به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بررسی وضعیت اقتصادی کشور حاکی از آن است که تنها راه برون رفت از شرایط نابسامان اقتصادی توجه ویژه به فرمایشات مقام معظم رهبری و عملی کردن سیاست اقتصاد مقاومتی است.
همزمانی مشکلات درونزای اقتصاد با فشارهای بیرونی که ناشی از تحریمهای روزافزون غرب علیه ایران است وضعیت ناخوشایندی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده است.
هم اکنون که به گفته مسئولان ارشد دولتی قراراست اقتصاد مقاومتی از سال آینده در کشور پیاده شود این مسئله به ذهن متبادر می شود که چه مقدار از سیاستهای اقتصاد مقاومتی در دولت وجود دارد به این مفهوم که آیا دولت آماده اجرای این سیاست است و یا اینکه تنها در زبان این آمادگی وجود دارد و در عمل قرار نیست چنین سیاستی اجرایی شود.
در این زمینه با دکتر سینا جعفری یکی از اساتید علم اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه و محققین اقتصادی گفتوگو کردیم که متن این گفتوگو را در ادامه ملاحظه می کنید:
تسنیم: اقتصاد مقاومتی چه نوع اقتصادی است؟ و چه ویژگی هایی دارد؟
در ابتدا باید گفت نحوهی مدیریت اقتصادی کشور در دورهی جنگ میتواند به نوعی تجلیکنندهی روح اقتصاد مقاومتی باشد؛به طوری که شرایط فعلی مدیریت کلان اقتصادی کشور همچون مدیریت در دوران جنگ است که همواره میبایست بر اساس برنامههای دشمن و شناخت هجمههای بیرونی نگاهی هم به مشکلات درونزای اقتصاد داشت که در نتیجهی راهبردی که در این وضعیت باید حاکم بر مدیریت اقتصاد شود، همان راهبرد اقتصاد مقاومتی است.
باید گفت اقتصاد مقاومتی، همچنان که از بیانات مقام معظم رهبری استنتاج میشود، در یک فضای تعامل جهانی، که نظام اسلامی در تقابل و نبرد با نظام استکبار یا به تعبیر ایشان سلطهی اهریمنی قرار دارد،موضوعیت خواهد داشت. وجود چنین تضاد و تقابلی ذاتیِ نظام اسلامی و نظام استکبار است و تا زمانی که مسیر انقلاب بر محوریت اندیشهی امام و با وجود ولایت فقیه حرکت میکند، نمیتوان انتظار رفتارهای بیغرض و دوستانه از سلطهی اهریمنی داشت.
بنابراین، این شرایط اقتضا میکند که دشمن از هر روشی برای تضعیف کشور بهره گیرد که در حال حاضر، اصلیترین استراتژی دشمن فشار اقتصادی به منظور ایجاد فاصله بین مردم و حاکمیت و امکان استفاده از حربهی تحریم برای استفادهی سیاسی حداکثری از این گونه فشارها است.
در کنار این هجمههای بیرونی، برای وارد کردن فشار اقتصادی به کشور، مواجه با دورهای از اصلاحات ساختاری در اقتصاد هستیم. تجربهی همهی کشورها نشان میدهد اصلاحات بزرگ اقتصادی همواره با هزینهها و مشکلاتی همراه بوده است. طبیعی است که نمیتوان این دوران گذار را بدون هزینه گذراند، اما میتوان تا جایی که ممکن است هزینهها را تقلیل و آلام اقتصادی مردم را نیز تسکین داد.
در این شرایط، کارآمدترین راهبرد در تقابل با سلطه و فشار دشمن و از طرف دیگر مشکلات داخلی اقتصاد همزمان با اصلاحات ساختاری، پیگیری راهبرد اقتصادی مقاومتی است. لزوم تبیین مفهوم اقتصاد مقاومتی هم از بیانات و خواستههای مقام معظم رهبری از دانشگاهیان روشن است و هم اینکه با توجه به شرایط واقعی وعینی حاکم بر اقتصاد ایران در مواجهه با فشارهای روزافزون دشمن و مسائل درونزای اقتصاد، امکان تصور راهکار دیگری نیز وجود ندارد.
تسنیم: در شرایط فعلی چه نکات مثبتی برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی ملاحظه می کنید که در کشور جاری است؟
از نکات مثبت موجود در جامعه برای اجرای اقتصاد مقاومتی وجود انگیزههای انقلابی و دینی مردم و امکان به میدان آوردن این انگیزهها به عرصهی اقتصاد است. از طرف دیگر وجود درآمدهای نفتی، وجود سرمایههای سرگردان و خرد در دست مردم، که تلاش دارند این سرمایه را در بهترین مسیرهای سودآوری قرار دهند، و از همه مهمتر وجود نخبگان دانشگاهی متعهد و جوانان پرانگیزه برای فعالیتهای جهادی است که این عوامل در کنار هم می تواند مسیر را روشن نگاه دارد.
