رنسانس دیپلماتیک روابط دهلی – تل‌آویو در دوران «مودی»
خبرگزاری تسنیم: پس از پیروزی نارندرا مودی در انتخابات نخست‌وزیری هند در سال گذشته میلادی، روابط هند و رژیم صهیونیستی وارد دوره رنسانس دیپلماتیکی شد.
به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، پس از پیروزی نارندرا مودی در انتخابات نخست‌وزیری هند در سال گذشته میلادی، روابط هند و اسرائیل وارد دوره رنسانس دیپلماتیکی شد.
همکاری با اسرائیل که در سراسر تاریخ هند به صورت پنهانی صورت می‌گرفت، در دوره نخست‌وزیری مودی، این مسئله عمومی مطرح شد تاجایی که نخست‌وزیر هند از دولت یهود به شدت استقبال کرد. اگرچه سؤالی که مطرح می‌شود اینجاست که پس از روی کار آمدن مودی در هند، ماهیت روابط با دهلی‌نو تغییر کرده یا شکل آن عوض شده اما مسئله مهم این است که مناسبات دهلی‌نو با اسرائیل نسبت به گذشته وارد فاز جدیدی شده است.
گفتنی است که اگر مودی به این روند ادامه دهد، به مهمترین حامی اسرائیل در طول تاریخ هند تبدیل می‌شود.
در گذشته هند به صورت پنهانی با اسرائیل همکاری داشته اما همیشه در محافل عمومی این مسئله را تکذیب کرده بود. دهلی‌نو در سال 1950 میلادی اسرائیل را به رسمی شمرده است اما در دوران جنگ سرد به دلیل هراس از جمعیت انبوه مسلمانان در هند و ضرورت حفظ روابط نزدیک به دنیای عرب بر سر مسئله کشمیر، دهلی‌نو به ظاهار موضعی برخلاف میل باطنی خود در برابر اسرائیل را اتخاذ کرد.
اگرچه هند از موضع فلسطین نیز حمایت کرده است اما نمی‌توان بهره‌گیری هند از کمک‌های نظامی و اطلاعاتی دولت یهود در دوران جنگ‌های با چین در سال 1962 میلادی و با پاکستان در سال‌های 1965 و 1971 میلادی را نادیده گرفت.
به نظر می‌رسید فروپاشی شوروی سابق پایانی بر پایه‌های فکری و جغرافیای سیاسی «سیاست دیرینه نزدیکی با اسرائیل» در هند بود. از آنجایی که دهلی‌نو به دنبال سیاست معتدل‌تر در منطقه بود، با کمک واشنگتن توانست روابط دیپلماتیکی را با اسرائیل در سال 1992 میلادی برقرار کند و به عنوان آخرین کشور غیرعرب دارای روابط دیپلماتیک با اسرائیل لقب گیرد.
هند و اسرائیل پس از برقراری روابط دیپلماتیک، گسترش همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف از زمینه امنیتی و دفاعی گرفته تا آموزش و کشاورزی را در دستور کارشان قرار دادند.
اگرچه جناح چپ حزب کنگره هند روابط با اسرائیل را به صورت عادی و قانونی درآورد اما در زمان حاکمیت حزب «بهارتیا جاناتا» این روابط رونق خاصی گرفت. رهبران هند و اسرائیل بارها بر وابستگی ایدئولوژیکی هندوها و اسرائیلی‌ها در خصوص دموکراسی و مبارزه با تروریسم تأکید می‌کنند.
با آغاز پیمان امنیتی میان هند و اسرائیل، این رژیم به یکی از مهمترین تأمین‌کننده‌های نظامی دهلی‌نو مبدل شد. پس از روی کار آمدن مجدد حزب کنگره در هند در سال 2004 میلادی، دهلی‌نو دوباره همکاری‌های خود با اسرائیل را پشت درهای بسته ادامه داد.
اما 10 سال بعد، این مسئله به گونه کاملا متفاوت بروز کرد. مودی سال‌ها پیش از تصدی نخست‌وزیری در هند، روابط حسنه‌ای را با اسرائیل آغاز کرده بود.
