به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمد حاج رسولیها در نشستی خبری اظهار داشت: از ابتدای سال آبی جاری تا امروز میزان کل نزولات جوی کشور حدود 216 میلیمتر است و انتظار هم نیست که تا پایان سال آبی بیشتر از 2 تا 3 میلیمتر به میزان بارندگی کشور اضافه شود.
وی افزود: میزان نزولات جوی در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته که 227 میلیمتر بوده حدود 5 درصد کاهش داشته و نسبت به میانگین دراز مدت که 234 میلیمتر است 8 درصد با کاهش روبه رو بوده است.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه امسال از نظر میزان بارندگی در رتبه سی ام در بین 44 سال گذشته هستیم، گفت: امسال هفتمین سال است که خشکسالی را تجربه می کنیم، از سال آبی 85 -86 به بعد میزان بارندگی ما نسبت به میانگین 245 میلیمتری (کف نرمال بارش ها در ایران) کمتر بوده است.
وی ادامه داد: تا امروز به لحاظ استانی 3 استان ما بیشترین کاهش را نسبت به میزان درازمدت دارند که شامل سمنان با 34 درصد کاهش و تهران و خراسان رضوی با 30 درصد کاهش نسبت به میانگین درازمدت است که این سه استان بدترین شرایط را از نظر میزان بارندگی دارند.
* کاهش 6 درصدی آب ورودی به سدها از ابتدای امسال
حاج رسولیها با بیان اینکه در حال حاضر آب ورودی به مخازن سدها از ابتدای سال آبی جاری تا این تاریخ چیزی در حدود 30 میلیارد مترمکعب است، اذعان داشت: میزان آب ورودی به سدهای کشور نسبت به مدت مشابه در سال گذشته که 32 میلیارد مترمکعب بوده 6 درصد کاهش دارد.
وی افزود: حجم موجود آب در مخازن سدهای کشور در حال حاضر 25 میلیارد و 600 میلیون مترمکعب است که با توجه به تمهیدات و پیش بینی ها نسبت به سال گذشته حدود یک میلیارد مترمکعب و در حدود 4.3 درصد بیشتر است.
مشاور وزیر نیرو با بیان اینکه برخی سدهای کشور وظایف استراتژِکی را برعهده دارند و کاهش بارش ها در این سدها که وظیفه تأمین آب شرب را برعهده دارند بسیار تأثیرحائز اهمیت است، گفت: از جمله این سدها سد بوکان است که 8 درصد کاهش ورودی داشته، سدامیرکبیر و دیگر سد تأمین آب شرب شهر شیراز با کاهش 30 درصدی ، سد کوثر در استان کهگیلویه و بویر احمد با 25 درصد کاهش، سد سفید رود با 18 درصد کاهش، سد استقلال در استان هرمزگان با 21 درصد کاهش، سد زاینده رود در استان اصفهان با 2 درصد کاهش، سد لار با 3 درصد کاهش، سد طالقان با 14 درصد کاهش، سد کرج با 23 درصد کاهش و سد لتیان و ماملو که تأمین آب شرق تهران را برعهده دارند 33 درصد در ورودی ها کاهش داشته اند و همچنین سدهای حوزه خوزستان که وظیفه تأمین انرژی برقآبی را دارند 10 درصد کاهش آورد نسبت به سال گذشته دارند.
حاج رسولیها تصریح کرد: بر اساس قدمت آماری که ما در بخش آب کشور در 50 تا 70 سال گذشته ثبت کردیم، پریودهای خشکسالی ما عمدتا 3 تا 4 سال بوده و طولانی ترین خشکسالی هایمان 7 ساله بوده که به اولین دوره آمار برمی گردد و البته دوره های بازگشت این خشکسالی ها متفاوت است.
وی افزود: ناسا با شبیه سازی دوره های بازگشت 100 ساله در محدوده جغرافیایی منطقه و با اشاره به افزایش درجه حرارت اعلام کرده که ایران خشکسالی 30 ساله خواهد داشت اما به صورت نقطه ای تنها برای ایران و با شرایط کشور ما سنجش های متمرکز نداشته است و یک دوره 30 ساله با توجه به آمارهای 50 ساله کشور بعید است اما مگراینکه وارد دوره های 500 ساله شویم و دوره های بازگشت 5 قرن اخیر را بررسی کنیم.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه بیش از 85.5 درصد محدوده کشور یا خشک یا نیمه خشکه یا فراخشک است، گفت: در 7 سال گذشته که به صورت پیاپی میزان روان آبهایمان کاهش داشته توانستیم تأمین آب شرب شهرها را پایدار کنیم اما بالطبع این کاهش در جایی خودش را نشان می دهد که در مباحث زیست محیطی تالاب ها و کشاورزی اثر خودش را خواهد گذاشت.
