احصای استراتژی‌های سند گسترش طبیعت‌گردی/وجود مقررات سخت برای تورها
خبرگزاری تسنیم: مدیرکل کمیته ملی طبیعت گردی معاونت گردشگری با اشاره به برنامه این کمیته برای گسترش اقامتگاه‌های بوم‌گردی در مناطق طبیعی کشور عنوان کرد: در حال حاضر مقررات سختی برای ورود تورها به مناطق طبیعی وجود دارد که در صدد حل این موضوع هستیم.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ایران به عنوان کشوری 4 فصل است که دارای جاذبه‌های طبیعی فراوانی است و برخی از آن به عنوان ویترین جهانی یاد می‌کنند، به طوری که وجود دریا، کوه، جنگل، کویر و دشت گل در کنار هم جذابیت زیادی را برای طبیعت‌گردان دنیا به وجود آورده است، برای همین موضوع مدتی است موضوع طبیعت‌گردی یکی از انواع گردشگری است که قرار است به طور جدی‌تر در کشور به آن پرداخته شود.
موضوعاتی چون اقامتگاه‌های بوم‌گردی در کویر، داشتن ضوابط مناسب برای استفاده از جاذبه‌های طبیعی کشور، تبلیغ برای انواع گردشگری طبیعی در کشور، داشتن همکاری مناسب بین دستگاه‌های متولی جاذبه‌های طبیعی کشور از جمله سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها و سازما مراتع، گام‌هایی محسوب می‌شوند که به نوعی زیربنای توسعه در گردشگری طبیعی هستند.
به عنوان نمونه پرنده‌نگری یکی از شاخه‌های پرطرفدار طبیعت‌گردی در جهان است که طرفداران این رشته آرام‌ترین و کم‌دخل و تصرف‌ترین گردشگران هستند و کشور ما یکی از غنی‌ترین کشورهای دنیا به لحاظ داشتن انواع پرندگان محسوب می‌شود که متأسفانه مورد غفلت واقع شده است در حالی که در کشورهایی همچون انگلیس، اتریش و آلمان به اندازه طرفداران فوتبال، پرنده‌نگر وجود دارد.
برای بررسی این حوزه و مشکلات آن و فعالیتهایی که در این زمینه صورت گرفته است به سراغ محمدعلی فیاضی، مدیرکل کمیته ملی طبیعت گردی معاونت گردشگری رفتیم. گفت‌وگوی تسنیم را با وی در زیر می‌خوانید.
*تسنیم: کمیته طبیعت‌گردی چندسالی بود که فعالیتی نداشت.
*فیاضی: بله، موضوع تشکیل جلسه در کمیته ملی طبیعت‌گردی 3 سالی وقفه داشت اما با دولت جدید این موضوع راه افتاد و سومین جلسه آن در ماه مبارک رمضان امسال برگزار شد. یکی از موضوعاتی که به دنبال آن بودیم، این بود که بتوانیم به سرعت کمیته‌های ملی طبیعت‌گردی را در استان‌ها داشته باشیم که دستورالعمل آن تدوین شد و در حال ابلاغ به استان‌هاست، هدف از این کمیته این است که مواردی که در کمیته ملی به تصویب می‌رسد را پیگیری کنند و اگر مشکلاتی وجود دارد را در کمیته ملی حل کنیم.
*تسنیم: چه نوع فعالیتهایی در این کمیته در نظر دارید؟
*فیاضی: در کمیته ملی طبیعت‌گردی 14 فعالیت را احصا کردیم که این 14 فعالیت در ایران شاخص هستند، مثلاً طبیعت‌گردی عام، کوه نوردی، غارنوردی، پرنده نگری و غیره که ظرفیت‌های بسیار خوبی در این زمینه داریم، لذا اولین گامی که در این حوزه برداشته شد تدوین سند طبیعت‌گردی با 13 استرتژی بود که موضوع بازارهای هدف و توسعه منابع انسانی و بازاریابی و غیره را دیدیم.
