معادله دو مجهولی ناشران و کتابفروشی‌های استانی
چند سالی است که ناشران بزرگ در نمایشگاههای استانی حضور مستقیم پیدا نمی‌کنند، برخی این را به اوضاع نامناسب اقتصادی نسبت می‌دهند و برخی دیگر دلایل مهمتری را برایش بر می‌شمارند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، موج برگزاری نمایشگاههای استانی کتاب چند روزی است که با برگزاری دویست و هشتاد و دومین دوره در استان اصفهان و پس از آن در استان البرز آغاز شده است. استان‌هایی چون لرستان و تبریز نیز در نوبت‌های بعدی میزبان خواهند شد. نمایشگاههای کتاب استانی که با سابقه بیش از 25 ساله در حال برگزاری هستند، به باور بسیاری به نفع اقتصاد نشر و به نفع فرهنگ کتاب و کتابخوانی است، از طرف دیگر نیز عده‌ای از کارشناسان نشر زیان‌های آن را بیشتر از منافع دانسته و معتقد هستند، برگزاری نمایشگاههای استانی کتاب امروز تبدیل به یک عادت شده است. عادتی که لطمات جبران‌ناپذیری را بر بدنه نشر وارد می‌کند.
به هر روی نمایشگاههای استانی کتاب که معمولا‌ً از نیمه تابستان فعالیت خود را آغاز می‌کنند، ناشران و مخاطبان بسیاری را حول محور کتاب گرد آورده و تا اندازه‌ای مشکل نبود سیستم مدون توزیع را حل کرده است، هر چند شاید برخی آن را به مثابه مسکنی برای تسکین درد و نه درمان آن می‌دانند.
در چند سال اخیر اما نمایشگاههای کتاب استانی با یک پرسش جدی روبرو بوده بوده‌اند و آن اینکه چرا ناشران بزرگ در آن شرکت نمی‌کنند؟ چرا ناشرانی که سالانه به انتشار صدها عنوان کتاب دست می‌زنند، مستقیما‌ً در آن شرکت نمی‌کنند؟ و ترجیح می‌دهند که آثار خود را از طریق نمایندگی در نمایشگاههای استانی عرضه کنند؟ آیا حضور برایشان به لحاظ اقتصادی صرف نمی‌کند؟ یا اینکه دلایل دیگری در کار است؟.
مدیر انتشارات کتاب نیستان: تخفیف‌های 40 درصدی نمایشگاههای استانی موجب تعطیلی کتابفروشی‌ها می‌شد
سید‌علی شجاعی قائم مقام انتشارات کتاب نیستان در این باره می‌گوید: انتشارات نیستان تا پیش از این در نمایشگاههای کتاب استانی مستقیما‌ً شرکت نمی‌کرد، اما در این دوره در نمایشگاه کتاب البرز حضور یافت. ما شرکت نمی‌کردیم چرا که تخفیف 40 درصدی که در این نمایشگاهها به خریداران ارائه می‌شد، عملاً موجب تعطیلی کتابفروشی استانی می‌شد، الان شرکت می‌کنیم چون تخفیف‌ها به 10 درصد کاهش پیدا کرده است. در شرایط گذشته این جفا به کتابفروشی‌های مویرگی بود که به مرور زمان تعطیل می‌شدند.
وی ادامه داد: برای اینکه نمایشگاههای استانی کتاب به رونق اولیه باز گردند باید راه درازی را طی کنیم، باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که ناشران بزرگ و خوب نیز که در تمام این سال‌ها در این نمایشگاههای حضور نداشتند، دوباره حضور داشته باشند.
