روابط با ایران اولویت دارد؛ مشکلات افغانستان نتیجه سالها اشغال این کشور است
خبرگزاری تسنیم: سفیر افغانستان در تهران بر گسترش روابط حسنه با همسایگان این کشور بویژه با ایران تاکید کرد و مشکلات کنونی این کشور را نتیجه سالها اشغال خارجی‌ها دانست.
«نصیر احمد نور» سفیر افغانستان در تهران با اشاره به روابط افغانستان و ایران در گفت‌وگو با خبرنگار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم اظهار داشت که روابط با ایران در اولویت سیاست خارجی افغانستان است و مشکلات اساسی کشورش از حضور خارجی‌ها نشات می‌گیرد.
در ادامه مشروح گفت‌وگوی سفیر افغانستان با خبرنگار خبرگزاری تسنیم آمده است:
تسنیم: پس از انتخاب «محمد اشرف‌غنی» به عنوان رئیس‌جمهور افغانستان، همسایگان افغانستان از جمله پاکستان، چین، هند، جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آسیای مرکزی، تصور می‌شد که اهمیت ویژه‌ای یافته‌اند اما اکنون به نظر می‌رسد که اشرف غنی توجه ویژه‌ای به چین و پاکستان دارد برخلاف «حامد کرزی» رئیس‌جمهور سابق افغانستان که به روابط با هند اهمیت می‌داد. از سوی دیگر در سفرهای اشرف غنی به چین، پاکستان، امارات و لندن و حتی نپال، سخنی از ایران به عنوان همسایه مهم این کشور نبوده است، روابط دو کشور را با تشکیل دولت حکومت وحدت ملی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سومین دور انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان که در این کشور بی‌سابقه و در سطح بین‌الملل کم سابقه بود با پوشش خوب و حرفه‌ای خبرگزاری تسنیم که این واقعه تاریخی را با جزئیات آن پیگیری کردند برگزار شد.
انتخابات پرشوری که در آن مردان و زنان افغانستان در شرایط جوی نامناسب تهدیدات امنیتی تروریست‌ها را به چالش کشیدند، تهدیداتی که حتی به آن عمل کردند.
ما شاهد آن هستیم در کشورهایی که انتخابات و دموکراسی را ده‌ها و صدها سال است تجربه می‌کنند، تنش و خشونت در روند انتخابات بروز می‌کند و خود می‌شوند که حتی منجر به کشته و زخمی شدن عده‌ای نیز می‌شود، اما در افغانستان با اینکه شرایط امنیتی در وضعیت مناسبی نیست و افراط‌گرایی و تروریسم از مردم این کشور قربانی می‌گیرد، در بین رأی دهندگان، هواداران کاندیداها و تیم‌های انتخاباتی شاهد اینگونه حوادث نبودیم.
در واقع با برگزاری این انتخابات و حضور پرشور مردان و زنان افغانستان در این امر ملی یک واقعه بی‌سابقه رقم خورده است.
با ورود انتخابات به دور دوم نتایج آن با اما و اگرهایی همراه شد، ادعاهایی از سوی هردو تیم انتخاباتی مطرح شد و برای مدیریت و حل آن اقداماتی از قبیل شمارش مجدد 100 درصدی آرا انجام گرفت که شاید در سطح انتخابات منطقه و جهان نظیر نداشته است.
در نتیجه اقدامات انجام شده این بود تا در رأس یک تفاهم سیاسی کاندید اول رئیس‌جمهور و کاندید دوم به عنوان رئیس‌اجرایی افغانستان معرفی شوند.
بر اساس تفاهمات سیاسی دیگری که بین رهبران حکومت وحدت ملی در خصوص اصلاحات در نظام سیاسی افغانستان انجام شده، قرار است تا دوسال آینده پست نخست‌وزیری در این کشور ایجاد شود و باید زمینه را برای آن مساعد کنیم.
در حال حاضر رئیس‌جمهور در رأس قوای سه‌‌گانه افغانستان قرار دارد، البته مطابق با قانون اساسی رئیس‌جمهور این صلاحیت را دارد که برخی صلاحیت‌ها و اختیارات را به نهاد‌ها یا پست‌های دیگر منتقل کند.
از طرفی نیز محمد اشرف‌غنی رئیس‌جمهور و عبدالله عبدالله رئیس‌اجرایی حکومت وحدت ملی افغانستان در تلاش برای تکمیل کابینه دولت کابل هستند.
اگر ماجرای مشابه لبنان را که چندین ماه معرفی کابینه دولت این کشور به تعویق افتاد را به دلایل ترکیب جمعیتی و قانونی آن استثنا کنیم، حکومت افغانستان در اقدامی بی‌سابقه هنوز هم بعد از گذشت چند ماه نتوانسته کابینه خود را تکمیل کند.
