آمریکا به هماهنگی با دولت سوریه در حمله به داعش تن داده است؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم، آمریکا  اجرای راهبرد عملیات محدود ترکیبی علیه داعش در خاک سوریه را  آغاز کرد. بر این اساس، 20 موضع داعش در داخل خاک سوریه مورد حمله هوایی و موشکی قرار گرفت. گفته می شود که این حملات از آب‌های بین المللی، دریای سرخ و شمال خلیج فارس صورت گرفته است. پیش از این جان کربی، سخنگوی پنتاگون در این زمینه گفته بود: "می‌توانم تایید کنم که ارتش آمریکا و نیروهای متحدش، در سوریه با استفاده از ترکیبی از حملات موشکی، جنگنده‌ای و بمب‌افکن علیه دولت اسلامی (داعش) اقدام نظامی انجام می‌دهند". تا کنون مواضع روشنی در سطح بین المللی راجع به این حمله و به ویژه مشروعیت آن منعکس نشده است. اما نکته اینجاست که مخالفت‌های بارزی در این مورد نیز تبلور نیافته است. روشن است که از نظر رویه بین المللی، عدم مشروعیت است که نیازمند انعکاس و بازنمایی است و نه مشروعیت.

وزیر امور خارجه سوریه، با صدور بیانیه‌ای از اینکه «آمریکا قبلاً دولت سوریه را در جریان حملات و مواضع مورد هدف قرار داده»، خبر داد. وزارت خارجه سوریه اعلام کرد که آمریکا روز دوشنبه نماینده سوریه در سازمان ملل متحد را در جریان حمله هوایی خود به مواضع گروه تروریستی «داعش» در خاک این کشور قرار داد. اما کاخ سفید هرگونه هماهنگی را در این زمینه رد کرده است. از این رو، در کنار نبرد نظامی علیه داعش، نبردی در زمینه مشروعیت یا عدم مشروعیت عملیات های آغازشده آمریکا در خاک سوریه نیز قابل مشاهده است.

روسیه که مخالف قاطع هرگونه حمله نظامی آمریکا بدون رضایت دولت سوریه بوده است، یقیناً امروز حمله آمریکا را بدون واکنش نخواهد گذاشت. البته نوع واکنش روسیه بستگی زیادی به اطلاعات معتبر این کشور در رابطه با هماهنگی یا عدم هماهنگی قبلی این حملات با دولت سوریه خواهد داشت.

در صورتی که حمله بدون هماهنگی دولت سوریه باشد و واکنش بین المللی جدی به حملات بروز نیابد، آمریکایی‌ها در یکی از محورهای مهم اجرایی‌سازی راهبرد نظامی-امنیتی جدید خود در منطقه خاورمیانه (یعنی مشروعیت دادن به حضور نظامی خود)، موفقیت بزرگی به دست خواهند آورد. بر اساس این راهبرد، آمریکا به بهانه داعش و حتی تهدیدی که این گروه خودساخته برای امنیت منطقه و جهان داشته است، قادر خواهد شد از زمینه های حقوقی بین المللی برای احیای موقعیت خود در خاورمیانه پرداخته و موقعیتی را که پیش از این با صرف هزینه های بسیار نتوانسته به دست آورد، این بار با هزینه ائتلاف و به ویژه تامین مالی برخی دولتهای عربی ضدسوری و حمایت سیاسی تعدادی دیگر از متحدین خود و از همه مهمتر، با نام اقدامات مشروع ضدتروریستی، کسب نماید. البته این راهبرد، قطعاً در مسیر یکطرفه و صاف قرار ندارد و عملاً چالشهای اساسی خواهد داشت اما آنچه مهم است، فراهم ساختن مبانی حقوقی این کار است.

از این رو، با توجه به ابهام و تردیدی که در تقابل مواضع واشنگتن و دمشق در مورد هماهنگی قبلی عملیات دیروز آمریکا در سوریه بروز کرده است، توجه به مبانی حقوقی این عملیات و وجود یا فقدان رضایت دولت سوریه و همچنین واکنش بین المللی موثر در مورد ماهیت حقوقی آن و حمله های آینده، از اهمیت راهبردی برخوردار است.

انتظار می رود طی روزهای جاری، عملکرد بین المللی برجسته ای به ویژه در جامعه دولتهای حامی سوریه به منصه ظهور برسد. گفتنی است که وزارت خارجه کشورمان نیز هنوز در مورد ماهیت حملات آمریکا در سوریه علیه داعش، اظهارنظر و موضع گیری نکرده است.

در مورد اصل این عملیات نظامی به نظر می رسد که آمریکا از خنثی بودن رویکرد معطوف به «ائتلاف سازی» علیه داعش، اطمینان یافته است. به ویژه اینکه بیشتر دولتهای عضو این ائتلاف، از اعلام آمادگی برای حضور و مشارکت در عملیات نظامی خودداری کرده اند. از همین روست که در این عملیات تنها از مشارکت 4 دولت عربی قطر، عربستان، اردن و بحرین یاد شده بدون آنکه میزان مشارکت آنها مشخص شده باشد. به واقع، آمریکایی‌ها به کارکرد ائتلاف محدود و نیمه جان ضدداعش در حد حمایت مالی و سیاسی از عملیات هوایی این کشور در سوریه اکتفا کرده‌اند. عمر این کارکردها، بستگی تام به مواضعی دارد که جامعه بین المللی و دولتهای منطقه طی امروز و روزهای آتی اتخاذ خواهند کرد.

انتهای پیام/.