شجاعی با اشاره به دور جدید نمایشگاههای استانی کتاب، استقبال از نمایشگاههای استانی کتاب را به لحاظ فروش کتاب مناسب دانست و گفت: مجموع فروش ناشران شهرستانی‌ما بهتر شده است، منظورم از استقبال این نیست که مردم بیشتری به بازدید می‌آیند، چرا که رونق نمایشگاه به حضور آدم‌ها نیست، بلکه به حضور ناشران و کتاب‌های خوبی که با خود می‌آورند، است، ممکن است، مردم اندک‌تر به بازدید بیایند، اما در دراز مدت ناشران بزرگی در این نمایشگاهها شرکت کنند که به اعتبار آن بیافزایند.
قائم مقام انتشارات کتاب نیستان معتقد است نمایشگاه کتاب استانی برگزار شود یا نشود، بخش کوچکی از اقتصاد نشر را در بر می‌گیرند، اما خطری که کتابفروشی‌های استانی را تهدید می‌کند، بسیار بزرگتر است و می‌ارزد که ما کل نمایشگاههای استانی کتاب را تعطیل کنیم تا خطری متوجه کتابفروشان استانی نباشد.
مدیر نشر آگاه: حضور مستقیم در نمایشگاه استانی برای ما به لحاظ هزینه و زمان مقرون به صرفه نیست
حسین‌خانی مدیر نشر آگاه اما شرکت در نمایشگاههای استانی را چندان مقرون به صرفه نمی‌داند، او معتقد است به لحاظ هزینه و زمان برای ناشران مقرون به صرفه نیست که در نمایشگاههای استانی شرکت کنند. بنابراین بهتر است نمایندگی دهند.
مدیر انتشارات قدیانی: نبود کیفیت دلیل عدم شرکت مستقیم ما در نمایشگاههای استانی است
نادر قدیانی مدیر انتشارات قدیانی که کتاب‌های خود را از طریق پخشی‌ها در نمایشگاه استانی شرکت می‌دهد و حضور مستقیم ندارد، به سابقه برگزاری نخستین دوره نمایشگاهها اشاره می‌کند و می‌گوید: نمایشگاه استانی کتاب 25 سال پیش برای نخستین بار در رشت برگزار شد، به نظر من 12 سال ابتدایی روز به روز این نمایشگاهها از نظر کمی و کیفی ارتقا یافت، حتی در کنار نمایشگاهها نشست‌های شعرخوانی و داستان‌خوانی هم برگزار می‌شد که بزرگان این حوزه هم‌چون مرحوم قیصر امین‌پور و... نیز در آن شرکت داشتند، همیشه به همراه کاروان ناشران، کاروانی هم از اهالی ادب و هنر حضور داشتند.
وی ادامه داد: غرفه‌ها آبرومندانه توزیع می‌شد و بر حسب فعالیت ناشر اختصاص پیدا می‌کرد.در دهه گذشته عملاً نمایشگاههای استانی آن کیفیت اول را ندارد و تنها به خط‌کشی‌ها و غرفه بندی توجه دارند.به یک ناشر با 2500 عنوان کتاب همان متراژی اختصاص پیدا می‌کند که به ناشری با 100 عنوان کتاب. به این دلیل ما علاقه‌ای به حضور مستقیم نداریم.
برخی از ناشران برگزاری نمایشگاههای استانی کتاب را نه برای ارشاد و نه برای ناشر مقرون به صرفه نمی‌دانند، آن‌ها معتقدند نمایشگاههای استانی زمانی که خرید کتاب در جامعه رواج داشت، برگ برنده بود، اما امروز که کمتر مخاطبان به کتاب تمایل دارند، نمی‌تواند از نظر اقتصادی موفقیت‌آمیز باشد. فرید مرادی مدیرتولید انتشارات نگاه از جمله این ناشران است.
مدیر تولید انتشارات نگاه: نمایشگاههای استانی کتاب دچار کلیشه شده است
وی برخلاف دیگر ناشران علت عدم شرکت ناشران بزرگ را به موضوع دیگری مرتبط می‌داند و آن کلیشه‌ای و بی‌رونق شدن این نمایشگاهها است، وی می‌گوید: 25 سال است که نمایشگاههای استانی در حال برگزاری است، اما متأسفانه به کلیشه دچار شده است، به این علت که هیچ تحول و تغییر بنیادی در این‌ها صورت نگرفته است، به گونه‌ای که دخل و خرج برخی از ناشران به هم نمی‌خورد.
