به گزارش خبرنگار گروه "رسانههای دیگر" خبرگزاری تسنیم، طبق ماده 40 قانون ثبت احوال مصوبه تیر 1355 تغییرنام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور انجام میشود به این شکل که متقاضی درخواست تغییرنام را به یکی از واحدهای اجرایی این سازمان ارائه میدهد و اگر ویژگی تغییر داشته باشد، برابر مقرارت نام خانوادگی او تغییر میکند.
بهمن مشایخی، معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور در این باره به «جام جم» می گوید: چنانچه نام خانوادگی از واژه های نامناسب تشکیل شده یا بیشتر از دو کلمه باشد قابل تغییر است.
علاوه بر این اگر نام خانوادگی از واژه های خارجی یا با آنها ترکیب شده باشد یا مغایر با فرهنگ اسلامی باشد مانند بی دین و شیطان پرست می توان آن را با مراجعه به سازمان ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان خدمات دولت تغییر داد.
مشایخی ادامه می دهد: اگر نام خانوادگی از واژه های منسوب به القاب و عناوین مانند سرهنگ، خان و مهندس هم باشد قابل تغییر است.
افرادی که نام خانوادگی شان منسوب به محل یا مکان نامناسب است هم می توانند برای تغییر نام فامیل خود اقدام کنند، مشایخی تاکید می کند: محل یا مکان باید نامناسب باشد برای نمونه شخصی که فامیل او «اکبری مشهدی» باشد نمی تواند نام خانوادگی خود را تغییر دهد، این شخص اگر به دادگاه هم برود نمی تواند نام فامیل خود را تغییر دهد چون طبق قانون این کار در صلاحیت سازمان ثبت احوال است.
اگر شخصی پدر، جد پدری، فرزند، برادر، خواهر و عموی او محکومیت جزایی موثر داشته باشد آن فرد می تواند با ارائه مستندات به کارشناسان سازمان ثبت احوال برای تغییر نام خانوادگی خود وارد عمل شود.
معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور اضافه می کند: برای نمونه اگر محکومیت به قتل یا نقص عضو، جزای نقدی دو میلیون ریال به بالا، مجازات حبس از یک سال به بالا در جرائم عمدی، یا جرائمی مانند سرقت، کلاهبرداری و خیانت در امانت، از سوی بستگانی که به آنها اشاره کردیم انجام شده باشد، شخص می تواند نام فامیل خود را تغییر دهد.
برای تغییر نام خانوادگی باید به این نکته هم توجه داشت که نام خانوادگی انتخاب شده، دارنده حق تقدم نباشد، زیرا باید از او اجازه گرفت، مشایخی ادامه می دهد: در این صورت باید از فردی که برای اولین بار این نام خانوادگی را در آن حوزه ثبت احوال ثبت کرده است، اجازه گرفت. اگر این فرد فوت شده باشد ورثه او باید رضایت بدهند.
پسوند هایی مانند خو، اصل، فر، فرد، کیا، گهر، نیا، مهر، نهاد و والا تعدادی از 117 پسوندی هستند که کارشناسان سازمان ثبت احوال در نظر گرفته اند، البته متقاضی تغییرنام خانوادگی باید توجه کند که این پسوندها با نام خانوادگی او همخوانی داشته باشد.
اشخاصی که نام فامیل آنها پسوند و پیشوند دارد یا ترکیبی از یک واژه و محل یا منسوب به محل است مانند افتخاری علی آبادی می توانند پسوند یا پیشوند را حذف کنند، مشایخی ادامه می دهد: هرگاه نام فامیل پیشوندی مانند حرف اضافه، عدد یا کلمه ای زائد داشته باشد مانند م. قاسمی یا شکوهی هفت، شخص می تواند حرف م و عدد هفت را از نام خانوادگی خود حذف کند، اما اینها مشروط به مناسب بودن نام خانوادگی است چون اگر مناسب نباشد می تواند برابر مقررات یک نام خانوادگی دیگر در نظر بگیرد.
به گفته مشایخی زوجه با اجازه از همسر خود می تواند نام خانوادگی او را برای خود انتخاب کند، او اضافه می کند: زن می تواند با اجازه همسر خود نام خانوادگی او را بگیرد البته در زمان زوجیت.
مشایخی درباره طولانی ترین نام خانوادگی می گوید مدتی قبل شخصی به نام «فردین علاف هوشیار علی گورکی» برای تغییرنام خانوادگی خود درخواست داده بود و کارشناسان ثبت احوال نام خانوادگی او را به هوشیار تغییر دادند. علاوه براین سال گذشته بیش از 95 هزار نفر نام خانوادگی خود را تغییر داده اند.
برخی از نام خانوادگی های تغییر کرده گرگی، پیاده، سواره، گوش بر، عملی، پالان دوز، قوری، بزهکار، دویستی، شمری و دل کبابی بودند.
