انیمیشین پیامبران؛ قد راست کردن در مقابل قداست زدایی هالیوود
نوحی که در فیلم دارن آرنوفسکی وجود دارد، نوحی است که به محیط زیست و به زندگی کبوترها علاقه بیشتری نشان می دهد یا نوع برخورد کریستین بیل که در فیلم موسی وجود دارد در مسئله معجزه، تفاوت های زیادی با ده فرمان در ساخته قبلی دارد.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، محمدرضا عابدی پژوهشگر دینی و نویسنده کتابهای متعددی دینی نویسندگی فیلمنامه مجموعه انیمیشنی پیامبران را بر عهده دارد. انیمشین موفقی که چند هفته ای است روزهای جمعه از شبکه دوم سیما پخش می شود و متاسفانه در شرایطی که قصه های انحرافی فراوانی با موضوع زندگی پیامبران در مجموعه هالیوود ساخته می شود، این اثر ارزشمند به صورت برجسته ای تبلیغ هم نمی شود. از سوی دیگر تولید محتوا و خلق فیلمنامه هایی از این دست بسیار دشوار است با نویسنده این مجموعه به گفت و گو نشستیم. روز جمعه همین هفته آخرین قسمت از فصل نخست مجموعه پیامبران به پایان می رسد و از هفته های آتی فصل دوم پخش خود را آغاز میکند
*ببینید وقتی به مدیران فرهنگی ما می گویید که می خواهم انیمیشنی با موضوع قصه پیامبران تولید کنم می گویند آقا ول کنید، یک چیزی بسازید که بچه های مردم بخندند ولی خودتان این ضرورتها را که به آن رسیده بودید و درک کرده بودید اما می دانیم که همیشه برای چنین کارهایی که تولید می شود، مشکلاتی در حوزه مدیریتی فرهنگی ایجاد خواهد شد .
خوشبختانه، حالا به لطف خدا و لطف پیامبر (ص)، حداقل در این پروژه، به مشکل خاصی برخورد نکردم. غیر از اینکه در پخش تلویزیونی مواردی بوده که نظراتی برای اصلاح داشته اند، من فیلمنامه را قبل از تولید اصلاح کردم یا تغییرات جزئی در آن داده ام وگرنه خیلی مشکل خاصی وجود نداشت، حداقل تا جایی که من مطلع هستم و مربوط به کار من بوده است در کارهای قبلی و این کار مشکل خاصی برخورد نکرده است. یعنی من سالها مشغول تحقیق و پژوهش و نوشتن در مورد این مسئله هستم. هم به عنوان مجموعه داستان، هم به عنوان رمان و هم به عنوان پژوهش و تحقیق و هم به عنوان فیلمنامه انیمیشن.
*من دلیل رفتن به این سمت که قصه پیامبران را به صورت انیمشین ساختید را می فهمم اما چرا با توجه به اینکه چندین شکل مختلف از این انیمشین ها تولید شده دوباره سراغ ساخت چنین مجموعه ای رفتید. ؟
*خودتان چه برداشت و استنباطی از انیمیشن هایی که در هالیوود ساخته شده دارید؟ چون فراگیرتر و در معرض توجه بیشتری هستند.
*چه تغییری؟
* اگر یادتان باشد در گذشته که ما بچه بودیم انیمیشن های خمیری در مورد داستان پیامبران ساخته می شد که بعد از یک دوره ای منسوخ شد. در این سالها تلویزیون در مورد داستان زندگی پیامبران کارهای موثری انجام داده اما وجود فیلمهایی مثل نوح و هجرت موج خروش مدیریت فرهنگی منفعل شده که در حوزه روایتگری پیامبران اتفاق تازه ای بیفتد.ساخت انیمشین که با سلیقه نسل امروز همخوانی داشته باشد بسیار دشوار است.
ساخت انیمیشن با توجه به امکاناتی که در داخل است،کار بسیار مشکلی است. یعنی هم وجود نیروهای متخصص این کار، خیلی سخت به دست می آید و هم رسیدن به یک متنی که بشود روی آن خیلی دقیق کار کرد و تحقیق ها و پژوهش های آن را انجام داد خیلی مشکل است. یعنی هم متخصصی باشد که بتواند از لحاظ پژوهشی و تحقیقی به آن متون اصلی دست پیدا کند و هم اینکه بتواند آنها را اقتباس کند و به فیلمنامه تبدیل کند آن هم برای انیمیشن، هم از لحاظ هزینه ای و مدیریتی، کار مشکلی است، تجربه ای که خیلی کم در تلویزیون جامعه ما اتفاق می افتد. همانطور که اشاره کردید شاید در دهه های 60 و 70 تجربه هایی در این زمینه اتفاق افتاده بود، تجربه های دو بعدی یا خمیری، اما با سلیقه نسل امروز سازگار نیست.
