تقلای کاخ سفید برای وارونه نمایی واقعیت و منفی‌بافی علیه ایران درباره مذاکرات هسته‌ای
خبرگزاری تسنیم: آمریکایی‌ها با درک حساسیت افکار عمومی جهانی به دنبال این هستند که هزینه‌های عدم توافق را که ناشی از اصرار و فشارهای غیرمعقول این کشور بر ایران حول مسئله «ظرفیت غنی سازی» و «لغو تحریم ها» است، به سمت ایران سوق دهند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، آمریکایی‌ها در کلیه مقاطعی مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه 1+5، به دنبال دستیابی به توافقی بوده اند که بالاترین گزینه های موردنظرشان در خصوص برنامه هسته ای کشورمان را در بر داشته باشد. در مقابل، ایران با نفی بازی برد-باخت، به دنبال بازی برد-برد بوده است. معنای بازی برد-برد از نگاه ایران این است که حاضر است در مقابل استیفای حقوق هسته ای خود و لغو تحریم ها، به نگرانیهائی که غرب در زمینه ماهیت برنامه هسته ای خود دارد، با ابزارها و سازوکارهای معقول و مورد پذیرش معاهدات بین المللی هسته ای، پاسخ دهد.
البته که این دیدگاه، به عنوان یک ترمز در برابر رویکرد غرب عمل کرده است. زیرا غرب به ویژه آمریکایی‌ها ابتدا از لزوم «برچیدن» برنامه هسته ای کشورمان سخن گفتند ولی با مقاومت ایران، رویکرد خود را به سمت ایجاد محدودیت های مهم بر ابعاد برنامه هسته ای کشور تغییر دادند. محدودسازی نیز در طیفی از مولفه ها و گزینه ها سیال بوده است. امروزه به جای ظرفیت غنی سازی دهها یا صدها عددی، تمکین در برابر چند هزار سو نیز مطرح شده است. در این زمینه، مقامات پاریس نیز چند روز پیش تاکید کرده اند که با چندهزار سانتریفیوژ ایران هم مشکلی ندارند. به نظر می رسد که این مسائل برای جلوگیری از به تعویق افتادن توافق جامع مطرح شده اند.
در این میان، آمریکایی‌ها به این نکته دقت دارند که عدم تحقق توافق جامع ظرف مدت یکماه آتی، به نگران سازی افکار عمومی منجر خواهد شد. از این رو، پیدا کردن یک مقصر برای انتساب تاخیر در توافق جامع می تواند هزینه های لجاجت این کشور بر سر ظرفیت غنی سازی و لغو تحریم ها را که این روزها مهمترین موانع تحقق توافق جامع هستند، کاهش دهد. در همین راستا، توضیحات اخیر وندی شرمن، مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا در گروه 1+5 قابل توجه ویژه است. وی مقصرسازی از ایران در روند مذاکرات منتهی به توافق جامع را به صورت صریح مدنظر قرار داده است.
شرمن در ابتدای نشست دو روزه «مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5» که اخیرا به میزبانی مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل در واشنگتن برگزار شد، نکات متعددی را ابراز داشت که مهمترین آن، تاکید بر «مقصر بودن ایران در خصوص هرگونه عدم توافق در مهلت باقیمانده تا 24 نوامبر» بود.
البته اظهارات شرمن، نقد تند سیاست هسته ای ایران نبوده است. زیرا چنین رویکردی، با آنچه دولت اوباما به اقتضای نتیجه مند شدن مذاکرات هسته ای در پیش گرفته است، مغایرت دارد. از این رو، وی برای توجیه مذاکرات و توافق های صورت گرفته در ژنو و وین، مواردی را از حسن عملکرد هسته ای ایران نیز مدنظر قرار داد. وی در این راستا، چند نکته را مورد تاکید قرار داد:
- همکاری بی سابقه ایران با بازرسان بین‌المللی به ویژه در خصوص دسترسی روزانه به تاسیسات هسته ای؛
- انصراف ایران از غنی سازی 20 درصد؛
- انصراف ایران از ادامه پیشرفت در برنامه هسته ای شامل توقف توسعه ظرفیت غنی‌سازی، خودداری از افزایش میزان ذخایر هگزافلوراید اروانیوم.
- همانطور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تائید کرده است، ایران به وعده‌های خود عمل کرده است.
البته برخی از این اظهارات، به نوعی تکرار همان ارزیابی هائی تلقی می شد که کاخ سفید بعد از توافق موقت ژنو انجام داده بود. به ویژه اینکه این توافقها در چشم انداز ممانعت از تحقق یک ایران هسته ای، «پیشرفتی چشمگیر» خوانده شده اند.
اما مهمترین محور سخنان شرمن، قرار دادن ایران در یک دو راهی است: اینکه تصمیم بگیرد به محدودیت های موردنظر آمریکا بر برنامه هسته ای خود تن دهد یا اینکه مانع توافق هسته ای شده و در چشم همگان، مسئول شکست مذاکرات باشد.
وی رویکرد "لغو تحریم-حذف پیشرفت های هسته ای" را مطرح کرده که بر اساس آن، توافق جامع منوط به این است که ایران و آمریکا یک اقدام را به صورت متقابل انجام دهند: بازگشت تحریم ها به وضعیت قبل از وضع آنها؛ در برابر بازگشت برنامه هسته ای ایران به وضعیت قبل از پیشرفت ها. معنای سخن شرمن اینست که تنها وقتی آمریکا حاضر به لغو تحریم ها است که ایران هم برنامه هسته ای خود را به عقب براند و پیشرفت های حاصله را کنار بگذارد.
این اظهارنظر، به ویژه در سیر مذاکرات هسته ای تا حدود زیادی عجیب تلقی می شود. زیرا منظور وی با «کنار گذاشتن برنامه هسته ای ایران» تفاوت چندانی ندارد. در هر حال، این برداشت نقطه مقابل آن چیزی است که ایران به عنوان پیش شرط توافق هسته ای تلقی کرده است: رعایت حقوق هسته ای ایران.
اما مهمترین تکیه وی در این سخنرانی این بود که «مسئولیت عدم توافق متوجه ایران است». به واقع، آمریکایی‌ها با درک حساسیت افکار عمومی جهانی به دنبال این هستند که هزینه های عدم توافق را که ناشی از اصرار و فشارهای غیرمعقول این کشور بر ایران حول مساله «ظرفیت غنی سازی» و «لغو تحریم ها» است، به سمت ایران سوق دهند. آمریکا از پیامدهای منفی عدم توافق آگاه است و از همین رو، به شدت از اینکه جهانیان این بن بست یا چالش فراروی توافق را به آمریکا نسبت بدهند، پرهیز دارد. بنابراین، به همان میزان که ایران درصدد است اراده جدی خود برای توافق را برای افکار عمومی جهانی تبیین و روشنگری نماید تا غرب را مقصر هر گونه ناکامی در این زمینه معرفی کند، آمریکایی‌ها نیز به دنبال مقصر شماری ایران در صورت عدم حصول توافق جامع هستند. این امر می تواند بازتابی از این نکته راهبردی باشد که آمریکایی‌ها نیز نسبت به تحقق توافق جامع طی یکماه باقیمانده از ضرب الاجل 24 نوامبر (3 آذر ماه) نگرانند و احتمال عدم توافق را جدی می پندارند.
انتهای پیام/.
