حجت الاسلام نصرت الله آیتی در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در قم، با توضیحی از دسته بندی موجود درباره علائم ظهور به تشریح یکی از این علائم با عنوان خروج یمانی پرداخت که مشروح این گفت‌و‌گو در زیر ارائه می‌شود.

 علائم ظهور به چند دسته تقسیم می‌شوند و منبع این تقسیمات چگونه است؟

نشانه‌ها پدیده ایی هستند که هیچ نسبت سببی با امر ظهور ندارند. نشانه‌ها دلایل و عوامل تحقق ظهور نیستند فقط خاصیت گزارشگری دارند.

در واقع نشانه‌ها علت پدیدآورنده نیستند و رابطه علی و معلولی ندارند فقط به ما گزارش می‌دهند که به امر ظهور نزدیک می‌شویم.

این علائم بخشی از پدیده‌های اجتماعی هستند یا بخشی معجزه آسا و طبیعی، آسمانی و زمینی و به اشکال مختلف است.

پیشوایان ما چه مقاصدی را از طرح نشانه‌های ظهور دنبال می‌کردند؟

آنچه از احادیث بر می‌آید محدویت درباره نشانه‌های ظهور است. نشانه‌های ظهور پدیده‌هایی هستند که پیش از ظهور حضرت حجت رخ می‌دهد و به شکلی بشارت دهنده این واقعیت است که قدم به قدم به امر ظهور نزدیک شده‌ایم. این امکان وجود دارد هیچ کدام از این نشانه‌ها رخ ندهد اما امر ظهور اتفاق بیفتد.

هر چیزی که عقلا وجود دارد در دنیای ظاهر رخ نمی‌دهد. بنابراین اینکه امکان دارد بدون بروز نشانه‌ها امام زمان ظهور کند به این معنی نیست که آقا ظهور می‌کند بدون نشانه‌ها.

 نشانه‌های ظهور به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

مهم‌ترین نوع تقسیم بندی که در روایات هم ذکر شده تقسیم بندی نشانه‌ها در دو قالب حتمی و غیر حتمی است. نشانه‌های غیر حتمی، محتوم نیستند یعنی ممکن است یا اتفاق بیفتد یا نیفتد و لزوما قبل از ظهور بروز نمی‌کند.

 آیا نشانه‌های حتمی هم می‌توانند رخ ندهد؟

در این مورد چند دیدگاه وجود دارد یکی از این دیدگاه‌ها می‌گوید نشانه‌های حتمی نشانه‌هایی هستند که قبل از ظهور حضرت حجت (عج) حتما باید اتفاق بیفتند علی رغم اینکه نشانه‌های حتمی هم می‌تواند بداپذیرباشند یعنی می‌تواند امر ظهور رخ دهد بدون اینکه نشانه‌های حتمی رخ دهد.

دیدگاه دوم می‌گوید که نشان‌های حتمی بداپذیر نیستند یعنی عقلا قبول داریم نشانه‌ها با امر ظهور رابطه سببی و مسببی ندارد. امکان عقلی فقط امکان عقلی است می‌تواند ظهور و نشانه حتمی هم رخ بدهد.
بنابراین عقلا امکان دارد ظهور اتفاق بیفتد اما نشانه‌های حتمی رخ ندهد. ائمه فرموده‌اند نشانه‌های حتمی حتما اتفاق می‌افتند.

 نشانه هاحتمی معروف کدامند؟

خروج سفیانی، خروج یمانی، صیحه آسمانی، کشته شدن نفس زکیه و خسف بیدا. این 5 مورد نشانه‌های معروف حتمیه هستند.

 چرا نشانه‌های غیرحتمی ذکر شده‌اند وقتی احتمال دارد رخ ندهند؟

نشانه‌ها طیف وسیعی هستند اگر گفته می‌شد همه نشانه‌ها غیرحتمی یا حتمی‌اند ممکن بود مردم ظهور را بعید و دور بدانند بنابراین گفته شده عمده نشانه‌ها غیرمحتوم هستند یعنی ممکن است امام زمان (عج) ظهور کند بدون اینکه این نشانه‌ها اتفاق بیفتد همه نشانه‌ها را هم غیرحتمی نگفتند اگر همه نشانه‌ها غیرحتمی بود خیلی‌ها می‌توانستند در هر برهه از زمان ادعای ظهور داشته باشد. یکی از کارکردهای نشانه‌های ظهور این است که مدعیان دروغین مهدویت شناسایی می‌شوند.

اگر کسی قبل از نشانه‌های حتمی ادعای امام زمانی کند مردم می‌فه‌مند که او دروغ می‌گوید چرا که براساس روایات تا سفیانی و یمانی و دیگر نشانه‌های حتمیه بروز نکند امر ظهور رخ نمی‌دهد.

