دستاوردهاى همدلى و هم زبانى دولت و ملت

دستاوردهاى همدلى و هم زبانى دولت و ملت

خبرگزاری تسنیم: همدلى و همزمانى دولت و ملت رمز موفقیت ملت ایران اسلامى در طول قریب به چهار دهه گذشته بوده و امسال نیز با تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامى بر عمق آن افزوده خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، حکیم فرزانه انقلاب اسلامى امسال هم همچون سنوات گذشته در اولین دقایق تحویل سال، میهمان خانواده هاى ایرانى بود تا با نفس رحمانى و توصیه ها و رهنمودهاى الهى اش رونق بخش سفره هفت سین مان باشد. معظم له شعار سال جدید را برایمان این گونه انتخاب کردند: «دولت و ملّت، همدلى و هم زبانى» و آرزو نمودند که «این شعار در عمل تحقّق پیدا کند و هر دو کفّه ى این شعار، یعنى ملّت عزیزمان، ملّت بزرگمان، ملّت با همّت و با شجاعتمان، ملّت بصیر و دانایمان و هم چنین دولت خدمتگزار بتوانند به این شعار به معناى حقیقى کلمه عمل بکنند و آثار و نتایج آن را ببینند.»

دقت در کلام معظم له این حقیقت را آشکار مى سازد که این شعار با هدفى مشخص که تحقق آرمان ها و آرزوهاى ملت بزرگ ایران است طرح ریزى و مطرح شده است. شاخص هایى که توسط ایشان در بخش دیگرى با صراحت اعلام شده است. این موارد عبارتند از:
1- پیشرفت اقتصادى
2- اقتدار و عزّت منطقه اى و بین المللى
3- جهش هاى علمى به معناى واقعى
4- عدالت قضائى و اقتصادى
5- ایمان و معنویت
پنج گانه فوق مطالبات اصلى و اولویت دارى هستند که ملت ایران در طول این سال ها از دولتمردان طلب داشته اند و دولت به مثابه کارگزار ملت باید براى تحقق آن ها تلاش کند. به واقع فلسفه شکل گیرى دولت تحقق این آرمان هاست و شرط تداوم مشروعیت آن نیز تلاش در جهت تحقق آن است. لذا بحث از تلاش دولت براى انجام وظیفه و کارآمدسازى خود آغاز مى شود و در مسیر تحقق شعار سال نقطه کانونى دولت است.*

رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزى خطاب به ملت ایران، سال 1394 را سال «دولت و ملّت، همدلى و هم زبانى» نامگذارى کردند. در متون علوم سیاسى براساس مبانى، نگرش ها و تجربیات تاریخى تقسیم بندى هاى گوناگونى از انواع حکومت ها وجود دارد که طبق آن حکومت هاى مختلف بشرى از حیث مُدل و نحوه ى حکومت کردن به انواع مختلفى تقسیم مى شوند. اما رهبر انقلاب اسلامى تقسیم بندى اى کلى از انواع حکومت ها براساس نحوه ى اداره ى آن ها دارند(1) و حکومت ها را به سه دسته ى اصلى تقسیم مى کنند:
دسته ى اول نظام هاى پلیسى مانند سیستم هاى استبدادى کمونیستى، سلطنتى و شبه سلطنتى با ویژگى هاى خاص خود هستند و دسته ى دوم دمکراسى هاى غربى هستند که با تزویر و تبلیغات اداره مى شوند. اما سومین مُدل، نظامى است که با محبت و عطوفت مردم اداره مى شود. از نگاه حضرت آیت الله خامنه اى نظام اسلامى نمى خواهد و نمى تواند با دو شیوه ى اول اداره شود و براین اساس «اعتماد و محبت مردم به نظام» از جایگاهى بنیادین در جمهورى اسلامى برخوردار است:
«یک نوع نظام هم نظامى است که با محبت و عطوفت مردم اداره مى شود. باید مردم را مورد محبت و احترام قرار داد و به آن ها اعتنا کرد، تا به دستگاه حاکمه وصل باشند و پشت سرش قرار گیرند. نظام ما تا حالا این گونه بوده است؛ بعد از این هم باید این طور باشد.» (2)
از همین جا مى توان علت تأکید رهبر انقلاب بر مقوله ى «اعتماد متقابل مردم و نظام» در پیام نوروزى سال 94 را دریافت. رهبرى در این پیام با اشاره به ظرفیت هاى زیاد ملّت ایران و سیاست هاى نظام براى تحقق آرزوهاى بزرگ ملى، همکارى هاى صمیمانه و همدلى بیشتر میان ملت و دولت را شرط عملیاتى شدن ظرفیتها و تحقق آرزوها دانسته و لازمه ى شکل گیرى این همکارى و همدلى را «اعتماد متقابل» معرفى کردند:
«اگر این همکارى صمیمانه (میان ملّت و دولت) از دو سو شکل بگیرد، یقیناً همه ى آنچه را که جزو آرزوهاى ما است دست یافتنى است و آثار آن را مردم عزیزمان به چشم خواهند دید... هرچه بین ملّت و دولت صمیمیّت بیشتر و همکارى بیشتر و همدلى بیشترى باشد، کارها بهتر پیش خواهد رفت. باید به یکدیگر اعتماد کنند؛ هم دولت، ملّت را به معناى واقعى کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّیّت و توانایى هاى ملّت را2 بدرستى بپذیرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهاى او است به معناى حقیقى کلمه اعتماد کند.» (3)
از منظر آیت الله خامنه اى اعتماد مردم به نظام زمینه سازِ پشتیبانى آن ها از حکومت را فراهم آورده و دست یابى به اهداف اسلامى را تضمین مى کند: «در حقیقت اعتماد مردم است که پشتیبانى آن ها را به وجود مى آورد؛ و پشتیبانى و اتصال مردم به دست اندرکاران نظام است که توفیق این حرکت اسلامى را با اهداف اسلامى تضمین مى کند... مردم هستند که پشتیبان واقعى نظامند؛ این پشتیبانى، متوقف به اعتماد است و این اعتماد هم باید باقى بماند.» (4)
در این نگاه «رمز موفقیت حاکمیت و قواى سه گانه ى کشور» در همین پشتیبانى ملت از آن ها نهفته است و هیچ عاملى نباید به اعتماد به عنوان زمینه سازِ این پشتیبانى ضربه بزند:
«رمز موفقیت دولت و قوّه ى قضاییه و مقننه، در پشتیبانى قاطبه ى ملت از آن هاست. هر حرکت و گفتارى که روح اعتماد مردم به این قوا و کارگزاران آن را متزلزل و در این پشتیبانى، اندک خللى وارد سازد، حرام شرعى و خیانت ملى است.» (5)

     شرط تحقق شعار سال 94
از سوى دیگر تأکید رهبر انقلاب بر عنصر «همدلى» که در شعار سال 94 تبلور یافته امرى بى سابقه نیست و ایشان در گذشته نیز از این موضوع به عنوان «نعمت بزرگ خدا» یاد کرده بودند:
«همه آحاد ملت و به خصوص مسؤولین کشور باید نعمت وحدت و اتّفاق و همدلى را - که خداى متعال آن را به ما ارزانى داشت - براى خود حفظ کنند و آن را به خطر نیندازند: «واذکروا نعمة الله علیکم اذ کنتم اعداء فالّف بین قلوبکم فأصبحتم بنعمته اخوانا». برادرى، احساس همگامى و همدلى، نعمت بزرگ خداست.» (6)
اما شکل گیرى و تقویت اعتماد متقابل بین ملت و دولت به عنوان شرط تحقق همکارى و همدلى بین ملت و دولت چگونه ممکن خواهد شد؟ رهبر انقلاب در پیام نوروزى خود به این سؤال پاسخى شفاف داده اند:
«هم دولت، ملّت را به معناى واقعى کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّیّت و توانایى هاى ملّت را بدرستى بپذیرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهاى او است به معناى حقیقى کلمه اعتماد کند.» (7)

