ادغام راه و مسکن از ابتدا اشتباه بود/ وزیر پرتوانی مثل نیکزاد هم از پس وزارتخانه عریض‌وطویل برنیامد
خبرگزاری تسنیم: عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اینکه نیکزاد وزیر پرتوان و کارآمدی است، ولی بااین‌حال به‌خاطر گستردگی حوزه راه و مسکن از پس این وزارتخانه عریض و طویل برنیامد، گفت: ادغام وزارت راه و مسکن از همان ابتدا اشتباه و بدون مطالعه بود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، عملکرد وزارت راه و شهرسازی در همان ماه‌های ابتدایی فعالیت باعث شد تا برخی نمایندگان مجلس هشتم انتقاداتی را متوجه عالی‌ترین مقام این وزارتخانه یعنی علی نیکزاد کنند. نام بردن از نیکزاد به‌عنوان «وزیر مسکن مهر» تنها گوشه‌ای از کنایه‌هایی بود که برخی بهارستانی‌ها با استفاده از آن به‌طور غیرمستقیم عملکرد وی را در مدیریت بر وزارت عریض و طویل راه و شهرسازی نشانه رفته بودند. حال پس از گذشت دو سال، نمایندگان مجلس نهم دست به کار شده‌اند.
اخیراً تعدادی از نمایندگان که بین آنها اعضای کمیسیون‌های مختلف مجلس به چشم می‌خورد طرح انتزاع وزارتخانه‌های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی را به هیئت رئیسه مجلس ارائه کرده‌اند.
عضو کمیسیون عمران مجلس به‌عنوان یکی از امضا کنندگان طرح انتزاع معتقد است: گستردگی وزارت راه و شهرسازی و عدم نظارت کافی باعث شده تا در دو سال توفیق چندانی در زیرساخت‌های دو حوزه راه و مسکن نداشته باشیم. مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری تسنیم با علی‌نعمت چاردولی را در ادامه می‌خوانید؛
هدف از طرح انتزاع وزارتخانه‌های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی چیست؟
چاردولی: ابتدا جا دارد از وزیر راه و شهرسازی تشکر کنیم ، وزیر پرتوانی بود و از نیروهای توانمندی در حوزه کاری خودش استفاده کرد. اما واقعیت است که حوزه حمل و نقل یک دنیاست؛ از راه روستایی و ریلی گرفته تا حمل و نقل هوایی و دریایی. حوزه راه یک حوزه بسیار گسترده‌ای است.
این در حالی است که مسکن دنیای متفاوتی دارد. هرچند در زمینه راهسازی تا حدودی موفق بوده‌ایم اما در حوزه مسکن با وجود ساخت‌وساز مسکن ــ که دولت کارنامه خوبی به جا گذاشته ــ موفق نبوده‌ایم. چراکه هیچ نظارتی بر قیمت مسکن و اجاره‌بها وجود ندارد. این نشان‌دهنده این است که وقتی یک وزارتخانه گسترده می‌شود توان لازم در بخش‌های اجرایی کاهش می‌یابد.
گویا بر اساس آمار دولتی‌ها ساخت انواع راه در سال‌های اخیر چند برابر شده است؟!
چاردولی: دولت در ساخت بزرگ‌راه و راه‌آهن عملکرد خوبی دارد، اما در راه روستایی اصلاً موفق نبوده‌ایم، درست است که آمارهایی در این زمینه منتشر می‌شود، اما برای صحت ادعای آمار دولت در این بخش کافی است نگاهی به ساخت راه روستایی در سال‌های 90 و 91 بیندازیم.
این مسئله به‌نوعی نشان‌دهنده این است که بخش‌هایی از وزارت راه و شهرسازی به دست فراموشی سپرده شده است؟
چاردولی: بله، همین‌گونه است. وقتی گستره کار زیاد می‌شود توانایی‌ها کم می‌شود و در یک بخش کارهایی انجام می‌شود، اما بخش‌های دیگر رها می‌شود. از طرف دیگر تخصص افراد در این دو حوزه متفاوت است، یعنی افرادی که تخصص در راه و حمل و نقل دارند تخصص در مسکن و شهرسازی کمتر است و بالعکس. یکی از مواردی هم که اشاره شد در بحث حمل و نقل، در جاده‌ای توجه کرده‌ایم اما در بعد نرم‌افزاری متأسفانه توجه خاصی به آن نشده است.
متأسفانه اصلاً نظارتی در قیمت مسکن و رهن و اجاره نیست، این نشان می‌دهد یک وزارتخانه به‌تنهایی توانایی انجام این‌همه کار را ندارد و اگر تفکیک شود می‌تواند به این قبیل امور رسیدگی کند.
به نظر می‌رسد با تفکیک وزارت راه و شهرسازی و تشکیل مجدد وزارت مسکن و شهرسازی، وزیر بعدی هم در برابر نوسانات قیمتی بازار مسکن پاسخگو نباشد.
