لوازم‌التحریر ایرانی ــ اسلامی؛ طرحی نافرجام / فرهنگی بومی و دینی در سایه غفلت رنگ باخت
خبرگزاری تسنیم: مسئولان فرهنگی در سال‌های گذشته تلاش‌هایی برای نهادینه کردن فرهنگ استفاده لوازم التحریر ایرانی به خرج داده‌اند اما با گذری در کتاب‌فروشی‌های سطح شهر، هنوز هم طرح‌های خارجی با استقبال قابل توجهی از سوی کودکان ایرانی مواجه می‌شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، این روزها در فروشگاه های لوازم التحریر، هنوز هم شخصیت های خارجی طرفداران زیادی دارند، طرح هایی که برای رقابت ایرانی اسلامی با آنها باید صبور بود؛ رقابت با خرید محصولاتی که این روزها روی جلد دفترهای فانتزی یا دیگر لوازم التحریر کودکان ایرانی خودنمایی می‌کنند.
تا چند سال پیش، کاکرو و فوتبالیست ها از کاراکترهایی بودند که روی جلد دفترچه، خط‌کش و پاک‌کن های‌مان جا خوش کرده بودند و وقتی هنگام خرید لوازم التحریر می شد، کلکسیونی از این شخصیت های کارتونی در وسایل ما به چشم می‌خورد؛ حتی جوراب های سفیدرنگی که عکس سوباسا را با خود داشت، تمام کودکی شیطنت ها و خاطرات ما را در خود یک جا خلاصه می‌کرد.
البته تام و جری هم آن موقع ها طرفداران زیادی داشت اما فوتبالیست‌ها به‌دلیل تازه بودن کارتونی که هر هفته پخش می شد، محبوبیت زیادی به دست آورده بود.
آن موقع کنار این لوازم التحریر فانتزی، دفترهای ساده دولتی تعاونی که "تعلیم و تعلم عبادت است" همان جمله معروف با جلدهای تکراری را با خود به‌همراه داشتند، در فروشگاه‌ها قرار گرفته بودند و در آن، خبری از تنوع و جذابیت نبود.
ما آن موقع لاک‌پشت‌های نینجا، باب اسفنجی، کیتی، میلی و بن‌تن را حتی در خواب هم نمی دیدیم چه برسد به اینکه روزی آن‌قدر جذاب و پرطرفدار شود که مسئولان فرهنگی کشور در مقابل آن جبهه بگیرند.
حالا وقتی در فروشگاه های لوازم التحریر قدم می زنیم، آن‌قدر تنوع محصولات با شخصیت های زیاد کارتونی می‌بینیم که حتی ما بزرگ‌ترها نیز برای انتخاب دچار مشکل می شویم، که بالاخره کدام طرح جذاب تر است.
طرح هایی که همه نمادهای کارتون هایی هستند که در این چند ساله نماد و قهرمانان فرزندان ما شده اند؛ طرح هایی جذاب و خوش‌رنگ که حتی دبیرستانی‌ها نیز از خرید آن امتناع نمی‌کنند.
اگرچه در این راستا چند سالی است که مسئولان فرهنگی ما به فکر افتاده اند و برای مقابله با این طرح های خارجی در ابتدا دارا و سارا را به کودکان ما معرفی کردند، اما این شخصیت ها نیز نتوانستند چندان جای کاراکترهای خارجی و جذاب را برای کودکان ما پر کنند؛ 2 کاراکتر ایرانی که هیچ‌وقت نتوانست محبوب بچه‌ها شود.
لبخند شخصیت‌های کارتونی
حالا من در فروشگاه لوازم التحریری هستم که بوی کاغذ نو و دفترچه ها و پاک‌کن هایش نوستالژی کلاس اول دبستان را با آن قد و قواره کوتاه و کوچک برایم می‌آورد، بوی مدرسه!
فروشگاهی که تنوع و رنگ در آن موج می زند، از آن طرف اسپایدرمن از در و دیوار بالا می رود، از طرف دیگر لاک‌پشت‌های نینجا با همان ابهت و اسلحه‌شان روبه‌رویم ایستاده اند، باب اسفنجی هم مانند همیشه می‌خندد... .
البته آن گوشه ها شکرستان و کلاه قرمزی هم به چشم می خورد و همین‌طور شخصیت های غرورآفرین و باشکوه شهدای 8 سال دفاع مقدس و ملی مانند میرزا کوچک‌خان جنگلی... هرچند که به نظر می‌رسد در زرق و برق کالاهای غربی، کالاهای با نشان‌های ایرانی چندان مورد توجه قرار نگرفته‌اند.
فرشادی، پدر دو فرزند است که برای تهیه لوازم التحریر به این فروشگاه آمده؛ 2 پسر این خریدار، دسته دسته دفترچه های بت‌من و اسپایدرمن و باب اسفنجی را برداشته اند، وقتی از این دو پسر پرسیدم: چرا این دفترچه ها را انتخاب می کنید؟ گفتند: طرح‌های اسپایدرمن، باب اسفنجی و بت‌من را خیلی بیشتر دوست داریم چون کارتون‌های آن را مرتب می بینیم.
فرشادی به طرح های ایرانی اشاره کرد و گفت: من خیلی خوشحال هستم که قرار است طرح های ایرانی روی جلد فرزندان ما باشد اما هنوز این بچه ها به طرح های کارتونی علاقه مند هستند و نمی توانم به زور طرح های دیگر برایشان تهیه کنم.
