آیا «متعب بن عبدالله» بازنشسته می‌شود؟
خبرگزاری تسنیم: فرزند شاه سابق عربستان سعودی که با ایجاد بدعت پست جانشین ولیعهد خود را برای پادشاهی آماده می‌کرد، این روزها اوضاع خوبی ندارد و ممکن است از تنها پست خود نیز کنار گذاشته شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، روزنامه لبنانی الاخبار در مقاله ای نوشت: وزیر گارد ملی عربستان سعودی روزهای سختی را پشت سر می‌گذراند، متعب بن عبدالله که در اقداماتی برنامه ریزی شده از سوی پدر خود آماده شده بود تا تخت پادشاهی عربستان را در دست بگیرد، اما این روزها از سوی پادشاه جدید عربستان نادیده گرفته می شود و تهدید به سرنگونی از مناصبی می شود که در اختیار وی قرار گرفته است.
وزیر گارد ملی عربستان سعودی این روزها اوضاع و احوال خوبی ندارد، فرزند پادشاه سابق عربستان چندین ضربه دردناک دریافت کرده و تنها رکن باقی مانده از دولت سابق به شمار می رود. تمام چیزهایی که وی به همراه پدرش و خالد التویجری رئیس سابق دفتر پادشاهی عربستان برنامه ریزی کرده بودند، به باد رفته و تمام رشته ها پنبه شده است. بدعت ایجاد پست جانشین ولیعهد که برای مقدمه سازی جهت رسیدن به پست پادشاهی ایجاد شد، بر ضد خود او مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر اینکه اولین موج انتصابات ملک سلمان پادشاه عربستان نیز خواب و رویاهای وزیر گارد ملی را از بین برد و هنوز چند ماهی نگذشته بود که موجب دوم تغییرات و انتصابات پادشاه عربستان تیر دیگری را به پیکر رقبای سدیری ها در عربستان وارد کرد.
این البته به احتمال فراوان آخرین ضربه نخواهد بود، ارزیابی‌های بیشتر کارشناسان و تحلیلگران نشان می دهد که احتمالاً در روزهای آینده وزارت گارد ملی عربستان منحل شده و در وزارت دفاع این کشور ادغام شود. این ارزیابی‌ها در درجه بالایی از عقل گرایی است و شاخص های متعددی آن ها را تقویت می کند. شاخص هایی که مهم ترین آن عبارتند از: در روز 11 فوریه گذشته شورای وزیران عربستان سعودی در تمامی دستورات و سازمان ها و بیانیه های پادشاهی و موسساتی مرتبط با آن عبارت "نیروهای نظامی" را جایگزین "نیروهای مسلح" کرد. بسیاری اعتقاد دارند که این عبارت اجازه وابستگی گارد ملی به وزارت دفاع را می دهد، همچنین شورای وزیران با اصلاح بند ج از ماده دوم اساسنامه خدمتی افسران این کشور، آن را به شکل بازنویسی کرد : «نیروهای نظامی: این نام بر تمامی گروه های نظامی اطلاق می شود.» این تصمیم در پی برخی اقدامات صورت گرفته که ما را به سمت این سناریو سوق می دهد که انزوای متعب بن عبدالله دستپخت جدی سیاست های داخلی و خارجی آل سعود است.
بازگرداندن وزارت گارد ملی به وزارت دفاع این کشور گزینه ای است که وزیر گارد ملی خشم خود را از طریق غیبت از نشست های شورای امنیتی و سیاسی به مدیریت محمد بن نایف از آن نشان داده و معاون خود عبدالمحسن التویجری را برای حضور در این نشست ها می فرستد. با آغاز تجاوز به یمن اختلاف نظر بین متعب و محمد بن سلمان و بن نایف به صورت مخفی و پنهان افزایش یافته است. محافل خلیج فارس تأکید دارند که فرزند شاه سابق از روند ادامه جنگ بر ضد یمن راضی نیست و آن را تنها یک ماجراجویی می داند که یک نوجوان (محمد بن سلمان) عربستان را وارد آن کرده و بدون محاسبه عواقب، این تصمیمات را برای ریاض اتخاذ کرده است. متعب خود را شایسته تر و آشناتر در تمامی سطوح نسبت به محمد بن سلمان می داند. متعب با وجود ناراحتی از این ماجرا جویی اما مجبور شد در نشست اعضای شورای امنیتی شرکت کند تا اتهام سستی در شرایط حساس به وی زده نشود، این چیزی است که مجتهد فعال سعودی آن را مطرح کرد.
در روز بیست و یکم آوریل گذشته و تنها چند ساعت پیش از اعلام توقف عملیات توفان قاطعیت از سوی عربستان سعودی پادشاه این کشور دستور مشارکت نیروهای گارد ملی در تجاوز بر ضد یمن را صادر کرد، این موضوع تردیدهای زیادی را ایجاد کرده و باب سناریوهای متعددی را باز کرد و موجی از تمسخر را به راه انداخت. طولی نکشید که نشانه های کودتای دوم که کودتای سیاه نامیده می شود، خود را نشان داد. تحلیلگران مسائل عربستان سعودی معتقدند که مشارکت دادن گارد ملی این کشور در عملیات توفان قاطعیت تنها یک تلاش برای مشغول کردن متعب و انحراف افکار وی در مسیری دیگر است تا آن ها بتوانند نقشه حاکمیت جدید را به صورت تمام و کمال ترسیم کنند.
