به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، موضوع مسکن مهر به عنوان بزرگترین پروژه عمرانی در گستره تمام شهرها و روستاهای کشور از جمله کارهای دولت های نهم و دهم بود که با امیدآفرینی فراوان آغاز شد اما 8 سال عمر این دو دولت برای اتمام این طرح در کشور کفایت نکرد.
در سفرهای استانی دولت دهم همیشه هزاران واحد مسکن مهر توسط رئیس جمهور وقت یا دیگر دولتمردان افتتاح میشد اما همه این افتتاحها منجر به آن نشد که این طرح عظیم ملی با پایان کار دولت دهم پروندهاش بسته شود بلکه مشکلدار ترین پروژه های مسکن مهر به عنوان یک ارث ناخواسته به دولت یازدهم رسید، دولتی که خود را موظف به خاتمه دادن مسکن مهر می داند.
اما در این میان آنچه سبب تاسف شده، ناامیدی تعدادی از شهروندانی است که روزگاری امیدوارانه تمام پس انداز خود را در جیب تعاونی های مسکن مهر ریختند تا حداکثر ظرف دو سال صاحب خانه شوند اما نه تنها این اتفاق تا کنون نیافتاده بلکه تورم بالا و طولانی شدن پروسه ساخت که گاه در برخی پروژه ها به شش سال رسیده تألم خاطر بخشی از متقاضیان مسکن مهر را فراهم آورده است.
در گفتوگویی تفصیلی پیش رو با عبدالکریم حسین زاده، نماینده مردم نقده و اشنویه و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی آخرین وضعیت این طرح عظیم ملی مورد کنکاش واقع شده که حاصل آن از نظر می گذرد.
تسنیم: به نظر شما پرونده مسکن مهر کی بسته می شود؟
حسین زاده: درست است که مقرر شده تا پایان سال 93 پروژه مسکن مهر به پایان برسد ولی با این وضعیتی و مشکلاتی که در استان ها در مورد مسکن مهر وجود دارد بعید است که این امر تحقق یابد.
تسنیم: مشکلات و موانع مسکن مهر در کشور چیست و راهکارهای پیشنهادی شما برای رفع این موانع چه است؟
حسین زاده: تنها راه این است که استانداران کارگروهی تشکیل دهند که وظیفه آنالیز مسکن مهر را بر عهده داشته باشند و بر اساس آن آنالیز برای اتمام پروژه های مسکن مهر هدفگذاری انجام دهند.
در خود آذربایجان غربی چندین هزار مسکن مهر در حال ساخت است از جمله مهم ترین کارهایی که در مسکن مهر لازم است رفع نیازهای زیرساختی در آن تعداد پروژه هایی است که به اتمام رسیده اند.
برای دست یابی به وظعیت مطلوب در مسکن مهر نیاز است در قالب جدولی آمار دقیق و شفاف از چگونگی وضعیت مسکن مهر ارائه داده و مشخص شود چه تعداد پایان و چه تعداد در مرحله ساخت است، اینکه چه تعداد از مشکل آب، چه تعداد از مشکل برق و چه تعداد از مشکل گازرسانی برخوردارند نیز باید به دقت مشخص شود.
برخی از مسکن های مهر از جزئی ترین زیرساخت های زندگی بهره مند نیستند و در صورتی که گزارش عملکرد شفاف ارائه شود منابع مالی مورد نیاز برای تکمیل و ایجاد زیرساخت ها مشخص شده و بر اساس آن اقدامات لازم صورت می گیرد.
چنانچه برآورد مالی دقیق در دست داشته باشیم بهتر می توانیم درباره تامین منابع مالی نیز تصمیم گیری کنیم.
تعیین اینکه چه میزان از تسهیلات بانکی تحقق یافته و چه میزان بی نتیجه مانده از مولفه های مهم در تعیین تکلیف مسکن مهر هستند که این نیز از راه حل خاصی برخوردار است.
نباید به مسکن مهر با دید یک واحد مسکونی نگریست نگاه به مسکن مهر باید به عنوان مسکن همسایگی باشد و هنوز کاری با نیازهای زیرساختی مثل بهداشت و آموزش و خدمات رفاهی دیگر نداریم مسکن مهری داریم که 12 هزار نفر در آن سکونت دارند در حالی که اینها نیاز به خدمات تجاری، تفریحی و آموزشی و بهداشتی دارد.
اینها به کنار، در برخی موارد دسترسی به خدمات آب و برق و گاز که نیازهای اولیه محسوب می شوند ضرورت تامین دارند.
همه دستگاه های مرتبط با مسکن مهر نیازها را سنجیده و تقسیم کار صورت گیرد ایجاد مساکن مهر در اصل با هدف توانمند سازی قشر آسیب پذیر و فاقد مسکن بوده است بنابراین ارائه خدمات در مسکن های مهر نیاز است با ارائه تسهیلات در مدت سه سال آتی صورت گیرد تا فشاری به این قشر وارد نشود.
