن سهم دولت، 26 تسهیلات بانکی و 62 درصد آن آورده مجریان طرح‌ها است. 

وی افزود: ازنظر ترکیب نیز 15 درصد این طرح‌ها مربوط به تولیدات دامی، 35 درصد پروژه‌های تولیدات گیاهی، 10 درصد پروژه‌های صنایع تبدیل، تکمیلی، بسته‌بندی و سردخانه، 25 درصد پروژه آب، خاک امور زیربنایی و مهندسی و 15 درصد آنها مربوط به پروژه‌های منابع طبیعی و امور عشایری است. 

موسوی افزود: در این راستا یک واحد مرغداری تخمگذار با ظرفیت 65 هزار قطعه، 60 تن تولید تخم مرغ در سال و با سرمایه‌گذاری 58 میلمیارد ریالی به بهره‌برداری می‌رسد. همچنین در بحث طیور دو واحد مرغداری گوشتی با ظرفیت 130 هزار قطعه با 1040 تن تولید گوشت مرغ در سال بهره‌برداری می‌شود.

رئیس جهاد کشاورزی استان تهران با بیان اینکه در حوزه باغبانی نیز 13 واحد گلخانه‌ای به مساحت 100 هزار متر مربع با 2 هزار افزایش تولید و سرمایه‌گذاری 80 میلیارد ریالی بهره‌برداری می‌شود گفت: 10 درصد این پروژه برای تولید گل و مابقی برای تولید سبزی و صیفی است. 

موسوی ادامه داد: در اراضی شیبدار تولید محصولات غیر اساسی مانند سبزی و صیفی افزایش پیدا می‌کند که این طرح در پیشوا و پاکدشت در حال اجرا است. 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با بیان اینکه یکی از سیاستهای اصلی این سازمان تبدیل کشت‌های باز بویژه در محصولات غیر استراتژیک به کشت‌های گلخانه‌ای و بسته است گفت: در بحث شیلات نیز استفاده‌های چند منظوره از استخر مورد توجه بوده است که در این راستا طی این هفته 95 استخر را به بهره‌برداری می‌رسانیم که نتیجه این امر تولید 130 تن گوشت ماهی خواهد بود. 

موسوی ادامه داد: 25 درصد ظرفیت استخرها به تولید ماهی گرمابی و 75 ردصد آن به تولید ماهی‌های سردآبی اختصاص دارد. 

وی افزود: دو پروژه سردخانه به ظر فیت 4500 تن با 70 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری نیز از جمله اقدامات ما طی هفته دولت است که 25 میلیارد ریال آن سهم تسهیلات بانکی است.

رئیس جهاد کشاورزی استان تهران با بیان اینکه یکی از چالش‌های جدی بخش کشاورزی شکاف قیمت محصولات از زمان تولیدشان در مزرعه تا هنگامی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد گفت: به طور متوسط باید 60 تا 75 درصد پولی که مصرف‌کننده‌ها می‌دهند نباید جیب تولید‌کننده برود اما به علت ایفای نقش گسترده واسطه‌ها این سهم کاهش یافته و همچنان کاهش می‌یابد. بنابر این یکی از راه‌های حفظ پایداری تولید کمک به شکل‌گیری زنجیره تولید است. 

موسوی افزود: در این راستا ما در زمینه تولید گوشت مرغ 7 زنجیره با 432 واحد تولیدی به ظرفیت 9.5 میلیون قطعه جوجه‌ریزی و با شبکه توزیعی که روزانه 75 تن گوشت را عرضه می‌کند ایجاد کرده‌ایم. در بحث شیر نیز تمامی دامداری‌هایی که بالای 500 راس دام داشته باشند می‌توانند مجوز استفاده از صنایع تبدیلی و تکمیلی را دریافت کنند تا زنجیره آنها کامل شود.

وی ادامه داد: تا امروز 10 زنجیره تولید با 13 هزار 500 راس دام در این راستا ایجاد شده است. 

موسوی با بیان اینکه تولید برای آنکه پایدار بماند باید دو ویژگی مهم داشته باشد گفت: اول اینکه قیمت تمام شده تولید محصولات باید حداقل و کیفیت آنها حداکثر باشد. برای کاهش قیمت تمام شده باید ما به سمت مکانیزه شدن پیش برویم زمانی که آبیاری از روش سنتی به مدرن تغییر می‌کند در سال دوم بهره‌بردرای 80 ردصد هزینة‌های آبیاری کاهش پیدا می‌کند.