در سال 2006 میلادی، مودی به عنوان سروزیر ایالت «گجرات» با سفر به تل آویو از چیزهایی که هند می‌تواند از از اسرائیل بیاموزد، سخن گفت. وی با ترغیب سرمایه‌ها و متخصصین اسرائیلی سعی در تسریع در رشد اقتصادی گجرات داشت. اسرائیل در حالی از مودی دعوت کرد که بسیاری از کشورها از جمله آمریکا به دلیل عدم مهار اعتراضات در گجرات در سال 2002 میلادی رابطه خوبی با وی نداشتند. حامیان تقویت روابط هند – اسرائیل امیدوارند که با روی کار آمدن حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری نارندرا مودی، روابط دوجانبه در منطقه گسترش یابد.
طولی نکشید که انتظارات از حکومت مودی در خصوص گسترش روابط با اسرائیل به واقعیت تبدیل شد و کمتر از سال2 از روی کار آمدن حزب بهارتیا جاناتا در هند، دهلی‌نو موضع خود در مورد جنگ اسرائیل و فلسطین را دوباره اعلام کرد. تنها پس از چند روز از آغاز درگیری اسرائیل و فلسطینیان در نوار غزه، وزارت امور خارجه هند با صدور بیانیه‌ای علاوه بر هشدار در مورد کشتار غیرنظامیان، در مورد تهدید مرزهای اسرائیل در پی حملات راکتی فلسطینیان ابراز نگرانی کرد.
چند روز بعد، دولت هند از جمله «سوشما سوراج» وزیر امور خارجه این کشور صدور قطعنامه پارلمانی در محکومیت جنایات اسرائیل در جنگ غزه را رد کرد اما احزاب مخالف دولت این کشور از حامیان صدور قطعنامه پارلمانی علیه اسرائیل بودند.
رابطه احساسی میان نارندرا مودی و بنیامین نتانیاهو نیز به تقویت روابط هند و اسرائیل کمک بسیاری کرده است. نتانیاهو از جمله اولین رهبرانی است که به مودی بخاطر پیروزیش در انتخابات سال گذشته در هند تبریک گفت.
پس از چندی، مناسبات در سطوح عالی میان رهبران هند و اسرائیل از سر گرفته شد تا جایی که نشست‌ها فراتر از حالت رسمی خود رفت. سال گذشته مودی با «کمیته یهودیان آمریکا» دیدار کرد و در طی این مدت، مودی روابط افسانه‌ای هند و اسرائیل را به شدت تقویت کرد.
حال سؤال اینجاست که استقبال علنی هند از دولت یهود اسرائیل نشان از تغییر در سیاست این کشور است یا تغییر در نگاه مردم هند؟
بدون شک روابط هند و اسرائیل از زمان نخست‌وزیری مودی به شدت تقویت پیدا کرده است اما سؤال اینجاست که آیا این مسئله حاکی از تغییر در سیاست خارجی دولت جدید هند است.
اگرچه که به عقیده مردم این کشور، همکاری‌ها با اسرائیل از زمان دولت سابق هند کاهشی نداشته است. به عنوان مثال در سال 2008 میلادی، هند یک ماهواره جاسوسی اسرائیلی را به فضا پرتاب کرد که رژیم صهیونیستی بتواند از طریق آن، تأسیسات هسته‌ای ایران را رصد کند.
حتی در پی مخالفت در مورد صدور قطعنامه پارلمانی علیه جنایات اسرائیل در فلسطین، سوراج اعلام کرد که سیاست حزب بهارتیا جاناتا در خصوص اسرائیل هنوز تغییر نکرده است.
بسیاری همچنین امیدوارند که در پی تمایل مودی به گسترش روابط سیاسی با رژیم صهیونیستی، وی اولین رهبر هندی باشد که به اسرائیل سفر کند.
حال آینده روابط اسرائیل و هند بستگی به انتخابات 4 سال آینده این کشور دارد اما اکنون آنچه که مطرح است این است که هیچ دولتی در این کشور مانند دولت کنونی هند، اینقدر خواستار تقویت روابط با این رژیم نبوده است
انتهای پیام/پ
