تشکیل دولت «العبادی» در عراق و آخرین تحرکات داعش

به گزارش خبرگزاری تسنیم، سرانجام پس از کش وقوس های فراوان، گروه های داخلی عراق به اجماع رسیدند و با مشارکت خود راه را برای  شروع به کار دولت حیدر العبادی نخست وزیر این کشور باز کردند.

شامگاه یکشنبه حیدر العبادی در حالی پرونده کابینه خود را تقدیم پارلمان کرد که می دانست ماراتن سختی را برای  رای اعتماد گرفتن از پارلمان دارد. اما وی با سرسختی و تلاش بسیار رای اعتماد را یکی یکی برای وزرایش به دست آورد. این در حالی است که آمریکا و عربستان با کارشکنی های خود تاکنون مانع از تشکیل دولت جدید این کشور شده بودند.
حیدر العبادی در جلسه رأی اعتماد، اولویت خود را مقابله با تروریسم و بازگرداندن آوارگان به خانه هایشان اعلام کرد و وعده داد ظرف یک هفته، وزیران دو وزارت خانه مهم دفاع و کشور را به مجلس معرفی کند. چنان چه العبادی بتواند رأی اعتماد دو وزیر پیش گفته را از مجلس بگیرد و دولتش را کامل کند، نفس شکل گیری دولت جدید، ضربه سنگین اولیه به گروهک تکفیری صهیونیستی داعش است؛ چراکه تعداد زیادی از متحدان عراقی اش را از دست می دهد و به دنبال آن، ضربات کوبنده نظامی که یقیناً باید در دولت جدید تشدید شود، بر آن وارد می گردد؛ از این رو تشکیل دولت جدید در عراق چند برابر میزانی که برای عراقی ها دستاورد دارد، برای داعشی های  تروریست، فلاکت و نابودی  خواهد داشت به همین سبب، داعشی های تکفیری از تشکیل دولت جدید عراق بسیار ناخرسند و نگرانند و احساس می کنند با شکل گیری این دولت، روند زوالشان در عراق آغاز شده است.
در این نوشتار نخست نگاهی به دستاوردهای تشکیل دولت حیدر العبادی خواهیم داشت و سپس مروری بر آخرین تحرکات گروهک داعش در عراق خواهیم داشت.

    کابینه جدید عراق روز دوشنبه پس از به تأخیر افتادن های مکرر و و رایزنی های گسترده با شرکت 289 نماینده پارلمان، رأی اعتماد گرفت و به جز 4 وزیر، تکلیف باقی وزرا مشخص شد. 4 وزارت دفاع، کشور، آب و زنان به روزهای آینده موکول شد. نخست وزیر مهلت یک هفته ای دارد تا وزرای باقیمانده را معرفی کند.
نمایندگان پارلمان، به سه معاون رئیس جمهور، سه معاون نخست وزیر (دوره گذشته رئیس جمهور و نخست وزیر دو معاون داشتند) و 23 وزیر رأی اعتماد دادند.
13 وزیر از ائتلاف شیعیان، 6 وزیر از بین اهل سنت و 3 وزیر از بین ائتلاف کردستانی و یک وزیر مسیحی توانستند به کابینه راه پیدا کنند. ائتلاف کردستانی در ازای گرفتن وزارت دارایی، حاضر شد وزارت خارجه را به شیعیان بدهد. وزارت فرهنگ و تجارت نیز سهم کردها شده است.
در بین اهل سنت، 4 وزارتخانه ازجمله: وزارتخانه های دفاع، برنامه ریزی، کشاورزی و آموزش و پرورش به جریان «اسامه نجیفی» تعلق گرفت و 3 وزارتخانه ازجمله: محیط زیست، برق و امور استانها هم به جریان «صالح مطلک» داده شده است. همان گونه که گذشت، شخصی که قرار است وزارت دفاع را عهده دارد شود هنوز مشخص نشده است.