وی اضافه کرد: بحث پشتیبانی برای انجام مکانیزاسیون در طول یکسال گذشته با 140 میلیارد تسهیلاتی که در اختیار کشاورزان قرار گرفته و همچنین با 237 دستگاه تراکتور و سایر ادوات کشاورزی که در  اختیار آنان گذاشته شده است انجام می‌شود. 

رئیس جهاد کشاورزی استان تهران ادامه داد: اختصاص حدود 30 هزار تن کود شیمیایی، 7 هزار تن بذر، 502 تن نهاده دامی، 150 میلیون لیتر نفت و گاز به کشاورزان و بحث گازسوز کردن 150 واحد تولیدی از جمله اقداماتی است که ما انجام داده‌ایم. 

وی افزود: بحث دیگر بحث توانمندی کشاورزی است که باید مهارت‌های تخصصی و فنی آنها افزایش پیدا کند. 

موسوی ادامه داد: در طول سال گذشته ما بیش از 100 دوره برای کشاروزان برگزار کردیم.

وی در مورد سبزیکاری با فاضلاب در این استان گفت: در طول سالهای گذشته طرحی تحت عنوان تامین آب سالم و اصلاح الگوی کشت، مقابله، کنترل و برخورد با کشاورزانی که با فاضلاب سبزی تولید می‌کنند تدوین و اجرا شد. 

رئیس جهاد کشاورزی استان تهران با بیان اینکه این طرح طرحی چند بعدی است افزود: مسئول تامین آب شرکت آب منطقه‌ای، مسئول سلامت آن سازمان محیط زیست، مسئول سلامت تولید وزارت بهداشت و درمان و مسئول نظارت بر سلامت تولید در مزرعه وزارت جهاد کشاورزی است. در نتیجه اجرای این طرح با همکاری چند دستگاه اتفاق افتاد که باید در کنار هم قرار می‌گرفتند.

وی با اشاره به اینکه این طرح با حمایت همه جانبه استاندار تهران و فرمانداری‌ها اجرا شد اظهار کرد: از 211 هزار هکتار اراضی استان تهران 22 هزار هکتار آن زیر کشت سبزی و صیفی است. که از این میزان در 741 هکتار آبیاری مخلوط (آب سالم و فاضلاب) انجام می‌شد که 15 تا 35 درصد سهم فاضلاب‌ها بود. با اقدامات اجرا شده 46.5 هکتار از این اراضی باقی مانده ضمن اینکه اداره محیط زیست استان تهران با متخلفان در حال برخورد است و همچنین ما در حال احداث تصفیه‌خانه‌ای در جنوب تهران هستیم.

موسوی ادامه داد: بررسی میدانی، شناسایی، مساهی اراضی، تهیه شناسنامه، پایش مستمر مزارع سبزیکاری با فاضلاب، اقدامات آموزشی، ترجیحی، توجیهی توانمندسازی 2250 نفر روز و نمونه‌برداری و آنالیز، آب، خاک و سبزیجات تولیدی در مزارع هدف، پلمب 25 واحد صنفی، قالیشویی و آلاینده آب کشاورزی، معرفی 27 کشاورز خاطی به دستگاه قضایی از طریق شبکه بهداشت شهرستان ری جهت برخورد قانونی و... از جمله اقداماتی است که ما در این زمینه انجام داده‌ایم.

رئیس جهاد کشاورزی استان تهران در زمینه تولید و خرید تضمینی گندم سال 93 نیز گفت: تاکنون 72 هزار تن خرید تضمینی انجام شده است در حالی که میزان این خریدطی سال گذشته 6 هزار تن بود. 

موسوی ادامه داد: همچنین 10 هزار تن گندم توسط کارخانجات آرد، 105 تن توسط کارخانجات تولید ماکارونی خریداری شده، 3500 تن گندم بذری و حدود 10 هزار تن بحث خودمصرفی گندم است که در مجموع آمار تولید ما سال 93، 95 هزار و 600 تن است. 

وی ادامه داد: با وجود آنکه ما با افت تولید ناشی از خشکسابی مواجه بوده‌ایم خرید تضمینی گندم در سال جاری نسبت به سال قبل 12 برابر افزایش یافته است.

رئیس جهاد کشاورزی استان تهران در رابطه با کشت برنج در این استان نیز گفت: با کشت برنج در استان تهران به دو دلیل مخالف هستیم، اول اینکه کشت این محصول مصرف بی‌رویه آب را در پی دارد و دومین مسئله استفاده از فاضلاب در کشت برنج است. به همین جهت ما پیگیری می‌کنیم که تولید برنج را در  استان تهران به صفر برسانیم.

موسوی افزود: تولید برنج حتی اگر با آب سالم انجام شود با توجه به میزان بالای تبخیر در استان امری منطقی نیست. 

انتهای پیام/