مدیر تولید انتشارات نگاه ادامه داد: در دوره‌های ابتدایی نمایشگاههای استانی وزارت ارشاد تمام هزینه‌های حضور ناشران در نمایشگاه را متقبل می‌شد، حتی هتل محل اسکان را نیز تهیه می‌کردند، استقبال نیز قابل توجه بود، چرا که برای مردم تازگی داشت، ارگان‌های دولتی و خصوصی نیز استقبال می‌کردند، اما در ادامه کار دو مشکل بروز کرد، نخست اعتراض کتاب فروشی‌های شهرستانی بود که ادعا می‌کردند، نمایشگاههای استانی کتاب موجب راکد شدن بازار ما می‌شود و دوم اینکه نمایشگاهها رفته رفته فاقد تحول، دگرگونی و رشد شدند.
مرادی افزود: در ابتدا تقریبا‌ً همه مدیران نشر در این نمایشگاهها حضور پیدا می‌کردند، اما رفته رفته به حضور کارمندان نشر و سپس نمایندگی‌ها بسنده شد، سال گذشته نشستی در خانه کتاب برای بررسی کمی و کیفی نمایشگاههای استانی برگزار شد، مدیر کل ارشاد استان زنجان در این جلسه در گزارشی اعلام کرد که برای برپایی نمایشگاه کتاب در این استان بین 60 تا 70 درصد بودجه سالانه اداره ارشاد زنجان را هزینه کرده‌اند و در مقابل فروشی که به طور متوسط ارائه شده است، برای هر غرفه کمتر از 300 هزار تومان بوده است که حتی هزینه اقامت کارمندان را نیز پوشش نمی‌داد.
وی می‌گوید: اکنون بسیاری از ناشران بزرگ در نمایشگاههای استانی شرکت نمی‌کنند یا نهایتاً به ناشر دیگر یا کتابفروشی نمایندگی می‌دهند، این موجب شده که نمایشگاههای استانی رونق گذشته را نداشته باشد، به نظر من بازبینی و تجدید نظر اساسی در این کار لازم است. هم‌چنین مشکل دیگر مکان برگزاری نمایشگاه است که اغلب در مکانی غیر مناسب برگزار می‌شود، به نظر می‌رسد برای برگزاری نمایشگاه استانی لازم است از استانداری تا نیروی انتظامی تا امنیت استان و ... همه درگیر شوند. علاوه بر آن تعداد نمایشگاههای استانی نیز باید کاهش پیدا کند تا کیفیت را افزایش دهیم. اگر ناشری به دلیل اینکه نمایشگاه بازده اقتصادی برایش ندارد، حضور پیدا نمی‌کند، بد نیست ارگان برگزار کننده نمایندگی آن ناشر را بپذیرد.
مدیر انتشارات چشمه: برای حمایت از کتابفروشی‌های استانی در نمایشگاه شرکت نمی‌کنیم
عمده ناشرانی که ارتباط خوبی با کتابفروشی‌های استانی به لحاظ توزیع کتاب‌هایشان دارند، به دلیل حمایت از کتابفروشی‌ها در نمایشگاههای استانی شرکت نمی‌کنند، نشر چشمه از جمله این ناشران است.«حمایت از کتابفروشی‌های شهرستانی دلیل عدم حضور انتشارات چشمه در نمایشگاههای استانی کتاب است»، این را روزبه کیاییان مدیر فروش نشر چشمه عنوان می‌کند و می‌گوید: ما به خاطر حمایت از کتابفروشی‌های شهرستانی این کار را انجام نمی‌دهیم، در این زمینه هم تخفیف‌های 40 درصدی که تا پیش از این رواج داشت دخیل بود و هم اینکه در بخش فروش با شهرستان‌ها در تماس هستیم به صورت مرتب آثارمان را برای کتابفروشی‌های شهرستان‌ها ارسال می‌کنیم.