معاونان رئیس جمهور
معاون اول: نوری المالکی
معاون دوم: اسامه النجیفی
معاون سوم: ایاد علاوی
معاونان نخست وزیر
1- صالح المطلک
2- بهاء الاعرجی
3- هشیار زیباری
لیست وزرا؛ ائتلاف هم پیمانی ملی (شیعه)
1- ابراهیم جعفری وزارت خارجه؛
2- وزیر نفت عادل عبدالمهدی؛
3- حسین شهرستانی وزیر آموزش عالی،
4- باقر جبر زبیدی وزیر حمل ونقل؛
5- حسن راشید وزیر ارتباطات؛
6- حیدر الزاملی وزیر دادگستری؛
7- محمد مهدی البیاتی وزیر حقوق بشر؛
8- ناصر العیساوی وزیر صنعت؛
9- عدیلة حسین وزیر بهداشت (اولین وزیر زن عراق)؛
10- محمد السودانی وزیر کار؛
11- عبدالحسین عبطان وزیر ورزش و جوانان؛
12- عبدالکریم یونس وزیر شهرداری ها؛
13- طارق الخیکانی وزیر عمران و مسکن؛
ائتلاف نیروهای ملی (اهل سنت)
14- قاسم الفهداوی وزیر برق؛
15- سلمان الجمیلی وزیر برنامه ریزی؛
16- فلاح حسن زیدان وزیر کشاورزی؛
17- محمد عمر وزیر آموزش و پرورش؛
18- قتیبه الجبوری وزیر محیط زیست؛
19- احمد الجبوری وزیر رسیدگی به امور استانها؛
ائتلاف کردستانی (کُرد)
20- روژنوری شاویس وزیر دارایی؛
21- فریاد راوندزی وزیر فرهنگ؛
22- ملاس کسنزانی (وزیر بازرگانی)؛
اقلیت ها (مسیحی)
23- فارس ججو وزیر علوم و تکنولوژی (اقلیت آشوری کلدانی).

     دستاوردهای تشکیل دولت وحدت ملی
تشکیل دولت جدید عراق گام بسیار مهمی در جهت حفظ ثبات و امنیت به این کشور است که در این باره چند نکته قابل توجه است:
نخست آن که تشکیل کابینه اقدامی کاملا عراقی بوده و نشانگر آگاهی عراقی ها از شرایط حساس کشورشان و لزوم وحدت و یکپارچگی است نه اقدامی از سوی آمریکا. رفتارهای آمریکا نشان می دهد که این کشور به دنبال جلوگیری از تشکیل دولت بوده چنان که در ماه های اخیر با ادعای دولت وحدت ملی عملا مانع از تحقق این طرح شده است. آمریکا عامل تحریک کردها و اهل سنت بوده است اما این  ترفند با بلوغ سیاسی عراقی ها ناکام ماند.
ثانیا سهم خواهی در دو پست مهم وزارت کشور و دفاع در شرایط حساس کنونی، آسیب رساندن به کشور است و لذا جریان های اهل سنت و کرد نباید در این روند کارشکنی کنند. اخبار و گزارش های منتشره نشان می دهد که کشورهای  غربی و عربی با دخالت در امور عراق سعی دارند تا مانع از تکمیل وحدت سیاسی عراق گردند تا از این شرایط برای دخالت در امور آن و استمرار بحران در عراق بهره برداری نمایند.
سوم آن که چالش های امنیتی عراق در سال های اخیر و مسأله کنونی داعش بعضا بر گرفته از عدم همراهی گروه های  سیاسی با دولت در تعیین این دو وزیر است که اکنون باید به آن پایان داده شود.
نکته قابل توجه آن که انفجارهای اخیر عراق نه از روی قدرت داعش بلکه برگرفته از ضعف آن ها و اربابانشان است. بررسی ریشه ای تحولات عراق نشان می دهد که دشمنان عراق در حوزه سیاسی و نظامی با شکست مواجه شده و روند تحولات در چارچوب بهبود شرایط سیاسی و امنیتی عراق پیش می رود. این امر مسلما مطلوب گروه های  تروریستی و اربابان آن ها نخواهد بود لذا به دنبال کم رنگ سازی دستاوردهای امنیتی عراق و اخلال در روند سیاسی این کشور می باشند. اجرای انفجارهای  خونین، راهکار آن ها برای رسیدن به این مقاصد است. به عبارتی دیگر می توان گفت که انفجارهای روزهای  اخیر عراق نه برگرفته از قدرت  تروریست ها و حامیان آن ها است بلکه ناشی از شکست های گسترده آن ها در حوزه سیاسی و امنیتی است که با ایجاد فضای بحرانی به دنبال پنهان سازی این شکست ها هستند.

