اکنون زمان اجرای طرح ایران درباره بحران یمن است
خبرگزاری تسنیم:دو بند اول طرح چهار مادهای ایران به رغم مخالفتهای اولیه به مرحله اجرا درآمده، به صورت خودکار این فرصت فراهم شده تا گفت و گوها میان گروههای یمنی برگزار شود.
اکنون که آتش بس موقتی در یمن اجرا شده و کشتی «نجات» ایران کمکهای انساندوستانه را به سوی مردم جنگ زده یمن می برد، باید گفت زمان اجرای دیگر بندهای طرح چهار ماده ای ایران برای حل بحران در این کشور فرا رسیده است.
طرح چهار ماده ای ایران برای حل بحران یمن بر پایه راهکارهای مسالمت آمیز، گفت و گو محور و غیرجانبدارانه بوده و نسخه مناسبی برای پایان دادن به جنگ و تنش در این کشور است.
این طرح عبارت است از:
1- برقراری آتش بس و توقف سریع همه حمله های نظامی خارجی
2- ارسال فوری و بدون وقفه ی کمک های انساندوستانه برای مردم یمن
3- از سرگیری گفت وگوی ملی یمنی زیر هدایت مردم یمن با مشارکت نمایندگان همه احزاب سیاسی و گروه های اجتماعی این کشور
4- تشکیل دولت فراگیر وحدت ملی یمن.
الف) برقراری آتش بس، تن دادن عربستان به ماده اول از طرح ایران
با اجرای آتش بس موقت پنج روزه که پس از موافقت مشروط ارتش یمن و جنبش حوثی و کمیتههای مردمی با طرح عربستان از اواخر وقت سه شنبه به مرحله اجرا درآمد، می توان گفت که عربستان و ائتلاف تحت امرش بعد از هفتهها کوبیدن مناطق مختلف یمن به منظور جلوگیری از پیشرفت جنبش انصارالله و کمیته های مردمی و بازگرداندن متحد خود «عبد ربه منصور هادی» و ناکامی در این راه و بعد از فشارشدیدی افکار عمومی به این نتیجه رسیده اند دست کم با آتش بس موقتی موافقت کنند تا شرایط محیطی جنگ در یمن بیش از این به ضررشان نباشد.
هر چند عربستان تلاش دارد با نادیده گرفتن نزدیک به 50 روز حملات خود و همپیمانانش که جان هزاران غیرنظامی یمنی را گرفته و زیرساختهای این کشور را نابود کرده، ژست انساندوستانه ای اتخاذ کند اما با این تصمیم خود به اجرای توافق به نحوی به خانه اول بازگشته است حال آن که در طرح ایران از همان ابتدا بر توقف سریع حملات تاکید شده بود.
ب) تضاد ممانعت احتمالی از کشتی نجات ایران با ادعای بشردوستانه عربستان
در مورد بند دوم این طرح که ارسال فوری کمکهای انساندوستانه را شامل می شود نیزشاهد تن دادن به خواسته ایران و افکار عمومی به ارسال کمکهای انساندوستانه به مردم یمن هستیم. این در حالی است که عربستان همچنان با اعزام هرگونه هواپیما و کشتی امدادرسانی ایران به یمن واکنش نشان میدهد.
اگر اکنون که آتش بس برقرار است و کشتی نجات ایران با نزدیک به 2500 تن مواد غذایی و کمکهای انساندوستانه به سوی بندر الحدیده در حرکت است با مخالفت عربستان و نیروهایش و یا با بازرسی احتمالی رو به رو شود با پهلوگرفتن ، بار دیگر پرده از نادرست بودن ادعاهای پیشین عربستان و همپینانانش علیه ایران برداشته می شود.
این رسوایی برای عربستان زمانی شدیدتر می شود که در اخبار و رسانههای متعدد آمده است که مقامات هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و دیگر نهادهای دخیل در اعزام کشتی نجات با نهادهای بشردوستانه ذیربط در منطقه و مقامات کشورهای منطقهای هماهنگی لازم را برای عبور این کشتی انجام داده اند.
ج) فرصت از سرگیری گفت وگوها
اکنون که دو بند اول طرح چهار مادهای ایران به رغم مخالفتهای اولیه به مرحله اجرا درآمده، به صورت خودکار این فرصت فراهم شده تا گفت و گوها میان گروههای یمنی برگزار شود. گفت و گوهایی که ایران تأکید دارد باید یمنی-یمنی باشد و همه گروههای سیاسی یمن در آن مشارکت کنند.
برای نیل به این هدف، سازمان ملل متحد میتواند نقشی اساسی ایفا کند.
به نظر میرسد اگر عربستان دست از مخالفت بیهوده با این مرحله بردارد و به قولی «آزموده را بار دیگر نیازماید»، شرایط برای اجرای ماده سوم طرح ایران فراهم شده است. البته باید دید آیا عربستان و همپیماناش بهانه ای برای پایان دادن به این آتش بس پیدا می کنند یا این که به این روند که تاکنون آنها را مجبور کرده به دو اقدام پیشین یعنی آتش بس و ارسال کمکهای انساندوستانه تن بدهند، تسلیم میشوند.
د) تشکیل دولت فراگیر وحدت ملی، شاید وقتی دیگر
اگر روند تحولات به همین نحو عربستان و ائتلاف آن را مجبور به عقبنشینی کنند، شرایط برای مرحله نهایی یعنی تشکیل دولت فراگیر وحدت ملی در یمن فراهم شود.
اما بعید به نظر می رسد ریاض در این مرحله به این امر تن دهد چرا که ریاض برای موافقت با تشکیل دولت فراگیری که عربستان از آن راضی باشد، نیازمند آن است که دست برتر میدان نبرد و سیاسی را در اختیار داشته باشد تا بتواند خواسته خود را در مذاکرات مربوط به تشکیل این دولت فراگیر تحمیل کند. حال آن که این شرایط با توجه به ناکامیهای نظامی و عقبنشینیهای سیاسی عربستان در یمن فراهم نیست.
باید منتظر ماند و واکنش عربستان به ارسال کمکهای انساندوستانه به یمن را دید و موضع آن در برابر تحولات سیاسی و گفتوگوهای احتمالی در یمن را بررسی کرد تا به موضع و نگرش آتی ریاض پی برد.
انتهای پیام/