ایران در معماری می‌تواند صادر کننده الگو باشد/ ضرورت تطبیق معماری سنتی و تکنولوژی روز

به گزارش تسنیم از مشهد مقدس، خانه نخستین جهان آدمی است که در قالب فضای معماری جلوه گر می‌شود و او را از مخاطرات و احتمالات دور نگه می‌دارد و امتداد زندگی را به وی توصیه می‌کند.

خانه ما را متعلق به زمین و زمین را متعلق به ما می‌کند و به این علت در ایجاد حس تثبیت بسیار مهم است، از منظری دیگر خانه همواره در طول تاریخ به عنوان فضای حد فاصل میان فرد و جامعه انگاشته می‌شود و نقطه‌ای برای تحرک فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی، اقتصادی انسان محسوب شده است.

تغییر نگاه به مسکن از باور کمی به ارزش‌های کیفی و باور جمعی نسبت به مسکن و فضای مسکونی سبب افزایش توقعات شده است حال آنکه ساکنان بیشتر خانه‌های امروز ما در درون فضاهایی سترون و فاقد کیفیت شب و روز می گذرانند و این امر در دراز مدت سبب اختلال در مهم‌ترین ویژگی خانه یعنی آرامش شده است.

امروزه با بروز تکنولوژی‌های نو و گسترش دنیای ماشینی زندگی در بیشتر کشورها به سمت مدرنیته پیش رفته است کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست هر چند هویت تاریخی کشور ما برگرفته از سنت‌ها و هنرهای بزرگی است که جهانیان در طول قرن‌ها از این هنرها و سنت‌ها به عنوان تجربه استفاده کرده‌اند.

یکی از هنرها، معماری اسلامی و دینی است که این روزها در کشور ما دستخوش تغییرات قرار گرفته است به طوری که می‌توان این ادعا را داشت که معماری اسلامی در ایران روبه نابودی و فراموشی است.

می‌گویند خانه جایگاه شخصیت است پس اگر امروز معماری و نوع طراحی و ساخت و سازهای ما بین سنت و مدرنیته قرار گرفته است و به نوعی به یک معماری بی نظم رسیده است شاید به این دلیل است که شخصیت ما انسان‌ها نیز دستخوش تغییرات است تغییراتی که در تقابل دنیای سنت و تکنولوژی بین دوراهی مانده است.

در واقع معماری و شهرسازی ما نیز در همین تقابل است، بین دو راهی ما هم می‌خواهیم سنت‌هایمان را حفظ کنیم و هم نمی‌خواهیم از دنیای تکنولوژی عقب بمانیم، بنابراین باید به دنبال برقراری توازن و تقابل بین این دو موضوع باشیم، در همین راستا مرکز بین المللی مطالعات شهرسازی و معماری رایا دومین نشست معماران و نخستین کارگاه تخصصی طراحی معماری را در هتل پردیسان مشهد برگزار کرد.

تلفیق معماری نباید منجر به تقابل شود

محمدرضاحسین نژاد، معاون شهرسازی ومعماری شهرداری مشهد در مراسم افتتاحیه دومین نشست معماران و نخستین کارگاه تخصصی طراحی معماری با بیان این مطلب که معماری در گذشته دارای یک هارمونی منظم بود و در آرامش فضای شهری موثر بود اظهار کرد: متاسفانه در حال حاضر معماری دستخوش خشونت شده است این خشونت متاثر از تکنولوژی است.

وی افزود:در بحث صنعتی سازی معماری امروزه ساختمان‌ها را سبک سازی می‌کنند یعنی مانند گذشته از اجر و سنگ استفاده نمی‌شود بلکه از مصالح جدید مانند کامبوزیت و شیشه استفاده می‌شود.

حسین نژاد اظهار کرد: امروزه سبک معماری تغییر کرده است و کالبد درونی و بیرونی ساختمان‌ها شکل ماشینی به خود گرفته است، حال برای اینکه شکل هارمونی حفظ شود در این دنیای تقابل باید از شیوه‌های مختلفی بهره برد، به طور کل تکنولوژی را باید متناسب با خواسته‌های خود تطبیق دهیم در واقع تلفیق مصالح جدید و سنتی از مهم‌ترین ارکان است که باید به کار گرفته شود و با توجه به نیاز خواسته را به سازنده منتقل کنیم.