البته نتیجه‌ای که در حال حاضر به دست آمده قابل پیش‌بینی نبود، زیرا در انتخابات اخیر افغانستان دو طرف به عنوان پیروز معرفی شدند و بر اثر تفاهم سیاسی که انجام گرفت به نوعی قدرت تقسیم شد.
بخاطر اینکه بحث تشکیل حکومت وحدت ملی است، باید مسئله اجماع ملی را نیز مد نظر بگیریم، زیرا در افغانستان که تعدد و تکثر از لحاظ قومی و حزبی از مناطق مختلف این کشور در هر دو تیم حضور دارند.
در چنین وضعیتی رسیدن به یک اجماع سیاسی برای تبلور تشکیل حکومت وحدت ملی کار ساده‌ای نیست.
محمد اشرف‌غنی رئیس‌جمهور افغانستان در دوران منازعات انتخاباتی، سیاست خارجی حکومت افغانستان را به پنج حلقه اصلی طبقه بندی کرد:
1 - همسایه‌های افغانستان
2 - کشورهای اسلامی
3 - کشورهای آسیایی
4 - کشورهای مطرح جهان که در طول 13 سال گذشته به نحوی با افغانستان همکاری داشته‌اند
5 - سازمان‌های بین‌المللی
وقتی این طبقه بندی را ملاحظه می‌کنیم، می‌بینیم که جمهوری اسلامی ایران در سه حلقه اول حضور دارد و بارها اظهار علاقه شده که روابط با همسایگان بیش از دیگران برای افغانستان اهمیت دارد و طبیعی است که وقتی این مسائل مطرح می‌شود رفت و آمدها و سفرها نیز اجتناب ناپذیر است.
تحکیم روابط افغانستان با کشور برادر، همسایه، هم‌دین، هم‌فرهنگ و هم‌زبان جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت است، زیرا در سطح بین‌المللی ما و ایران نسبت به هر کشور دیگری پیوندهای مستحکم‌تر و اشتراکات فراوان داریم.
همچنین می‌دانید که پاکستان در مسائل افغانستان و خصوصا در نا‌امنی‌های این کشور دست دارد که از سوی مقامات افغان نیز در دولت قبل و حکومت کنونی نیز پنهان نیست.
عوامل انتحاری و شبه‌نظامیان در پاکستان پناهگاه دارند، آموزش می‌بینند و شست‌وشوی مغزی می‌شوند، افرادی متعلق به هر قوم و قبیله‌ای حتی کودکان 8 تا 14 ساله و یتیم نیز برای حملات انتحاری مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند.
مشکل اصلی در کشور پاکستان است، «خون با خون شسته نمی‌شود»، افغانستان در هر مرحله‌ای حاضر است تا دست دوستی و همسایگی را به نفع هردو کشور بفشارد.
با این حال، یکی از تلاش‌های افغانستان ایجاد ارتباط خوب با پاکستان بوده تا از این طریق گروه‌های افراطی و تروریستی به عنوان ابزار سیاسی مورد استفاده قرار نگیرند و اکنون نیز پاکستان مشتاق گسترش روابط با افغانستان است، دیدیم که پس از مراسم تحلیف اشرف‌غنی به عنوان رئیس‌جمهور در کمتر از 40 روز، چهار هیئت عالی‌رتبه از اسلام‌آباد به کابل آمدند و درخواست کردند تا غنی به پاکستان برود.
آنها به افغانستان آمدند تا به اشرف‌غنی اطمینان دهند که می‌خواهند فصل جدیدی در روابط دو کشور گشوده شود، اما به هیچ وجه روابط ما با یک کشور به معنای نادیده گرفتن روابط و کم اهمیت ساختن روابط با همسایگان دیگر نیست.
هند از معدود کشورهایی است که هیچ افغانستانی نسبت به آن دیدگاه منفی ندارد، هند کشوری است که با افغانستان دوست بوده و همیشه با این کشور به مثابه یک کشور رفتار کرده و از هیچ قوم و حزبی برای رسیدن به خواسته‌های خود استفاده نکرده و کسی را علیه دیگری تحریک نکرده است.
در حال حاضر هند سومین کشوری است که بزرگترین کمک‌ها را به افغانستان کرده و این کمک‌ها هنوز هم در جریان است.
باید بگویم که در ادامه این اطمینان را می‌دهم‌که روابط افغانستان با ایران در اولویت سیاست خارجی دولت کابل قرار دارد و ما این روابط را به نفع هر دو کشور دوست و برادر می‌دانیم .
