به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، اول اسفند 1364، نماینده امام در سپاه پاسداران، آیتالله شیخ فضل الله محلاتی به همراه هشت تن از نمایندگان مجلس به نامهای حجج اسلام ابوالقاسم رزاقی، سیدنورالدین رحیمی، غلامرضا سلطانی، مهدی یعقوبی و ابوالقاسم موسوی دامغانی و آقایان محمد کلاتهای، علی معرفیزاده و سیدحسن شاهچراغی و چند تن از قضات و مسؤولین دیگر، عازم جبهههای جنگ بودند که هواپیمای حامل آنها مورد حمله دو فروند جنگنده عراقی قرار گرفت و در 25 کیلومتری شمال اهواز سقوط کرد و کلیه سرنشینان آن که نزدیک به 50 تن بودند، به شهادت رسیدند.
جهت ارج نهادن به فداکاریهای روحانیون در طول هشت سال دفاع، این روز به نام روز «روحانیت و دفاع مقدس» نامگذاری شد.
رسالت اولیه و وظیفه اصلی طلاب به عنوان سرباز امام زمان(عج) مرزبانی عقیدهها است. این رسالت در زمان جنگ و صلح بر عهده روحانیت است و لذا در زمان جنگ، روحانیت به عنوان روحانیون رزمی ـ تبلیغی به جبهه اعزام میشدند.
حضور روحانیان را در جبهههای نبرد
حضور روحانیان را در جبهههای نبرد، میتوان به سه شکل تقسیم کرد: عدهای برای تبلیغ به جبههها اعزام میشدند. آنها سنگرهای خط مقدم را به مسجد و کلاس درس و احکام تبدیل میکردند. برخی از روحانیان به منظور رزم وارد جبههها میشدند و به صورت بسیجی و بدون لباس روحانیت در جبههها حضور داشتند. شکل سوم حضور روحانیان در مناطق جنگی، تلفیقی از دو صورت قبلی و به گونه رزمی ـ تبلیغی بود که هم در زمینه نبرد و رزم موفق بودند و هم با حفظ لباس مقدس روحانیت تبلیغ می کردند. آنها در خط مقدم جبهه، همچون دیگر رزمندگان سلاح در دست با دشمن میجنگیدند و معمولاً لباس رزم سپاه یا ارتش یا بسیج را بر تن داشتند و تنها عمامهای بر سر میگذاشتند و در مواقع مناسبی نیز به وعظ و ارشاد و تبلیغ و اقامه نماز جماعت میپرداختند. این نوع تبلیغ، اثر بسیار عمیقی در حفظ و ارتقای روحی رزمندگان داشت.
روحانیت متعهد با حضور به موقع خود، با عواملی همچون اختلافهای داخلی، شرارتهای ستون پنجم و فعالیتهای ضدانقلابی گروهک منافقین که سبب سستی مردم در اقبال به جبهههای جنگ میشد، برخورد میکردند.
در برههای از زمان که خط نفاق به سرکردگی بنی صدر و منافقین با ایجاد اختلافهای داخلی، جبهه و جنگ را تحت الشعاع قرار داده بودند، مراجع عظام تقلید با صدور فتوا و پیامهایی، بر رفع اختلافها و عزم جزم رزمندگان تأکید میکردند.
یکی از دلایل حضور روحانیان در عرصههای نبرد، پاسخ گویی به مسائل شرعی رزمندگان بود. این مسائل معمولاً شامل موارد مختلفی بودند از جمله:
مسائل شرعی عمومی که مورد ابتلای عامه مردم و رزمندگان بود.
مسائل اختصاصی جبهه و مرتبط با شخص رزمنده، مانند اذن پدر و مادر برای حضور در جبهه، روزه و نماز در جبهه و...
مسائلی که در برگیرنده احکام کلی جنگ و جهاد بود.
آمار شهدای روحانی
آمار دقیقی از تعداد روحانیونی که به جبهه اعزام شدهاند در دست نیست؛ زیرا مراکز اعزام روحانیون متعدد بوده است: مثل سپاه، ارتش، ژاندارمری، شهربانی، کمیته انقلاب اسلامی، ستادهای پشتیبانی مردمی، ستاد اعزام روحانیون، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، دفاتر ائمه جمعه، مدارس و حوزههای علمیه، تیپ 83 امام صادق و سایر نهادها.