     ایران در کنار آمریکا قرار نمی گیرد
جنایات گسترده گروه های  تروریستی تکفیری بعثی در عراق با محوریت داعش دارای پیامدها و واکنش های متعددی  بوده است. یکی از این مسائل، برخی موارد مطرح شده مبنی بر قرار گرفتن ایران و آمریکا در کنار یکدیگر برای کمک به عراق و امنیت منطقه بوده است، به گونه ای که حتی برخی مقامات ارشد آمریکایی نیز چنین ادعایی را مطرح کرده اند.
در نقطه مقابل، جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد که برای کمک به عراق نیازی به همکاری با آمریکا و یا واسطه نیست و ایران در صورت اعلام نیاز عراق مستقیماً این اقدام را صورت خواهد داد.

     همسویی داعش و آمریکا
برخلاف آنچه آمریکایی ها، سعودی ها و ترکیه و به طور کلی این جبهه شناخته شده ادعا می کنند، داعش و سایر گروههای شناخته شده و ناشناخته  تروریستی هیچ مشکلی برای آنان ندارند بلکه آنان در کل این منطقه مشکل برای  جبهه مقاومت هستند. برای این که ابعاد این موضوع را دریابیم کافی است سری به پاکستان بزنیم ببینیم سینه چه کسانی در روز عاشورا و... در داخل حسینیه ها و صفوف عزاداری و... دریده می شود و در عراق نیروهای  تروریستی علیه چه دولت و مردمی اقدامات  تروریستی انجام می دهند و در سوریه کدام نظام سیاسی در معرض آماج  تروریست ها قرار دارند و در لبنان گروه هایی نظیرگروه «احمد اسیر» علیه چه کسانی وارد عمل شده و ضاحیه متعلق به کدام طایفه است و این را در یمن هم مورد مطالعه قرار دهید تا ببینید در «جوف» چه کسانی اخیراً کشته شدند! کاملاً واضح است که در کل این منطقه این جبهه مقاومت است که مورد هجوم تروریزم قرار دارد و از این مسایل در عربستان، قطر، کویت، امارات، اردن، ترکیه، آمریکا، انگلیس، رژیم صهیونیستی، فرانسه و... خبری نیست چراکه  تروریزم را خود پروریده و مدیریت می کنند. یعنی برخلاف آنچه گاهی تصور می شود تروریزم «لجام گسیخته» نیست بلکه لجام دارد و در دستان آمریکا می باشد.
اما اگرتروریزم خطر خیلی جدی باشد در حدی که آن گونه که مقامات آمریکا، انگلیس، فرانسه و... می گویند، باید یک «جبهه جهانی» برای مهار آن تشکیل شود که البته اینطور نیست و خطر داعش و... در حد «تهدید متوسط» قرار دارد و همانگونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی دامت برکاته امسال در مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) فرمودند: «موضوع اصلی و دشمن اصلی نیست»، اساساً سران جبهه عیاش و جنایتکاری که منفعت خود را در ریخته شدن خون مسلمانان می دانند، صلاحیتی برای مبارزه علیه داعش و... ندارند. داعش به عنوان «خطر متوسط» در سوریه تا حد زیادی مهار شده و در عراق هم در حال مهار شدن است اما نه به  دست نظامیان آمریکایی و نه به وسیله دلارهای سعودی. آنچه جبهه ضد تروریزم را فعال نگه داشته، روحیه متدینینی  است که با خدا معامله کرده اند همانها که وقتی شنیدند تروریست ها قصد دارند به حرم مطهر حضرت زینب(سلام الله علیها) جسارت کنند، یک جبهه بزرگ منطقه ای دفاع از پیام رسان کربلا تشکیل دادند. «کلنا نفدیک یا زینب» یا «کلنا عباسک یا زینب» چه ولوله ای به پا کرد و این نه تنها شیعیان بلکه هزاران سنی  عاشق اهل بیت پیامبر را وارد صحنه کرد. بلی  تروریزم هم از بین خواهد رفت و این برگ استعمارگران هم باطل می شود، هر چند هزینه هایی در بر داشته باشد.