     نتیجه همدلى و هم زبانى
پذیرش جایگاه والاى ملت و توانایى هاى عظیم آن از سوى دولت و استفاده از این نیروى عظیم در مسیر پیشرفت کشور و حل مشکلات از جمله مسائل مهم در این زمینه است که به خصوص در سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّى و مدیریّت جهادى» مورد تأکید دائمى رهبرى بوده تا جایى که پیشرفت کارها را در صورت سپرده شدن آن به مردم میسر دانستند:
«تدبیر مسؤولان در هر برهه اى از زمان در دوران جمهورى اسلامى، باید این باشد؛ کارها با تدبیر، با برنامه ریزى، با ملاحظه ى همه ى ظرایف و دقایق در اختیار مردم گذاشته بشود؛ آن وقت کارها پیش خواهد رفت.» (8)
این توجه به توانایى هاى ملت صرفا به عنوان مسأله اى تبلیغاتى مطرح نمى شود بلکه براساس برآوردى دقیق و محاسبه شده از توانمندى هاى ملت مورد تأکید قرار مى گیرد: «بارها این را گفتیم - اوائل از روى حدس و گمان مى گفتیم، بعد آمارهاى بین المللى همین را تأیید کرد - که ما از لحاظ رتبه ى استعداد انسانى، در رتبه هاى بالا هستیم؛ یعنى از متوسط جوامع بشرى موجود دنیا خیلى بالاتریم؛ متوسط ما از متوسط دنیا بالاتر است. استعدادهاى ما، جوانهاى ما فوق العاده اند.» (9)
و براساس این برآورد از واقعیت هاى کشور است که مسأله ى اتکاء به قدرت درونى به عنوان «کلید حلّ مشکلات کشور» به یکى از مهم ترین مطالبات رهبر انقلاب اسلامى از دولت تبدیل مى شود:
«در داخل کشور خیلى امکانات وجود دارد که اگر چنان چه نگاه ما - چه در زمینه هاى اقتصادى، چه در زمینه هاى فرهنگى، چه در زمینه هاى گوناگون دیگر - ( به آن ها باشد و) اگر بتوانیم از این نیروهاى داخلى استفاده کنیم، کلید حلّ مشکلات اینجا است؛ یعنى در درون کشور و امکانات داخلى کشور است که از این ها مى شود خردمندانه بهره بردارى کرد. این ها باید شناسایى بشوند. و این است که رتبه ى ما را در دنیا بالا مى برد. در مناسبات بین المللى سهم هر کشورى به قدر قدرت درونى او است؛ هر مقدارى که واقعاً در درون اقتدار داشته باشد، سهمش از مجموعه ى مناسبات بین المللى به همان نسبت بالاتر است.» (10)
از سوى دیگر مردم، جریانهاى سیاسى و شخصیتهاى متنفذ نیز وظیفه ى کمک به دولت را بر عهده دارند:
«من از همه ى جریانهاى گوناگون سیاسى درخواست مى کنم و اصرار دارم و هم چنین از همه ى شخصیتهاى متنفذى که داراى نفوذ کلمه هستند، داراى حوزه ى تأثیرگذارى در میان ملت هستند، درخواست میکنم به مسؤولین، به دولت، به رئیس جمهور کمک کنند تا ان شاءالله بتوانند وظائف سنگینى را که برعهده دارند، به خوبى انجام دهند.» (11)

     فرصت سال 94
به نظر مى رسد نامگذارى سال 94 با شعارِ «دولت و ملّت، همدلى و هم زبانى» فرصتى گران بها براى مجموعه ى قواى کشور و به خصوص دولت به عنوان سکاندار اجرایى کشور از سویى و ملت ایران به عنوان «صاحبان کشور» (12) از سوى دیگر است تا با تقویت عنصر اعتماد متقابل بین خود و شکل دهى هرچه بهتر و کامل تر فضاى همکارى و همدلى گام هاى مهم و بزرگى در مسیر پیشرفت بردارند که در این صورت کشور در مقابل توطئه هاى دشمن مصون خواهد شد:
«مصونیّت کشور، وابسته ى به حضور مردم است؛ کم شدن فشارهاى دشمنان، وابسته ى به حضور مردم است، وابسته ى به اتّحاد و انسجام مردم با نظام و با دستگاه جمهورى اسلامى و حسّ اعتماد متقابل بین مردم و مسؤولین است. این حسّ باید روزبه روز تقویت بشود.»