تسنیم: اشرف‌غنی پیمان استراتژیک با هند را به تعلیق در آورد در حالی که بحث جایگزینی این کشور پس از آمریکا در افغانستان مطرح بود همچنین گسترش روابط دولت کابل و اسلام‌آباد تا حدودی به نظر می‌رسد که رئیس جمهور افغانستان را از هند دور کرده، از طرفی هم قرار است وی به ایران سفر کند که یکی از اهداف این سفر امضای پیمان استراتژیک کابل - تهران است، مفاد این پیمان چگونه است و لزوم امضای چنین پیمانی بین دو کشور در این شرایط چیست؟ آیا امضای پیمان استراتژیک به عنوان تعدیل کننده روابط افغانستان و ایران همزمان با امضای پیمان امنیتی آمریکا و افغانستان است یا خیر؟
افغانستان طی 13 سال گذشته با کشورهای متعددی پیمان به امضا رسانده که اساس آن بر همکاری‌های اقتصادی، فنی و فرهنگی متمرکز بوده است.
پس از سال‌های جنگ در افغانستان این کشور در انزوا قرار گرفته و حتی کشورها از حضور یک دیپلمات سطح پایین نیز دریغ ورزیدند، اما حالا بخاطر فعالیتهایی که در صحنه‌های مختلف افغانستان انجام شده وضعیت تغییر کرده است.
از طرفی هم مردم افغانستان دیگر نمی‌خواهند از حضور در عرصه‌های بین‌المللی عقب بمانند و یا اینکه این کشور تبدیل به لانه افراط‌گرایی و تروریسم شود و برای تعدیل در این عرصه، یکی از شیوه‌ها به کار گرفته شده عقد پیمان‌هایی با کشورهای دنیا است.
در مورد برخی کشورها ما برای اولین بار است که قرارداد یا پیمانی را به امضاء می‌رسانیم، اما در مورد جمهوری اسلامی ایران چیز تازه‌ای نیست و تا کنون ده‌ها سند همکاری میان دوکشور منعقد شده است.
تسنیم: در دور دوم انتخابات افغانستان، اختلافات گسترده‌ای بین عبدالله و غنی بر سر آراء پیش آمد و اتهاماتی به یکدیگر وارد کردند اما سرانجام با توافق سیاسی حکومت وحدت ملی ایجاد شد همچنین این اختلافات در معرفی کابینه نیز خود را نشان دادند، حال شما نه به عنوان یک دیپلمات افغانستان بلکه به عنوان یک شهروند این کشور لطفا پاسخ دهید که با همه‌ی این مشکلات آینده‌ی مسیر حکومت وحدت ملی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اختلافی وجود ندارد، آنچه را که ما می‌شنویم و اطلاع داریم و بخصوص بین رئیس‌جمهور و رئیس‌اجرایی به عنوان اختلاف مطرح نمی‌شود، دو طرف تعهداتشان این بوده که کابینه‌‌ای متخصص با معیار شایسته‌سالاری ایجاد شود.
یکی از شعارهای مشترک غنی و عبدالله مبارزه با با فساد و اجرای قانون اساسی کشور در امور جاری آن بوده و هست.
از طرفی هم وجود جناح‌های مختلف در تیم‌های دو طرف به معنای اختلاف نیست، البته ممکن است در مورد بعضی تصمیم‌ها و جابجایی‌ها در داخل یک تیم به توافق نرسند یا زمان بیشتری صرف شود.
همچنین در این میان نقش پارلمان نیز مطرح می‌شود که می‌تواند پس از معرفی وزرا، آنها را استیضاح کند و در صورت قانع نشدن، برای وزرای پیشنهادی رأی اعتماد ندهند که این جای تعجب هم نیست.
تسنیم: آقای اشرف‌غنی در جامعه جهانی به عنوان یک فرد متخصص شناخته می‌شود و حتی کاندیدای دبیرکلی سازمان ملل بود چرا با این همه حساسیت و نخبه‌گرایی این اتفاق افتاد؟ این نشان از یک اختلاف نیست؟ حتی در زمانی که کابینه به پارلمان معرفی می‌شد از ساعت 8 صبح تا 11 و تا 14:30 که آقای غنی کنفرانس خبری داشت و کابینه معرفی شد حدود هشت فهرست متفاوت از رسانه‌ها منتشر شد، به نظر می‌رسید که هر تیم انتخاباتی با توجه به دسترسی به رسانه‌ها سعی بر معرفی افراد خودشان داشتند، به عنوان نمونه برای پست وزارت تحصیلات عالی چند نفر معرفی شد که اینها نشان از یک اختلاف در رهبری کابینه حکومت وحدت ملی داشت اما شما آن را رد می‌کنید. با همین پیش زمینه موضوعات دیگری مانند انتقاد اسماعیل خان و مطرح کردن شورای مجاهدین افغانستان را یادآور می‌شوم، به نظر می‌رسد که به احتمال زیاد یک اپوزیسیون جهادی علیه دولت تشکیل شود، از نظر شما این موضوعات چگونه ارزیابی می‌شود؟
در حال حاضر جهاد اصغر را پشت سر گذاشته‌ایم و وارد جهاد اکبر شده‌ایم، جهاد بازسازی افغانستان و جهاد اجماع ملی، وفاق و تشکیل حکومت وحدت ملی. بنابراین همه کسانی که در این راستا کار می‌کنند برهمین اساس مجاهد هستند و مجاهدین نقش بسزای خود را در دفاع از کشور و در شکست اشغالگران و مقاومت ایفا کردند.