بنابراین دعوای آمریکا و داعش یک دعوای ساختگی است برای آن که واقعیت همکاری زشت غرب با تروریزم مخفی  بماند. واقعیت این است که هدف آنان مشترک است و در منطقه نیز با عملیات های «کشتار جمعی» گره خورده اند از هیروشیما تا سنجار عراق این خط مشترک را بیان می کنند اما البته آمریکا قادر نیست بازی اصلی را مخفی کند و یا به بازی ساختگی جلوه و جلا دهد. از این رو این حقه آمریکایی راهی به افکار عمومی پیدا نکرده است.
همان طور که گفته شد، شواهد و قرائن فراوانی مبنی  بر نقش حمایتی آمریکا از جریانات افراطی و تروریستی همچون داعش وجود دارد. با نگاهی کلان، تنش و جنگ مذهبی میان مسلمانان و عملکرد جریانات تکفیری همچون داعش بهترین گزینه برای استکبار جهانی و صهیونیسم در جهت فرسایش و تضعیف جهان اسلام محسوب می شود. به عبارتی گروه هایی مانند داعش بهترین ابزار برای تحقق سیاست مخرب «تفرقه  بینداز و حکومت  کن» محسوب می شوند، توطئه ای که رهبر معظم انقلاب بارها نسبت به آن هشدار داده اند.
در این راستا نشریة «تایمزِ» لندن در گزارشی فاش ساخت که گروهک  تروریستی داعش با دخالت مستقیم سازمان های نظامی و امنیتی آمریکا به وجود آمده است. آن ها با کشف، تربیت و معرفی ابوبکر بغدادی، او را به سرعت به عنوان یکی از سران مطرح سلفی ها معرفی کردند. در این گزارش آمده است که در سال 2005م نیروهای ایالات متحده بر اساس یک پروژة از پیش طراحی شده و هدفمند، فرد 33 ساله ای به نام «ابراهیم عواد ابراهیم علی  البدری» را که یک کشاورز ساده، اما جاه طلب و ماجراجو بود، شناسایی کرده و با اتهامات کلیشه ای، او را به ابوغریب فرستادند. ابراهیم البدری، به صورت هدفمند با سران تندروی القاعده در یک سلول حبس شد و در مدت سه ماه، از یک کشاورز سنی به یک سلفی تندرو تغییر شخصیت داد. او هنوز از زندان آزاد نشده بود که لقب ابوبکر البغدادی را برای خود برگزید.
پنتاگون و وزارت خارجه آمریکا در سال 2011م نام البغدادی مشهور به «ابودعا» را در لیست افراد خطرناک و تحت تعقیب قرار داده و برای دستگیری او پاداش ده میلیون دلاری تعیین کردند. این اقدام ظاهریِ آمریکا، موهبتی بزرگ برای البغدادی بود تا او به عنوان یکی از سران گروه های سلفی مطرح شود و فعالیت های  تروریستی جدید خود را در عراق و سوریه آغاز کند.
از طرفی با ظهور پدیده ای به نام داعش در منطقه و به ویژه از زمانی که حملات این گروه تکفیری در عراق گسترش یافته است، رژیم صهیونیستی به طور مستقیم و غیرمستقیم بیشترین بهره برداری را در جهت تحقق اهداف توسعه طلبانة خود به عمل آورده است. حملات داعش در عراق نوعی حاشیة امن برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده است که به دور از اعتراضات جهانی به اقدامات خود علیه دولت نوپای فلسطین شدت داده و جنایات معمول خود را علیه فلسطینان مظلوم استمرار بخشد. آمریکا نیز که علی الظاهر خود را ملزم به پیشبرد روند سازش و طرح هایی چون تشکیل دو دولت در فلسطین می داند، نفس راحتی کشیده و مطالبات مربوط به حقوق فلسطینیان را به وادی فراموشی  بسپارد.

