به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس رضوی، در همایشی که با عنوان کرسیهای آزاد اندیشی با همکاری معاونت فرهنگی دانشگاه علوم اسلامی رضوی آستان قدس رضوی، با حضور جمعی از طلاب و دانشجویان این دانشگاه برگزار شد، حسن رحیمپور ازغدی به بررسی مهجوریت آزاداندیشی در دانشگاه پرداخت.
وی عنوان کرد: امام رضا(ع) مؤسس کرسیهای آزاد اندیشی بودند و همواره مناظرات ایشان بدون انفعال و غرب و شرق زدگی بوده است و همواره سوالات مطرح شده در این مناظرات دقیق و اختلافات شفاف مطرح میشد.
این استاد دانشگاهی بیان کرد: امام رضا(ع) در مناظرات خود حتی با افراد ملحد و کافر با احترام و ادب رفتار میکردند و اصل اخلاق، آزادی و آزاد اندیشی را همواره رعایت میکردند.
وی با بیان نمونههایی از مناظرات امام رضا(ع) گفت: در مناظرهای رهبر مشهور یکی از مکاتب تا جایی پیش میرود که هیچ حرف دیگری برای گفتن ندارد؛ اما امام رضا(ع) کمکش میکند تا به مناظره ادامه بدهد؛ به وی میگوید این حرف بهتر از سکوت است و سپس امام پاسخ حرف خودش را میدهد.
تاریخچه مطرح شدن بحث شوراهای علمی، فقهی و تخصصی شدن علوم
وی به دوران حکومت آل بویه وسلجوقیان اشاره و ابراز کرد: در آن دوران جلسات مناظره برپا بود و سایر ادیان دیدگاههای خود را بیان و نظر خود را با گفت و گو مطرح میکردند و حقانیت اهل بیت(ع) بر همه اثبات میشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: رقابت با تمدنهای گوناگون و تمدن سازی در جوامع کنونی، تنها با گفتگو، مشورت و دخالت عقل جمعی امکانپذیر است و بدون مناظره امکان تولید علم وجود ندارد. در این جوامع رکود فکری ایجاد آسیبپذیری آن بیشتر میشود، و با یک هجوم از بیرون متلاشی شده و از بین میرود.
موانع موجود بر سر راه مناظره و خرد جمعی
رحیم پور ازغدی با اشاره به موانع موجود خرد جمعی و مهجور ماندن آزاد اندیشی افزود: تعبدی که با تعقل و گفتگو و اختلاف نظر از هم پاشیده شود، آن تعبدی که اهل بیت(ع) از ما خواستند نیست. حالت محافظه کارانه و راحتطلبی، منجر به پوسیدگی و فروپاشی ناگهانی جوامع و متحمل هزینه و تلفات بی شماری میشود.
وی افزود: بعد از آگاهی و دانش است که انسانها به مؤمن و کافر تقسیم میشوند و این آگاهی و دانش محصول گفتگو و مشورت است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: علت اصلی این مسئله که گفتمان و مکاتب غیر دینی در جوامع دینی طرفدار و مخاطب پیدا میکنند، رکود حوزهها در تولید فکر و علم است و مراد از علم، مقولهای قابل عرضه در جهان و به مفهوم رشته و نظام درسی است.
وی دلیل الگو شدن مکاتب غیر دینی در سبک زندگی دینی در جوامع امروزی را وجود نداشتن الگوی شیعی ذکر کرد و نبود الگویی دینی و اهل بیتی(ع) و مشکلاتی در توزیع این الگوها، نبود نظام گفتگوی جمعی و رسیدن به عقل جمعی و ضعیف عمل کردن در این زمینه را از عوامل آن دانست.
هدف از مناظره اسلامی کشف و انتقال حقیقت است
وی با اشاره به کتاب«منیۀ المرید فی آدابالمفید و المستفید» از شهید ثانی، یکی از مفاخر و بزرگان شیعه، در خصوص آداب مناظره عنوان کرد: یک مناظره اسلامی هدفش کشف و انتقال حقیقت است و شرکت به منظور خودنمایی، لجاجت، تحریف و اظهار فضل در مناظرات حرام است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: علماء با تواضع در برابر خداوند متعال میبایست خود را در معرض دید مخالف قرار دهند و با دیدگاه رقیب و مخالف وارد گفتگو و بحث نشوند وهمواره ادب را رعایت کنند.
وی گفت: از دیدگاه این فقیه بزرگ، مناظره اسلامی مناظرهای است که مشکلات امت اسلامی را حل کند و اگر عالمی بداند که اشتباه کرده است، اقرار کند و پی به ضعفهای خود ببرد.
کرامت اخلاقی امام صادق(ع) در کرسیهای آزاد اندیشی
این استاد دانشگاه عنوان کرد: امام صادق (ع) در مناظراتشان با مخالفان، محترمانه رفتار و همواره آنان را برادر خطاب میکردند و پیش پای آنان میایستادند و هیچ گاه بدون لبخند وارد بحث و گفتگو نمی شدند.
وی اظهار کرد: امام صادق(ع) شاگردان زیادی را تربیت کردند و هر کدام از آنان را برای یک رشته خاص تعلیم داده بودند و اجازه میدادند که با سران ادیان و مذاهب مختلف به بحث و مناظره بپردازند.
رحیم پور ازغدی ابراز کرد: این امام بزرگوار بودجه خاصی را برای کرسیهای آزاد اندیشی در نظر گرفته بودند و به شاگردانشان کمک مالی میدادند تا در جلسات مکاتب مختلف در شهرهای دور به گفتمان بنشینند و جواب سوالات آنان را بدهند که این مسئله از اهمیت زیادی برخوردار بود.
نیاز مبرم به کرسیهای آزاداندیشی در زمان کنونی
وی بیان کرد: حوزههای علمیه و دانشگاهها بایداز لحاظ عملی، نظری و بیانی به این قدرت برسند که در جهان حاضر در زمینههای مختلف علوم از جمله فلسفه، حقوق، کلام، تفسیر، حدیث و در همه ابعاد علوم انسانی و اجتماعی به آن چه که با اسلام مرتبط است، به گفتگوی منطقی بنشینند و در این زمان است که آن دانشگاهها و حوزهها، رضوی میشوند.
این استاد دانشگاه با اشاره لزوم نگارش سبک جدید رساله نویسی در جوامع کنونی اظهار کرد: رساله نویسی به سبک جدید و با شرایط کنونی در جوامع امری ضروری است و میبایست حل مسائل و موضوعات به روز و مشکلات کنونی در آن به گونهای جدید مطرح شود.
وی گفت: منطق، آزادی و اخلاق سه اصل مهمی است که باید در مناظرات رعایت شود و حکم فقهی و شرعی باید از موضوعات مهم و حیاتی و محور مناظرهها قرار گیرد.
انتهای پیام/ ب