شما اگر در انیمیشن ها ببینید، خصوصا در انیمیشن های هالیوودی می بینید که حرکت لباس و حرکت مو یا ریش در آنجا خیلی طبیعی است. مثلا در انیمیشن شجاع(braves) که قهرمانش همان دختر مو قرمز است، طراحی خاصی برای موها انجام شده بود که وقتی حرکت می کرد، موهایش حالت طبیعی داشت. طبیعی به همان معنایی که آنها قصد و نیتش را داشتند. بله حتی حرکت لباس کاملا حالت طبیعی داشت. آنها شبیه سازی لباس و مو را هم می توانند انجام دهند، حتی الان به کپچر چشم هم توانسته اند برسند، یعنی لرزش چشم و آن حرکاتی که در قرنیه چشم وجود دارد را می توانند شبیه سازی کنند. ما الان توانسته ایم حرکت لباس را انجام دهیم. یعنی تیم فنی که این کار را انجام می دهد به لطف خدا با تلاشی که داشتند و با تکنولوژی که توانستند به دست بیاورند و برنامه ریزی هایی که کردند، حرکت لباس تا جایی که در توانشان بوده و توانسته اند به آن برسند، حرکت لباس را طبیعی انجام داده اند. الان شما کاراکترهایی را می بینید که با حالت طبیعی تری نسبت به قبل، راه می روند، می نشینند، بلند می شوند و با هم صحبت می کنند و همینطور موقع حرکت، لباسشان هم حرکت می کند. یعنی لباسشان با حالت طبیعی تری حرکت می کند، وقتی می نشینند و بلند می شوند. در مورد مو و ریش از نظر فنی نتوانسته ایم به آن دست پیدا کنیم ولی این هم نسبت به آن حالت ثابتی که شما در انیمیشن هایی دیگر ساخته می شد بهبود پیدا کرده است ولی هنوز کار دارد تا برسد به مراحلی که حالت طبیعی تری پیدا کند. اینها جزو مواردی بوده که پرداختن به این مسائل را دشوار می کرد حالا خدا را شکر این مجموعه توانستند کنار هم جمع شوند و این کار را انجام دهند و انشاله خدا کمک کند تا بتوانند در ادامه ، بهتر عمل کنند.
چون در فصل اول داستان حضرت داوود روایت نشد دارم عرض می کنم آیا در مورد حضرت داوود هم کاری انجام شده است؟
ببینید الان 200 دقیقه در حال پخش است و 250 دقیقه در حال ساخت است، برخی از قسمتها در بخش رندر است و برخی در حال خروجی گرفتن است و برخی در حال ساخت کاراکتر است. در مورد حضرت داوود، در حال حاضر مذاکرات اولیه برای نوشتن ادامه این مجموعه در حال جریان است که احتمال می دهم حضرت داوود مربوط در فصل دوم پخش شود.
*چون فیلم هایی که در مورد حضرت داود(ع) ساخته شده مثل داود و بتسابه (هنری کینگ محصول 1951) یا فیلم پادشاه داود( بروس بسفورد محصول 1985) نعوذبالله حضرت داوود را یک گناهکار نشان می دهند که با زنی شوهر دارد رابطه دارد و حضرت داود شوهرش را طی یک توطئه می کشد به همین جهت خیلی برای من اهمیت داشت بدانم آیا در مورد حضرت داوود (ع) کاری انجام شده است؟تا ذهن کودکان این سرزمین قرآنی شکل بگیرد نه منطبق بر آنچه در کتب عهد قدیم و جدید در محصولات هالیوودی متجلی می شود.
در خلال صحبتهایی که با تهیه کننده داشتیم، در این مورد خیلی صحبت کردیم و این یکی از مواردی است که اگر انشاءاله پروژه ادامه داشته باشد (که ظاهرا دارد) به همین مسئله بپردازیم. حضرت داوود دو ماجرای مهم دارد که در قرآن اشاره شده است ، یکی ماجرای طالوت و جالوت است که حضرت داوود وارد آن جنگ می شود و یک مورد هم جریان همسر ایشان است. آنچه که در افسانه های یهودی مسیحی آمده و متأسفانه روایات عامه هم از آن پشتیبانی می کند همین چیزی است که شما بدان اشاره کردید.این ماجرا به صورت مفصل در مناظره امام رضا (ع) با بزرگان اهل کتاب آمده است. آن زمان که امام رضا (ع) بحث عصمت پیامبران را در آن مناظره ای که مأمون ترتیب داده بود، مطرح می کند، وقتی امام رضا به بزرگان یهود می گوید اعتقاد شما در مورد گناه پیامبران چیست، آنها می گویند حضرت داوود در حالت نماز بود که ابلیس به صورت پرنده ای ظاهر می شود و حواس او را پرت می کند، حضرت داوود اعوذبالله نماز را رها می کند و به دنبال آن پرنده می رود و در پشت بام منزلش، همسر فرمانده سپاه خودش را می بیند که مشغول کاری بوده و حضرت عاشق او می شود و بخاطر اینکه بتواند با او ازدواج کند، فرمانده اش را به جنگ می فرستد تا کشته شود و بتواند با همسر او ازدواج کند. این دیدگاه روایات عامه است. افسانه های مسیحی هم یک مقدار از این داستان جلوتر می روند و نسبت های نارواتری را به حضرت می دهند.