اگر همه نشانه‌ها غیرحتمی بود راه برای مدعیان هموار می‌شد. برای اینکه راه همه کس فهم برای شناخت مدعیان وجود داشته باشد و شناسایی امام واقعی مقدور شود تعدادی از نشانه‌ها حتمی و برخی غیرحتمی عنوان شده است. می‌توان این دلایل را فلسفه تقسیم نشانه‌های حتمی و غیرحتمی و قرار گرفتن اکثر نشانه‌ها در این تقسیم بندی دانست.

 خروج یمانی یکی از نشانه‌های محتوم است، شرایط و خروج یمانی به چه صورت است؟

یمانی به معنی منصوب به یمن است. اعراب وقتی می‌خواهند به کسی صفت منصوب بدهند به آن الف اضافه می‌کنند یعنی یمنی می‌شود یمانی.

یمانی کسی است که از یمن خروج می‌کند. خروج یمانی از نشانه‌های حتمی است. خروج یمانی پر حدیث نیست و در قیاس با سفیانی و صیحه آسمانی روایت کمتری را به خود اختصاص داده است و ائمه (ع) در احادیث خیلی به جزئیات آن اشاره نکرده‌اند.

در طول تاریخ چند نفر را داشته‌ایم که در قالب یمانی قیام کرده‌اند. یمانی شخصیت مثبتی است که در روایات از آن تجلیل شده است.

از قضا از همین روایات این نکته قابل استفاده است که در آخرالزمان با بدی‌ها کنار بیائیم مسئله یمانی این تفکر را نفی می‌کند. یکی از ادله‌ای که اثبات می‌کند که تفکر سکوت در برابر اشتباهات اشتباه است احادیث یمانی نشان می‌دهد که این تفکر بی‌اساس است.

چون یمانی کسی است که در آخرالزمان قیام می‌کند محدوده وسیعی را متاثر می‌کند و ائمه از آن در روایات تجلیل کرده‌اند پس این تفکر که آخرالزمان زمان سکوت است تفکر غلطی است. که در دوران کنونی انجمن حجتیه‌ای‌ها که در دوران کنونی مقید به این تفکر غلط بودند. این‌ها همچین تفکری داشتند اصل این معنا که پیشوایان ما از یمانی تجلیل کردند و توصیه امامان معصوم برای کمک به یمانی آن عقیده را ابطال می‌کند.

 در طول تاریخ دیده شده که برخی ادعا کرده‌اند یمانی هستند. چگونه می‌توان به کذب بودن آن پی برد؟

در حال حاضر کسانی هستند که ادعا دارند یمانی هستند در طول تاریخ چند نفر چنین ادعاهایی دارند گفته می‌شود یمانی از نشانه‌های حتمیه است.

حدیثی از امام صادق نقل شده که گفته می‌شود یمانی از نشانه‌های محتوم است در برخی از روایات چنین تعبیری وجود دارد اما کسی که بخواهد نگاه فنی و تخصصی به این مسئله داشته باشد حتمی بودن یمانی قابل اثبات نیست اما معروف است که یمانی از نشانه‌های حتمیه است. براساس توضیحات ائمه جزئیاتی درباره یمانی در دست نیست. اینکه گفته شده یمانی، نام نیست بلکه صفت قردی اهل یمن است.

درباره قیام یمانی براساس روایات همزمان با قیام سفیانی است. در روایتی آمده که یمانی و سفیانی و خراسانی در یک سال و یک ماه و یک روز قیام می‌کنند و در روایات معتبر داریم که سفیانی در ماه رجب و 6 ماه قبل از ظهور است دراین باره حدیث معتبر داریم بنابراین قیام یمانی هم در ماه رجب رخ می‌دهد.

نکته دیگرمکان قیام یمانی است که یمن را مکان قیام او گفته‌اند و در روایات آمده است. این هم قرینه‌ای است برای آنان که ادعای یمانی دارند از این طریق نفی می‌شوند.

امام صادق (ع) فرموده‌اند خروج سفیانی از شام است و خروج یمانی از یمن است و دقیقا به این موضوع تصریح فرموده‌اند. یمانی شخصیت مثبتی است که از او تجلیل شده است.

در روایات آمده که در آخرالزمان هیچ پرچمی هدایت یافته‌تر از پرچم یمانی نیست این هدایت یافته‌تر جنبه مقایسه‌ای دارد. پرچم سفیانی پرچم حق نیست پس این مقایسه در قیاس با خراسانی است که پرچم یمانی هدایت یافته‌تر است. برای همین در احادیث و روایات آمده که وقتی یمانی خروج کرد او را یاری کنید و به او بپیوندید.