     راهبردهای جدید آمریکا در عراق
با توجه به ناکامی های آمریکا و هم پیمانانِ منطقه ای آن در پروندة عراق، بی تردید دولتمردان کاخ سفید عقب نشینی  نکرده و در شرایط فعلی، آمریکا برای تحقق اهداف و راهبردهای هژمونیک و استکباری خود در منطقة مهم خاورمیانه، در عرصه های مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی مشغول طراحی و اقدام است. این در حالی است که موج بیداری اسلامی و خیزش مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا بر نگرانی های واشنگتن افزوده و استراتژیست های آمریکایی ناچار به ارائة راهبردهای جدیدی برای تعامل با تغییر معادلات و چالش های برآمده از این موج و استفاده از فرصت های آتی هستند.
راهبردهای جدید آمریکا ناظر به مدیریت بحران در منطقه و همسوسازی خیزش های مردمی با طرح های کلان خود همچون طرح خاورمیانه می باشد؛ طرحی که ادعا می شد عراق یکی از مصادیق بارز آن باشد و به عنوان الگویی از لیبرال دمکراسی غربی در منطقه بدرخشد و الگوهایی چون حاکمیت اسلامی (جمهوری اسلامی ایران) را تحت شعاع خود قرار دهد. ادامه نفوذ در عراق، فرصتی مناسب برای مدیریت مسایل منطقه ای و پیشبرد اهداف و راهبردهای آمریکا به مقامات کاخ سفید خواهد داد.
در همین راستا ارایه تئوری «آشوب خلاق» از سوی وزیر خارجة اسبق آمریکا، از عمق اهداف و سیاست های  آمریکایی ها پرده برداری می کند. مقامات کاخ سفید به دنبال سیاست ایجاد توازن میان جریانات ناهمگون عراقی بودند. ایجاد توازن در بعد سیاسی ناظر به برپایی دموکراسیِ توافقی با حضور همه طوائف و قومیت های عراقی بود که ظاهری قابل قبول داشت. اما در بعد امنیتی، تئوری آشوب خلاق، مفهوم خطرناکی داشت. به عبارتی این تئوری قائل به درگیرکردن نیروهای متضاد داخلی با دخالت نیروهای خارجی (همچون القاعده) بود. ایجاد آشوب از طریق حمایت پنهانی از نیروهای مختلف و در عین حال کنترل این آشوب (سازنده بودن آن) منافع آمریکا را نه تنها در عراق، بلکه در منطقه تأمین می کرد.
به طور طبیعی گروه های وابسته به القاعده و نیز بعثی های بازمانده از رژیم گذشته، بهترین گزینه برای اجرای این تئوری  بودند؛ زیرا انگیزه کافی برای مقابله با نظم نوین عراق را داشته و خصوصا شیعیان را دشمن اصلی و دیرین خود می شمردند.
این تئوری حتی پس از خروج آمریکایی ها از عراق ادامه یافت و برخی کشورهای منطقه ای (به ویژه عربستان) در اجرای این پروژه نقش نیابتی یافتند. دیری نپایید که این سیاست خطرناک دامن سوریه را نیز فرا گرفت و به همین دلیل به سرعت پای گروه های تکفیری و دنباله های القاعده (جبهه النصره، جبهه الاسلامیه، داعش و...) به این کشور گشوده  شد و بحران سوریه را برافروخته تر ساخت.
بر این اساس می توان گفت که بخش مهمی از تئوری آشوب خلاق، معطوف به اختلافات مذهبی و طائفه ای (چه در عراق و چه سوریه) می باشد. به عبارتی آمریکا قصد دارد که در پوشش اختلافات و نزاع های طائفه ای، اهداف سیاسی خود را به  پیش ببرد. این در حالی است که طوایف و مذاهب مختلف در عراق و نیز سوریه، سالیان دراز با یکدیگر همزیستی مسالمت آمیز داشته و اختلافات آنان به مرحلة جنگ های داخلی نرسیده است.
اما در شرایط فعلی با تحریک گروه های افراطی و تکفیری، تلاش دشمن آن است که به جنگ، صبغة مذهبی بدهد، لیکن واقعیت غیر قابل انکار آن است که جنگ عراق، جنگ مذهبی نیست، بلکه ماهیتی کاملا سیاسی دارد. برای  نمونه داعش حتی به عناصر اهل سنت که با آن ها مخالف می باشند، رحم نمی کند. در مقابل گروه هایی از اهل سنت و عشایر عراق وجود دارند که از زمان حضور نیروهای آمریکایی تحت عنوان شوراهای بیداری (مجالس الصحوه) با عناصر القاعده در حال نبرد بوده و هستند.
