سرنوشت مبهم «نیروی مشترک عربی»: لغو یا تعویق؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، شبکه تلویزیونی روسیا الیوم در گزارشی به قلم اشرف الصباع به بررسی لغو این نشست و نقطه نظرات کارشناسان و ناظران درخصوص امکان تشکیل نیروی مشترک عربی در سایه شرایط کنونی جهان عرب پرداخته است.

در این گزارش آمده است: نشست وزیران دفاع و خارجه کشورهای عضو اتحادیه عرب که قرار بود روز 27 اوت جاری برگزار شود، به طور کاملا غیرمنتظره لغو شد.

براساس اعلام اتحادیه عرب، قرار بود که در این نشست درباره سازوکارها تشکیل و کار نیروی مشترک عربی بحث و گفت وگو شود که اتحادیه عرب خواستار تشکیل آن با تشویق کشورهای عربی مختلف و در صدر آنها عربستان و مصر به منظور مبارزه با ترریسم، مقابله با چالش های امنیتی کلی و مقابله با فعالیت های گروه تروریستی داعش در منطقه به طور خاص شده بود.

این نویسنده در ادامه می نویسد: به رغم وجود دو ائتلاف در منطقه در حال حاضر یعنی ائتلاف تحت رهبری عربستان با مشارکت نمادین برخی کشورهای عربی دیگر که در یمن کار می‌کند و ائتلاف تحت رهبری آمریکا و تعدادی از کشورهای عربی و اروپایی که در سوریه و عراق کار می‌کند، اما اتحادیه عرب ایده تشکیل "نیروی مشترک عربی" را در دستور کار قرار داد که عربستان و مصر آن را مطرح کردند. قاهره و ریاض این ایده را در پی حملات تروریستی مطرح کردند که گروه تروریستی داعش مسئولیت آنها را برعهده گرفت. علاوه بر این، اتباع مصر در لیبی نیز به دست عناصر گروه تروریستی داعش سر بریده شدند.

موج رسانه ای غیرمعمولی در پی اعلام ایده تشکیل نیروی مشترک عربی به راه افتاد و سوالاتی از این قبیل مطرح شد که سرنوشت ائتلاف سعودی در یمن در صورت آغاز اجرای ایده نیروی مشترک عربی چه خواهد بود؟ سرنوشت ائتلاف آمریکا که تحت پوشش مبارزه با گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه کار می‌کند، چه خواهد بود؟ سرنوشت توافقنامه های امنیتی بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس چه خواهد شد؟ آیا این نیروی مشترک عربی می‌تواند با دو ائتلاف سعودی و آمریکا هماهنگی کند؟ ماموریت این نیروی مشترک عربی دقیقا چه خواهد بود و آیا ماموریت‌های دیگر اعلام نشده‌ای هم وجود دارد که ممکن است این نیرو آنها را انجام دهد؟

اما مهمترین سوالی که ناظران و تعدادی از نمایندگان کشورهای عربی در اتحادیه عرب مطرح کردند این بود که سرنوشت توافقنامه دفاعی مشترک در منشور اتحادیه عرب چه می‌شود و چرا اجرایی نشده است؟ سرنوشت این بند اساسا در سایه ائتلاف های موجود و ایده های جدید مطرح شده چیست؟

همه اینها از ماه مارس سال 2015 میلادی مطرح شد تا اینکه وزاری اتحادیه عرب درخواست خود برای بررسی سازوکار تشکیل و کار نیروی مشترک عربی را تکرار کردند و 26 و 27 ماه اوت جاری را به عنوان زمان (نشست برای) بحث درباره این موضوع تعیین شد اما این نشست به تعویق افتاد یا لغو شد! کسی دقیقا نمی داند چرا این امر روی داد. آیا اتحادیه عرب زیر فشارهای خارجی قرار گرفت؟ ماهیت این فشارها دقیقا چه بود؟ یا اختلاف ها بین کشورهای عربی در داخل اتحادیه عرب باعث تعویق یا لغو نشست شد؟ چرا اتحادیه عرب جنبه‌های توافق و اختلاف و طرف‌های درگیر در این موضوع را اعلان نمی کند تا حقایق آشکار و امور روشن شود ؟

ناظران، تحلیلگران و پژوهشگران درباره این موضوع اختلاف نظر دارند. برخی معتقدند که اجرای این ایده (تشکیل نیروی مشترک عربی)  به علت اختلافات ریشه‌ای و اساسی بین کشورهای عربی از یک سو و تضاد روشن در ائتلاف‌های سیاسی و امنیتی با کشورهای دیگر از سوی دیگر دشوار است.

برخی دیگر معتقدند که این ایده صرفا یک اقدام تبلیغاتی برای اشاره تلویحی به یک برگه امنیتی – سیاسی به منظور مقابله با طرف های منطقه ای و بین اللملی است و نشان دادن خود در افکار عمومی عرب به عنوان کسی است که نقش خود را به کامل ترین وجه انجام داده است.

برخی دیگر هم معتقدند که این ایده به مرحله اجرا نخواهد رسید چرا که آنها اگر بدنبال اینکار بودند، اساسا توافقنامه "دفاع مشترک" به عنوان یک بند اساسی در بنود منشور اتحادیه عرب را اجرایی می‌کردند.

انتهای پیام/