چرا در روایات گفته شده یمانی هدایت یافته‌تر از خراسانی است؟

برخی گفته‌اند علت اینکه یمانی از خراسانی هدایت یافته‌تر عنوان شده این است که ایرانی‌ها با مجرمین خیلی سفت و سخت برخورد نمی‌کنند و اگر کسی خلافی بکند از درجه و رتبه او کم می‌کنند و ملاحظات را مدنظر دارند. و با احتیاط عمل می‌کنند تا حرف‌ها تنش زا نباشد و خلوص را کم می‌کند.

اما یمانی این گونه نیست و با اقتدار و جدیت با مجرمان برخورد می‌کند و ملاحظه کسی را نمی‌کند و فقط به راه حق ادامه می‌دهد و بر حق پابرجا و استوار می‌ماند. که باید گفت این پاسخ صحیح نیست چرا که این پاسخ براساس وضعیت کنونی است.
این پاسخ ناظر به وضعیت فعلی ایران است بنابراین این تحلیل مبنای استواری ندارد. این طبیعی است که انقلاب‌های اصلاحی در اوج خلوص هستند مثل صدر اسلام و صدر انقلاب اسلامی.

چون یمانی 6ماه قبل از ظهور خروج می‌کند بنابراین رهبران و مردمی که طرفدار این نهضت هستند در اوج صفا و خلوص هستند اما قیام ایرانی‌ها ولو گفته شده خراسانی و یمانی همزمان قیام می‌کنند اما از مجموعه روایاتی که ناظر به ایران است استفاده می‌شود که این خراسانی که همزمان با یمانی خروج می‌کند یک حلقه از حلقه‌های قیام ایرانی هاست نهضت اصلاحی که ایرانی‌ها دارند این انقلاب نیست چون عمر قیام ایرانی‌ها طولانی بوده است.

 یمانی چه کار می‌کند و چه اقداماتی دارد؟

در این باره در روایات چیزی گفته نشده و پر حدیث نیست. تعداد محدودی از احادیث درباره یمانی داریم و همه ابعاد و جوانب کار یمانی شفاف گفته نشده اما اجمالا قیام یمانی اقدامی اصلاح گر است که در یمن رخ می‌دهد و یک قیام اصلاح گر است و در مقابل کژی‌ها قیام و آن‌ها را اصلاح می‌کند.

 آیا یمانی سرکوب می‌شود یا تا زمان ظهور حضرت حجت باقی می‌ماند؟

در روایات در این باره احادیث معتبری در اختیار نداریم ولی اصل این را می‌دانیم که قیام یمانی محدود و کوچک نیست و یک حرکت وسیع است و مناطق زیادی را متاثر می‌کند. اما اینکه چه اتفاقاتی می‌افتد و چه می‌شود، اینک آیا با سفیانی درگیر می‌شود یا نه، درباره این‌ها روایت معتبر نداریم تقریبا اطلاعات ما از یمانی همین چند مورد ذکر شده است.

آیا یمانی تشکیل حکومت می‌دهد؟

نداریم جایی که یمانی تشکیل حکومت بدهد. اما همین که گفته‌اند در نگاه عمومی از نشانه‌های حتمی شمرده‌اند و توصیه شده که به او کمک کنید همین نشان می‌دهد که قیام یمانی محدود و مختصر نیست بلکه حرکتی است که دامنه وسیعی دارد ولی اینکه به صراحت آمده باشد که یمانی به حکومت برسد چیزی در دست نیست.

ولی قرائن جانبی موید این موضوع بوده چرا که در زمره نشانه‌های حتمی قرار گرفته است. وقتی یمانی خروج کند فروختن سلاح به دشمنان یمانی حرام است این‌ها نشان می‌دهد که قیام یمانی حرکت وسیعی است علی القاعده در یمن به حاکمیت می‌رسد اما اینکه حوزه نفوذ و قدرت او کجاست و چگونه است روایت شفافی در دست نیست.در کل نمی‌توان درباره وجود یمانی با قطعیت صحبت کرد.

 یمانی را بر اساس چه معیاری می‌توان شناخت؟

چند معیار کلی داریم. اول اینکه باید از سرزمین یمن خروج کند. همزمان با جنبش یمن باید سفیانی در شام خروج کند و در خراسان هم خراسانی قیام کند.

همین دو معیار با وجودی که شاخص کاملی برای شناخت یمانی نیست اما باز هم بسیاری از مدعیانی که خود را یمانی می‌دانند می‌توان شناخت و به دروغین بودن آن ادعا‌ها پی برد. تفکرات یمانی نیز به جهت تجلیل از او در روایات می‌تواند به صدق او پی برد. شاید با این معیار‌ها یمانی را نشناسیم ولی می‌توانیم مدعیان دروغین را شناسایی کنیم.

انتهای پیام/