وی افزود: جهان به دنبال شهر هوشمند و منازل هوشمند است اما برای رسیدن به این شهر و خانه باید آرامش را نیز مد نظر قرار داد چرا که در بهره مندی از تکنولوژی شهرهایی موفق هستند که بتوانند از کلیه امکانات در راستای رفاه و آرامش استفاده کنند.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد با بیان اینکه تلفیق معماری نباید منجر به تقابل شود خاطرنشان کرد: خوشبختانه امروز مهندسین معماری و شهرسازی وصنعتی سازی به این ادبیات و نقطه مشترک رسیده‌اند که باید معماری صنعتی و سنتی را در کنار هم حفظ کرد اما آنچه در این بین تبدیل به تعامل می‌شود بهره مندی از مصالح جدید در معماری اصیل ایرانی است.

وی گفت: در طرح‌های ساخت و ساز بنا به ازای هر واحد مسکونی 2 واحد پارکینگ مجوز داده شده است در حالی که امروز تعداد خودروهای سطح شهر به یک میلیون می‌رسد، در طراحی شهری منازل الزام است که پارکینگ در نظر گرفته شود.

حسین نژاد اظهار کرد: ایران در باب فرهنگ و معماری می‌تواند صادرکننده باشد معماری اصیل ایرانی در باغ‌ها و منازل قدیمی نمود دارد و تلفیق این معماری با تکنولوژی می‌تواند حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد.

شهرها را انسانی کنیم نه ماشینی

علی غفاری، دکترای طراحی شهری نیز در ادامه گفت: ما در محیط‌هایی زندگی می‌کنیم که خود ساخته‌ایم و بر این اساس برای داشتن محیطی بهتر تلاش می‌کنیم در حوزه معماری نظام‌های مختلفی نظیر زیست محیطی،کالبدی شهری، اقتصادی، اجتماعی، کاربردی، حرکتی، رفتاری، تکنولوژی، ایمنی و امنیت، بهداشت و فرهنگی دخیل هستند و باید در نظر گرفته شوند.

وی افزود: مسکن کار یک نفر نیست بلکه همانقدر که معمار و طراح شهری نقش مهمی در این زمینه دارند جامعه شناس و اکولوژیست هم تاثیر گذار هستند، البته مسکن را نمی‌توان بدون شهرسازی در نظر گرفت عدم تعادل و توازن، توجه به تراکم، عدم امنیت و وضعیت دفاعی از مسائل مهمی است که در فضای مسکونی باید در نظر گرفت.

غفاری گفت: با ورود معماری مدرن شهرها فضای کالبدی خود را از دست داده‌اند ما باید شهرها را انسانی کنیم نه ماشینی، باید به فضای شهری طراوت و زندگی بدهیم اما متاسفانه همانطور که زندگی ما انسان‌ها به سمت ماشینی شدن پیش رفته است فضای شهری و معماری ما نیز دستخوش تغییرات قرار گرفته است و به سرعت به سمت ماشینی شدن درحال پیشروی است.

حسین حاتمی نژاد، دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری نیز در بخشی از این کارگاه عنوان کرد: جغرافیا علمی است که بستر دیگر علوم است از این رو نقش مهمی در معماری و شهرسازی دارد.

وی افزود: 30درصد از جمعیت مشهد در حاشیه هستند، بنابراین باید مسکن را بشناسیم بطوری که باید مطابق با تمایلات ما باشد اما متاسفانه مساکنی داریم که مطابق با تمایلات بشری نیست، ما فکر می‌کنیم با تکنیک، صنعت و محاسبات فیزیکی می‌توان مسائل اجتماعی را حل کرد در حالی که دنیای معماری مدرن خود بسیاری مشکلات و آسیب‌های اجتماعی را به همراه دارد.

حاتمی‌نژاد بیان کرد: ما قبل از انقلاب در مشهد 10 هزار زاغه نشین داشتیم اما امروز با وجود معماری مدرنی که در سطح شهرها شاهد هستیم متاسفانه شاهد یک میلیون زاغه نشین و حاشیه نشین هستیم همانطور که شهر دو برابر بزرگ شده است و ما همانند اختاپوس به جان اراضی و باغ‌ها و طبیعت افتاده‌ایم به همان اندازه هم حاشیه نشینی در شهر مشهد پیشرفت کرده است.

گزارش از مرجان شریعت

انتهای پیام/ ق