وی ادامه داد: وقتی نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود، 2 تا 3 ماه بازار روزمره کتابفروشی‌ها از بین می‌رود، حتی با برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نیز ما در حقیقت اردیبهشت ماه تا اواخر مرداد را با رکود شدیدی طی می‌کنیم، چه برسد در شهرستان‌ها که جمعیت کمتری نسبت به تهران ساکن هستند و بنابراین خریداران کتاب هم کمتر.
کیائیان در پاسخ به این پرسش که آیا به ناشر و کتابفروشی دیگری نمایندگی توزیع کتاب‌هایتان در نمایشگاههای استانی را می‌دهید، گفت: سال گذشته به مراجعه کردند و گفتند ما در نمایشگاههای استانی قرار است، آثار چندین ناشر را در غرفه‌ای تجمیعی به نمایش بگذاریم، کتاب‌های شاخص این ناشران را به صورت محدود در کنار هم قرار بدهیم، ما نیز برخی از کتاب‌هایمان را ارائه کردیم اما اینکه نمایندگی داده باشیم و با اسم نشر عرضه شود خیر.
اما نکته جالب توجه در اظهارات کیائیان واکنش کتابفروشان استانی در برابر حضور این ناشر در نمایشگاههای استانی است، او می‌گوید: بسیاری از کتابفروشی‌های استانی به ما گفته‌اند، اگر در نمایشگاههای استانی شرکت کنید، ما دیگر با شما همکاری نمی‌کنیم. حتی سال گذشته در آستانه برگزاری نمایشگاه کتاب بیرجند، یکی از کتابفروشان این شهر که اتفاقا ما با او همکاری نیز نداشتیم، با ما تماس گرفت و اعتراض کرد که چرا حتی کتاب‌هایمان را در غرفه جمعی عرضه کرده‌ایم.
به نظر می‌رسد، مهمترین دلیل عدم شرکت ناشران بزرگ در نمایشگاههای استانی کتاب حمایت از کتابفروشان استانی و مقرون به صرفه نبودن حضور باشد، چرا که در سال‌های اخیر با افزایش نسبی قیمت کتاب، خرید کتاب نیز چندان در سبد کالای خانوار جای ندارد و خریداران کتاب رفته رفته اندک‌تر می‌شوند. انتشارات سروش نیز از جمله ناشرانی است که به رغم دولتی بودن حضور مستقیم در نمایشگاههای استانی را مقرون به صرفه نمی‌داند.
مدیر بازرگانی انتشارات سروش: حضور مستقیم در نمایشگاه استانی برایمان مقرون به صرفه نیست
حاجی سلطانی مدیر بازرگانی انتشارات سروش می‌گوید: واقعیت این است که برای خود انتشارات سروش به صرفه نیست که در نمایشگاه استانی مستقیما‌ً شرکت کند، بنابراین عرضه آثار خود را به بخش خصوصی واگذار می‌کند، چرا که بخش خصوصی با هزینه‌های کمتر می‌تواند در نمایشگاه شرکت کند و نمایندگی چند ناشر را نیز بر عهده داشته باشد.
مدیر انتشارات امیرکبیر: حضور مستقیم مقرون به صرفه نیست، نمایندگی می‌دهیم
برازش مدیر انتشارات امیرکبیر هم حضور مستقیم را مقرون به صرفه نمی‌داند و در عین حال معتقد است که باید حضور را به کتابفروشان استانی و موزعان واگذار کرد.