     پنج گانه مطالبات رهبرى
دقت در پیام نوروزى رهبر انقلاب این حقیقت را آشکار مى سازد که این شعار با هدفى مشخص که تحقق آرمان ها و آرزوهاى ملت بزرگ ایران است طرح ریزى و مطرح شده است. شاخص هایى که توسط ایشان در بخش دیگرى با صراحت اعلام شده است. این موارد عبارتند از:1- پیشرفت اقتصادى،2- اقتدار و عزّت منطقه اى و بین المللى،3- جهش هاى علمى به معناى واقعى، 4- عدالت قضائى و اقتصادى، 5- ایمان و معنویت.
پنج گانه فوق مطالبات اصلى و اولویت دارى هستند که ملت ایران در طول این سال ها از دولتمردان طلب داشته اند و دولت به مثابه کارگزار ملت باید براى تحقق آن ها تلاش کند. به واقع فلسفه شکل گیرى دولت تحقق این آرمان هاست و شرط تداوم مشروعیت آن نیز تلاش در جهت تحقق آن است. لذا بحث از تلاش دولت براى انجام وظیفه و کارآمدسازى خود آغاز مى شود و در مسیر تحقق شعار سال نقطه کانونى دولت است.
در این بین ملاحظه ظریفى نهفته است که دولت نباید با کم توجهى به مسایل و مطالبات کلیدى کشور، اسیر مسایل و موضوعاتى گردد که از فهرست پنج گانه ملت بدور است. آفتى که متاسفانه در طول سال هاى اخیر گاه به گاه شاهد آن بوده ایم و برخى جریان ها تلاش داشته اند تا با تقلیل دولت به مثابه کارگزار گروهى خاص (چه سیاسى و چه اقتصادى) مطالبات خود را از طریق آن پیگیرى نمایند!
معظم له در پیام شان اشاره اى هم به شعار سال گذشته داشتند و تأکید داشتند که این توصیه ى مخصوص سال 93 نیست، هم عزم ملّى و هم مدیریت جهادى براى امسال و براى همه ى سالهاى پیش رو براى ملّت ما مورد نیاز است. به واقع نباید فراموش کرد که تحقق پنج گانه فوق تنها با مدیریت جهادى دولت ممکن خواهد بود. و ما براى آن که مدیریت جهادى به باورى همگانى و گفتمانى فراگیر در دستگاه هاى اجرایى کشور تبدیل شود هنوز فاصله داریم. و متاسفانه همان طور که در کلام رهبرى نیز آمده، در تمامى عرصه ها مدیریت جهادى محقق نشده است!
در روى دیگر تحقق آرمان هاى ملت، خود ملت قرار دارد که طبیعى است که بدون حمایت آنان از دولت موفق کارگزاران ممکن نخواهد بود. در این بین همدلى مردم با دولت یعنى اعتماد به ایشان و شناخت موانع و مشکلاتى که دولت در مسیر انجام امور به واسطه کمبودها، سنگ اندازى ها و ناکارآمدى ها مواجه است. لذا سطح انتظارات ملت باید با امکانات و توان دولت همسان باشد، که اگر چنین نشد، همدلى به واگرایى تبدیل خواهد شد.
هم چنین تحقق بسیارى از امور و برنامه ها و پروژه هاى دولت بدون حضور ملت ممکن نخواهد بود. لذا این همدلى بدان معناست که آنجا که دولت نیازمند مردم است، ملت نیز همچون گذشته پاى کار بوده و شاهد مدیریت واقعى کشور بدست مردم باشیم. بدون شک حوزه هایى چون اقتصاد و فرهنگ بیشترین عرصه هاى تبلور مشارکت مردمى است که اگر توان تمام ملت به صحنه آید، بسیارى از موانع مرتفع خواهد شد.
همدلى و همزمانى دولت و ملت رمز موفقیت ملت ایران اسلامى در طول قریب به چهار دهه گذشته بوده و امسال نیز با تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامى بر عمق آن افزوده خواهد شد.