اگر خدای نخواسته افغانستان بار دیگر دچار این مصائب شود این جمع مجاهدین و نسل جوان باز هم به آن رسالت و وظیفه خود برای دفاع از وطن می‌پردازند. فعلاً موضوع جهاد و مجاهدین مطرح نیست، موضوع ملت افغانستان، تشکیل دولت وحدت ملی مطرح است.
رسیدن به اجماع برای تشکیل کابینه حکومت وحدت ملی کار آسانی نیست، به همین دلیل چهره‌های مختلفی مطرح شدند و مادامی که انتخاب افراد بر اساس شایسته‌سالاری و معیارهای مشخص صورت می‌گیرد این احساس در میان همه بوجود میآید که درون یک حکومت وحدت ملی حضور دارند.
تسنیم: حضور طالبان را در افغانستان نمی‌شود انکار کرد، آقای اشرف غنی از این گروه به عنوان مخالف سیاسی یاد کرده و حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان نیز همواره طالبان را برادران ناراضی خطاب می‌کرد اما به نظر می‌رسد که عبدالله و تیمش به دنبال سازش با این گروه نیستند این در حالی است که بحث مذاکرات صلح نیز با حضور چین، پاکستان و برخی کشورهای عربی داغ شده است. باتوجه به این مسائل شرایط طالبان و روند صلح چگونه به پیش خواهد رفت؟
طبیعی است که رئیس‌جمهور افغانستان اذعان کند، یک مشکل سیاسی فقط از راه سیاسی باید حل شود و این یک واقعیت انکارناپذیر است و بر این مطلب دولت قبلی نیز تأکید داشت در عین حال هیچ اختلافی برای حل این مشکل میان غنی و عبدالله وجود ندارد.
رسیدن به صلح از راه تفاهم سیاسی و در چارچوب قانون اساسی افغانستان و پذیرفتن ارزش‌ها امکان پذیر است اما بحث طالبان بیشتر از اینکه جنبه داخلی داشته باشد ابعاد خارجی و منطقه‌ای دارد. اگر کشورهایی که خواستگاه طالبان بودند یا سازنده آنها، از ادامه تقویت و پرورش اینها منصرف شوند مسئله خود به خود حل می‌شود.
حالا اگر گروهی بخواهد صلح کند دولت آماده مذاکره است و اگر گروهی بخواهد از راه جنگ و خشونت وارد عمل شود نیز طبیعی است که متناسب با راه و روش خودشان برخورد خواهد شد، در واقع مشکلات عمده و اساسی افغانستان از اشغال این کشور توسط خارجی‌ها نشأت گرفته است. مهاجرین، ناامنی‌ها، مواد مخدر و همه نتیجه اشغال سالها در افغانستان بوده است.
اکنون افغانستان می‌خواهد وارد وضعیت عادی شود و آن را حفظ کند و امیدواریم که در استراتژی پاکستان تغییر اساسی بوجود آید که این مسئله به نفع دو کشور و منطقه نیز هست.
سیاست حکومت فعلی افغانستان رویکرد مشارکتی به خود گرفته و در بعد همکاری‌های داخلی و منطقه‌ای راه برای هر کسی که بخواهد فعالیتی مثبتی انجام دهد باز است.
تسنیم: چهره فرهنگی و تمدنی ملت افغانستان و خاک این سرزمین آنطوری که باید در دنیا انعکاس نیافته حتی در جمهوری اسلامی ایران هم مشکلاتی برای مردم افغانستان وجود دارد و بیشتر دنیا با چهره انفجار، کشتار و ... این کشور آشنا هستند. حال پرسش این است که که در رابطه با اصلاح این نگاه به نظر می‌رسد که هیچ وقت شاید سفرای افغانستان و رایزنی‌های فرهنگی این کشور تلاشی نکرده‌اند، ارزیابی شما چیست؟
قبل از هرچیز از خبرگزاری تسنیم سپاسگزارم که مسائل فرهنگی افغانستان را پوشش می‌دهد و با سلسله موضوعات خوب و خواندنی که از فرهنگیان، دانشمندان و نویسندگان افغان تهیه می‌کند و این گام خوبی بویژه در ایران است.
در افغانستان یکی از دستاوردها برای معرفی چهره جدید این کشور در دنیا، آزادی رسانه‌هاست، هر فرد توانمند می‌تواند رسانه‌ای راه‌اندازی کند و در چارچوب قوانین این کشور فعالیت آزادانه‌ای داشته باشد، حالا به خاطر شنیدن یک رویداد یا قضیه مربوط به افغانستان، مردم این کشور دنبال این نیستند که CNN یا BBC چه می‌گویند، رسانه‌های دولتی در افغانستان بسیار کم هستند و حتی گاهی با رسانه‌های خصوصی هم توانایی رقابت را ندارند، این خودش یک گام به جلو برای این کشور است.