حاج رسولیها با بیان اینکه در طول سال با میزان بارندگی 250 میلیمتری حدود 400 میلیارد مترمکعب آوردهای بارندگی در کشور داریم، گفت: از این 400 میلیارد مترمکعب فقط حدود 110 تا 120 میلیارد مترمکعب به منابع آبی تجدید پذیر کشور تبدیل می شود و بقیه که حدود 70 تا 75 درصد است در چرخه چرخش آب تبخیر می شود.
مشاور وزیر نیرو با بیان اینکه ما تقریبا سالی یک دهم افزایش درجه حرارت داریم که بر میزان تبخیر اثر می گذارد، اظهار داشت: اکنون تراز نزولات برفی کشور 300 تا 400 متر نسبت به گذشته بالاتر رفته و زیر این تراز بارندگی ها به صورت باران است.
* برداشت از منابع آبی زیرزمینی 2 برابر شد
حاج رسولیها در خصوص میزان برداشت از منابع ابی زیرزمینی کشور گفت: در سال 63 -64 (هجری شمسی) مجموع چاههای حفر شده در ایران 164 هزار حلقه چاه بود با 24 میلیارد مترمکعب برداشت سالانه، این رقم اکنون به 760 هزار حلقه چاه با 48 میلیارد مترمکعب برداشت رسیده است.
مشاور وزیر نیرو با بیا اینکه باید مدیریت آب کشور به صورت یکپارچه لحاظ شود، گفت: در طول 7 سال خشکسالی کشور، افزایش تولید آب داشتیم اما افزایش بهره وری نداشتیم.
وی افزود: از سال 88 متوسط تولید روزانه انرژی ما در فصل تابستان در بخش برقآبی 22 هزار مگاوات ساعت بوده، این عدد در تابستان سال گذشته به 53 هزار مگاوات رسید و برای مصرف تابستان سال جاری عددی را که برای این عدد متوسط 90 روز تابستان است، 57 هزار مگاوات پیش بینی شده در تیرماه سال جاری این رقم به طور متوسط به 59 تا 60 هزار مگوات ساعت در روز رسید.
حاج رسولیها با بیان اینکه در هفته جاری دمای هوا در اقصی نقاط کشور بالای 40 درجه پیش بینی شده است، گفت: با افزایش دما هم میزان تبخیر ها افزایش می یابد، هم میزان مصرف برق که نیاز به افزایش تولید در نیروگاههای برقآبی را ضروری می کند.
وی افزود: پیش بینی ما این است در کلان در پایان سال آبی 93 – 94 این است که به 14 میلیون مگاوات ساعت برسد که در این باره با به مدار آمدن واحدهای جدید نیروگاههای برقآبی و با استفاده از ظرفیت موجود آب کشور این میزان انرژی تحقق می یابد.
مشاور وزیر نیرو در خصوص پروژه های آبی منطقه ای و استانی گفت: یکسری از پروژه هایی که به دهه هفتاد و قبل از آن مربوط می شود به صورت نقطه ای و بدون در نظر گرفتن بالادست و پایین دست حوزه آبریز تعریف شده بود و عمدتا از اعتبارات استانی مطالاعاتشان را آغاز کرده بودند اما از دهه 80 که بحث نگاه یکپارچه مدیریت منابع آبی کشور مطرح شد در طرح هایی که مطرح شد عمدتا مجوزها بر اساس ظرفیت و پتانسیل حوزه آبریز مجوزها صادر می شد تا اینکه از سال 84 که مدیریت های استانی جایگزین شرکت های مدیریت آبی چند استانی شد، این میدریت خدشه دار شد و اثرات آن را در نقاط مختلف کشور شاهد بودیم.
وی افزود: حدود 16 حوزه آبریز درجه دو در کشور داریم که شرایط بحرانی دارند، از ابتدای سال گذشته برنامه ریزی شد تا بتوانیم بخشی از مدیریت حوزه ای را ساماندهی کنیم و در این مدیریت حوزه ای، حسابداری تخصیص را انجام دهیم.