تسنیم: نکات منفی که احتمال می دهد این سیاست در کشور اجرایی نشود چیست؟
از نکات منفی می توان به بالا بودن هزینههای دولت و مصرفگرایی در سطح بالای جامعه، وابستگی تولید به خارج و عدم استقلال در زنجیرهی تولید،بالا رفتن سطح نقدینگی و تورم افسار گسیخته، و وابستگی بودجهای به نفت اشاره کرد که باید در مرحله اول این نگرانی ها را برطرف کرد و یا حداقل به سمت برطرف کردن آن گام برداشت.
تسنیم: برای آنکه بتوانیم به هدف خود که همان اهداف اقتصاد مقاومتی است دست یابیم باید با برنامه حرکت کرد. بنابراین مهمترین برنامه دولت چیست؟ وشما اولین برنامه را چه چیزی می دانید؟
به نظر می رسد در ابتدا باید طراحی چارچوب قوانین بودجه و برنامههای توسعهی 5ساله مبتنی بر سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری باشد. از طرف دیگر نیز تلاش برای تحقق شعارهای اقتصادی هر سال که از طرف مقام معظم رهبری عنوان میشود نیز باید در دستور کار قرار گیرد.همچنین پیگیری و اجرای سیاستهای اصلاحی اصل 44 در جهت حضور پررنگ بخش غیردولتی در اقتصاد نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
تسنیم: نقش مردم را برای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی چقدر موثر می دانید؟
بهکارگیری پتانسیلهای مردمی به منظور بسیج آحاد مردم در جهت تحقق اهداف عملیاتی اقتصاد مقاومتی همچون ترغیب به فعالیتهای مولد، افزایش انگیزهی کار و تولید و اصلاح الگوی مصرف نقش بی بدیلی است به طوری که برای رسیدن به آن باید از فعالیتهای فرهنگی و رسانهای گسترده برای ایجاد فرهنگ کار و تولید و مذموم نشان دادن فعالیتهای سفتهبازانه و سودجوییهای غیرتولید استفاده کرد. استفاده از نهادهای مردمی و انقلابی چون بسیج و پایگاههای مردمی و دیگر نهادهای مذهبی جهت گسترش فرهنگ تولید و دوری از اسراف و مصرفزدگی نیز مهم است. همچنین باید از اصلاح فرآیند هدفمندی یارانهها با هدف برآوردن اهداف اولیه و کاهش بار سنگین مالی فعلی بهره برد.
تسنیم: آیا دولت یازدهم توانایی اجرای اقتصاد مقاومتی را دارد؟ یا اصلا هنوز مفهوم اقتصاد مقاومتی برای دولت روشن نیست؟
همانطور که در بالا اشاره شد از بدیهی ترین مباحث و مبانی اقتصاد مقاومتی، تکیه بر توان داخلی و تدبیر و امید بر اساس امکانات و پتانسیلهای داخلی می باشد که متاسفانه از سوی دولتمردان یازدهم نه تنها تا کنون نادیده گرفته شده است بلکه با حذف افراد نخبه و تغییر و تحولات گسترده در عرصه های مدیریتی و حذف نخبگانی که با رویکرد تعاملی افراطی دولت با غرب مشکل اساسی داشتند، این مهم نه تنها حاصل نخواهد شد بلکه آسیبهای آن تا سالهای سال کشور را رها نخواهد کرد و به نوعی عقبگردی به تمام معنا خواهد بود.
باید گفت رئیس جمهور همانطور که در نامه به مقام معظم رهبری از ابلاغ این سیاست های ابراز خوشحالی کرد باید تیم اقتصادی دولت را نیز در راستای اجرای این سیاست ها ساماندهی و بازسازی کرده و ظرفیت های اقتصاد کشور را جلب اعتماد کند تا این ظرفیت ها به دولت نزدیکتر شوند. متاسفانه نگاههای امروز دولت با اقتصاد مقاومتی فاصله زیادی دارد زیرا در اقتصاد مقاومتی اعتماد به توان ملی، استفاده از توان داخل و رشد ظرفیت های کشور را باید اولویت قرار داد که از گفته های وزرا چنین چیزی برنمی آید.
متاسفانه برخی مشاوران اقتصادی دولت معتقدند تا خارجی ها و سرمایه هایشان وارد نشوند توسعه ای در کشور ایجاد نمی شود در صورتی که این نگاه مغایر با سیاست های اقتصاد مقاومتی است.
صحبت های دولتمردان فقط به شعار تبدیل شده است.دولت در مقابل مذاکرات فشرده و شکست درآن، باید رویکرد درون گرا و اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی را در دستور کار خود قرار می داد و از طرف دیگر دولت یازدهم با اجرای منویات رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی می تواند دست برنده را در مذاکرات هسته ای داشته باشد.
انتهای پیام/