نگرانی‌ها از سومالیزاسیون لیبی؛ هرج و مرج در سرزمین عمرمختار

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، "طارق الجروشی" عضو مجلس نمایندگان لیبی، پارلمانی که در طبرق تشکیل جلسه داده است، اعلام کرد دولت جدید لیبی به ریاست عبدالثنی یکشنبه در مقابل پارلمان ادای سوگند خواهد کرد، این در حالی است لیبی شاهد ناآرامی ها و اعتراضاتی است که خواهان برکناری اعضای مجلس نمایندگان و برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام هستند.

الجروشی گفته است دولت الثنی که اخیرا رای اعتماد اکثریت نمایندگان را به دست آورده است، در مقابل مجلس ادای سوگند خواهد خورد تا ماموریت خود را به شکل رسمی آغاز کند و تعطیلات مجلس هم عید قربان یعنی یک روز پس از ادای سوگند دولت آغاز خواهد شد.
پارلمان لیبی، در جلسه دوشنبه گذشته خود، با اکثریت قاطع آرا به کابینه عبدالله الثنی رای اعتماد داد به طوری که از مجموع 112 نماینده، 110 نفر به کابینه بحران الثنی رای دادند.

روز اول سپتامبر جاری بود که پارلمان لیبی، عبدالله الثنی نخست وزیر مستعفی را بار دیگر مامور تشکیل دولت جدید کرد .
این در حالی است که شهر بنغازی واقع در شرق لیبی همچنان اوضاع متشنجی دارد و شاهد اعتراضاتی بود که معترضان خواستار تامین امنیت شهر و مقابله با موج ترورهای اخیر و تصحیح مسیر انقلاب شدند.

طرابلس و دیگر شهرهای لیبی از جمله مصراته و الزاویه نیز عقب شاهد برگزاری تظاهراتی بود که خواستار برکناری نمایندگانی که در شهر طبرق گردهم آمده اند و برگزاری انتخابات فوری شدند.

شرکت کنندگان در این تظاهرات خواستار تکمیل اهداف انقلاب 17 فوریه شدند و آنچه را کودتای نظامی به رهبری سرلشگر بازنشسته خلیفه حفتر خواندند، محکوم و از کسانی که در نبردهای نیروهای حفظ امنیت و ثبات به رهبری فجر لیبی کشته شده اند، تمجید کردند.

شهر بنغازی در برهه  اخیر شاهد افزایش موج ترورهایی بوده است که در سه شنبه گذشته با رسیدن به 9 مورد ترور به اوج خود رسید که طی آن چند افسر ارتش، یک بازرگان، یک مقام دولتی و یک امام جماعت مسجد به قتل رسیدند.

لیبی از نیمه جولای گذشته شاهد درگیری‌های خونین میان آنچه ارتش ملی لیبی خوانده می شود به رهبری حفتر و نیروهای موسوم به فجر لیبی است. حفتر حملات نظامی را با حمایت مستقیم برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با عنوان عملیات کرامت انجام می دهد و نیروهای فجر لیبی هم بر فرودگاه طرابلس و اماکن نظامی مهمی در بنغازی سیطره یافته اند، این وضع سبب بروز شکاف سیاسی و فعالیت دو مجلس و دو دولت شد که یکی از دولتها را کنگره ملی مامور کرده است که به وظایف خود در طرابلس ادامه می دهد و دیگری را عبدالله الثنی برعهده دارد که نمایندگانی با دولت وی موافقت کرده اند که در شهر طبرق گردهم آمده اند.

شهر بنغازی اخیرا شاهد قتل چهار نظامی ارتش لیبی از جمله یک کارشناس مواد منفجره در اداره امنیتی این شهر در پی حملات افراد مسلح ناشناس به مناطق مختلف آن بود، همچنین یک پلیس که وی را همراهی می کرد، نجات یافت .

این در حالی است که عقیله صالح رئیس مجلس لیبی گفته است درگیری های مسلحانه، سبب بروز هرج و مرج در این کشور شده است.
وی گفت لیبی به سبب وجود گروه های مسلح در شرایط دشواری به سر می برد.

وی که در شصت و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی می کرد، اظهار داشت برخی گروه های مسلح خارج از کنترل دولت هستند و به نقض حقوق بشر و باج خواهی از دولت برای تضمین دریافت پول می پردازند و با تسلیح پلیس مخالفت می کنند، این گروه ها توانسته اند به چندین منطقه ضربه بزنند و درگیری ها میان گروه های مسلح، به ایجاد هرج و مرج در لیبی منجر شده است.

وی در اظهاراتی که نشان دهنده چراغ سبز وی به مداخله خارجی در لیبی است، گفت تروریست ها در طرابلس، در برابر روند دموکراتیک مانع تراشی می کنند و دوستانمان باید به ما در مبارزه با خشونت تروریسم و متقاعد کردن گروه های مسلح به عقب نشینی از نهادهای دولتی کمک کنند و دستگاه های امنیتی قانونی را تسلیح کنند.