در عمده اظهارات ناشران می‌توان شاهد نگرانی و دغدغه آن‌ها نسبت به کتابفروشی‌های استانی بود، کتابفروشی‌هایی که در سال‌های اخیر همواره تعداد اندکشان به عنوان یک معضل در توزیع و نشر مطرح بوده است و حتی در پایتخت نیز فعالیت اقتصادی چندان برایشان مقرون به صرفه نیست و هر آن بیم تعطیلی یکی دیگر از آن‌ها می‌رود. وزارت ارشاد و موسسه نمایشگاههای فرهنگی نیز در سال‌های اخیر با علم به این دغدغه راه را برای ناشران و کتابفروشان باز گذاشته‌اند، تا کتابفروشان استانی با پذیرش نمایندگی از ناشران در نمایشگاه حضور پیدا کنند.
قائم‌مقام انتشارات نیستان: حضور کتابفروشان به جای ناشران در نمایشگاههای استانی، این مویرگ‌های نشر را تقویت خواهد کرد
قائم مقام انتشارات کتاب نیستان در این زمینه می‌گوید: اینکه کتابفروشان استانی بتوانند به جای ناشران در نمایشگاههای استانی کتاب حاضر شوند، اقدام بسیار ارزنده‌ای است، اما باید توجه داشت، به گونه‌ای عمل کنیم که آن کتابفروش نمایندگی چند ناشر را بر عهده بگیرد، نه اینکه اقدام به عرضه بی‌حد و حصر کتاب‌های ناشران مختلف کند، در این صورت با انبوه کتاب‌های زردی مواجه خواهیم شد. هم‌چنین یک کتاب در غرفه‌های متعدد عرضه می‌شود،که اتفاق نامبارکی است.
وی افزود: اقدام مبارک آن است که کتابفروش نماینده چند ناشر شود و کتاب‌های آن‌ها را عرضه کند، در این صورت هم با تخفیف 10 درصدی می‌فروشد و هم اینکه خود کتاب را با تخفیف 30 درصدی از ناشر می‌گیرد. با این روش این مویرگ‌های نشر در سراسر کشور تقویت خواهند شد.
شجاعی معتقد است که باید تصمیم اتخاذ شود که کتابفروش‌های استانی عملاً برگزار کننده نمایشگاههای استانی شوند، این هم به نفع صنعت نشر است و هم موجب می‌شود، کتاب بیشتر در نقاط مختلف کشور به فروش رود، هم‌چنین باید ناشران بزرگ را به حضور در نمایشگاههای استانی ترغیب کرد، یکی از روش‌ها می‌تواند همین برطرف کردن دغدغه آن‌ها برای کتابفروشان استانی باشد.
روزبه کیائیان مدیر فروش انتشارات چشمه نیز چاره کار در برپایی بهتر نمایشگاههای استانی و حضور آثار ناشران بزرگ را واگذاری به ناشران و کتابفروشان استانی می‌داند و می‌گوید: باید شیوه‌ای اندیشید که به جای حضور مستقیم ناشران پایتخت، ناشران استانی و کتابفروشی‌ها حضور داشته و نمایندگی ناشران تهران را بپذیرند، به این شیوه هم به لحاظ اقتصادی برایشان مقرون به صرفه‌تر خواهد بود و هم اینکه برخی از مشلات دیگر حل خواهد شد.
همان‌طور که گفته شد، وزارت ارشاد نیز در چند سال اخیر از حضور کتابفروشان استانی در این زمینه حمایت کرده است. رجبعلی سالاریان مدیر نمایشگاههای استانی موسسه نمایشگاههای فرهنگی در این زمینه می‌گوید: اکنون چند سالی است که برخی از ناشران هم‌چون سوره مهر، امیرکبیر، مرکز و ... عرضه آثار خود در نمایشگاههای استانی را به کتابفروشان نمایندگی می‌دهند، برای ما عرضه آثار ناشران مهم است، اینکه کتابفروش استانی آن را عرضه کند یا ناشر تفاوتی نمی‌کند.
سالاریان: ارشاد از حضور قانومند کتابفروشان استانی حمایت می‌کند
وی افزود: اکنون در استان‌های بزرگ، کتابفروشی‌های استانی نمایندگی ناشران به ویژه ناشران آموزشی و دانشگاهی را در نمایشگاههای استانی بر عهده دارند. ما از حضور قانونمند کتابفروشان استانی حمایت می‌کنیم، اما اینکه ناشری خود در نمایشگاه حضور داشته باشد و کتابفروشی هم بخواهد آثار او را عرضه کند، قانونی نیست.