در این زمینه حداقل 46 کشور بررسی شد که در زمینه طبیعت‌گردی در چه حوزه‌های فعالیت می‌کنند، متوجه شدیم که برخی کشورها یک نوع ظرفیت در طبیعت‌گردی داشتند و همان را برجسته کردند ولی ما نمی‌توانستیم این کار را انجام دهیم، چون ایران از جلوه‌های بی‌شماری برخوردار است؛ ایران کویر دارد که در 17 استان پراکنده‌اند، همچنین 50 درصد کشور را ارتفاع در برگرفته است و 50 درصد سطح که از این 50 درصد نیمی کویر است که بسیاری از کشورهای دنیا از آن برخوردار نیستند، لذا به دنبال این هستیم که برای مردم سختکوش آنها که به دلیل وضعیت آب و هوایی پایداری ندارند، به کمک گردشگری، مهاجرت معکوس صورت گیرد و با توجه به فرهنگ غنی مردم کویری کشور این زمینه وجود دارد. در این حوزه مهمترین موضوع مردم هستند که از یک روحیه بالا، زبان، گویش، لباس، غذای محلی و موسیقی و ظرفیت‌هایی برخوردارند که همین جذابیت‌ها می‌تواند گردشگران زیادی را از داخل و خارج برای استفاده از مواهب کویری به آنجا بکشاند.
*تسنیم: یکی از موضوعات کویرها، موضوع مهم اقامتگاه‌های بوم‌گردی است، برنامه شما برای این اقامتگاه‌ها چیست؟
*فیاضی: دوسالی است که موضوع استانداردهای اقامتگاه‌های بوم گردی را تدوین و به استان‌ها ابلاغ کردیم و تا الان به 32 اقامتگاه بوم‌گردی مجوز افتتاح داده شده است که عمده آنها در استان اصفهان در خور و بیابانک است، این اقامتگاه‌ها در گذشته فقط اقامتگاه بود و فعالیت‌های جانبی نداشت لذا گردشگری نمی‌رفت اما در حال حاضر در کنار بوم‌گردی فعالیتهایی مانند شترسواری و سافاری و معرفی غذا، آداب و موسیقی محلی را در نظر گرفتیم و مشاهده می‌کنیم که استقبال زیادی از این اقامتگاه‌ها توسط گردشگران خارجی می‌شود.در جنگلها نیز نمونه‌هایی از بوم‌گردی را داریم که دیدن حیات وحش است، سعی می‌کنیم در هر اقلیمی، اقامتگاه داشته باشیم.
*تسنیم: برخی عنوان می‌کنند که هزینه ایجاد یک اقامتگاه بوم‌گردی بالاست، این مطلب درست است؟
*فیاضی: خیر، ببینید! برای یک هتل ستاره حداقل 2 میلیاردتومان هزینه لازم است ولی یک اقامتگاه بوم‌گردی با 100 میلیون تومان آماده می‌شود. در عین حال، ظرفیت خوبی برای گسترش آنها ایجاد شده است به طوری که در حال تهیه شیوه‌نامه‌های اجرایی آن هستیم تا با سرعت بیشتری زمینه گسترش این اقامتگاه‌ها را فراهم کنیم.
*تسنیم: یکی از مشکلاتی که در حوزه طبیعت‌گردی کشور وجود دارد این است که همکاری و هماهنگی بین سازمان های متولی طبیعت کشور وجود ندارد یا بسیار ضعیف است، این مشکل چگونه قابل حل است؟
*فیاضی: این موضوع درست است، ببینید! عمده عرصه‌های طبیعی در اختیار محیط زیست و سازمان جنگل‌هاست، برای همین هم به منظور فعالیت‌های گردشگری قرار شد کمیته‌ای برای هماهنگی بین این سازمان‌ها شکل بگیرد که در اواخر دولت هشتم این کمیته شکل گرفت و در دولت نهم ادامه یافت، در این کمیته وظایفی را برای هر یک از دستگاه‌ها تدوین کردیم تا در این حوزه به کمک هم سیاست‌گزاری شود.
یکی از اصولی که در این کمیته به توافق رسیدیم این بود که علاوه بر معرفی مناطق مستعد گردشگری، توسعه فعالیت‌های آموزشی هم دیده شود؛ طبیعت‌گردی بر اساس محورهایی استوار است که اولین اصل آن سفر مسئولانه به مناطق طبیعی است یعنی ورود ما به طبیعت مسئولانه باشد، در این حوزه ورود به عرصه‌های طبیعی مدنظر است؛ اصل بعدی این است که ورود به طبیعت با آموزش همراه باشد؛ یعنی هم مردم مهمان، هم تورگردانان، هم مردم میزبان به یک نوع آگاهی در زمینه‌هایی که در طبیعت هست برسند. یکی از اصول دیگر توانمندسازی جوامع محلی است که در نهایت یک نفعی به مردم محلی برسد؛ چرا که عمدتاً مناطق محلی ما در جاهای کمترتوسعه‌یافته قرار دارند و این زمینه خوبی است که توسعه در این مناطق اتفاق بیفتد، البته به دنبال توسعه گردشگری پایدار هستیم که حفاظت اصل است. امیدواریم به کمک این کمیته بتوانیم این موضوع را سامان دهیم.