چاردولی: به‌نظرم در بحث افزایش قیمت‌های مسکن مهم‌ترین عاملی که نقش‌آفرینی می‌کند نبود همین نظارت است، ازاین‌رو باید یک معاونت نظارت در وزارتخانه جدید تشکیل شود. البته با یک معاونت نظارتی در بدنه یک وزارتخانه شاید این مشکل حل نشود و کنترل قیمت‌ها تحت تأثیر مسائل دیگری هم قرار دارد. اگر وزارتخانه جدا شود، وزارت مسکن و شهرسازی می‌تواند وزارتخانه قوی شود و این‌چنین معاونتی داشته باشد تا بر بازار نظارت کند.
اصل مشکل ما نبود نظارت کافی است، الآن همین عدم نظارت در مسکن به‌خصوص در مسکن مهر باعث شده تا تعاونی‌های متعددی در شهرستان‌ها ایجاد شود که هرکدام از آنها یک سازی می‌زنند و هیچ تعاونی مبتنی بر قیمت‌گذاری وزارت راه و شهرسازی نیست. یعنی یک جا پکیج نصب می‌شود یک جا نصب نمی‌کنند، یک تعاونی کابینت را نصب می‌کند اما تعاونی دیگر این کار را انجام نمی‌دهد. متأسفانه تعاونی‌ها عملکرد بسیار به‌هم ریخته‌ای دارند چون نظارتی وجود ندارد. در حال حاضر هر تعاونی برای خودش کاری انجام می‌دهد و چون نظارتی نیست وارد بحث رانت مافیای پول و ثروت شده‌اند.
شرایط به‌گونه‌ای است که یک جراح متخصص ساختمان‌ساز شده، استاد دانشگاه، معلم، بازاری و... همه وارد حوزه ساخت و ساز شده‌اند، در حالی که ساختمان‌سازی کار هرکسی نیست. ساختمان‌سازی قانون و چارچوب دارد. بعضی تعاونی‌ها در اختیار افرادی قرار گرفته که اصلاً صلاحیت این کار را ندارند.
صرف داشتن مدرک عمران دلیل نیست، یا اینکه طرف شرکت داشته باشد. باید توانمندی و توان اجرایی، صلاحیت حرفه‌ای، تجربه کاری داشته باشد که متأسفانه هیچ‌کدام از اینها بررسی نشده است. در برخی از مسکن‌های مهر یک فوندانسیون بسته شده و پس از 5 سال هیچ کاری برای آن صورت نگرفته است و هرچه پیگیری می‌کنند کسی پاسخگو نیست.
البته تا همین چند سال پیش به‌گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی تعاونی‌ها عملکرد خوبی داشتند و در خصوص کاهش قیمت تمام‌شده مسکن مهر با یکدیگر رقابت داشتند.
بله، تا ابتدای سال 90 عملکرد تعاونی‌ها در ساخت مسکن مهر بسیار عالی بود، ولی از اواسط سال 90 وضعیت به‌هم ریخت.
دولت جدید سه سناریو برای ساماندهی حوزه‌های راه و مسکن دارد که شامل تشکیل وزارت حمل و نقل و ارتباطات، وزارت راه و ترابری یا وزارت عمران و شهرسازی است. آیا در این رابطه با نمایندگان مجلس صحبتی شده است؟
چاردولی: تا امروز خیر.
یعنی هنوز رایزنی در این رابطه با اعضای کمیسیون عمران نشده است؟
چاردولی: خیر، تاکنون کسی از دولت جدید اصلاً صحبتی نکرده است. اگر قرار باشد وارد چنین بحثی شوند حتماً باید بیایند در کمیسیون عمران مجلس نظرشان را بدهند، بحث و گفت‌وگو شود تا این‌بار حداقل ادغام و انتزاع بدون مطالعه نباشد.
مانند ادغام وزارت راه و ترابری و مسکن و شهرسازی؟
چاردولی: بعضی کارهای بدون مطالعه ضربه بزرگی به مملکت وارد کرده است. باور کنید خیلی ضربه خورده‌ایم به‌خاطر هیمن ادغام‌ها. با تداخل کارها، برنامه‌ها اجرا نشده است. شاید یکی از مشکلاتی که امروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم همین تداخل‌هاست. کارها به افرادی سپرده شد که هیچ تخصصی نداشتند. در انتزاع هم معتقدم اگر قرار است این دو وزارتخانه جدا شوند، باید مطالعه شود. یعنی با مطالعه منطقی باید ببینیم حمل و نقل به کجا نزدیک‌تر است به راه نزدیک‌تر است یا به مسکن. چون حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری داریم که با یکدیگر متفاوت هستند. نمی‌شود که یک خط هواپیمایی با مسکن ادغام کرد. ادغام کار اشتباهی بود که صورت گرفت.
انتهای پیام/*