سالاریان مشکلات کتابفروشی‌های استانی با نمایشگاهها را در زمان برگزاری می‌داند و می‌گوید: برای مثال شهر تبریز با برگزاری نمایشگاه در مهر ماه مخالف است، چرا که اوج فروش کتاب‌های آموزشی است. اعتراض کتابفروشان در چند استان محدود است و بیشتر شامل زمان برگزاری است.
به نظر می‌رسد، یک روی سکه حضور در نمایشگاههای استانی کتابفروشان هستند، اما آیا به واقع کتابفروشان استانی از حضور ناشران در نمایشگاههای استانی متضرر می‌شوند؟
کریم فریسات مدیر فروش کتابفروشی محام در اهواز است، او درباره نمایشگاههای استانی می‌گوید: ما بارها در این زمینه به وزارت ارشاد نامه‌های اعتراضی زده‌ایم، واقعیت این است که زمان برگزاری نمایشگاههای استانی همزمان با سال تحصیلی است، حتی در برخی استان‌ها همزمان با آغاز سال تحصیلی برگزار می‌شود، این امر موجب می‌شود، در زمان اوج فروش کتاب‌های درسی و آموزشی کتابفروشان استانی متضرر شوند.
وی در پاسخ به اینکه چرا کتابفروشان استانی در نمایشگاهها حضور پیدا نمی‌کنند تا بخشی از ضررشان جبران شود، ادامه می‌دهد: اینکه ما در نمایشگاههای استانی شرکت نمی‌کنیم، به این دلیل است که ناشر نیستیم، گاهی خود ناشران به کتابفروشان استانی نمایندگی می‌دهند که البته کم پیش می‌آید، هم‌چنین تخفیف‌های ناشران از 20 درصد شروع می‌شود و تا 40 درصد ادامه پیدا می‌کند، کتابفروش بر فرض شرکت در نمایشگاه نیز توانایی پرداخت چنین تخفیفی را ندارد، بنابراین در رقابت با ناشر نمی‌تواند قرار گیرد.
فریسات در پاسخ به اینکه موسسه نمایشگاههای فرهنگی پیش از این از حضور کتابفروشان استقبال کرده و تخفیف‌ها نیز کاهش قابل توجهی یافته و به 10 درصد رسیده‌اند، گفت: سال گذشته ما نمایندگی ناشرانی را بر عهده داشتیم که برای کمتر متضرر شدن ما این ناشران نمایندگی خود را به ما دادند، اما به هر حال باز چند ناشری بودند که به حضور کتابفروشان اعتراض داشتند، اگر این موضوع قانونی حل شده باشد و مانعی برای حضور کتابفروشانی که نمایندگی دارند، نباشد، طبیعی است که ما نیز حضور پیدا می‌کنیم.
مدیر کتابفروشی محمدی شیراز: چرا باید کتاب را با چوب حراجی بفروشیم؟
محمدی مدیر کتابفروشی محمدی شیراز است، کتابفروشی او بیش از 125 سال قدمت دارد، او معتقد است تخفیف‌های بسیار در نمایشگاههای استانی است که موجب متضرر شدن کتابفروشان شده است، در این شرایط اقتصادی کتابی که برای مولف و ناشر چاپ آن با هزاران مشکل مواجه بوده است را چرا باید با چوب حراجی به فروش رساند.
وی ادامه می‌دهد: ما در ایران تعریف نمایشگاه را با فروشگاه اشتباه گرفته‌ایم، نمایشگاه برگزار می‌کنیم اما آن را تبدیل به بازار مکاره‌ای می‌کنیم که چوب حراج بر کتاب‌ها بزنند، در حالیکه در خارج از کشور و در نمایشگاههای معتبر جهانی هم‌چون فرانکفورت اصلاً فروش معنایی ندارد، فروش از طریق سیستم توزیع و کتابفروشی‌ها انجام می‌شود و برگزاری نمایشگاه به منظور حمایت از خرید کتاب است.
