به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری تسنیم، امروزه ناباروری به یک معضل نگران کننده در جامعه تبدیل شده است که با معضلات روان شناختی و اجتماعی متعددی همراه است البته باید به این توجه کرد که این مسئله تا حدی موجب بروز استرس در میان زنان شده است و بین روابط فردی، اجتماعی و زناشویی تاثیر گذاشته و میتواند منجر به عدم تعادل روانی و طلاق بین زوجها شود.
اگر یک زوج پس از یک سال بدون جلوگیری باردار نشدند به این زوج نابارور گفته میشود و علل ناباروری میتواند مربوط به زن یا مرد یا هر دو باشد همچنین اختلالات تخمک گذاری، اختلال در لولههای رحمی، آندومتریوز، اختلال در گردن رحم از جمله دلایل ناباروری در میان زنان و اختلالاتی مانند تعداد کم اسپرم، عدم بلوغ اسپرم، شکل غیرطبیعی اسپرم و عدم توانایی حرکت مناسب اسپرم در میان مردان عامل ناباروری محسوب میشود.
امروزه در جامعه ایرانی بحث افزیش جمعیت مطرح است که میتوان بخشی از کاهش جمعیت کشور را به افزایش ناباروری در جامعه اطلاق کرده و با درمان این مشکل میتوان به سیاست افزایش جمعیت کمک کرد. بر اساس آمارهای جهانی، شیوع نازایی در دنیا 15 درصد زوجهای جوان است که این آمار در ایران بین 13 تا 18 درصد در مناطق مختلف کشور متفاوت است.
این مسئله با سیاست افزایش جمعیت که این روزها در جامعه ایرانی مطرح میشود تناقض دارد البته باید به این نکته توجه کرد که بسیاری از زوجین با با درمانهای غیر مداخله ای و ساده میتوانند بارور شوند چرا که بسیاری از متخصصان مسائلی مانند آلودگی هوا، استرس، مصرف غذاهای آماده و مسائل اجتماعی مانند تاخیر در ازدواج را عاملی برای ناباروری ذکر کردهاند.
در تشخیص ناباروری زن و مرد هر دو بررسی میشوند و طب ایرانی دارای روشهایی برای تشخیص علت ناباروری در زن یا مرد است که در تلفیق با روشهای طب کلاسیک مورد بهره برداری قرار میگیرند. در طب ایرانی بیش از 100 علت برای ناباروری عنوان شده است که از دید کلنگر این مکتب طبی و دخیل بودن سایر اعضا (قلب، مغز وکبد) در آن ناشی میشود.
طب سنتی ایران معتقد است که ماده اولیه تولید منی از همه اعضاء خصوصاً اعضای رئیسه به دست میآید که اختلال در اندامهای دیگر به ویژه اعضا رئیسه (مغز،کبد و قلب) موجب ناباروری میشود که علل روحی و روانی بیش از سایر علل در ناباروری تاثیر دارد.
شیوع قابل توجه ناباروری در جهان و ایران و بار اقتصادی ناشی از روشهای درمانی مختلف آن، سبب ایجاد مشکلات متعددی برای زوج وجامعه میشود؛ طب سنتی ایران که یکی از مکاتب طبی کل نگر است و دیدگاههای ویژهای در این مورد دارد که شناخت آنها برای جامعه پزشکی خالی از فایده نیست.
کلینیک نازایی بیمارستان امام خمینی (ره) یکی از مراکزی است که در زمینه ناباروری از دیدگاه طب سنتی به بیماران خدمات ارائه میدهد؛ در این کلینیک متخصصان طب سنتی همراه با متخصصان زنان و نازایی به درمان ناباروران میپردازند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان ناباروری در این کلینیک با فرناز سهراب وند متخصص زنان، نازایی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران به گفتوگو پرداختیم.
تسنیم: از دیدگاه طب نوین ناباروری را تعریف کرده و ناباروری در مردان بیشتر است یا زنان؟
سهراب وند: ناباروری در میان 10 تا 15درصد زوجینی وجود دارد و اگر در طول یک سال زوجین بدون استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری، باردار نشدند این زوج از دیدگاه طب نوین نابارور هستند.