     کارهایى که در مورد شعار سال نباید انجام داد
بیش از 20 سال است که مقام معظم رهبرى در ابتداى هر سال، نام و شعارى را براى آن سال بر مى گزیند که متناسب با شرایط روز و کشور هر کدام نقشى در پیشرفت کشور دارد.
تجربه سالهاى گذشته نشان مى دهد، همه ساله نهادها و سازمانهاى دولتى و غیردولتى سعى دارند به نوعى دین خود را به شعار سال ادا نمایند. اما در این میان دست به اقداماتى مى زنند که در تقویت وترویج آن شعار، نه تنها نقش چندانى ندارد بلکه در مواردى در جهت عکس آن شعار نیز است.امسال که شعار سال از سوى معظم له «ملت-دولت، همدلى و همزبانى» انتخاب شده است خوب است بیان شود که در تحقق این شعار چه کارهایى نباید صورت بگیرد!
1- تولید بنر و پوستر
یکى از این دست اقدامات تولید افراطى تابلو بنر و پوستر در مورد شعار سال است این در حالى است که امام خامنه اى به صراحت با این اقدام اعلام مخالفت کرده اند:
«گاهى اوقات این شعارى که ما براى سال اعلام مى کنیم، بعد ناگهان مى بینیم همه در و دیوارهاى تهران و شهرهاى دیگر پر شده از تابلو، که این شعار رویش نوشته شده. این فایده اى ندارد. گاهى کارهاى پرهزینه اى انجام مى گیرد؛ چه لزومى دارد؟ آنچه که من از مسؤولین و از مردم عزیزمان توقع دارم، این است که این شعار را بشنوند، باور کنند و دنبال کنند. تابلو کردن و در و دیوار را پر کردن و عکس زدن و این ها هیچ لزومى ندارد. اگر هزینه اى نداشته باشد، لزومى ندارد؛ اگر هزینه داشته باشد، اشکال هم دارد. هیچ لزومى ندارد کارهاى پرهزینه را انجام بدهند. (1/1/90)
هر ساله پس از پیام نوروزى امام خامنه اى عده زیادى در نهادها و سازمانها منتظرند تا بودجه فرهنگى که در اختیار دارند خرج کار انقلابى کنند و اولین اقدام انقلابى شان هم چاپ بنرهاى مختلف در اندازه گوناگون پیرامون شعار سال است!
با وجود مخالفت رهبرى، اما هر ساله مى بینیم این کار انجام مى شود! البته تاسف کار اینجاست که در بیشتر این نهادها به همین اندازه بسنده مى شود! لذا جا دارد به جاى هرینه از کیسه بیت المال به تقویت عملى و تحقق عینى کلام رهبرى پرداخته شود و هر نهادى همدلانه با مردم به خدمتگزارى درست مشغول گردد!
2-همایش گذاشتن
سال گذشته امام خامنه اى در پیامى به یک همایش در باره مبارزه با فساد اقصادى ابراز داشتند همایش چه معجزه اى مى خواهد بکند؟ بى سمینار یا با سمینار کار خود را قاظع و درست انجام دهید!به نظر مى رسد در مورد شعار سال هم این چنین است.
همایشهایى با عنوان «همدلى و هم زبانى ریشه ها و پیامدها» !، «همدلى و همزبانى ملت و دولت چرایى چگونگى»، «نقش فلان موضوع در ایجاد همدلى» و.... همایشهایى است که به نظر از همین الان در بعضى نهادها آماده برگزارى براى سال 94 است!! منتهى به نظر مى رسد این گونه همایش ها و سمینارها که به تعبیر رهبرى بیشتر به جلسه سخنرانى شبیه است دردى از همدلى و هم زبانى دوا نخواهد کرد.