عقیله گفته است تروریست ها در درنه و بنغازی،تروریست های مناطق مختلف جهان را آموزش می دهند.

از سوی دیگر حزب عدالت و سازندگی بازوی سیاسی اخوان المسلمین لیبی از گفت و گوی سیاسی و تلاش های سازمان ملل متحد برای حل بحران این کشور استقبال کرده است.

محمد صوان در صفحه رسمی خود در فیسبوک از دعوت الجزایر از طرف های  درگیر در لیبی برای انجام گفت و گو و مخالفت این کشور با دخالت خارجی در امور داخلی لیبی استقبال کرد.

صوان در واکنش به احتمال دعوت از برخی ارکان رژیم قذافی به الجزایر برای شرکت در گفت‌وگوها اعلام کرد چنین اقدامی هرگز سودمند و نتیجه بخش نخواهد بود و کمکی به موفقیت گفت‌وگوها نخواهد کرد، زیرا گفت‌وگو باید میان شرکای انقلاب 17 فوریه انجام شود.

نگرانی ها از سومالیزاسیون لیبی

یک روزنامه عربی نوشته بود نگرانی‌ها از سومالیزاسیون لیبی، به واقعیتی تبدیل شده است که سرزمین عمر مختار در نتیجه هرج و مرج امنیتی تمام عیار از آن رنج می برد، هرج و مرجی که در نتیجه درگیری شبه نظامیان مسلح به وجود آمد و به حدی رسید که  دولت موقت لیبی در بیانیه مطبوعاتی اخیرش اعتراف کرده بود وزارتخانه ها و نهادهای دولتی در طرابلس پس از حمله شبه نظامیان مسلح از کنترلش خارج شده است. شبه نظامیانی که مانع ورود کارمندان دولت به نهادهای دولتی شدند. عبدالله الثنی نخست وزیر لیبی در 25 آگوست گفته بود که شبه نظامیان با غارت منزل وی در طرابلس، آن را به آتش کشیده اند.

نبرد شبه نظامیان در سرزمین عمر مختار

منابع خبری، تعداد گروه‌های شبه نظامی فعال در صحنه لیبی را حدود 300 گروه برآورد کرده اند که برخی از آنها اندیشه های تکفیری دارند و به خاطر  سیطره بر پایتخت و فرودگاه با یکدیگر درگیر شده اند و این درگیری ها، کشور لیبی را به سمت هرج و مرج و درگیری داخلی کشانده است تا جایی که برخی تحلیلگران درباره احتمال تجزیه این کشور هشدار داده اند، دولت لیبی هم از برقراری امنیت و نظم و حمایت از مرزهای خود ناتوان نشان می دهد.

تنش ها در لیبی با اعلام سیطره برخی گروه‌های شبه نظامی بر فرودگاه طرابلس به اوج خود رسید و حتی سبب نگرانی کشورهای همسایه به ویژه مصر و الجزایر شد.

پس از گذشت سه سال از سرنگونی رژیم قذافی، لیبی به نوعی به جمهوری شبه نظامیان تبدیل شده است که با یکدیگر درگیر هستند و این گروه های شبه نظامی ائتلاف هایی با یکدیگر تشکیل داده اند که یکی از این ائتلاف ها به "فجر لیبی" موسوم است که شامل عناصر تکفیری و اخوانی است و ائتلاف دیگر تحت فرماندهی شبه نظامیان الزنتان قرار دارد که شامل عناصر ارتش قدیم و نیروهای قبایل و آنچه ارتش ملی لیبی به رهبری خلیفه حفتر خوانده می شود، است.

با نگاهی به نقشه پیچیده شبه نظامیان فعال در لیبی متوجه می شویم که شبه نظامیان به اصطلاح جهادی در مناطق زلیتن و طرابلس متمرکز شده اند، در حالی که گردان موسوم به راف الله السحاتی در درنه و بنغازی، شبه نظامیان وابسته به انصارالشریعه در بنغازی، درنه و اجدابیا و شبه نظامیان 17 فوریه در شهرهای شرقی و "نیروهای سپر لیبی" در مصراته مسلط و متمرکز شده اند.

کارشناسان بر این باورند که شبه نظامیان در شهرهای غیر قبیله‌ای با هدف تشکیل جنبش‌های جدایی طلب با هدف تجزیه لیبی به چندین کشور متمرکز شده اند و با گروه های مخالف برای تحمیل نفوذ قبیله ای بر مناطقی که چاه های نفتی دارند، درگیر هستند. همچنین شبه نظامیان تکفیری به انجام عملیات مسلحانه می پردازند و با نیروهای ارتش و پلیس هم درگیر هستند، همچنین باید به باندهای قاچاق اشاره کرد که برای سیطره بر راه های صحرایی برای عملیات قاچاق سلاح و مواد مخدر تلاش می کنند.