محمدی اضافه می‌کند: زمانی که نمایشگاه کتاب استانی برگزار می‌شود، ما باید کتابفروشی را تعطیل کنیم، چون اصلا مشتری نداریم، اگر هم مشتری بیاید می‌پرسد کتاب چند درصد تخفیف دارد؟ کتابی که قیمت پشت جلد آن مشخص است و با تخفیف فروخته نمی‌شود را انتظار دارد ما در کتابفروشی با همان تخفیف 40 درصدی نمایشگاه به فروش برسانیم. به عبارت دیگر نمایشگاه برای ما تششعاتی دارد که تا مدت‌ها با اثرات مضر آن روبرو هستیم.
وی معتقد است که بودجه‌ای که صرف برگزاری نمایشگاههای استانی کتاب می‌شود، باید در فرهنگ‌سازی برای مطالعه و مصرف کتاب هزینه شود، چرا که وضعیت کتابخوانی در جامعه حکم بیمار تب‌داری را دارد که نمی‌توان تنها به او مسکن موقت داد، بلکه باید درمانش کرد.
نوری مدیر کتابفروشی آفتاب اصفهان: نمایشگاهها نباید رقیب سرسخت کتابفروشان شوند
نوری مدیر کتابفروشی آفتاب در شهر اصفهان است، او نیز با محمدی هم‌نظر است و می‌گوید: نمایشگاه در دنیا محل فروش کتاب نیست، بلکه محمل نمایش کتاب به مشتریان است. تا اینکه مشتریان کتاب را از کتابفروشی تهیه کنند، نه اینکه نمایشگاهها تبدیل به رقیبی سرسخت برای کتابفروشان شوند.
وی ادامه می‌دهد: زمانی که نمایشگاه کتاب تهران و نمایشگاه استانی در اصفهان برگزار می‌شود، من کتابفروش باید دوران یک ماه و شاید یک سال رکود را تحمل کنم، چرا که مشتری ثابت من که هفته‌ای یکبار 100 هزار تومان کتاب می‌خرد، می‌گوید در نمایشگاههای استانی بالغ بر 500 تا 600 هزار تومان کتاب‌های چند وقته خود را خریداری می‌کند.
نوری در پاسخ به اینکه اگر شرکت کتابفروش در نمایشگاههای استانی مجاز باشد، آیا در میزان ضرر شما تأثیری خواهد داشت، می‌گوید: من روی این قضیه فکر نکردم، اما فکر نمی‌کنم حضور ما امر جالبی باشد، وقتی قرار است ناشری که من از او کتاب‌هایم را تهیه می‌کنم، نیز در نمایشگاه حضور داشته باشد، حضور من دلیلی ندارد، من بروم چه چیزی ارائه کنم؟ من نیز باید همان کتاب‌های ناشر را با تخفیف کمتری از خود ناشر ارائه کنم که منطقی نیست.
می‌توان گفت، مهمترین دلیل عدم حضور و یا حضور مستقیم نداشتن ناشران بزرگ در نمایشگاههای استانی کتابفروشان هستند، خوشبختانه نمایشگاههای استانی کتاب رفته رفته به سمتی در حال حرکت هستند که اقتصاد کتابفروشی‌ها نیز تقویت شود، ارائه نمایندگی ناشران به کتابفروشان استانی می‌تواند علاوه بر کاهش قابل توجه هزینه‌ها موجب تقویت کتابفروشی‌ها و حتی افزایش کمی آن‌ها شود، البته هنوز تا حضور گسترده کتابفروشان استانی در نمایشگاهها به جای ناشران راه درازی در پیش است.
سمیرا شاهقلی
انتهای پیام/