*تسنیم: آیا اقدامی برای هماهنگی‌های بیشتر صورت گرفت یا در حد برگزاری جلسات بود؟
*فیاضی: یکی از نکاتی در این کمیته مطرح شد این بود که نظام‌نامه سرمایه‌گذاری در مناطق طبیعی وجود نداشت لذا در این زمینه وحدت رویه‌ای بین سازمان میراث فرهنگی و سازمان حفاظت از محیط زیست وجود نداشت، به طوری که الان مشکل جدی بسیاری از مناطق نمونه گردشگری که مصوب دولت قبلی هم هست این است که این مناطق نمونه در مناطق طبیعی تعریف شده‌اند و سرمایه‌گذار نمی‌تواند فعالیت خود را انجام دهد یا اینکه به صورت قطعی نمی‌توان آن را به سرمایه‌گذار واگذار کرد. این مشکل را جدی دیدیم، پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترک بین سازمان میراث فرهنگی و سازمان منابع طبیعی و سازمان محیط زیست دادیم که مشکلات سرمایه‌گذاری‌ها حل شود.
در عین حال تفاهم‌نامه خوبی بین سازمان محیط زیست و ما امضا شد، سازمان حفاظت محیط زیست جهش خوبی برداشته و به دنبال استقرار توسعه گردشگری پایدار در این حوزه است. از این منظر در راستای این تفاهم‌نامه در جلسات مشترک به این نتیجه رسیدیم که باید برای مناطق 4 گانه تحت حفاظت سازمان محیط زیست دستورالعملی تهیه کنیم که افراد، ورود ضابطه‌مند داشته باشند. درحال حاضر بالای 240 مناطق 4 گانه داریم که از این تعداد 100 عدد مطالعه تفصیلی دارد ولی هیچ اقدامی برای اینکه این مناطق در اختیار سرمایه‌گذاران قرار بگیرد نشده است.
باید به این موضوع از دو منظر وارد شد؛ یک منظر این است که امکان توربری برای این مناطق داشته باشیم، الان وجود دارد اما بسیار کم است، چون مقررات سختی بر آن حاکم است، جلسات متعددی در این زمینه داشتیم و به دنبال تدوین دستورالعمل مشخص هستیم، به هر حال اعتقاد داریم تنها مرجعی که می‌تواند تور ببرد دفتر مجوزدار خدمات مسافرتی است که تورلیدر آن باید آموزش های لازم را دیده باشد و دارای کارت راهنمای تورلیدری مورد تایید سازمان باشد، اعتقادمان این است باید کتابچه‌های راهنمایی برای این مناطق تهیه شود تا افرادی که می‌خواهند وارد این منطقه شوند از جاذبه‌های آن مطلع شوند، بدانند این منطقه مثلاً چه گیاهان نادری دارد، چه حیات وحشی و چه ظرفیت‌هایی دارد؟ حتی این راهنمایان گردشگری باید آموزش‌های کوتاه‌مدتی فقط برای این مناطق 4 گانه دیده باشد تا با اطلاعات جامع‌تری کار کنند.
در حوزه سرمایه‌گذاری اعتقاد داریم طبق ماده 7 قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی مجوز صدور هر نوع فعالیت گردشگری بر عهده فعالیت با سازمان میراث فرهنگی است از این نظر حتما باید زمینه‌ای ایجاد شود تا سرمایه‌گذار در این مناطق با ضوابط و معیارهای مختلف ورود پیدا کند و ما توصیه می‌کنیم که یکی از مواردی که می‌تواند در این مناطق استفاده شود اقامتگاه‌های بوم‌گردی است که هم سازگاری با محیط دارد و هم جذابیت خوبی می‌تواند داشته باشد.
ادامه دارد....
انتهای پیام/