بر این اساس می توان گفت که تحرکات اخیر داعش در عراق نیز بی ارتباط با سناریوهای امنیتی آمریکا در عراق و منطقه و تئوری «آشوب خلاق» نیست. البته این سخن بدان معنا نیست که داعش به طور کامل تحت فرمان آمریکاست و یا همه تحرکات این گروه کاملا منافع غرب را تأمین می کند، اما بهره برداری از اقدامات این گروه همواره در دستور کار دستگاه های اطلاعاتی آمریکا قرار داشته و پروندة کاخ سفید آکنده از روابط پنهانی و حمایت از تروریست ها می باشد. این در حالی است که اگر منافع آمریکا به خطر بیفتد، به مقابله با القاعده برمی خیزد؛ نمونه ای که در کشورهایی چون یمن و پاکستان به چشم می خورد. این در شرایطی است که آشوب خلاق از حالت خلاقیت خود خارج شده و با منافع آمریکا مغایر باشد.
بنابراین سیاست آمریکا در عراق نیز حمایتِ محدود و حساب شده از داعش است؛ برای مثال تسلط داعش بر کل عراق یا حتی تجزیه این کشور در شرایط فعلی، در دستور کار کاخ سفید قرار ندارد. در هر حال داعش یک گروه  تروریستی است که برای اعمال خشونت، حدومرزی نمی شناسد و ممکن است روزی هم پیمانان آمریکا در منطقه را نیز آماج حملات خود قرار دهد.
در همین راستا، انگاره ای مطرح شده است مبنی بر آن که غرب قصد دارد با تحریک و حمایت نیروهای افراطی و تکفیری، آنان را وارد جنگ در سوریه و عراق و... نموده و به گونه ای از شر آنان خلاص شود. برای نمونه گسیل کردن پیکارجویان افراطیِ کشورهای غربی به سوریه، در چارچوب این هدف صورت می گیرد. به عبارت دیگر غرب تلاش دارد با یک تیر دو نشان بزند: هم در منطقه فتنه و آشوب ایجاد کند و هم افراطی ها و تروریست ها را در این معرکه، به کام مرگ بفرستد.

     سخن پایانی
بحران فعلی عراق برخاسته از تحرکات و حملات گروه  تروریستی داعش می باشد که دنباله ای از سازمان القاعده بوده و با رویکرد تکفیری، مدعی برپایی امارت اسلامی در عراق و منطقة شامات می باشد. آنچه به این گروهک توان مضاعف داده است از یک سو اتحاد نانوشته آنان با بازماندگان بعثی و از سوی دیگر حمایت های مالی و تسلیحاتی  طرف های غربی و منطقه ای به ویژه ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی می باشد.
آن گونه که در بیانات راهبردی رهبر انقلاب تصریح شده است، آمریکایی ها که از نتایج انتخابات اخیر عراق ناخشنود هستند و از طرفی از بحران سوریه ناامید شده اند، به احیای تئوری «آشوب خلاق» در عراق روی آورده و سعی  دارند از بستر بحران امنیتی و اختلافات سیاسی که البته خود در برافروختن آن نقش عمده ای داشته اند به تخریب روند مردم سالاری در عراق بپردازند.
نکتة مهم دیگری که از نگاه نافذ مقام معظم رهبری دور نمانده است، دادن صبغة مذهبی و طائفه ای به بحران و جنگ در عراق توسط دشمنان است. با توجه به  ترکیب جمعیتی شیعه و سنی در عراق و نیز وجود عتبات عالیات و نیز هم مرزبودن عراق با ایران شیعی و عربستان سنی؛ راه انداختن جنگ با عنوان اختلافات مذهبی، خدمت زیادی به تحقق تئوری آشوب خلاق خواهد نمود و اگر هوشیاری نخبگان و به ویژه علما و مراجع دینی اعم از شیعه و سنی  نباشد، چه بسا عراق گرفتار آتش جنگی فراگیر و نامحدود شود که بی تردید زبانه های آن به سایر کشورهای منطقه نیز سرایت خواهد کرد.

انتهای پیام/