اطلاعات موجود همراه با برخی مطالب و تحلیل های داخلی و خارجی است، محافل نزدیک به خاندان حاکم با قطع و یقین معتقدند که محمد بن سلمان جانشین ولیعهد تلاش جدی برای ادغام گارد ملی این کشور با نیروهای ارتش را در دستور کار قرار داده و با مشاوران خود راهکارهای اداری اجرای این روش به بهترین نحو را دنبال می کند. این محافل می افزایند که تأخیر در عملیات ادغام به علت مراعات وزیر گارد ملی از سوی محمد بن سلمان نیست، بلکه به این علت است که مشاوران به او گفته اند که ادغام نیروهای گارد ملی در ارتش در زمان جنگ ممکن نیست.
علاوه بر آنچه گفته شد تحلیل صادر شده از سوی مرکز مطالعات آمریکایی استراتفور به نقل از منابع خود می نویسد که ملک سلمان احتمالاً به دنبال برنامه ریزی برای تمرکز مؤسسات امنیتی کشور در دست پسرش است. این به معنای پایان نقش گارد ملی به عنوان یک وزارتخانه مستقل است که بتواند موازنه نیروهای زمینی عربستان سعودی را ایجاد کند. این مرکز می افزاید که متعب تهدیدی احتمالی برای توسعه قدرت ملک سلمان به شمار می رود و در نتیجه وی ناگزیر به سازماندهی مجدد گارد ملی برای کاستن از حجم تهدید است.
نشریه فرانسوی اینتلیجنس آنلاین متخصص در زمینه امور راهبردی نیز پیش بینی می کند که تعدادی از یگان های گارد ملی به گارد پادشاهی عربستان بپیوندند و برخی نیروهای این گارد که در مرزهای عربستان مستقر شده اند نیز به وزارت کشور بپیوندند و باقیمانده نیز به وزارت دفاع ملحق شوند. این سناریویی است که دیوید هرست نویسنده انگلیسی آن را بعید نمی داند. وی در مقاله ای در روزنامه هافینگتون پست می‌نویسد که ملک سلمان در حال حاضر به صورت جدی به دنبال انحلال وزارت گارد ملی است که ملک عبدالله در آخرین روزهای پادشاهی خود تأسیس کرد. اگر این اتفاق بیفتد وی گارد ملی را به وزارت دفاع ملحق خواهد کرد که ریاست آن را فرزندش محمد بن سلمان در اختیار دارد.
در هر حال هر اقدامی از این نوع همراه با خطرات زیادی است، متعب بن عبدالله بنا بر اعلام محافل سعودی به صورت واقعی تمایل زیادی به انتقام جویی دارد، تمایلی که با انگیزه های بسیاری از شاهزادگان سعودی در خشم گرفتن بر سلمان بن عبدالعزیز و محمد بن سلمان و محمد بن نایف تلاقی دارد که در نتیجه دور کردن شخصیت های سعودی نزدیک به این شاهزادگان ایجاد شده است. در اینجا صحبت از فرزندان عبدالعزیز مانند احمد و عبدالرحمن و عبدالاله و ممدوح و متعب و طلال و بندر و ترکی است، علاوه بر این ها تعداد زیادی از نوادگان عبدالعزیز شامل خانواده آل فهد و آل سلطان و آل فیصل در این ردیف هستند.
بروز این شکاف این احتمال را تقویت می کند که متعب بن عبدالله بتواند جبهه گسترده ای را برای مقابله با خاندان حاکم ایجاد کند و در این میان از اختلافات بین آن‌ها و شهوت سرکش قدرت در نزد خاندان آل سعود استفاده کند.
علاوه بر آنچه گفته شد مؤسسه گارد ملی متشکل از عناصر قبیله ای با اصل و نسب متنوع است، این تشکیلات به این صورت چیده شده تا اهالی قبایل عقب مانده تر به این گروه ملحق شوند تا بتوانند اعتراضات داخلی را با وحشی گری مثال زدنی سرکوب کرده و هر تحرک خارجی که تهدید کننده پادشاهی عربستان سعودی باشد با همان خوی وحشیگری آن از بین ببرند. شاید بتوان گفت صادر کردن تعدادی از عناصر گارد ملی در چارچوب نیروهای سپر جزیره به بحرین در سال 2011 برجسته‌ترین دلیل در این راستا است.
آنچه مورد توجه است این که این تشکیلات قبیله ای در برابر هر روند انتقال یا انحلال وزارت گارد ملی ساکت نخواهد ماند، بنابراین بعید نیست که به این ترتیب درگیری هایی بین قبایل متعدد مرتبط با گارد ملی و مقامات حاکم عربستان سعودی ایجاد شود. به این ترتیب به نظر می رسد عربستان سعودی دستخوش تصمیماتی ماجراجویانه شده است، تصمیماتی که باعث شده دیگر این سخن شبیه خواب و خیال نباشد که اقدامات محمد بن نایف و محمد بن سلمان در مسیر تجزیه عربستان سعودی است.
انتهای پیام/ر
