طرح جاده‌های بتنی با صرفه‌جویی ۶۰درصدی نمونه بارز اجرای اقتصاد مقاومتی

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، تا همین چند سال پیش قیر ارزان‌قیمت روزگاران خوبی را برای دست‌اندرکاران و فعالان بخش ساخت راه‌ها رقم زده بود، به‌طوری که نه کارفرما (وزارت راه و شهرسازی) و نه پیمانکاران هیچ گلایه‌ای در خصوص کمبود اعتبارات خرید قیر برای آسفالت جاده‌ها نداشتند. اما با اجرایی شدن مرحله اول قانون هدفمندی یارانه‌ها در آذرماه سال 89 وضعیت خیلی زود تغییر کرد.

حال چند سالی است که بودجه‌های عمرانی وزارت راه و شهرسازی دیگر  کفاف برنامه‌های این وزارتخانه برای ساخت، تعمیر و نگه‌داری جاده‌های کشور را نمی‌دهد و تبعات این کمبود به‌خوبی در سطح جاده‌ها ملموس است. در این شرایط مدتی است که بحث استفاده از سیمان در ساخت جاده‌ها به‌جای قیر به‌صورت جدی از سوی مسئولان دولتی مطرح می‌شود، موضوعی که به‌گفته معاون سابق وزیر راه و شهرسازی حدود یک دهه پیش مطرح شده، اما به‌دلیل نبود اراده عملیاتی شدن آن حدود 10 سال زمان برد.

سیدمحمود فاطمی‌عقدا در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با بیان اینکه سابقه استفاده از بتن به‌جای آسفالت یا به‌عبارتی رویه‌های بتنی غلطکی فشرده (RCCP) در دنیا به چند دهه قبل برمی‌گردد، گفت: کاربرد بتن در حوزه راه و شهرسازی بسیار گسترده است. در ایران با وجود اینکه این محصول از یک دهه قبل معرفی شده بود اما به‌علت نبود تصمیم و اراده جدی، کمبود سیمان و قیمت ارزان قیر و فرآورده‌های هیدروکربوری عملیاتی نشد.

وی یادآور شد: با توجه به افزایش قیمت فرآورده‌های هیدروکربوری به‌خصوص قیر از چند سال قبل و همچنین تولید خوب و مازاد بر نیاز داخلی سیمان، در مرکز تحقیقات راه، مسکن و ساختمان تصمیم گرفتیم بحث استفاده از رویه‌های بتنی غلطکی فشرده را مطرح کنیم. در این راستا بررسی جامعی در سطح دنیا و کشور به‌خصوص پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های کشور در زمینه استفاده از رویه‌های بتنی غلطکی فشرده از منظر توان اجرا در ماشین‌آلات و نیروی انسانی انجام شد.

فاطمی‌عقدا ادامه داد: پس از این بررسی، به‌صورت پایلوت در یکی از پروژه‌های مسکن مهر محوطه‌سازی و معابر اجرا شد، در واقع این برنامه شروع و مجوزی برای استفاده از رویه‌های بتنی غلطکی فشرده در محوطه‌سازی و معابر داخل‌شهری و بین‌شهری کشور بود.

وی با ابراز اینکه مرکز تحقیقات این موضوع را به‌طور جدی دنبال کرده است، یادآور شد: در آن زمان دستورالعمل‌ها، روش‌های اجرا و استانداردهای استفاده رویه‌های بتنی غلطکی فشرده تدوین شد، ضمن اینکه دوره‌های آموزشی در این رابطه برگزار شد و یکی از مأموریت‌های مرکز تحقیقات ترویج استفاده از رویه‌های بتنی غلطکی فشرده است.

معاون سابق وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در این زمینه کارگروه تخصصی شکل گرفت که با قدرت در حال انجام کارهای مربوطه است، گفت: کاربرد رویه‌های بتنی غلطکی فشرده در معابر شهری رو به افزایش است. بخش انتهایی اتوبان همت با همین روش کار شده، همچنین در شیراز، اهواز و... از این شیوه استفاده می‌شود.

فاطمی‌عقدا با بیان "در جاهایی که سرما و گرمای بیش از حد داریم رویه‌های بتنی نسبت به رویه‌های آسفالتی قیری کارایی بسیار بالایی دارند" افزود: با توجه به دوام و طول عمر رویه‌های بتنی غلطکی فشرده و همچنین کاهش هزینه‌های نگهداری بیش از 60 درصد صرفه‌جویی اقتصادی در مقایسه با رویه‌های آسفالت داشت.

وی در عین حال گفت: در زمان شروع برای اجرا، رویه‌های بتنی غلطکی فشرده حدود 30 درصد نسبت به رویه‌های آسفالتی ارزان‌تر تمام می‌شود. از سوی دیگر با توجه به اینکه بتن‌ها فشرده هستند تا زمانی که مجبور به تخریب نشویم، رویه‌های بتنی غلطکی فشرده دوام و طول عمری بالا دارند.