در سطح افغانستان این طلسم شکسته شده است و رسانه‌های افغان بیشتر واقعیت‌ها را می‌گویند و به باورهای مردم نیز احترام می‌گذارند.
در سایر حوزه‌ها هم تغییراتی بوجود آمده که در آینده چهره دیگری از افغانستان به نمایش خواهد درآمد.
تسنیم: رایزنی‌ها و سفارتخانه‌های کشورها بطور معمول برنامههایی را برای جذب نخبگان دارند، دولت افغانستان برای برنامههایی از این دست بطور مثال تشکیل اجماع نخبگان و سایر موارد چه برنامههایی دارد؟
با توجه به شرایطی که افغانستان در آن به سر می‌برد، نهادهای دولتی در چارچوب قانون و صلاحیت‌های خود می‌توانند از امکانات و صلاحیت‌های مادی و معنوی محدودی برخوردار باشند.
از طرفی هم ما در همسایگی خود کشور مهمی مثل ایران و جامعه میلیونی مهاجرین افغان مقیم در آن را داریم که فرهنگ و مذهب مشترک باعث عمیق شدن روابط می‌شود.
طبیعی است با حجم تناسبی بالایی که وجود دارد نتوانیم با بضاعتی که از لحاظ پرسنلی و تجهیزات داریم، پاسخگو باشیم، اما مهاجرت فرصت‌هایی را نیز برای مهاجرین افغان ایجاد کرده که خوشبختانه از آن به درستی استفاده شده است.
مهاجرین افغان هرجا که حضور دارند از فرصت‌ها به درستی استفاده کرده‌اند و با بکارگیری صحیح امکانات موجود و حفظ روابط میان یکدیگر و ایجاد تشکل‌های مردمی فعال هستند.
تسنیم: در ایران، شما چه برنامههایی دارید، چه کارهایی را می‌خواهید انجام دهید؟ حقیقتاً فعالیت‌های زیادی از آن نمی‌بینیم.
بخش عمده‌ای از فعالیت‌های فرهنگی شرکت و کمک به برگزاری محافل مختلف در کشور دوست و برادر جمهوری اسلامی ایران اختصاص یافته بطور نمونه در سال جاری سه همایش ویژه مهاجرین در استان‌های قم، البرز و قزوین برگزار شد که حضور گسترده علما، نخبگان، فارغ‌التحصیلان و دانشجویان افغان در آن چشمگیر بود.
تسنیم: مخاطبان افغانستانی جدیدی یافتیم، می‌خواهم بطور صریح بپرسم اگر گروههایی از مهاجرین افغانستانی بصورت خودجوش که فعالیت‌های فرهنگی و هنری انجام می‌دهند آیا می‌توانند از حمایت‌های شما بهره‌مند شوند؟ این حمایت‌ها تا کجاست و در چه زمینهای سراغ سفارت را بگیرند؟
ما از فعالیت‌های این عزیزان خیلی تقدیر می‌کنیم و خوشحال می‌شویم و مایه امیدواری ماست که این فعالیت‌ها نتیجه دهد و در دراز مدت محقق شود. اما در خصوص کمک در این زمینه هر چیزی که در توان داشته باشیم در چارچوب یک سفارتخانه دریغ نخواهیم کرد.
تسنیم: با مهاجرین که صحبت می‌کردیم از سفارت ناراضی بودند بطور مثال آنها می‌گفتند که بروکراسی در سفارت وجود دارد و این نمایندگی سیاسی نگاه حمایتی به مسائل مهاجرین ندارد و حتی به قشرهای مختلف مراجعه کننده هم نگاه یکسان ندارد و خیلی مسائل دیگر.
بطور کلی این افراد امیدی به حمایت سفارت کشورشان ندارند بخصوص مهاجرینی که کارت اقامت دارند، حالا راجع به آنهایی که پاسپورت دارند قضیه فرق می‌کند. نظر شما چیست؟
بار دیگر از خبرگزاری تسنیم به خاطر انتشار نظرات مهاجرین تشکر می‌کنم. وقتی از ارائه خدمات کنسولی حرف می‌زنیم از موضوع رقم حدود سه میلیون شهروند افغانستان صحبت می‌شود که در کشور ایران حضور دارند و 85 درصد آنها در حوزه کاری سفارت قرار می‌گیرند.
سفارت افغانستان دو سرکنسولی در مشهد و زاهدان دارد، اما به دلیل اینکه زاهدان منطقه ممنوعه است اتباع افغانستان نمی‌توانند آزادانه در رفت و آمد باشند به همین دلیل تنها کنسولگری فعال مشهد است.
