به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، هنر و فرهنگ اصفهان به دلیل ویژگیهای خاص و موقعیت ژئوپولتیک کشور همواره در هنر و فرهنگ جهان معاصر تاثیری بهسزایی داشته، این بار در نظر دارد برای دریافت و انتقال این فرهنگ به جوامع دیگر شناختی دقیق و کاملی از میراث خود داشته باشد و با معرفی جاذبههای گردشگری آن، گامی موثر در اعتلا و ارتقای این فرهنگ غنی داشته باشد.
یکی از زیباترین ابنیهای که اصفهان به شدت مورد توجه سیاحان و گردشگران بوده است، عمارت هشت بهشت است.
عمارت هشت بهشت یکی از عمارتهای تاریخی موجود در شهر اصفهان و ساخته شده در دوران صفویان است که در غرب خیابان چهار باغ پائین و شرق به خیابان متاخری، از جنوب به بازار هنر واقع شده است.
از کلیه کاخهای باصفا و کلاه فرنگیهائی که در این دوره در کنار چهارباغ احداث شده بود، فقط کاخ هشت بهشت باقی ماندهاست.
باغ هشت بهشت در محدوده دولت خانه صفوی، که در زمان شاه عباس صفوی بنیان شده است، این باغ در زمان شاه صفی یعنی در سال 1038 هجری وجود داشته و دو شاه عباس دوم و سلیمان بر درختان آن افزودهاند.
کوشک این باغ به زمان شاه سلیمان صفوی 1077 هجری تعلق دارد و در آن دوره باغ تکمیل و اصلاح شده و در سال 1080 هـجری قمری و مقارن با سومین سال سلطنت شاه سلیمان صفوی به اتمام رسیده و نمونه عالیترین کاخهای نشیمن دوران صفویه است.
این باغ نشیمن 8 سوگلی حرم پادشاه بوده است، به این ترتیب که 4 نفر از آنها در طبقة همکف و 4 نفر دیگر در طبقه نخست بنا میزیستهاند.
عمارت هشت بهشت، 8 ضلعی است که چهارنما دارد و با همه شباهتها هیچ یک مانند دیگری نیست، به نظر میرسد نمای شمالی نمای اصلی است، حال اینکه وجود استخر در ضلع شرقی تعیین کننده نمای اصلی است .
کاخ دارای 2 طبقه با طاقهای زیبا و تزئینات فراوان یکی از نمونههای درخشان معماری عصر صفویه به شمار میرود و پلهها طوری طراحی شدهاند که از هرطرف به عمارت فوقانی و تحتانی عبور و مرور میشود.
این قصـر از همان ابتدای احداث عمارت هشتبهشت، هشت به هشت و هشت در بهشت نامیده میشدهاست.
اتاقهای طبقه اول در 4 گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارند. در طبقه دوم عمارت نیز مجموعهای از رواقها و اتاقها و طاقها و پنجرهها بر زیبائی آن میافزایند.
این طبقه به راهروها و اتاقهای متعددی تقسیم شده که هر یک تزئینات خاصی دارند، در برخی حوض آب و در بعضی بخاریهای دیواری تعبیه شدهاند، دیوارها را نیز آینههای فراوان میپوشانیدهاند.
آنچه در این عمارت حائز اهمیت است ارتباطی است که میان فضاها و قسمتهای مختلف آن پدید آمدهاست.
این ارتباط باعث شده تا این عمارت در عین تنوع و گوناگونی و تعدد فضا از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجه برخوردار شود.
در وسط تالار حوضی 8 ضلعی از جنس مرمر معروف به حوض مروارید قرار دارد، این حوض طوری حجاری شده که آب از سوراخهایش مانند مروارید تراوش میکند.
پارک مجلل و زیبائی در اطراف این کاخ ساخته شده که در حال حاضر ازگردشگاههای مشهور شهر اصفهان است.
تمام سقفهاى عمارت هشت بهشت از موزائیک بسیار عالى است دیوارها و جرزها 2 طبقه و دالانها و غلام گردشهائى در اطراف آنها بوده و در این دالان ها صدها مکان است که دلکشترین و فرح انگیزترین نقاط دنیا محسوب میگردد و هر یک به وسیله منفذى که بدان نور میتابد روشن میشود این روشنائى متناسب با تفریحاتى است که این مکان ویژه آنها ساخته شده است.
هیچ یک از این نقاط عمارت هشت بهشت از حیث شکل و ساختمان و تزئینات به دیگرى شبیه نیست در هر جائى چیز تازه و گوناگون است چنانکه در بعضى از بخاریهاى متنوع و در برخى حوضها و فوارهها است که از لولههائى که در داخل دیوارها ماست آب می گردند.
این تالار عجیب در حقیقت لابیرنتى است زیرا انسان در قسمت فوقانى هر جا کم میشود و پلهها چنان مخفى است که به آسانى پیدا نمیشوند.
قسمت پائین تا 10 پا از سطح زمین از سنگ یشم و نردهها از چوب زرنگار، و قابها چهارچوبها از نقره و جامها از بلور و آلتها از شیشههاى رنگارنگ ظریف ساخته شده است.
اما راجع به تزیینات نمیتوان این اندازه شکوه و عظمت دلربائى فریبندگى را که در هم آمیخته است تصور کرد، میان کاشیهاى این بنا تصاویر بسیار زیبا وجود دارد و در همه جا آئینههاى بلورین و در دیوارها بکار رفته است و در این تالار اطاقهاى آئینه کارى کاملى است که اثاثه هر اطاق از باشکوهترین نوع خود در دنیا است.
تزئینات عمارت در دوران صفویه به حدی باشکوه و هنرمندانه بوده که سیاحان بسیاری زبان به تحسین آن گشودهاند.
متأسفانه امروز از نردههای چوب زرنگار و قابها و جامهای بلور و آلتهای شیشهای رنگارنگ ظریف اثری بر جای نماندهاست چرا که در دورههای بعد از صفویه و بخصوص در عصر قاجاریان تغییرات بسیاری در آن داده شده، این تغییرات به حدی است که برخی از سیاحان آن را از دوران قاجار به حساب آوردهاند.
این باغ در زمان ناصرالدین شاه قاجار به بانو عظمی افتخارالدوله واگذار شده بود، مشروط بر اینکه وضع و شکل آن را تغییر نداده و حریم آن را در خیابان چهار باغ در کمال تنظیف و تنقیح نگاهداری کند.
از فوت بانوی مزبور باغ و قصر در تصرف وراث او باقی ماند ولی در این مدت تغییرات کلی در وضع باغ و قصر مزبور به وسیله متصرفین بنا داده شد و در سال 1343 این باغ رسماً به وزارت فرهنگ و هنر واگذار شد.
در حال حاضر این باغ به پارک تبدیل شده و با شماره 227 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
بعضی از درختان و حوضها و کوشک، یادآور آن باغ تاریخی است، که متاسفانه تغییرات در طی دورههای مختلف، مشهود میباشد و کوشک آن به عنوان مکانی تاریخی جهت بازدید مورد استفاده قرار میگیرد.
ذکر این نکته مناسبت دارد که تزئینات این کاخ هشتگوشه که نشانه روحیه معماری و تزئینات اواخر دوره صفوی است به همراه ساختمان آن که میان باغ واقع شدهاست بعدها به فراوانی مورد تقلید قرار گرفتهاست.
انتهای پیام/ آ