در آن روایت امام رضا (ع) آن قدر از شنیدن این حرف متأثر می شود که دست مبارک را بر پیشانی می گذارد و می گوید انا لله و انا الیه راجعون. شما به پیامبر خدا نسبت تغافل یا سهل انگاری در نماز می دهید و بعد فعل حرام را به او نسبت می دهید؟ بعد حضرت آنچه را که اتفاق افتاده است مطرح می کند که طبق روایات امامیه ، در آن زمان مرسوم بوده که وقتی کسی در جنگ کشته می شد، همسر او تا آخر عمر بدون شوهر باقی می ماند و رسم نبود که دوباره ازدواج کند و چون سنت خدا این نیست، اگر قرار است سنتی تغییر کند اول پیامبر خدا باید این کار را انجام دهد، در مورد همسر آن فرمانده هم همین اتفاق افتاد. یعنی چون فرمانده سپاه حضرت داوود در جنگ کشته شده بود و قرار بود که همسر او دیگر ازدواج نکند، خدا به داوود فرمان داد که تو اول با همسر او ازدواج کن تا این سنت در قوم تو اتفاق بیفتد که لازم نیست وقتی زنان شوهرشان را از دست می دهند تا پایان عمر، ازدواج نکنند. این یکی از همان مواردی است که انشاله در این انیمیشن ها از طریق روایات امامیه استخراج کنم و روی آن کار خواهیم کرد.
* مثلا در فیلم نوح آرنوفسکی نشان داده می شود که این پیامبر، گلادیاتوری است که خداوند به او فرمان داده نسل بشر را از روی کرده زمین نابود کن.
*به نظرتان این مواردی که دغدغه مشترک من و شماست در قالب همین مجموعه،در مقام فیلمنامه نویس توانسته اید به مخاطب کودک و نوجوان انتقال دهید؟
اولا انیمیشن حوزه انحصاری نیست. به نظرم برای اینکه این مسئله بهتر اتفاق بیفتد دو فاکتور مهم نیاز است که هم من سعی کرده ام در نوشته هایم به آن برسم (درحد توانی که خدا بهم داده). هم تیم فنی و تهیه کنندگی و کارگردانی که حضور داشتن ، مایل بودند که به آن برسند، آن هم عامل جذابیت و سرگرمی است. یعنی اگر بتوان در اثری ، به این دو عامل رسید که مخاطب، نوجوان، کودک یا بزرگسال، پای کار بنشیند و بتواند با آن ارتباط برقرار کند، کاراکترها را دنبال کند و با فضا و جهانی که دارد ارائه می دهد، انس بگیرد، بعدا این انتقال معانی و مفاهیم را می توان خیلی راحت تر و بهتر انجام داد یا حداقل زمینه سازی برای انتقال آن را فراهم کرد. خیلی از مواقع، یک اثر و یک کار نمی تواند همه مفاهیم رادرست انتقال دهد. یک فضایی وجود دارد که این اثر می تواند قطعه ای از پازل آن باشد، در کنار کارهای دیگری که باید موازی این کار انجام شود این هم می تواند قرار بگیرد و در نهایت می تواند به یک نسلی ، به یک سنی و به یک سری از آدمهایی که علاقمند هستند بتواند این مفاهیم را آرام آرام منتقل کند. یک کار زمانبری است اما انشاءاله این کار هم یکی از پازل های مجموعه ای باشد که بتواند مفاهیم خوبی را انتقال دهد.
*ما خیلی به انیمیشن امیدوار شدیم مثلا همین «شاهزاده روم » که اخیرا ساخته شده، این امیدواری ها را بیشتر می کند که انتقام مفاهیم دینی که در حوزه بزرگسال نتوانستیم انجام دهیم ، امروز در حوزه انیمیشن داریم انجام می دهیم.
منبع:مشرق
انتهای پیام/