شما به رقم سه میلیون توجه کنید، در سطح بین الملل بسیاری از کشورها جمعیتشان به سه میلیون نفر نمی‌رسد و حتی بعضی کشورها 200 هزار نفر هم جمعیت ندارند.
یک جمعیت چند میلیون نفری با یک مکان و زمان محدود، پرسنل و امکانات محدود آنچه را که در توان است بکار گرفته می‌شود.
ما در یک روز کاری پاسخگوی 700 تا 1000 نفر ارباب رجوع هستیم که در بعضی روزها این رقم دو یا سه برابر افزایش می‌یابد.
به جرأت می‌توانم بگویم هیچ سفارتخانه‌ای جز سفارت افغانستان در ایران وجود ندارد که در هر روز پذیرای این تعداد از مراجعه کنندگان باشد.
تسنیم: این مانعی ندارد که شما از مسائل بخش کنسولی اطلاعی نداشته باشید؟
شما در هر ساعتی که وارد سفارت شوید می‌بینید همکاران من در هر بخشی مشغول کار و خدمات رسانی هستند و در تمام روزهای هفته نیز به طور کامل حضور دارم.
اگر شما به سفارت سر بزنید، شاهد آن خواهید بود که ساعت شش هم همکاران ما مشغول کار هستند، ساعت هشت شب هم همین طور است.
حجم کارها در سفارت افغانستان بالاست و بیش از این هم توان برای انجام امور وجود ندارد.
باید عرض کنم که حمایت از اتباع کشور افغانستان جزء وظایف اساسی یک نمایندگی سیاسی و کنسولی است و این حمایت با رعایت مقررات کشور میزبان و با همکاری نهادهای ذیربط در آن صورت می‌گیرد.
ارباب رجوع با این زمینه به سفارت مراجعه می‌کند که ممکن است درخواستش بیش از 10 دقیقه به طول نینجامد، اما تقریبا ما صدها نفر را داریم که هر کدام 10 دقیقه زمان برای رسیدگی نیاز دارند، با این اوصاف زمان کافی برای رسیدگی در اختیار نداریم، و در برخی موارد مراجعین به این فکر می‌کنند که ممکن است سفارت در انجام خدمات خود کوتاهی کند.
من به همکاران در سفارت بارها گفته‌‌ام حتی اگر 99 درصد انجام کاری ناممکن باشد، آنها روی همان یک درصد باقی‌مانده حساب کنند و به دنبال انجام خدمات باشند.
سفارتخانه یک اداره دولتی است و در چارچوب و قوانینی که برایش وضع شده مورد بررسی و بازرسی قرار می‌گیرد و در صورت بروز تخطی افراد مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند. در مجموع هیچ سفارتخانه‌ای نمی‌تواند در یک کشور همه کاره باشد، زیرا صلاحیت‌های مشخصی دارد.
همیشه از هموطنان عزیزم این را خواسته‌ام تا با پایبندی به مقررات، تردد خود را قانونمند کنند زیرا این موضوع هم به نفع خود آن‌هاست و هم به نفع سفارت افغانستان و از طرفی هم باعث اطمینان کشور میزبان می‌شود.
همچنین از کشور دوست و برادر، جمهوری اسلامی ایران هم همواره خواسته‌ایم با افزایش صدور ویزا برای مردم افغانستان بستری را برای مبارزه با قاچاق انسان فراهم آورند که این امر هم از سوی کشور میزبان اجرایی شد.
تسنیم: نکته‌ای راجع به دانشجویان هست که در بعضی پیام‌ها به تسنیم این افراد نگران چگونگی تامین امنیت زندگی‌شان در افغانستان هستند، بنابراین ترجیح می‌دهند که با همه مشکلات موجود، در اینجا بمانند بدلیل این که شناخت دقیقی از افغانستان ندارند، برنامه دولت افغانستان برای حمایت از آنها چیست؟
یکی از مشکلات عمده و اساسی در مورد دانشجویان پیش از اینکه در تهران مستقر شوم به آن رسیدگی کردم و با همکاری وزیر امور خارجه و رئیس‌جمهور وقت به آن ترتیب اثر داده شد، این بود که دانشجویان باید برای دریافت پاسپورت به افغانستان می‌رفتند و پس از گرفتن شناسنامه بعد وارد ایران می‌شدند که این مشکل بزرگ خوشبختانه حل شد.
همچنین با تلاش‌های فراوان توانستیم هزینه پاسپورت و تمدید زمان آن را برای دانشجویان بصورت رایگان انجام دهیم و از طرفی هم بخاطر اینکه پرداخت بانکی شامل حال آنها نمی‌شود، می‌توانند پس از ساعت 12 نیز برای پیگیری کارهای خود به سفارت مراجعه کنند.
هرگز به این فکر نبودیم که شخصی که امروز آمده بخواهیم کارش برای فردا موکل شود.