می توان سناریوهای خوب و دقیقی طراحی کرد که مسکن مهر با موفقیت به اتمام برسد و در صورتی می توان گفت که میل برای اتمام این پروژه در استان ها وجود دارد که کمیته ای تخصصی در این رابطه تشکیل یافته و نکات مذکور را رعایت و اجرا کنند.
چنانچه بر اساس برنامه و نیازسنجی عمل شود پرونده مسکن مهر امسال بسته می شود
نیاز است جلساتی مدون برای این کارگروه ها به صورت ماهانه برگزار و گزارش عملکرد یک ماه گذشته و دستور عملکرد یک ماه آتی برای تمام دستگاه های مربوطه اعلام شود.
از آنجایی که در برخی از استان ها از جمله آذربایجان غربی در خوش بینانه ترین حالات 3 الی 4 ماه فصل کار وجود دارد بنابران لازم است برای این مدت نمودار عملیاتی ترسیم و وظایف عملکرد نیز مشخص شده و بر مبنای آمار مستند تصمیم گیری شود یقینا در پایان سال 93 پرونده مسکن مهر در کشور بسته می شود.

طیفی از جامعه در انتظار تحویل مسکن خود بوده و چنانچه در موعد مقرر و یا با وجود مشکلات عدیده مسکن مهر را تحویل نگیرند با مشکلات اجتماعی همراه می شویم.
تسنیم: آیا آماری در دست وجود دارد که چه تعداد از مسکن های مهر کشور از زیرساخت های اولیه زندگی برخوردار هستند؟
حسین زاده: متاسفانه در ایران مسکن مهر فقط به صورت مسکن دیده شده است در صورتی که باید به صورت مسکن همسایگی در نظر گرفته شود.
در این میان دو موضوع مطرح است یکی زیرساخت هاست و دیگری تجهیزات و تاسیاست شهری است.
در مورد زیر ساخت ها می توان به خدمات آب، برق، تلفن و گاز اشاره کرد ولی در مورد تجهیزات و تاسیسات فضای درمانی، فضای بهداشتی، فضای تفریحی و تجاری و امثال اینها مطرح است حتی دسترسی به سیستم حمل و نقل آسان نیز در این حوزه قرار دارد و نیازمند تامین هستند.
به سبب اینکه مسکن مهر واحد همسایگی دیده نشده علاوه بر اینکه در مورد زیرساخت ها مشکل دارند از بخش دوم نیز بی بهره هستند.
بالای 90 درصد از مسکن های مهر فاقد تجهیزات و تاسیسات شهری هستند
در حال حاضر در بالای 90 درصد از مسکن های مهر کشور خدمات تاسیسات و تجهیزات شهری وجود ندارد و حتی در پیرامون مسکن مهر نیز از این امکانات برخوردار نیستند و ساکنان مجبور هستند مسافت طولانی برای بهره مندی از این فضاها را طی کنند که این نیز سبب متحمل شدن هزینه های بسیار برای این افراد می شود.
باز هم تکرار می کنم همه اینها به این برمی گردد که در فرآیند توسعه شهری به مسکن مهر به عنوان واحد مسکونی نگریسته شده و نه واحد همسایگی و این امر سبب شده در بسیاری از شهرها مسکن مهر به یک جزیره تبدیل شود البته این مشکل غیر قابل حل نیست و با همت مضاعف می توان به ارائه برنامه عملیاتی دست زد.
تسنیم: آیا مطلع هستید از بودجه 93 به چه میزان برای پروژه مسکن مهر اختصاص یافته است؟
حسین زاده: خیر.
تسنیم: بعد از اتمام مسکن مهر، دولت چه برنامه ای برای تامین مسکن در نظر گرفته است؟
حسین زاده: اصلا بنای دولت یازدهم ادامه پروژه مسکن مهر نیست.
یک سری طرح ها آغاز کرده اند در هفته گذشته شنیدم که در بافت های فرسوده طرح های مقاوم سازی اجرا می شود که اینها پروژه های جدید مسکن هستند.
به هر حال طرح جامعه ویرایش مسکن مهر دولت روحانی را دیده ایم این ویرایش در حد بسیار ابتدایی و خام بود و برای اینکه پخته و شفاف شود و سایر جنبه ها ارائه شود نیازمند زمان است و تا کنون نیز ارائه نشده است.
بنده به شخصه برای مسکن مهر نقد بسیار دارم درست است که بسیاری از افراد فاقد مسکن صاحب خانه می شوند ولی مسکن مهر از مشکلات عدیده برخوردار است و قطعا بعد از اتمام این پروژه های نا تمام دولت دست به ادامه طرح مسکن مهر نمی زند.
بنده توصیه کرده ام پروژه ها وطرح های جدید تامین مسکن در کشور بر اساس تحقیقات و آسیب شناسی صورت گیرد و بر اساس مسکن هایی که در کشور ساخته شده نقاط قوت و ضعف شناسایی و عمل شود.