این مقام مسئول با بیان اینکه این ساماندهی آغاز شده، گفت: حسابداری تخصیص را روی 15 تا 16 رودخانه اصلی در قالب هماهنگی با استانها اجرایی می کنیم.
وی افزود: از دهه 80 سیاست های وزارت نیرو این بوده که کلانشهرها را به منابع آب مطمئن متصل کند و در این باره مجدانه برنامه وزارت نیرو این است که آب کلانشهر را از آب سطحی تأمین کند.
* تدوین طرح آمایش سرزمین در مراحل پایانی است
حاج رسولیها در خصوص تدوین طرح آمایش سرزمین اظهار داشت: در چندین برنامه طرح و تدوین آمایش سرزمینی در کشور مورد توجه قرار گرفته و اگرچه این طرح اثر مهمی در مدیریت درست منابع آبی دارد اما ذاتا تدوین طرح آمایش سرزمین وظیفه وزارت نیرو نیست بلکه معاونت برنامه ریزی و راهبردی ریاست جمهوری باید این برنامه را تهیه و اعلام کند.
وی ادامه داد: اگر چه براساس سختی کار تاکنون این کار انجام نشده اما بنده اطلاع دارم که تدوین آن در مراحل پایانی است.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در خصوص مشکلاتی که نبود طرح آمایش سرزمین به وجود آورده، گفت: بیشترین مشکلی که در بحث آب برای کشور ایجاد شده همین عدم توجه به آب در آمایش سرزمین بوده، به طوری که بدون توجه به اینکه صنایع آب بر باید در نقاطی ایجاد شوند که آب مورد نیاز آنها وجود داشته باشد، صنایع را در نقاط مختلف کشور گسترده کردیم و بدون توجه به ظرفیت هر منطقه انواع کشت را توسعه دادیم.
وی با بیان اینکه جانمایی احداث صنایع در کشور نامناسب بوده، افزود: صنایع آب بر مثل پتروشیمی ها باید در سواحل ایجاد شوند اما در پهنه کشور گسترده شده اند.
مشاور وزیر نیرو تصریح کرد: حدود 4 سال پیش یک نسخه از گزارش مرحله اول مطالعات طرح جامع آب کشور به معاونت راهبردی ریاست جمهوری ارائه شد و قطعا اگر طرح ملی آمایش سرزمین بیاید بسیاری از مشکلات ما در بخش مدیریت آب را حل می کند.
وی ادامه داد: بسیاری از مسائل کشور در راستای اجرای اصل 44 واگذار شده که باید با تدیون آمایش سرزمین بخش خصوصی با دیکته آمایش سرزمین برای توسعه و احداث صنایع و حتی توسعه کشت مواجه شود اما متاسفانه هنوز به صورت سند رسمی ابلاغ نشده است.
حاج رسولیها با بیان اینکه می بایست در برداشت چاههای آب در حوزه دریاچه ارومیه کنتور هوشمند نصب شود، گفت: نصب کنتور هوشمند با هزینه مشترک در بخش کشاورزی اجرایی نیست و نمی توانیم کشاورز را مجاب کنیم که 5 میلیون تومان هزینه کند تا کنتور هوشمند بر سر چاه مورد استفاده اش نصب کنیم که در این زمینه باید قانون را بازنگری کنیم و مشکلات اعبتاری آن را حل کنیم.
حاج رسولیها با اشاره به مشکلات اقتصاد آب گفت: قبلا به وزارت نیرو اجازه صحبت در مورد اقتصاد آب هم نمی دادند اما اکنون فضا باز شده که بتوانیم روی این مسئله بحث کنیم.
وی افزود: در اجرای فاز اول هدفمندی بخش کشاورزی وارد نشد و باعث شد کاهش مصرف آب نداشته باشیم.
حاج رسولیها تصریح کرد: در برنامه ریزی ها دیده شده مصرف آب در بخش کشاورزی که اکنون بیش از 92 درصد آب کشور است به کمتر از 87 درصد برسد.مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران تصریح کرد: طبق برنامه ریزی که دو دهه گذشته انجام شده بود با توجه به اینکه روی 80 میلیارد مترمکعب روان آب سطحی پیش بینی ها انجام شده بود، 62 میلیارد مترمکعب مخزن تعریف کرده بودیم اما اکنون بین 45 تا 50 میلیارد مترمکعب روان آب داریم و حدود 30 میلیارد مترمکعب ورودی مخازن سدها است که نشان می دهد حدود 75 درصد روان آبهای سطحی را مهار می کنیم.
انتهای پیام/