البته علت ناباروری در میان مردان و زنان تقریبا مساوی است و در برخی از زنان ممکن است که اختلالات تخمدانی یا مشکلات لوله های رحمی داشته باشند و مواردی موجود دارد که زن سالم است و همسر دچار مشکلاتی در اسپرم داشته باشد و در برخی از موارد زن و مرد با هم در بارداری مشکل دارند.
تسنیم: از دیدگاه طب نوین معالجه مردان راحت تر است یا زنان؟
سهراب وند: بستگی به علتشان دارد. در برخی مواقع بمشکلات بین زنان و مردان باعث کاهش شانس بارداری می شود ولی برخی از زوجین عقیم هستند یعنی زن فاقد تخمک یا تخمدانش از کار افتاده و مرد فاقد اسپرم بوده که موجب ناباروری می شود.
ولی خوب اکثر موارد یک حالت میانه وجود دارد که باروری آنها کاهش داده است و با توجه به علت آن و تظاهراتی که دارد، درمانهایشان متفاوت است. به عنوان مثال اگر آقایی اسپرم کم داشته باشد با اینکه اصلاً اسپرم نداشته باشند، متفاوت است و درمانهایشان با هم فرق می کند. نهایت آن این است اگر موارد شدید مثلاً اختلالات تخمک گذاری در زنان باشد یا لولههایشان مسدود باشد و همسرشان دچار اختلالات اسپرم شدید باشند مجبور هستیم از روش های کمک باروری استفاده کنیم.
اگر هم مشکل به این شدتی نباشد با تحریک تخمک گذاری یا کمک به تخمک گذاری زن می توان شانش بارداری را افزایش داد.
ولی برای مردان در طب نوین درمان خاصی وجود ندارد و در تعداد محدودی از آنها ممکن است اختلالات هورمونی باشد که با به کمبود هورمونی که دارد درمان می شود ولی غیر از آن درمان خاصی وجود ندارد.
بنابراین اگر مشکلات مردانی داشته باشیم به نظر می رسد که درمان آنها با طب نوین سخت تر باشد تا زنانی که اختلالات تخمک گذاری داشته باشند، آنها بیشتر به درمان پاسخ می دهند ولی اگر اختلالات لوله ای داشته باشیم، از روشهای کمک باروری استفاده کنند.
تسنیم: موفقیت طب سنتی در درمان ناباروری؟
سهراب وند: من همان زمانی که با همکاران طب سنتی در ارتباط بودم، یک سری کارهایی را که طب نوین توانایی انجام آن را نداشت با کمک طب سنتی انجام دادیم و به کمک طب سنتی توانستیم به بیمار نابارورمان کمک کنیم. مثلاً کسانی که نارسایی تخمدان داشتند با برخی از روشهای طب سنتی نارسایی را برطرف کردیم.
حتی در زمینه درمان ناباروری در مردان طب سنتی روش های بسیار بهتری دارد که به درمان مردان نابارور کمک میکند البته برای درمان ناباروری اگر زوجین از روش های طب سنتی در کنار درمان های طب نوین استفاده کند شانس بهتری در درمان ناباروری خواهند داشت.
شاید بتوانیم از روشهای پاکسازی که در طب سنتی رایج هست یا اصلاح مزاج که انجام میدهند کمک کنیم. دستوراتی که برای تغییرات کارهایی که خودمان هم انجام می دهیم و می گوییم وزنشان را کم کنند، تغذیه شان را اصلاح کنند، غذاهای آماده مصرف نکنند، خواب وبیداریشان به موقع باشد. خیلی از برنامه های این افراد را می بینیم که نظم در زندگیشان از دست رفته که میتوان گفت که که همه این مسائل تأثیر دارد و با همکاری دو جانبه طب نوین و طب سنتی در درمان ناباروری میتواند کمک کننده باشد البته به شرطی که بیمار دستورات را انجام دهند.
افرادی که از روش های طب سنتی برای درمان ناباروری استفاده کردهاند به نتایج خوبی دست پیدا کردهاند ولی متأسفانه الان آمار دقیقی نداریم و در بعضی مواردی که حتی گفته بودند بیمار تحت درمانهای لقاح خارج از رحمی یا IVF قرار گیرد با همین درمانهای طب سنتی خود به خود باردار شده است و حتی مواردی داشتیم که دچار سقط مکرر داشتند با تدابیر طب سنتی توانستند حاملگیشان را به پایان برسانند و به نظر من استفاده از روشهای طب سنتی در درمان ناباروری ارزشمند است.
