«ادریس ادبیش» فعال سیاسی و کارشناس مسائل لیبی در گفتوگو با خبرنگار بینالملل خبرگزاری تسنیم، آزادی مردم لیبی پس از انقلاب در این کشور را غیرمنتظره دانست و گفت: مردم لیبی تا پیش از انقلاب و سرنگونی «معمر قذافی» رهبر سابق این کشور فضای باز سیاسی را شاهد نبود و هیچ گروه سیاسی یا حتی قبیلهای هیچ گونه آزادی نداشت اما ناگهان در فضای آزادی غیرمنتظرهای قرار گرفتند و میان نیروهای سیاسی و قبیلهای نزاع به وقوع پیوست و هر گروهی برای اعمال نظر خود از زور اسلحه استفاده میکند.
ادبیش افزود: گروههای مختلف لیبی بایستی بر سر میز مذاکره حاضر شده و به تفاهم برسند و در مورد مشکلات خود به یک راهحل میانه و مرضیالطرفین برسند. باید میان گروههای مختلف عقلایی باشند که بقیه را به اجتناب از هر گونه استفاده از زور برای رسیدن به اهداف خود نصیحت کنند. باید همه لیبیاییها خونریزی را خط قرمز بدانند.
این فعال سیاسی لیبی ناپختگی مردم کشورش را عاملی برای گرایش به زور و خشونت برای رسیدن به خواسته های خود دانست و تاکید کرد: متاسفانه برخیها برای مدتی طولانی از فرهنگ و معرفت به دور بودند و همینها امروزه از زور استفاده میکنند و تلاش میکنند واقعیتها را تحمیل کنند. در حالی که این مساله نباید رخ دهد و همه باید از اتفاقی که برای قذافی رخ داد درس عبرت بگیرند؛ کسی که از قدرت زیادی برخوردار بود ولی مردم لیبی با انقلاب خود او را سرنگون کردند. ملت لیبی نیاز به تفاهم و پختگی دارد و این مسائل زمان زیادی میبرد. مردم لیبی بایستی از جنبههای مختلف از جمله اقتصادی و فرهنگی پیشرفت کنند و به لحاظ داخلی و خارجی باید به مرحلهای برسند که بتوانند مشکلات خود را حل کنند.
وی تصریح کرد: برخی از قدرتهای سیاسی واقع در جغرافیای پیرامون لیبی و در عرصه بین المللی وجود دارند که خود بخشی از نزاعهای داخلی لیبی هستند. متاسفانه برخی کشورها مصحلت خود را در بیثبات کردن لیبی میدانند.
کارشناس مسائل سیاسی لیبی در ادامه به عملکرد نخست وزیر سابق لیبی اشاره کرد و گفت: انتظار داشتیم که «علی زیدان» نخست وزیر سابق لیبی که از این کشور فرار کرد سنجیده عمل کند هر چند ما انتظار معجزه از وی یا شخص دیگری نداریم و انتظار نداریم که کسی روی کار بیاید که معجزه کند و مشکلات کشور را حل کند. انتظار میرفت که رویکرد و عملکرد زیدان از پختگی برخوردار باشد. اما متاسفانه وی مسئولانه عمل نکرد. اگرچه ناکامی زیدان را نه فقط باید به گردن وی انداخت بلکه نیروهای زیادی در لیبی هستند که آنها هم مسئول شکست وی هستند. نباید زیدان را مسئول همه اشتباهات در لیبی دانست. لیبیها خودشان باید از حوادث مختلف درس گرفته و به آینده بنگرند. نمایندگان مجلس نیز باید از تجربههای خود استفاده کنند و برای انتخاب نخست وزیر آینده دقت بیشتری به خرج دهند اگرچه هیچ نخست وزیری با تمام پختگی و مهارت در سیاست نمیتواند در یک چشم به هم زدنی مشکلات لیبی را حل کند. مردم لیبی باید به این آگاهی برسند که نزاع گروههای مسلح و جنگ قدرت زمان و انرژی زیادی را از آنها میبرد و باید با هم گفتوگو کنند.