بنابراین اکنون دانشجویان می‌توانند با ارائه اسناد تحصیلی خود از این خدمات برخوردار شوند و بوسیله پاسپورت براحتی بین دو کشور رفت و آمد کنند که در شناخت آنها از افغانستان نیز تاثیر بسزایی دارد.
بلاخره افغانستان کشور آن‌هاست و دیر یا زود باید به آن بازگردند و این طبیعی است، از طرف دیگر ما از کشور دوست و برادرمان ایران سپاسگزاریم که در سخت‌ترین شرایط پذیرانی مهاجرین افغان بوده‌اند و درهای تعلیم و تربیت را به روی آنها گشودند و این امر نه تنها سرمایه‌ای برای افغانستان، بلکه بر روابط آینده دو کشور نیز تأثیر مثبتی خواهد داشت.
افغانستان از لحاظ منابع طبیعی کشوری بسیار ثروتمند است حتی معادنی در این کشور وجود دارد که در سطح جهانی از ذخایر بزرگ محسوب می‌شود. زمینهای حاصل‌خیر و مردم پرتلاشی دارد اما در حال حاضر مشکل اصلی از بیرون این کشور تحمیل می‌شود.
مشکلات امنیتی که نتیجه اشغال خارجی است از یک طرف و گروه‌های افراطی و خشونت طلب که ابزار استراتژیک بعضی کشورها برای رسیدن به خواسته‌های خود در منطقه است از طرف دیگر بر مردم افغانستان مشکلاتی را تحمیل کرده است.
افغانستان برای اینکه بتواند ثروت‌های خدادادی و طبیعی خود را به بهربرداری برساند باید از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های فرزندان این کشور که در گوشه و کنار دنیا مشغول کار و تحصیل هستند استفاده کند و انتظار می‌رود مهاجرین عزیزی که علم و دانش را فراگرفته‌اند برای بازسازی و پیشرفت افغانستان آن را بکار گیرند.
با بررسی وضعیت رفاهی کشورها می‌بینیم که یا سرمایه انسانی دخیل در این امر است و یا سرمایه‌های طبیعی، در این باره مهاجرین افغانستان با دارا بودن منابع طبیعی فراوان در کشورشان، با وجود مشکلات گسترده از فرصت‌هایی که فرهنگ هجرت در اختیار آنها می‌گذارد؛استفاده کنند و با کسب علم و فناوری هردو سرمایه را برای افغانستان به ارمغان آورند.
نسل جوان ما باید بداند، همانطور که پدرانشان جهاد کردند و نگذاشتند افغانستان به دست بیگانگان بیافتد، حالا نوبت آن‌هاست تا با جهاد سازندگی اقتدار و پیشرفت این سرزمین را در دست گیرند.
خوشبختانه مهاجرین افغانستانی در ایران این فرصت منحصر به فرد را داشته‌اند تا به زبان خود مشغول کسب علم شوند و به همین دلیل می‌توانند آن را به آسانی منتقل کنند.
ما هم اکنون شاهد آن هستیم که بسیاری از افغان‌هایی که از ایران فارغ‌التحصیل شده‌اند در بخش‌های دولتی و خصوصی افغانستان حضور فعال و درخشش چشمگیری دارند و حتی موسسین برخی از دانشگاه‌های این کشور نیز همین افراد هستند.
تسنیم: برای مهاجرینی که در ایران به دنیا آمده‌اند، با انتقال خانواده و بازگشت به کشورشان مسئله‌ای ندارند، به گفته آنها اگر بخواهند فضایی را برای ادامه زندگی در افغانستان شکل دهند نیازمند رفت و آمد هستند که تنگناهایی در این زمینه وجود دارد و به عنوان نمایندگی سیاسی افغانستان چه اقداماتی را در این زمینه انجام دادید؟
از مقامات کشور دوست و برادر خود جمهوری اسلامی ایران سپاسگزاریم، اما اگر بخواهیم شوق بازگشت در مهاجرین ایجاد شود باید حضور آنها در ایران متعادل شود، هیچ راهی جز اعطای اقامت و ارائه مجوز تردد قانونی نداریم. در این صورت با ایجاد اطمینان، می‌توان انگیزه بازگشت صدها هزار نفر از نسل جوان مهاجری که هنوز افغانستان را ندیده‌اند را فراهم آورد.
از طرفی هم شما تصور کنید که در مرحله نخست بازگشت مهاجرین به افغانستان، یک میلیون نفر عازم شوند، هر یک از آنها حداقل یک چمدان سوغات با خود می‌برند، محاسبه کنید که چقدر این مسئله در چرخه اقتصادی و تولیدی ایران موثر خواهد بود.