تسنیم: طب نوین در درمان ناباروری با طب سنتی همراه است؟
سهراب وند: به نظر من باید از هر روشی برای کمک به مریض استفاده کرد. منتهی بایستی که ذهنیت جامعه، بیمار و پزشکان را آماده کرد که چه استفاده ای می شود از طب سنتی داشت منتهی برای منافع مریض ولی نه هر طب سنتی ای این خیلی مهم است که چه کسی درمان را انجام میدهد؛ بهره مندی از متخصصان طب سنتی با تحصیلات دانشگاهی خود در این زمینه بسیار کمک کننده است چرا که نمیتوان به در زمینه درمان بیماری به هر کس اعتماد کرد و مراجعه به مراکز و کلینیک های طب سنتی دانشگاهی در زمینه درمان بیماری بسیار موثرتراست البته همکاری 2 جانبه طب سنتی و طب نوین در درمان ناباروری و بیماری های دیگر خود بسیار اهمیت دارد.
تسنیم: شما معتقد هستید بیماری کبدی می تواند روی نازایی تأثیر داشته باشد؟
سهراب وند: مسلماً وقتی انسان بدنش سالم نباشد روی همه چیز ممکن است اثر بگذارد، کبد خیلی مهم است. ولی واقعاً خیلی از هورمونها، موادی که در بدن هست کبد ساخته و متابولیزه می شود، مسلم است که اگر کبد بیمار باشد شما اختلال دارید حالا یا در بارداری و بعدش هم همین طور اختلال دارید. من منظورم به طور کلی بود.
من منظورم این است که این فرهنگ در مردم ایجاد شود که سعی کنند بدنشان را سالم نگهدارند، ما روش پاکسازی بدن در طب نوین نداریم، از طب سنتی میتوانیم استفاده می کنیم یا مثلاً سوء مزاج هایی وجود دارد که طب نوین با آنها آشنا نیست در طب نوین اگر بیمار چاق است میگوییم باید لاغر شوی و فوق فوقش میگوید، بروید ورزش کنید و رژیم غذایتان را درست کنید ولی آن سیستم پاکسازی بدن که در طب سنتی وجود دارد در طب نوین رایج نیست که به آنها می گوییم ازروشهای پاکسازی طب سنتی استفاده کنند و حتی طب سنتی در طول حاملگی تدابیر خیلی خوبی دارد که رعایت آن میتواند بسیار موثرباشد.
تدابیری که به بیماران می دهند بر اساس مزاج آنها چه تغذیه و چه کارهایی که انجام دهند و علائمی و مسائلی در دوران حاملگی رخ میدهد که خیلی از آنها را طب نوین توانایی ندارد که با استفاده از روشهای تغذیه ای بر طرف کند و برایش الگو ندارد و مجبور هستند از داروهای شیمیایی استفاده کنند که ممکن است مضر هم باشد ولی واقعاً نمی دانیم که اینها چه اثراتی بر بدن و جنین میگذارد که با درمانهای ساده طب سنتی برطرف میشود بنابراین استفاده های طب سنتی خیلی زیاد است، منتهی باید بدانیم به کجا مراجعه کنیم.
تسنیم: سخن آخر؟
سهراب وند: جمع بندی حرفم این است که در واقع اگر ما بخواهیم به بیمارمان کمک کنیم بایستی با شناخت باشد نه اینکه بخواهیم با مسئله ای بدون اینکه بشناسیم، مخالفت کنیم باید طب سنتی را شناخت و اگر بخواهیم با آن مخالفت کنیم یا اصلاً بگوییم من طب سنتی را قبول ندارم، صحیح نیست و یک ارتباط تنگاتنگی بین طب سنتی و طب نوین وجود داشته باشد که بتوانیم به صورت علمی برای سلامتی بیماران قدم برداریم.
گفتوگو از زهرا کاظمی؛ گروه اجتماعی (سلامت) خبرگزاری تسنیم
انتهای پیام/