******
افیونی، دوکله، کچلوند، تیغزن، گاوی، تبخالپور و دوسرقندی تا مدتی قبل نام خانوادگی برخی از 95 هزار نفری بود که سال گذشته برای تغییر نام فامیل خود به سازمان ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان خدمات دولت رفتند تا نام خانوادگی بهتری برای خود انتخاب کنند، از اینها گذشته حدود 13 هزار و 500 نفر هم درخواست تغییر نام کوچک خود را به سازمان ثبت احوال ارائه کرده بودند که در این میان با تغییر نام ده هزار و 500 نفر از آنها موافقت شد، به اداره ثبت احوال کشور رفتیم تا از شرایط تغییر نام و نام خانوادگی بیشتر بدانیم.
کارشناسان سازمان ثبت احوال می گویند بیشتر افرادی که برای تغییر نام خود اقدام کرده اند، جزو افرادی هستند که نام آنها در مدت پنج سال گذشته فراوانی کمی داشته است و بر این اساس ثبت احوال با تغییر نام آنها موافقت کرده است، هرچند در سال 91 سازمان ثبت احوال با درخواست 3500 نفر که قصد تغییر نام کوچک خود را داشتند موافقت نکرد، اما این افراد می توانند بار دیگر شانس خود را با ارائه دادخواست به دادگستری ها امتحان کنند.
این در حالی است که فرآیند تغییر نام به اسامی قدسی معمولا سریع تر انجام شده و امکان تغییر نام های قدسی به اسامی دیگر وجود ندارد.
اسدالله پارسامهر، معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور در این باره به «جام جم» می گوید: دو نوع تغییر نام داریم؛ تغییر نام های نامناسب و تغییر نام های مناسب.
تغییر نام های نامناسب از ابتدا در صلاحیت سازمان ثبت احوال بود و از طریق هیات حل اختلاف انجام می شد، تغییر نام های مناسب قبلا در صلاحیت محاکم عمومی دادگستری بود، اما در سال 91 این صلاحیت به ثبت احوال هم واگذار شد، به همین دلیل متقاضی ها می توانند راحت تر درخواست خود را پیگیری کنند.
تغییر نام های نامناسب
به گفته پارسامهر تا حدود دو هفته پیش رسیدگی به کل درخواست های تغییر نام مناسب و نامناسب در سازمان ثبت احوال پایتخت انجام می شد، اما این روند تغییر کرده و اختیارات لازم به ادارات استان ها تفویض شده است بنابراین درخواست تغییر نام متقاضی ها این روزها در شهر و در ثبت احوال استان خودش بررسی می شود.
معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور درباره تغییر نام های نامناسب می گوید: برخی از نام ها هستند که بیشتر جنبه عنوان دارند، مانند شهردار، دکتر ، وکیل. افرادی که چنین نام هایی دارند، می توانند درخواست خود را ارائه و نام مناسبی برای خود انتخاب کنند.
علاو بر این افراد، تعداد دیگری از متقاضی های تغییر نام اسم هایی دارند که معانی مناسبی ندارد مانند آفت و عذاب. این گروه هم می توانند، خیلی راحت نام خود را تغییر دهند.
گروه دیگری که می توانند با ارائه درخواست برای تغییر نام خود پیشقدم شوند، افرادی هستند که نام آنها صفت های نامناسب است، مانند چاکر و افسرده. این اشخاص هم می توانند تقاضای خود را مطرح کنند و مطمئن باشند که با درخواست آنها برای تغییر نام موافقت خواهد شد.
عده دیگری هم که سازمان ثبت احوال با تقاضای آنها برای نام جدید موافقت می کند، اشخاصی هستند که نامشان با جنسیت آنها متفاوت است، برای نمونه اگر برای پسری نام نسرین یا برای دختر نام آرش انتخاب شده این افراد می توانند نام خود را به نام مناسبی که با جنسیت آنها تناسب دارد تغییر دهند.
شاید تصور کنید که در کشور افرادی نیستند که با پدر، مادر، برادر یا خواهر خود هم نام هستند، اما آمارهای سازمان ثبت احوال این ماجرا را تائید می کند، چون برخی از درخواست های تغییر نام که به این مرکز ارائه می شود افرادی هستند که نامشان با برادر، خواهر یا مادر و پدرشان یکسان است، به همین دلیل یکی از این افراد می تواند نام کوچک خود را تغییر دهد.
در میان متقاضیان تغییر نام افرادی هم هستند که نام مناسبی دارند، اما بنا به دلایلی سازمان ثبت احوال با تغییر نام این افراد موافقت می کند.
پارسامهر اضافه می کند: نام هایی مانند حارس و اسکندر معنی بدی ندارند و در گذشته از فراوانی بالایی برخوردار بودند، اما این اسامی در پنج سال گذشته با اقبال کمی رو به رو بوده اند، به همین دلیل اگر شخصی چنین نام هایی داشته باشد با ارائه درخواست می تواند نام مناسب دیگری برای خود انتخاب کند.
اشخاصی هم که صغری، کبری، اصغر و اکبر نام دارند می توانند برای تغییر نام خود اقدام کنند، سازمان ثبت احوال برای این افراد شرایطی مشخص کرده است.
معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور ادامه می دهد: هموطنانی که این اسامی را دارند می توانند بعد از ارائه درخواست خود به سازمان ثبت احوال نام مذهبی دیگری انتخاب کنند، نام هایی مانند فاطمه یا زهرا برای صغری و کبری یا علی و محمد برای اصغر و اکبر البته این افراد می توانند نامشان را به علی اصغر یا علی اکبر هم تغییر دهند، زیرا این اسامی در اصل مرکب بوده اند.
گروه دیگری هم هستند که دوست دارند، واژه مناسبی به نام کوچک خود اضافه کنند. برای نمونه امیر به امیرمحمد یا امین به محمدامین. این اشخاص هم با توجه به قوانین سازمان ثبت احوال می توانند خواسته خود را عملی کنند.
سازمان ثبت احوال برای تغییر نام افرادی که کنیه شخصیت های مذهبی دارند هم قوانینی دارد، به این شکل افرادی که نام هایی مانند ابوسعید و ابوحامد دارند، می توانند نام مذهبی دیگری برای خود در نظر بگیرند.
افرادی هستند که به قول معروف نامشان خوب در دهان نمی چرخد و تلفظ یا املای آنها ممکن است، معنای نامناسبی را به ذهن شنونده برساند، نام هایی مانند عشرت، کرم و خرم. اشخاصی که چنین اسم هایی دارند می توانند برای تغییر نام خود دست به کار شوند. علاوه بر این گروه افرادی هم هستند که تلفظ یا نوشتن نامشان پیچیده و دشوار است، آنها معمولا نام هایی دارند که املای آنها پردندانه و پرنقطه است، سیبویه و ذوالیمینین از این دسته نام ها هستند که با توجه به قوانین سازمان ثبت احوال قابل تغییر به اسامی مناسبند.
دکتر قصاب
نام شخص باید با شأن اجتماعی، علمی، اداری و مذهبی هم تناسب داشته باشد، اگر فردی با مستندات بتواند ثابت کند که نام او مغایر شأن اجتماعی اوست، می تواند تقاضای تغییر نام دهد.
پارسامهر در این باره مثال می زند: برای نمونه پزشک جراحی را در نظر بگیرید که فامیلی او قصاب است، استاد دانشگاهی که غضنفر نام دارد یا فرد روحانی که اسم کوچکش کامران است. این افراد با ارائه مستندات می توانند نام خود را به نام مناسب دیگری تغییر دهند، مثلا شخص روحانی می تواند نام مذهبی برای خود انتخاب کند.
شاید شما هم در محله یا محل کار یا محل تحصیلتان با افرادی برخورد کرده باشید که نام و نام خانوادگی یکسانی دارند، این افراد به علت این تشابه مشکلاتی پیدا می کنند، به همین دلیل سازمان ثبت احوال برای آنها راهکاری در نظر گرفته است، پارسا مهر عنوان می کند: شخصی که نام او در میان بستگان و ساکنان محل یکسان است و تکرار شده با ارائه مستندات می تواند برای تغییرنام خود اقدام کند.
علاوه بر این موارد برخی نام ها در شهرهای مختلف مخصوص خانم ها یا آقایان است برای نمونه عزیز در جنوب کشور برای مردها کاربرد دارد و در شهرهای دیگر کشورمان برای خانم ها استفاده می شود، چنانچه اشخاصی با توجه به محدوده زندگی خود چنین مشکلاتی دارند، می توانند به سازمان ثبت احوال محل زندگی خود مراجعه کرده و برای تغییر نام خود دست به کار شوند.
گروه دیگری هم هستند که دو نام دارند، به این شکل که به یک نام مذهبی شهرت دارند، اما در شناسنامه اسم دیگری دارند، به گفته معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور این افراد می توانند بعد از ارائه دادخواست نام مذهبی خود را وارد شناسنامه خود کنند.
محمد، نامی برای همه
جالب است بدانید همه آقایان می توانند نام خود را به محمد تغییر دهند، پارسامهر در این باره می گوید: بعد از ماجرای توهین به پیامبر اکرم که چند سال پیش اتفاق افتاد سازمان ثبت احوال بخشنامه کرد که همه متقاضیان می توانند نام خود را بدون فوت وقت به محمد تغییر دهند.
به گفته معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور به طور کلی هر نامی که متعلق به فرهنگ اسلامی، ایران و فرهنگ های قومی و منطقه ای ایران باشد در سازمان ثبت احوال به عنوان نام مناسب پذیرفته می شود، فقط نام های خارجی و غربی هستند که سازمان ثبت احوال آنها را ثبت نمی کند، او ادامه می دهد: علاوه بر این سازمان ثبت احوال کتابی به نام فرهنگ نام و نام گزینی منتشر کرده که حدود 6000 نام در آن هست، علاوه بر این تعدادی اسامی هم در سامانه ثبت احوال وجود دارد که در مجموع حدود 10هزار نام مناسب می شوند.
اگر شخصی خارج از این مجموعه اسمی انتخاب کند ثبت آن به کمیته مشورتی نام استان ها ارجاع شده و اعضای کمیته باید مناسب یا مناسب نبودن نام را از نظر معنی شناسی، موسیقی واژه و منتسب بودن به فرهنگ اسلامی، ایرانی و قومی بررسی کنند.
منبع: جام جم
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.