الاخبار: بندر برکنارشده از واشنگتن از دربار پادشاهی عربستان هم رانده شد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه الاخبار لبنان در مطلبی با عنوان "چرا بندر برکنار شد؟" آورده است: واضح و روشن است که دو کودتای متوالی در ریاض رخ داده است؛ کودتای اول خانوادگی و دوم آمریکایی. از کودتای اول بسیار سخن گفته شده است اما به دومی زیاد پرداخته نشده است. (جزئیات بیشتر/ کودتای ملک سلمان در رأس هرم قدرت و حذف حلقه نزدیکان ملک عبدالله)

فهرست اساسی از عزل و نصبها از سوی ملک سلمان پادشاه جدید ساعاتی پس از مرگ برادرش ملک عبدالله صادر شد که انتخاب مقرن‌بن عبدالعزیز به‌عنوان ولیعهد و محمدبن نایف به‌عنوان جانشین ولیعهد از جمله آنهاست. این انتصاب‌هایی بود که سناریوی برنامه ریزی شده از مدت طولانی و به‌شکل کُند را که ملک عبدالله سالها برای آن آماده سازی کرده بوده، دگرگون کرد.

تصورات این بود که سلمان قبل از ملک عبدالله می‌میرد و مقرن غیر السدیری پادشاه پس از ملک عبدالله می‌شود و همراه با متعب فرزند ملک عبدالله  مدارج را طی می‌کند و دو هدف ملک عبدالله  محقق می‌شود؛ نخست برکناری السدیری‌ها و  دیگری تضمین سیطره فرزندانش بر قدرت. این سناریو با مرگ ملک عبدالله تمام شد و آن لحظه‌ای بود که ملک سلمان محمدبن نایف را  انتخاب کرد تا وارث آینده از نسل سوم شاهزدگان سعودی باشد.

روشن شد که کودتای نخست رنگ و بوی خانوادگی داشت. سلمان با دربار ریاض بیگانه نبود و گفته می‌شود که وی اسرار را به‌خوبی می‌دانست. وی به‌مدت چهل سال کامل پشت‌پرده‌های دربار و کاخ پادشاهی را می‌شناخت و از زمان خالد که پس از ترور فیصل در سال 1975 قدرت را در دست گرفت در جریان امور بود و از زمانی که امیر منطقه ریاض بود و به‌عنوان امیر پایتخت همه اسرار را می‌دانست. از آن گذشته سلمان بیش از دیگر فرزندان عبدالعزیز تجربه و خط‌مشی داشت و عهد خالد، فهد و عبدالله را درک کرد و از همه زوایا باخبر بود. حکومت فهد در شرایط بیماری خالد را درک کرد و این عبدالله در سایه ناتوانی فهد حکومت کرد و در زمان سلطه کامل و مطلق عبدالله و تلاش وی برای انحصار طلبی زندگی کرد.

سلمان همه این امور را در ذهن خود در سالهای اخیر داشت. نقطه قابل توجه  میان دو سلطه سلطه مرگ است و لا غیر (معادله مرگ و زندگی) اگر سلمان قبل از ملک عبدالله می‌مرد همه کسانی که امروز سمت دارند به تبعید می‌رفتند اما مرگ عبدالله قبل از سلمان سبب شد که همه کسانی که در تبعید و دور از قدرت بودند امروز مسئولیت داشته باشند و مسئول شوند. این کودتای خانوادگی است و لا غیر اما کودتای دیگری به‌دنبال آن رخ داد.

این کودتا در هفتم ملک عبدالله رخ داد، کودتایی با انگیزه‌ها و هدف متفاوت بود. این کودتای اوباما و تحرک اصلاح گرایانه دوم آمریکایی در ریاض بود. در تعبیر مجازی در واقع سبک امپرسیونیسم  به شمار می‌رود. می‌توان گفت که حجم هیئتی که اوباما ریاست آن را در سفر اخیرش به ریاض به‌عهده داشت موازی اندازه و حجم کسانی بود که از دایره قدرت پس از دیدار کنار رفتند. 30 نفر به‌همراه رئیس جمهوری آمریکا به ریاض آمدند و بیش از 30 نفر از کاخ حکومتی خارج شدند. ورود و خروج خواست واشنگتن و به‌دلایل سیاسی در وهله اول و در مرحله بعد شاید دلایل شخصی بود.

از نقطه نظر منافع سیاسی محمدبن نایف به‌عنوان میراث‌دار معرفی می‌شد، یکی از مردان قوی رژیم و ادامه رژیم از نسلی به نسل دیگر و از دوره هشتاد ساله‌ها به دوره پنجاه ساله در دوره عمر رهبران دنیا. بن نایف؛ مردی که ظرف ده ماه دوبار به‌شکل کامل در آمریکا مورد استقبال قرار گرفت از کاخ سفید به کاخ و بیت دیگر، پدیده‌ای که روابط آمریکا ــ عربستان از زمان بندر شاهد آن نبود، خود بندر در کودتای آمریکایی و شکل‌گیری آن مؤثر بود.

بندر به‌محض رسیدن اوباما از صحنه کنار گذاشته نشد و دلایل سیاسی محض در آن دخالت نداشت بلکه موضوعات شخصی نیز سهیم بود. مردی که به‌طور اتفاقی و تصادفی به خانواده بازگشت در واشنگتن نام مقبول و درخشانی نبود مگر با قرارداد هواپیماهای آواکس در دهه هشتاد در دوره "رونالد ریگان". وی در آن هنگام جوانی بود که وارد دربار شد. وی روابط محکمی با جرج بوش معاون آن هنگام رئیس جمهوری آمریکا داشت. هنگامی بوش پدر و به‌دنبال آن بوش پسر به ریاست جمهوری رسید، بندر بوش سفیر ریاض در واشنگتن شد و آن‌هم سفیری مافوق معمول میان دو کشور، تا اینکه ورق برگشت و آن زمانی بود که سه بار متوالی تماس تلفنی از فرماندار ایالت کوچک آمریکا به‌نام "آرکانزاس" را جواب نداد و این فرماندار از دموکرات‌ها بود نه از جمهوری خواهان و سلاله بوش و نام این فرد بیل کلینتون بود که از قضا پس از مدتی رئیس جمهوری شد. تصمیم به مقابله مثل با بندر گرفت و به‌مدت سه سال به شاهزاده سعودی توجهی نکرد. همه دموکرات‌ها این درس را حفظ کردند و اوباما یکی از آنها بود و مدت ریاست جمهوری وی مدت زمان طولانی را تشکیل می‌دهد. در محفلی در حزب دموکرات و در سخنان خود کلینتون را معرفی کرد.

بندر از واشنگتن رانده شد و روز گذشته از ریاض رانده شد زیرا کودتای سعودی وی در طول سالها نتیجه نداد و کودتای آمریکایی در عربستان به نظر می‌رسد که موفقیت بیشتری از نظر سیاسی و شخصی دارد.

انتهای پیام/ر*