فرصتی برای اشتباه در ایران وجود ندارد
در حال حاضر در ایران فرصتی برای اشتباه وجود ندارد وضعیت بودجه ای مطلوب نیست و به دور از انصاف است که مردم را به مدت های طولانی در انتظار مسکن نگه داریم چرا که هر روز شاهد تورم در حوزه مسکن هستیم و به نوعی دسترسی به مسکن در کشور دشوار شده است.
در طرح های مسکن جدید هدفگذاری مشترک داشته باشیم برای مثال چنانچه طرح های مسکن در سکونت گاههای غیر رسمی و بافت های فرسوده انجام شود چندین مشکل رفع می شود، اینکه عده ای صاحب مسکن می شوند بسیاری از بافت های فرسوده نوسازی می شوند مقاوم سازی امکان پذیر می شود امکان مقابله با بحران های آتش سوزی و زلزله در بافت های فرسوده فراهم می شود بنابراین ضرورتی برای ایجاد مسکن در مناطق بایر وجود ندارد.
معضلات اجتماعی مسکن مهر برای طرح های مسکن درس عبرت بزرگی است
در شهرهایی که امکان توسعه افقی وجود داشت توسعه عمودی شکل گرفت خصوصا در شهرهای زیر 200 هزار نفر که فرهنگ سکونت تا حد ساختمان های سه طبقه و حیاط دار است و تجربه ساخت و سازهای انبوه را ندارد ایجاد تراکم ساخت و سازها و عمودی سازی مشکلات اجتماعی را تشدید کرد.
برای اینکه دولت در طرح مسکن جدید موفق عمل کند حتما باید دست به آسیب شناسی در حوزه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی زند.
نیاز مسکن بسته به فرهنگ و جمعیت هر شهر متفاوت است
نیازهای مردم نسبت به نوع شهرها متفاوت است در حالی که تیپ مسکن مهر در همه جای ایران تقریبا به یک شکل است ولی اگر دقت کنیم فرهنگ خانه سازی در شمال کشور با جنوب و مرکز متفاوت است و نیازهای مسکن در شهرهای با جمعیت متفاوت نیز فرق دارد.
نمی شود در تهران که قیمت زمین هنگفت است افقی سازی کرد و مردم نیز با عمودی سازی در شهرهای بزرگ عادت کرده اند و برعکس آن نیز وجود دارد و نمی توان در شهرهایی با تراکم جمعیت کمتر دست به عمودی سازی زد.
تسنیم: از نظر کمیسیون عمران در مجلس شورای اسلامی در حال حاضر زیرساخت های عمرانی کشور برای اجرای طرح افزایش جمعیت و باروری در کشور آماده است؟
حسین زاده: در وضع موجود مشکلات عدیده داریم برای افزایش جمعیت افق سال طراحی شده است و تعریف می شود بنابراین با نگاه مدیریت جهادی و اقتصاد مقاومتی بر قضیه نگاه شود و از حالا برنامه ریزی داشته باشیم و بررسی شود در 10 سال آتی چه نرخ جمعیت بر کشور افزوده می شود.
بر اساس نیازهای عمرانی در 10 سال آتی با توجه به نرخ رشد جمعیت برنامه ریزی شود که در این صورت آمادگی بیشتر و در نتیجه موفقیت بیشتر نیز همراه می شود.
وفاداری به برنامه ریزی لازمه موفقیت است
همه اینها نیازمند فرآیند برنامه ریزی است و مهم تر اینکه به هر شکل به برنامه ریزی که طراحی می کنیم وفادار بمانیم.
در بحث افزایش جمعیت تنها موضوع تامین زیرساخت های عمرانی مطرح نیست و تامین رفاه اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی و اقتصادی و اشتغال مطرح است و باید در افق چشم انداز 10 الی 15 ساله مد نظر قرار گیرد.
بحث مازاد مسکن، مازاد سرانه خدمات شهری، سرانه آموزشی و کالبدی در سطوح مختلف بررسی شود.
ما باید در سطح آموزش ابتدایی از 4 و 4 دهم به ازای هر شهروند از فضای آموزشی برخوردار باشیم چنانچه این موارد در 10 تا 15 سال آینده مورد توجه قرار گیرد افزایش جمعیت با مشکل همراه نمی شود.
تسنیم: سخن پایانی؟
حسین زاده: بنده از رسانه های می خواهم در انتشار اخبار دقت نظر داشته باشند و مطالب را همانطور که افراد بیان می کنند نوشته و انتشار دهند.
هدف خدمتگذاری و رفع موانع و مشکلات است اینکه بنده در مورد مسکن مهر موانع و مشکلات را بازگو می کنم قصد تخریب شخص یا دولتی را ندارم هدف این است که آسیب شناسی شده و در پروژه های دیگر این اشتباهات تکرار نشود.
رسانه ها تلاش کنند اخباری که سبب متشنج شدن جامعه می شود را انتشار ندهند چون ما به همدلی و وحدت نیازمندیم.
گفتوگو از ژیلا علیقلی نیا
انتهای پیام/