رضا جوان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در مشهد مقدس اظهار کرد: متأسفانه در فضای کنونی فاصله زیادی میان هنرمندان و مسئولان وجود دارد و تاکنون فضایی ایجاد نشده است تا در حضور مسئولان بتوانم بخشی از دغدغههای جامعه تئاتر را بیان کنم و به نظرم در بیشتر جلسات به مسائل اقتصادی میپردازند تا مسائل معنوی هنر.
جوان با طرح این پرسش که چرا با هنرمندان با جدیت برخورد نمیشود عنوان کرد: متأسفانه شرایطی است که هنرمند موظف نمیشود متأثر از مسئولیت اجتماعی که بر عهده دارد به کار بپردازد و از تجارب او نیز به هیچ شکل مناسبی استفاده نمیشود.
وی تصریح کرد: به نظرم ریشه بسیاری از مشکلاتمان در این است که هنوز در غربتآباد هنر بیشتر به دنبال نان و نام هستیم و حقایقی که باید دغدغه اصلی ما باشد کمتر مطرح میشود و بخش معنوی تئاتر در شرایط فعلی با رکود مواجه شده است.
جوان با تأکید بر این که تئاتر به عنوان یک پایگاه آفرینش مطرح است خاطرنشان کرد: هنر تئاتر میتواند و باید زمینهای برای انعکاس دردهای اجتماع باشد در حالی که متأسفانه امروز انگیزه و حرکتی که باید در تئاتر مشاهده شود را نمیبینم.
وی افزود: همه چیز روبنایی شده است و به ریشهها توجهی نمیشود، مسائل اجتماعی دور از دست هنرمندان است و با این شرایط تئاتر در مشهد رو به زوال میرود، امروز کوچههای نمایش بسیار خاک آلود است در حالی که در ابتدای دهه 50 نسلی که فعالیت میکرد تئاتر را به شکلی علمی و اجتماعی میآموخت.
جوان با اشاره به این که در مشهد تئاتر دولتی شده است گفت: متأسفانه هنرمندان ما از فضای تئاتر فاصله گرفتهاند و تئاتری که برای مردم تولید میشود به تئاتری جشنوارهای تبدیل شده است.
این کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: دوران کودکی و نوجوانیم در کوچه و پس کوچههای خاکی مشهد گذشت در حالی که تابستانها در کوچههای تنگ آن پرسه میزدم، کار میکردم و هزینه تحصیل سال بعد را در میآوردم.
جوان آغاز کار خود در تئاتر را به تعزیه خوانی مرتبط دانست و در این باره گفت: نخستین نمایشی که برای ورود به عرصه تئاتر نخستین جرقهها را در ذهنم ایجاد کرد نمایش "آرشین مالالان" بود که زنده یاد میزبان و منصور همایونی آن را تولید کردند و از آنجا بود که به عرصه نمایش علاقهمند شدم.
وی بیان کرد: عشق و علاقهام به تئاتر با حضور محمد علی لطفی مقدم و ورودم به مرکز آموزش تئاتر او شدت گرفت و پس از آن با تعداد زیادی از هنرمندان خوب آن زمان آشنا شدم، سپس از داریوش ارجمند ایستادن روی صحنه، از فریدون صلاحی آموختن، از محمدعلی لطفی مقدم اخلاق یک هنرمند و از رضا صابری نوشتن و عشق به صحنه را فرا گرفتم.
این کارگردان مشهدی تئاتر تصریح کرد: تئاتر یک درمانگاه است و از روزی که آن را آغاز کردم تا کنون تمام دردها و رنجها و سختیها را به این درمانگاه برده و درمان کردهام.
جوان افزود: به جرأت میتوانم بگویم که هیچ تکنیک، تئوری و فرضیهای نمیتواند نجات دهنده تئاتر در دنیا باشد زیرا تئاتر و عرصه نمایش تنها با وجود انسان معنی میشود.
وی در پاسخ به این پرسش که تئاتر دغدغه فردی کارگردان است یا دغدغه اجتماعی او گفت: همواره ضرورت فردی است که بر ضرورتهای اجتماعی تعمیم داده میشود، تئاتر درد مشترک انسان است، صنعت کلام است که در آن مفاهیم انسانی و ارزشهای اجتماعی به مخاطبان منتقل میشود، در کل تئاتر هنری است که هیچگاه قابل توصیف نیست چون هنر بخشی از عشق است.
جوان با تأکید بر این که فضای فرهنگی در مشهد بسیار دلتنگ و گرفته است بیان کرد: نسل امروز پرسشهای زیادی دارد که کسی پاسخگوی آنها نیست و به نظرم یکی از اصلیترین عوامل این وضعیت نبود کهنسالان قدیمی در تئاتر مشهد است.
کارگردان نمایش "حلالم کن مادر" گفت: در دهه 50 به عنوان یک محصل از صبح تا شب نمایش میخواندم و یا نمایش را بازی میکردم و تمام انرژی و توانی که در آن زمان در فضای تئاتر مشهد وجود داشت مدیون صدرنشینی بزرگانی بود که در فضای تئاتر مشهد وجود داشتند.
جوان فعالیت گروهای هنری پارت، نیما و برخی دیگر از گروههای نمایشی مشهد در دهه 50 را فعالیتی در خور و شایسته نام و عنوان تئاتر دانست و عنوان کرد: تئاتر همواره افت و خیزهایی داشته و دارد و اگر بپذیریم که تئاتر نخستین پایگاه خلقت انسان است باید باور کنیم که تلخیهای آن نیز بخشی از معرفت انسانی است.
وی با تأکید بر پیوستگی در تئاتر مشهد خاطرنشان کرد: در مشهد همواره شاهد نوعی پیوستگی در تئاتر هستیم و حال آنکه این تئاتر با وجود این که پیوسته فعالیت میکند چندان همبسته نیست.
جوان افزود: مخالف این هستم که تئاتر در مشهد پست و نازل شده است و معتقدم در حال حاضر هنرمندان بسیار خوبی در نسل جوان داریم که به مراتب دانش خوبی از تئاتر دارند اما انچه به نظرم اهمیت دارد این است که باید این توان را در جایی متمرکز کرد تا تئاتر به عنوان مسئلهای جدی مطرح شود.
وی اظهار کرد: تئاتر امروز مانند مادری است که نیازمند بستری مناسب برای پرورش فرزندانش است و متأسفانه در شرایط فعلی زمینههای مناسبی برای انسجام هنرمندان این عرصه موجود نیست و بخش مهمی از ظرفیت این نسل جدید دست نخورده باقی مانده است.
این کارگردان مشهدی افزود: تقسیمبندی هنرمندان تئاتر مشهد سبب شده است عدهای پدرخوانده و عدهای پسرخوانده شوند و ممیزی اعمال شده در تئاتر مشهد آزادی هنرمندان مشهدی را محدود کرده است، به نظرم اگر متولیان فرهنگی استان بپذیرند که این هنرمندان بچههای همین آب و خاک هستند بخش مهمی از مشکلات فرهنگی ما حل میشود.
انتهای پیام/