به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، زلزله‌ ویران‌گر سیرچ و شهداد در دهه‌ 60، زلزله‌های مداوم گلباف در دهه‌ 70 و زلزله‌های خانمان‌ برانداز بم و زرند در دهه‌ 80 باعث شده تا کرمانی‌ها بیش از گذشته متوجه این موضوع باشند که در استانی زندگی می‌کنند که گسل‌های متعدد و آماده‌ تحرک آن، هر لحظه آن‌ها را تهدید به مرگ می‌کند.

گرچه در سال‌های اخیر کسانی ادعا کرده‌اند که با دستیابی به تکنولوژی خاصی قادر به پیش‌بینی زلزله شده‌اند، اما هنوز چنین امکانی در هیچ کجای دنیا به اثبات نرسیده و زلزله هنوز هم یکی از اصلی‌ترین عوامل قتل عام مردم در مناطق زلزله خیز به شمار می رود.

هرچند مردم کرمان همواره از این دشمن در کمین نشسته، در هراس بوده اند، اما در سال 1382 زلزله مهیب بم، مردم کرمان را مدت‌ها با ترس از زلزله همراه کرد، به طوری که  بعد از زلزله مخرب زرند، شهروندان کرمانی برای نجات جانشان از زلزله احتمالی، به پارک ها و خیابان ها پناه برده و خوابی آسوده در چادرهای مسافرتی را بر خواب مرگ در تختخواب های راحتشان ترجیح دادند.

گسل نایبند، عامل زلزله های بزرگ

برای آشنایی با گسل های کرمان، خبرنگار تسنیم با مسئول مرکز مطالعات مدیریت بحران شهرداری کرمان که تاکنون کتاب های متعددی در خصوص زلزله تالیف و ترجمه کرده، به گفتگو نشسته است.

اکبر علوی در این باره اظهار کرد: با نگاهی به نقشه‌ گسل‌های این استان به راحتی می‌توان دریافت کمتر شهرستانی در استان کرمان از وجود این گسل‌ها در امان است.

وی افزود: یکی از گسل‌های مهمی‌که فعالیت‌ تخریبی زیادی در استان کرمان داشته، گسل «نایبند» است. این گسل به طول 600 کیلومتر از بشروییه در خراسان جنوبی تا بم ادامه دارد که بخش انتهایی آن واقع در استان کرمان شامل گسل‌هایی نظیر گسل بم، سیرچ، گلباف، شهداد، چهارفرسخ و سروستان است.

مشاور شهردار کرمان با اشاره به اینکه بخش عمده‌ این گسل در مناطق بیابانی قرار دارد و آبادی مهمی‌را در برنمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: ظاهرا زلزله‌ طبس حاصل فعالیت‌ یکی از شاخه‌های فرعی آن بوده و یکی از پرتکاپوترین«زون»های گسلی کرمان است که باعث زلزله‌های ویران‌گر در بم، سیرچ و گلباف شده است.

کوهبنان، گسلی تاریخی و وحشت آفرین

وی با تاکید بر اینکه گسل کوهبنان نقش مهمی‌ در رخداد زلزله‌های اخیر در استان کرمان داشته است، افزود: گسل کوهبنان با 300 کیلومتر طول باعث زمین لرزه‌های قابل توجهی نظیر زلزله چترود و روستاهای اطراف زرند شده است.
علوی خاطرنشان کرد: گسل‌های دیگر استان کرمان نظیر گسل انار، جیرفت، کهنوج و لکرکوه نیز به اندازه‌ دو گسل ذکر شده می‌توانند خطرناک باشند.

مسئول مرکز مطالعات مدیریت بحران شهرداری کرمان یادآور شد: این گسل از شمال جیرفت تا حوالی رودان قابل ردیابی است، اما آن گسلی که در جلگه‌ جیرفت قرار دارد شامل دو گسل سبزه‌واران شرقی و غربی است که در یکصد سال گذشته فعالیت داشته، اما باعث تخریب آن چنانی نشده‌اند.

وی گفت: برخی نظریات حکایت از این دارد که حرکات این گسل و زلزله‌های ناشی از آن بارها تمدن‌های اطراف هلیل رود را از بین برده است.
علوی یکی دیگر از گسل ها را گسل نائین ـ بافت دانست که بین این دو منطقه، امتداد آن روی زمین قابل پی‌گیری است و از 25 کیلومتری خاور سیرجان نیز عبور می‌کند.

وی با اشاره به اینکه گسل بافق ـ باغین به موازات گسل کوهبنان قرار دارد، تصریح کرد: علی‌رغم این‌که آثار و فعالیت‌های این گسل روی زمین مشخص است، اما گزارشی از تخریب به علت تحرکات آن نرسیده است.

مشاور شهردار کرمان تصریح کرد: گسل رفسنجان و گسل راور ـ بهاباد نیز در استان کرمان قرار دارند که نباید به حرکات و خطرزایی آن‌ها بی‌توجه بود.

کرمان، نیازمند شبکه لرزه نگاری پیشرفته است

علوی با تاکید بر اینکه استان کرمان با این وضعیت به یک شبکه‌ لرزه‌نگاری پیشرفته نیازمند است، اظهار کرد: این شبکه باید در چند نقطه استان نصب شده و کلیه‌ رخدادهای زمین لرزه‌ای منطقه پوشش داده شوند.

شهردار کرمان نیز در رابطه با وقوع زلزله های مکرر در شهر کرمان، گفت: شاید یکی از مهم ترین دلایل وقوع زلزله در کرمان، پس از وجود گسل ها، اضافه برداشت آب‌های زیر زمینی باشد که باعث افزایش فضاهای خالی در رسوبات سطحی و زیرزمینی شده، در نتیجه مقاومت این لایه‌ها در برابر زلزله کم شده و شکست لایه‌های زیرزمینی در مناطق خالی از آب اتفاق می‌افتد و نشست زمین باعث خسارت بیشتری می‌شود.

ابوالقاسم سیف الهی با اشاره به اینکه بالا بودن سطح فاضلاب شهر کرمان مسئله‌ زیست محیطی دیگری است که در زلزله منجر به پدیده‌ای با عنوان «روان‌گرایی» می‌شود، تصریح کرد: این مسئله باعث می شود  آب و ماسه از زمین فوران کرده و باعث تخریب سازه‌های روی آن شود.
وی تاکید کرد: برای حل این مشکل لازم است تا شبکه‌ فاضلاب شهری کرمان با سرعت بیشتری به بهره‌برداری برسد تا از خطرات این پدیده کاسته شود.

85درصد ساختمان های شهری در برابر زلزله مقاوم نیست

شهردار کرمان با بیان اینکه وضعیت استان کرمان از لحاظ گسل‌های موجود نگران‌کننده است، ابراز داشت: این موضوع که 85 درصد ساختمان‌های شهری و 95درصد ساختمان‌های روستایی در استان کرمان مقاومت آن‌چنانی در برابر زلزله ندارند و اکثر ساختمانها حتی ساختمان‌های اداری استان کرمان فاقد اصول مهندسی ساخت و ساز هستند، نگرانی مردم را تشدید می‌کند.

انتهای پیام/الف