اخیرا درگیری ها میان این گروه های شبه نظامی به حدی رسید که نیروهای حفتر از هواپیماهای جنگی برای بمباران مواضع گروه های مخالف استفاده کردند تا جایی که برخی، مصر و امارات را به دست داشتن در این حملات هوایی متهم کردند.

سرلشگر حفتر که از حمایت صریح مصر، امارات و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس برخوردار است، نام عملیات نظامی خود را عملیات کرامت خوانده که با حمایت برخی قبایل و شبه نظامیان غرب لیبی و یگان های جدا شده از ارتش رسمی آغاز کرده بود.

تنش ها در لیبی سبب بروز حالتی از قطب بندی شده است، به طوری که برخی معتقدند که ژنرال حفتر قادر به برقراری امنیت و رهایی کشور از ناآرامی ها و هرج و مرج است و برخی دیگر از این می ترسند که وی قذافی جدید و امتداد دوران حکومت دیکتاتوری وی باشد، با این حال حفتر مدعی است که از پایگاه و پشتوانه مردمی برخوردار است و به همین سبب با اعتماد به نفس گفته است لیبی گورستان تروریست ها خواهد بود، البته وی از سرخوردگی خود به سبب آنکه آمریکا از وی حمایت تسلیحاتی نکرده است، خبر داده است.

انتخابات پارلمانی گذشته در ژوئن به ناکامی گروه های به اصطلاح جهادی و اخوان منجر شد و به همین سبب آنها بر یکسره کردن نبردها در صحنه میدانی در رویارویی با نیروهای حفتر که آنها را گروه های کودتاچی نظامی می خوانند، حساب باز کرده اند.

پارلمان لیبی، شبه نظامیان اخوانی و جهادی را که مخالفش هستند، تروریست خوانده و بر مقابله با آنها تاکید کرده است. پارلمان لیبی به همین خاطر، سرلشگر عبدالرزاق الناظوری را به عنوان رئیس جدید ستاد مشترک ارتش لیبی تعیین کرد. پارلمان بر حمایت از ارتش برای ادامه جنگ بر ضد شبه نظامیانی همچون فجر لیبی و مجموعه انصارالشریعه برای وادار کردن آنها به توقف درگیری و تسلیم سلاح های خود تاکید کرده است.

در حالی که رئیس پارلمان لیبی گفته است پارلمان خواستار دخالت نظامی خارجی نشده است، با این حال وی احتمال چنین امری را بعید ندانسته است، وی اعلام کرده است بنا به ملاحظاتی، دخالت نظامی مصر و الجزایر برای نابودی شبه نظامیان مسلح دشوار است.

این در حالی است که روزنامه الوطن سعودی از هماهنگی اطلاعاتی میان الجزایر و مصر برای دخالت در لیبی با هدف مقابله با شبه نظامیان مسلح و بازگرداندن ثبات امنیتی و سیاسی به آن خبر داده بود، با این حال اظهارات عمرو موسی دبیرکل سابق اتحادیه عرب سبب بروز جنجال شد جایی که گفت ناآرامی های لیبی تهدیدی برای امنیت ملی مصر به شمار می رود و اوضاع این کشور بسیار خطرناک است.

الوطن سعودی به نقل از آنچه بزرگان قبایل استان مطرح مصر در مرز با لیبی خوانده، نوشته است که گروه های افراطی برای سیطره بر لیبی تلاش می کنند که این گروه ها با شبکه بین المللی اخوان و گروه های تروریستی دیگر مرتبط هستند و برای ایجاد ناآرامی در مصر تلاش می کنند و اگر این گروه ها بر لیبی مسلط شوند تهدید خطرناکی برای مصر با توجه به سیطره آنها بر گذرگاه های مرزی و تجهیز به سلاح های سنگین خواهند بود و این گروه ها از حمایت برخی کشورهای عربی( در اشاره تلویحی به قطر) برخوردارند.

به هر تقدیر سرزمین عمر مختار با وجود گذشت سه سال از سرنگونی معمر قذافی هنوز روی آرامش و ثباتی را که مردم آن امیدوار بودند با رفتن دیکتاتور ببینند، ندیده است، کشوری که به خطر داشتن منابع نفتی علاوه بر آنکه در معرض طمع ورزی و دخالت های قدرت های سلطه گر غربی قرار دارد و اظهارات وزیر خارجه فرانسه  بار دیگر بر این دخالت ها مهر تایید زد، و از سوی دیگر شاهد دخالت های برخی رژیم های مرتجع عرب از جمله قطر، عربستان و امارات است و روابط حسنه ای با برخی کشورهای همسایه به ویژه مصر ندارد، کشوری که تا پیش از روی کار آمدن عبدالفتاح السیسی به سبب حاکم بودن اخوان المسلمین، رابطه گرمی با لیبی داشت.
انتهای پیام/ر