ایران با تسلط بر چرخه سوخت هسته‌ای، آمریکا را در تنگنا قرار داد
خبرگزاری تسنیم: مدیر مرکز مطالعات امنیتی اندیشکده وودرو ویلسون می‌گوید: ایرانی ها به چرخه سوخت تسلط یافتند و آمریکا را در تنگنا قرار دادند؛ در نتیجه دولت اوباما بر محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران و اجازه غنی سازی متمرکز شد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از صدای آمریک، یک گفتگوی تلفنی پانزده دقیقه ای که اندکی کمتر از یک سال پیش میان پرزیدنت اوباما و رئیس جمهوری ایران انجام شد، شاید همان چیزی باشد که به گفته تاریخ‌نگاران زمینه‌ساز تحولی در توافق هسته‌ای با ایران شد.
تماس تلفنی رئیس جمهوری آمریکا با حسن روحانی نخستین تماس مستقیم میان ایالات متحده و ایران از زمان انقلاب سال 57 بود. موضوع گفتگو برنامه هسته‌ای بحث برانگیز ایران بود، و آن مکالمه، راه را برای ازسرگیری گفتگوها میان ایران با گروه 5+1 باز کرد. 5
ازسرگیری مذاکرات اتمی با ایران از مهرماه سال گذشته به یک توافق موقت در دی‌ماه انجامید. برنامه مشترک عمل شامل توقف غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران در برابر کاهش فشار تحریم‌های اقتصادی غرب بود.
ناظران می‌گویند رسیدن به یک توافق تاریخی با ایران می‌تواند میراث سیاست خارجی پرزیدنت اوباما باشد، که درصد افرادی که سیاست‌های او را تأیید می‌کنند، این روزها بسیار پایین است.
رابرت لیتواک مؤلف کتاب «شطرنج هسته‌ای ایران: محاسبه حرکت‌های آمریکا» و مدیر مرکز مطالعات امنیتی اندیشکده وودرو ویلسون می‌گوید با آن که گشودن باب ارتباط آمریکا با ایران تنها در دور دوم ریاست جمهوری آقای اوباما عملی شد، تغییر استراتژی واشنگتن در برابر تهران اندکی بعد از سوگند ریاست جمهوری وی آغاز شد.
پیتر گالبرایت، سفیر پیشین آمریکا در کرواسی، می‌گوید آقای اوباما با آگاهی از گام‌های اشتباه سلف او یعنی پرزیدنت جورج بوش شیوه برخوردش با ایران را تغییر داد: «بگذارید درباره آنچه برخورد دولت آقای بوش با ایران بی‌پرده صحبت کنیم: در فروردین ماه 1382، ایران پیشنهاد کرد که برنامه اتمی‌اش را به طور کامل برچیند. و پاسخ دولت آقای بوش این بود که «ما با دولت‌های شریر مذاکره نمی‌کنیم.»
آقای گالبرایت که اکنون پژوهشگر مرکز کنترل تسلیحات است می‌گوید خودداری دولت آقای بوش از گفتگو با مقامات ایران، هشت سال تمام فرصت در اختیار دولت تهران گذاشت تا به غنی‌سازی کامل اورانیوم بپردازد و «گام‌های بلندی» بردارد.
اما به گفته رابرت آینهورن، مشاور ویژه وزیر خارجه پیشین در امور کنترل تسلیحات، هنگام شروع دور اول ریاست جمهوری پرزیدنت اوباما، گزینه مذاکره هنوز روی میز بود: «رویکرد دولت آقای بوش به نحو قابل ملاحظه‌ای متحول شده بود، و نمایندگان آماده شرکت در مذاکرات با طرف ایرانی بودند.»
یک بخش عمده تغییر رویکرد اجازه غنی‌سازی اورانیوم به ایران بود، تصمیمی که منتقدان اشتباهی بزرگ می‌دانند. به گفته لیتواک ایرانی ها به چرخه سوخت خبره شده و تسلط یافتند و آمریکا را در تنگنا قرار دادند. در نتیجه دولت اوباما بر محدود کردن برنامه هسته ای ایران و اجازه غنی سازی محدود متمرکز شد.
انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران در سال گذشته، فرصتی برای آقای اوباما فراهم کرد تا به رهبری که مصمم بود در مقایسه با محمود احمدی‌نژاد خصومت کمتر و انعطاف بیشتری نشان دهد، ارتباط برقرار کند.
گالبرایت می‌گوید هرچند تحریم‌ها فشار اقتصادی سنگینی بر ایران وارد کرد، دولت و رهبر انقلاب را به دست کشیدن از غنی‌سازی وانداشت. پس مذاکره‌کنندگان به این نتیجه رسیدند که باید ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم ایران را برای زمانی طولانی در سطح پایین نگه‌دارند.
بیشتر کارشناسان سیاسی اعتقاد دارند که احتمال رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران 50 - 50 است. آقای آینهورن، در نامه سرگشاده‌ای که اخیراً خطاب به تیم مذاکره‌کننده ایرانی نوشته، گفته مهلت تعیین شده به زودی سرمی‌رسد، و فرصت کافی برای رسیدگی و حل اختلافات باقی‌مانده وجود ندارد: «به نظر من رسیدن به توافق دشوار خواهد بود چرا که شکاف‌ها بسیار عمیق است. این توافق مستلزم تلاشی بسیار سخت است.»
انتهای پیام/