اما آمار تقریبی شهدای روحانی اعلام شده است که به قرار زیر است:
به طور کلی در طول دفاع مقدس بیش از 96 هزار مرتبه روحانیون به جبههها اعزام شدهاند که از آنها تعدادی شهید و تعدادی آزاده و مفقود شدهاند.
تعداد شهدای روحانی بالغ بر 3417 نفر بوده است. از هر 1000 نفر طلبه 40 نفر به شهادت رسیدهاند؛ درحالیکه طبق آمار در بقیه اقشار از هر 1000 نفر 4 نفر شهید شده است. از این تعداد شهید روحانی در کل کشور، 500 شهید در تهران بودهاند که بیشترین آنها مربوط به منطقه 16 تهران است.
1047 نفر از آمار شهدای روحانی کشور، مبلغ بودند، 88 نفر در بخش مخابرات و در سمت بیسیمچی فعالیت داشتند، 53 نفر امدادگر بودند، 50 نفر فرماندهان و مسئولان دفاع مقدس، 72 نفر غواص و 2039 نفر آرپیجیزن بودند.
این آمار در حالی است که خیلی از روحانیون به صورت گمنام به جبهه میرفتند و بعضی در جبهه، لباس روحانیت نمیپوشیدند و به صورت یک بسیجی اعزام میشدند. شهدای گمنام روحانیت و روحانیون شهیدی که هم طلبه بوده و هم دانشجو که پس از شهادت دانشجو ثبت شده نیز لحاظ نشده است.
همچنین تمام این آمارها مربوط به شهدای دفاع مقدس است. شهدای روحانیت در زمان رژیم طاغوت و در زمان انقلاب که به صورتهای مختلف (ترور و...) شهید شدهاند و شهدای مشروطه و قبل از آن لحاظ نشده است.
پیام امام خمینی(ره) خطاب به روحانیون
امام خمینی(ره) در پیام تاریخی که خطاب به مراجع تقلید و روحانیون فرمودند، به تاریخ مبارزات روحانیت اشاره کردند. در قسمتی از این پیام آمده است:
"صلوات و سلام خدا و رسول خدا بر ارواح طیبه شهیدان، خصوصاً شهدای عزیز حوزهها و روحانیت. درود بر حاملان امانت وحی و رسالت، پاسداران شهیدی که ارکان عظمت و افتخار انقلاب اسلامی را بر دوش تعهد سرخ و خونین خویش حمل نمودهاند. سلام بر حماسه سازان همیشه جاوید روحانیت که رساله علمیه و عملیه خود را به دم شهادت و مرکب خون نوشتهاند و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه ناس از شمع حیاتشان گوهر شب چراغ ساختهاند. افتخار و آفرین بر شهدای حوزه و روحانیت که در هنگامه نبرد رشته تعلقات درس و بحث و مدرسه را بریدند و عقال تمنیات دنیا را از پای حقیقت علم بر گرفتند و سبکبالان به میهمانی عرشیان رفتند و در مجمع ملکوتیان، شعر حضور سرودهاند.
سلام بر آنان که تا کشف حقیقت تفقّه به پیش تاختند و برای قوم و ملت خود منذران صادقی شدند که بند بند حدیث صداقتشان را قطرات خون و قطعات پاره پاره پیکرشان گواهی کرده است و حقاً از روحانیت راستین اسلام و تشیع جز این انتظاری نمیرود که در دعوت به حق و راه خونین مبارزه مردم خود، اولین قربانیها را بدهد و مهر ختام دفترش شهادت باشد. آنان که حلقه ذکر عارفان و دعای سحر مناجاتیان حوزهها و روحانیت را درک کردهاند در خلسه حضورشان آرزویی جز شهادت ندیدهاند و آنان از عطایای حضرت حق در میهمانی خلوص و تقرب جز عطیه شهادت نخواستهاند..."
جملات مقام معظم رهبری خطاب به روحانیون رزمنده
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنانش خطاب به روحانیون و حضورشان در جبهههای جنگ میفرمایند:
"یکی از شماها روحانیون، گاهی یک لشکر را به جهاد و سلاح معنوی مجهز میکند. ...جبهههای ما امتیازش بر همه جبهههای عالم این است که محراب عبادت است و در آن معنویت وجود دارد ..."
"این بچهها را میبینید که وقتی میروند و میآیند چقدر منور میشوند. این با حضور شما تأمین خواهد شد."
انتهای پیام/