*عمر 10ساله رویه آسفالتی 2سانتی‌متری در جاده‌های بتنی

رئیس سابق مرکز تحقیقات راه، مسکن و ساختمان با تأکید بر اینکه عمر رویه‌های بتنی غلطکی فشرده بیش از 30 سال است، گفت: در معابر شهری که سرعت کمتر از 60 کیلومتر در ساعت است جاده‌های بتنی نیازی به روکش آسفالتی ندارند، اما در جاده‌ها و بزرگراه‌ها برای بحث ترمز و کاهش صدای اصطکاک بین لاستیک و جاده نیاز است که 2 سانتی‌متر رویه آسفالتی پلیمری در جاده‌های بتنی اجرا کنیم.

فاطمی عقدا با بیان اینکه فقط رویه آسفالتی نیازمند تعمیر است، گفت: با توجه به اینکه زیرسازی بتنی جاده‌ها محکم و خوب است حداقل بهره‌برداری از رویه 2سانتی‌متری آسفالت در سطح جاده‌های بتنی 10 سال خواهد بود.

وی با اعلام اینکه عمر رویه‌های آسفالتی کمتر از 5 سال است، افزود: جاده‌های بتنی ایجاد ارزش افزوده بالایی را برای کشور به ارمغان دارد که حدود 60 درصد نسبت به جاده‌های آسفالتی برآورد می‌شود.

وی گفت: مشکلی در اجرا نداریم، برای اجرای رویه‌های بتنی غلطکی فشرده می‌توانیم از غلطک و پخش‌کننده و فینیشینگ آسفالت استفاده کنیم، ضمن آنکه شرکت‌های داخلی تجهیزات اجرای جاده‌های بتنی را وارد کشور کرده‌اند.

معاون سابق وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه جاده‌های بتنی نمونه بارز اقتصاد مقاومتی است، یادآور شد: استفاده بهینه از منابع به‌خصوص اینکه بحث اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح شده بسیار مهم است. از سوی دیگر پالایشگاه‌های مدرن کشور می‌توانند فرآورده‌های نفتی به‌نام قیر تولید نکنند و محصولی با ارزش افزوده بالاتری تولید کنند، جا دارد برای ساخت جاده‌ها از سیمان استفاده کنیم.

فاطمی عقدا افزود:‌ امروز کشور نیاز دارد در حوزه سیمان مصرف را بهینه کند، بهینه به این معنا که در جاهایی که لازم است از سیمان استفاده شود، این کار فرصت این امکان را می‌دهد که تنوع تولید سیمان را داشته باشیم.

به گزارش تسنیم، هم‌اکنون کشور دارای شبکه راهی به‌وسعت حدود 200 هزار کیلومتر است که به‌گفته وزیر راه و شهرسازی حدود 200 هزار میلیارد تومان ارزش دارد. از سوی دیگر کمی بیش از 30 هزار کیلومتر از شبکه راه‌های کشور را راه‌های شریانی تشکیل داده‌اند که 70 درصد جابه‌جایی بار، مسافر و ترانزیت کشور از طریق آنها انجام می‌شود.

این حجم بالای تردد بی‌شک هزینه‌های فراوانی را برای تعمیر و نگهداری جاده‌ها می‌طلبد که تأمین آن از توان بودجه‌های عمرانی وزارت راه و شهرسازی خارج است. از این رو نیاز است با توجه به بودجه‌های محدود عمرانی، افزایش چند برابری قیمت قیر و از همه مهم‌تر تولید سیمان مازاد بر نیاز داخلی برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی به سمت و سوی استفاده از رویه‌های بتنی غلطکی فشرده در جاده‌‌ها سوق پیدا کند.

با توجه به مسائل مربوط به اقتصاد مقاومتی امروز تمام شرایط پیمودن راهی که چند دهه است کشورهای پیشرفته آن را در بحث ساخت جاده‌های بتنی طی کرده‌اند، فراهم شده است. تنها پیش‌نیاز اساسی عملیاتی شدن این برنامه مهم و اقتصادی اراده مسئولان ذی‌ربط است.

لازم به ذکر است نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت چند روز پیش با اظهار "در نظر داریم تغییر الگوی جاده سازی در کشور را اجرا کنیم" گفته بود:‌ «خوشبختانه چند ماهی است با وزارت راه به تفاهم رسیده‌ا‌یم که آنها به‌صورت نمونه ــ ساخت ــ جاده بتونی را شروع کنند. اگر راهسازی را به‌سمت جاده‌های بتونی ببریم نیاز به سرمایه گذاری بیش از وضع موجود ــ در صنعت سیمان ــ است».

انتهای پیام/*