در حال حاضر با اینکه در هند جامعه مهاجرین با وسعت میلیونی وجود ندارد اما روزی 6 پرواز از دهلی به کابل و بالعکس انجام می‌شود، ولی در ایران با وجود جمعیت میلیونی مهاجرین، حداکثر هفته‌ای شش پرواز به افغانستان وجود دارد، آیا فعالیت ناوگان مسافرتی ایران برای جابجایی مهاجرین و مسافران افغان از نظر اقتصادی به نفع ایران نیست؟
تنها بخواهیم بهره‌های اجتماعی آن را بررسی کنیم، وقتی یک مهاجر افغان به کشورش باز می‌گردد قطعا از حضور و همزیستی در کنار برادران و خواهران ایرانی در میان مردم یاد می‌کند و این روند می‌تواند تبلیغات سوء و منفی رسانه‌های بیگانه برای برهم زدن روابط میان دوکشور را خنثی کند. اگر به این موارد پرداخته شود مشکلات عزیزانی که از آنها یاد شد نیز خود به خود حل خواهد شد.
در گام نخست حضور مهاجرین در ایران قانونمند شود و سپس به افرادی که تا به حال افغانستان را ندیده‌اند یا سالهاست که از آن دور مانده‌‌اند شرایط بازگشت داوطلبانه با اطمینان از وجود ظرفیت تردد قانونمند به ایران فراهم شود، قطعا این امر بر تقویت روابط مردم دوکشور و گسترش مراودات کمک خواهد کرد.
تسنیم: جمعیت زیادی از نخبگان فرهنگی افغانستان در ایران حضور دارند، شعرا، نویسندگان، هنرمندان و ... چندی پیش پیشنهادی از سوی نخبگان فرهنگی ایرانی اعلام شد که برای این عزیزان ویزای فرهنگی در نظر گرفته شود یا اینکه ویزایشان متفاوت باشد. اینها درگیر خیلی از مسائل حاشیه‌ای نشوند و راحت به رسالت فرهنگی خودشان عمل کنند که می‌تواند در عمیق‌تر شدن پیوند فرهنگی دو کشور هم بسیار تأثیرگذار باشد، این پیشنهاد خوبی بود که با نظر مثبت دفتر ریاست جمهوری ایران مواجه شد، بفرمائید که در این زمینه سفارت افغانستان پیگیری ویزای فرهنگی بوده است؟
بار دیگر اظهار سپاس می‌کنم از کارهای خوب شما و از حسن نیّت و دید مثبتی که در رابطه با پیوندهای دو ملّت برادر دارید. این مسائل را در رسانه شما خواندم اما به شکل رسمی چیزی به ما ابلاغ نشده است.
فکر می‌کنم همان طرح جامعی که گفتم اگر عملی شود این موضوع را هم در بر می‌گیرد، زیرا قبلاً هم جلسات سه جانبه با ایران و کمیساریای سازمان ملل در امور پناهندگان داشتیم که بر اساس آن پیش‌بینی می‌شد بطور مثال در سال صدهزار نفر به افغانستان بازگردند اما در نهایت دوهزار نفر بیشتر برنمی‌گشتند که دلیلش عدم اطمینان از برگشت است.
بنابراین اگر موانع قانونی رفت و آمدها برداشته شود فوائد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی هم دارد و بویژه اقشار تحصیل کرده افغان فرهنگ و آموخته‌های خود در این کشور را انتقال می‌دهند، حتی لهجه‌های دو طرف نیز نزدیک می‌شوند.
تسنیم: امسال از نظر ما یک اتفاق مبارکی که بوجود آمد، شاهد حضور پرشور افغانستانی‌ها در ایام اربعین امام حسین (ع) در عراق برای زیارت امام حسین (ع) بودیم و بعدها نیز شنیده شد که با نظر برخی مقامات ایرانی، روند تسهیل سفر و زیارت برای افغانستانی‌ها فراهم شده و صحنه‌های زیبایی نیز از همدلی خلق شد. حتی بسیاری از مهاجرین نامه تشکر آمیز برای امام خامنه‌ای فرستادند، اگر بشود که تسهیل در رفت و آمدها برای مهاجرین حتی داخل ایران بخصوص برای زیارت امام رضا(ع) با همکاری و رایزنی شما ایجاد شود.
همانطور که گفتم، از لحاظ شخصی و به عنوان یک مسئول طرفدار تحکیم پیوندهای بین دو کشور ایران و افغانستان در سطوح مختلف بخصوص در بخش فرهنگی و مردمی هستم، اما در عین حال باید به تصمیمات و قوانین کشور میزبان احترام بگذاریم.
ما طرفدار این هستیم که اتباع کشور افغانستان از آزادی تردد برخوردار باشند و آمد و شدها آسان شود که این امر از ابعاد مختلف به نفع هر دو کشور است. مطمئن باشید هر مهاجری که به افغانستان بازگردد، می‌تواند بر تبلیغات سوء علیه ایران تأثیرگذار باشد.
انتهای پیام/پ