ایشان در جایى مى فرماید: «یکى از چیزهایى که واقعاً اولویّت ندارد، برگزارى بعضى از سمینارهاست. امسال به نظرم ایران رکورد سمینار را شکست! هر روز در رادیو و تلویزیون خبر برگزارى سمینارى در باره ى فلان مسأله اى که چندان اهمیت ندارد، منعکس مى شود. یک وقت هست که عدّه اى در اینجا جمع مى شوند تا تبادل نظر علمى کنند. در این سمینارها این طور نیست؛ باید پول هواپیما و هتلشان را بدهند؛ بعد که آن ها به اینجا مى آیند، مى گویند به به، شما ایرانیها چقدر میهمان نوازید؛ ما مى خواهیم دو روز دیگر هم بمانیم! چنین چیزهایى در دنیا معمول نیست. به طور جدّى جلوِ این ها را بگیرید؛ مگر این که سمینار لازمى باشد که براى برگزارى آن، واقعاً یک نیاز حقیقى وجود داشته باشد.» (05/ 06/ 1380)
3- کتاب نوشتن
هر ساله با نامگذارى سالها عده اى دلسوزانه و عده اى دیگر از سر سفارش و عده اى دیگر کاسبکارانه، در مورد شعار سال شروع به قلم فرسایى مى کنند. امسال نیز شاید شاهد این پدیده باشیم که موضوعاتى با عنوان «همدلى و هم زبانى در نهج البلاغه»، «همدلى و هم زبانى در کلام امام خمینى و رهبرى»، «همدلى ملت و دولت از منظر قرآن» ! «دانشنامه همدلى و هم زبانى» ! و از این دست موضوعات کتاب هایى در دست چاپ باشد.
به نظر این دست اقدامات هم نمى تواند کمکى به همدلى و هم زبانى کند جز آن که براى عده اى شهرت و ثروت ناچیزى به ارمغان آورد! چه آن که بیشتر این گونه آثار خالى از غناى علمى و دقت مناسب است.
4-جستجوى همدلى و همزبانى در کلمات بزرگان!
پیرو مطلب فوق الذکر عده اى از همین الان مشغول جستجوى کلید واژه هاى همدلى و همزبانى در کلمات بزرگانى مانند شهید مطهرى و شهید بهشتى و غیره هستند! به نظر به جاى این اقدامات و تئورى پردازى هاى بى مصرف بهتر است این مفاهیم بدیهى و واضح را در عمل نشان دهیم!
5- خارج کردن افراد از شعار
متاسفانه رقابت هاى سیاسى و جناحى در کشور آن چنان داغ است که هر چیزى ابتدا با عینک جناجى دیده مى شود و شعار سال رهبرى هم متاسفانه از این قاعده مستثنى نیست. نباید از امروز شروع شود که عده اى با عینک سیاسى بخشى را از این شعار خارج کنند و مدام به هم بگویند «دارى خلاف همدلى عمل مى کنى» ! «فلانى حرفش خلاف همز بانى است» ! و به جاى این که همدلى و هم زبانى تحقق پیدا کند همین شعار هم سبب دورى و فاصله از یکدیگر شود. خوب است به جاى انگ زدن به دیگرى هر کسى به وظیفه خود عمل کند.البته در جایى که واقعا عده اى رفتار و گفتارشان خلاف شعار است باید صریحا موضع گرفت اما این گونه مواضع که مشوب به سیاست زدگى نباشد کمتر در بین عناصر سیاسى دیده مى شود.

پانویس
1. بیانات در دیدار کارگزاران نظام 23/05/1370
2. بیانات در دیدار کارگزاران نظام 23/05/1370
3. بیانات رهبر انقلاب اسلامى به مناسبت حلول سال 1394 هجرى شمسى
4. بیانات در دیدار اعضاى مجلس خبرگان رهبرى 12/12/1370
5. پیام به نمایندگان مجلس و مردم ایران 18/10/1368
6. بیانات در دیدار کارگزاران نظام 25/09/1380
7. بیانات رهبر انقلاب اسلامى به مناسبت حلول سال 1394 هجرى شمسى
8. بیانات در دیدار مردم آذربایجان 29/11/1393
9. بیانات در دیدار مسؤولان نظام 30/04/1392
10. بیانات در دیدار رئیس جمهور و اعضاى هیأت دولت 06/06/1392
11. بیانات در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهورى اسلامى ایران 12/05/1392
12. بیانات در دیدار مردم آذربایجان 29/11/1393
13. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

انتهای پیام/

پربیننده‌ترین اخبار سیاسی
اخبار روز سیاسی
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
گوشتیران
رایتل
مادیران
triboon