طرح‌هایی که هنوز طرفدار پروپاقرص ندارند
کریمی، فروشنده لوازم التحریر است؛ او از تمایل خریداران از طرح های ایرانی اسلامی می‌گوید: هنوز هم خانواده‌ها و بچه ها همان طرح های کارتونی را دوست دارند و از آن دسته طرح ها خرید می کنند؛ سال گذشته بسیاری از این طرح های ایرانی برگشت شد، چون خریداری نداشت و امسال هم کمتر از این طرح‌ها به معرض دید می‌گذاریم تا مرجوعی کمتر داشته باشیم.
وی افزود: البته من برادر شهید هستم و از اینکه می بینم عکس شهدا در دفترچه ها وجود دارد، احساس خوبی دارم اما فکر می کنم برای کودکان باید فرهنگ‌سازی کرد و شهدا و این شخصیت‌ها را باید به آنها معرفی کرد.
طرح هایی که هنوز برای بچه های ما آشنا نیست
رئیس اتحادیه لوازم التحریر اصفهان پیرامون طرح های ایرانی اسلامی لوازم التحریر می‌گوید: طرح‌های ایرانی خوب است اما ابتدا باید فرهنگ‌سازی شود تا فرزندی که این طرح را تهیه می کند، آگاهانه انتخاب کند.
چیت‌ساز افزود: کودک باید آن‌قدر با این شخصیت ها آشنا باشد تا زمانی که دفترچه تهیه می کند و عکس میرزا کوچک‌خان جنگلی و یا شهدا را می بیند، آن را به‌خوبی بشناسد.
وی تصریح کرد: متأسفانه ما اول تولید می کنیم، بعد فرهنگ سازی می کنیم، در صورتی که با برنامه‌ریزی‌های فرهنگی ابتدا کودک باید این شخصیت ها را بشناسد.
گسترش طرح‌های ایرانی اسلامی نیاز به اقدامات اساسی دارد
امیر صالحی، جامعه شناس پیرامون طرح های ایرانی اسلامی و اینکه هنوز طرفداران خود را ندارد معتقد است: در ابتدا اینکه ریشه ای عمل می شود، خوب است؛ اینکه کودکان ما از ابتدا تا پایان سال تحصیلی با شخصیت‌هایی که روی جلد دفترچه های آنها بوده، همراه باشند اما برای گسترده شدن آن نیاز، به برخی اقدامات اساسی است.
وی افزود: واقعیت این است که باید در این مورد صبور باشیم، محصولات غربی که سال‌هاست در این زمینه فعالیت می‌کنند، نمی شود به‌یک‌باره کاری کرد که مردم فقط طرح های ایرانی را تهیه کنند.
صالحی بیان کرد: مسئولان فرهنگی باید در ابتدا کنار ارائه این طرح ها اقدامات زیرساختی نیز انجام دهند؛ برای نمونه از شخصیت هایی که به بازار می آید، با برنامه های مختلف مرتب در ذهن بچه ها باشد و با ساخت انیمیشن به‌صورت مداوم باشد نه اینکه ابتدای سال تحصیلی که می شود، مرتب بگویند طرح ایرانی اسلامی اما وقتی سال تحصیلی تمام شد، دوباره از ذهن برود.
با ساخت انیمیشن‌های باکیفیت و نه معمولی ذائقه کودکان را تغییر دهیم
وی بیان کرد: تا جایی که می دانم شخصیت ثنا و ثمین نیز به طرح های ایرانی اضافه شده و من فکر می‌کنم شخصیت هایی که برای کودک ایرانی تعریف می شود، باید برای او ملموس باشد وقتی همین ثنا و ثمین باشد کودک باید بداند این دو نفر که هستند؟ قرار است چه‌کاری انجام دهند و با ساخت انیمیشن باکیفیت نه معمولی، ذائقه را تغییر دهیم.
صالحی تصریح کرد: شخصیت های ملی و شهدای دفاع مقدس نیز باید با روش های دیگر و به‌صورت جداگانه به کودک معرفی شود تا زمانی که او به فروشگاه می رود، با شناختی که کسب کرده، آن را تهیه کند که البته رسانه‌ها در این زمینه می توانند بسیار کمک کنند.
این روزها برخی رسانه ها از طرح های خارجی انتقاد می کنند و برخی از گرانی لوازم التحریر؛ وقتی از طرح خارجی انتقاد می‌شود، باید قبول کرد که در نگاه نخست، طرح های خارجی جذاب تر هستند و اگرچه تولید کنندگان ایرانی سعی کرده اند در سال جاری محصولاتی با طراحی جذاب تر، خوش آب و رنگ تر را به مشتریان ارائه دهند اما باید قبول کنیم که محصولات با طرح‌های غربی، هنوز طرفداران پروپاقرص خود را دارد.
ذائقه کودک امروزی با کودکان دیروز تفاوت اساسی دارد که باید برای این تغییر یک کار فرهنگی و اصولی و ریشه ای انجام داد، نه اینکه این کار تنها به ماه مهر خلاصه شود.
یادمان باشد که شخصیت هایی مانند باب اسفنجی و مرد عنکبوتی و از آن دسته ها با انیمیشن هایی که دارند، بین المللی شده‌اند و در آن سوی کره خاکی مانند استرالیا نیز این شخصیت های کارتونی را به‌خوبی می شناسند.
توجه به طرح‌های ایرانی ــ اسلامی در ارائه لوازم التحریر شاید امروز کمتر از سوی مسئولان اصفهانی مورد توجه قرار گرفته که باید کاری کرد تا این طرح‌ها بیش از گذشته در لوازم التحریر اصفهان به چشم بخورد.
انتهای پیام/ب*