ادبیش اشتباه زیدان را پنهان کردن واقعیت ها از مردم دانست و عنوان کرد: بزرگترین اشتباه علی زیدان این بود تلاش کرد واقعیتها را مردم لیبی پنهان کند و ظاهر را زیبا نشان دهد این در حالی بود که در واقعیت دولتی بر لیبی حکمفرما نبود. این نه فقط مسئولیت نخست وزیر، بلکه همه مردم لیبی مسئولیت دارند که به حاکمیت دولت و قانون در کشور کمک کنند. هر انسانی ممکن است اشتباه کند و من بر این باورم که نباید مصونیت داشته باشد، اگر زیدان جرمهای اقتصادی یا سیاسی یا غیره مرتکب شده باید مورد بررسی قرار گیرد و به شیوههای قانونی باید محاکمه شود، اما این مشکلات لیبی را حل نمیکند. نباید همه مشکلات لیبی معطوف و تحت الشعاع فرار زیدان قرار گیرد. مشکل لیبی بزرگتر از علی زیدان است. باید در مورد تحولات لیبی واقع گرا باشیم.
این فعال سیاسی لیبی در ادامه با بیان اینکه مشکلات لیبی ناشی از نیروها و گروه های داخلی وابسته به کشورهای خارجی است، گفت: من بیش از آنکه کشورها و طرفهای خارجی را مسئول بحران در لیبی بدانم، مردم این کشور را مسئول میدانم. نیروهای سیاسی در لیبی بیش از طرفها و دشمنان خارجی مسئول مشکلات لیبی هستند. نیروهای سیاسی باید به جای خیانت و مزدوری برای طرفهای خارجی منافع لیبی را در اولویت قرار دهند. متاسفانه برخی نیروهای منطقهای و عربی که به لیبی بسیار نزدیک هم هستند در پی بی ثباتی این کشور هستند. بسیاری از مزدوران دوران قذافی که میلیونها دلار برای خود گردآوری کردند اکنون در مصر، الجزایر و دیگر کشورهای منطقه به سر میبرند و این مزدوران در حال اقدام برای بیثبات کردن اوضاع در لیبی هستند. برخی کشورهای بیگانه نیز هستند که در پی آشفته کردن اوضاع در لیبی هستند. اما مساله این کشورهای منطقهای یا بین المللی نیست بلکه باید نیروهای داخل لیبی را سرزنش کرد که با کشورهای منطقهای و بین المللی برای بر هم زدن اوضاع همکاری میکنند.
ادبیش، لیبی را فاقد دولت دانست و خاطرنشان کرد: دولت در لیبی وجود ندارد. دولت در لیبی فقط روی کاغذ است. اکنون همه مردم لیبی سلاح در اختیار دارند. در لیبی نوعی توازن نظامی و توازن وحشت وجود دارد. بسیاری از مردم لیبی در انقلاب شرکت کردند و کشته و زخمی دادند اما انسانها اشتباه میکنند. دولت به نوعی حاکمیت حاشیهای است و تنها بر برخی گروههای مسلح حاکمیت دارد، نیروهای نظامی سازماندهی شده مانند ارتش، پلیس یا سازمان اطلاعات به معنای تمام کلمه در لیبی وجود ندارد. ایجاد ارتش، پلیس و سازمان اطلاعات در لیبی نیازمند زمان زیادی است که امیدواریم شاهد به وجود آمدن این نهادها در کشور شویم.
وی در پایان در مورد آینده لیبی گفت: بسیاری از فعالان و تحلیلگران لیبی درباره آینده این کشور بحث و بررسی زیادی میکنند و هیچ کس نمیداند در آینده واقعا چه اتفاقی در این کشور میافتد و آینده لیبی غیرقابل پیش بینی است. همه امیدوار هستند که ملت لیبی به مرحلهای از پختگی، آگاهی و ملیگرایی برسد و از توطئههایی که علیه لیبی برنامه ریزی شود، آگاهی پیدا کند و دولت قدرتمند خود را طی سه چهار یا پنج سال آینده برپا کند اما اکنون این کشور شاهد ناکامی در بسیاری از زمینهها است و امید میرود که از ناکامیها و تجربهها عبرت گرفته و از آن استفاده شود. اگر مردم لیبی به مرحله پختگی و معرفت نرسند ما شاهد نبرد و جنگ داخلی در کشور خواهیم بود.
پایان پیام/