ابراهیمی‌ترکمان: گفت‌وگوی دینی مانع رواج افراطی‌گرایی می‌شود

به گزارش خبرگزاری تسنیم، دکتر ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، پیش از ظهر امروز در نهمین دور گفت‌وگوی مرکز گفت‌وگوی ادیان و تمدن‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کلیسای ارتدکس روسیه با عنوان «راهکارهای دستیابی به فهم مشترک بین اسلام و مسیحیت» گفت: در جهان حاضر، گفت وگوی میان ادیان از چنان مقبولیتی برخوردار شده است که بیشتر اندیشمندان ادیان بزرگ، به منظور بسط و گسترش این گفت‌وگوها، کوشش‌های فراوان می‌کنند. اهمیت این گفتمان از آن روست که پیروان ادیان، به ویژه ادیان الهی، در صدد یافتن اشترکات تاریخی ـ اعتقادی برای ابهام زدایی از پیام‌ها و رسالت اصلی ادیان و تقویت زمینه‌های صلح و همزیستی هستند.

وی همزیستی گروه‌های مختلف قومی، نژادی و دینی را از مهم‌ترین موضوع‌های مورد بحث جوامع بشری دانست و گفت:  ‏موانعی بر سر راه این همزیستی قرار دارد. بی‌عدالتی، بزرگ‌ترین این موانع و تبعیض دینی، جزیی از آن بوده است. ‏

ابراهیمی ترکمان، باور متعصبانه به حقانیت مطلق، اعتقادات دینی و مذهبی خود و به طور متقابل باور به ابطال سایر عقاید و ادیان، خاطرات تلخ، مزمن و رسوب کرده بر ذهن جمعی ملت‌ها از دوران سیاه تنازع‌های دینی و فرهنگی، سوءاستفاده سیاستمداران و استعمارگران از اختلاف میان ادیان و مذاهب را از برخی ریشه‌‏های مهم تبعیض دینی دانست.

مشاور رییس جمهوری اسلامی ایران در بخشی دیگر از سخنان خود، افزود: شباهت‌های غیرقابل انکار عقیدتی بین اسلام و مسیحیت وجود دارد که می‌تواند اساس یک گفت‌وگوی روشنفکرانه بین دو مذهب در زمینه‌های فرهنگی، سیاسی و مذهبی باشد. اساس هر دو دین، ایمان به خدای یکتاست و توحید، اصل نگرش مذهبی هر دو دین است. وحی و نبوت، نجات و رستگاری، رستاخیز و جهان پس ‏از مرگ از دیگر مشترکات است.

وی در ادامه‌ با بیان اینکه تفاهم و شناخت متقابل مسلمانان و مسیحیان، تعاون علمی، فرهنگی و هنری بین آنها، فهم عمیق‌تر ادیان از همدیگر که مایه‌ی حرکت به سوی دنیای بهتر، عادلانه‌تر و توأم با محبت و معنویت است، افزایش امکان صلح در میان ملت‌ها را از  مهم‌ترین آثار زندگی مسالمت‌آمیز اعلام کرد.

ابراهیمی‌ترکمان همچنین درباره‌ی تبادل فرهنگی بین مسلمانان و مسیحیان گفت: مبادله‌ی فرهنگی، هجمه‌ی فرهنگی نیست. پیروان اسلام و مسیحیت به منظور حفظ اصول و مبانی فرهنگی باید در جهت کمال و اصلاح فرهنگ خود قدم بردارند، عناصر بازدارنده از پیشرفت مادی و معنوی را از فرهنگ خود حذف و عناصر مقوم و تقویت کننده را پشتیبانی و حمایت کنند.

وی گفت: باید یادآور شویم که آثار به وجود آمده جنگ و یا برخورد بین مسیحیان و مسلمانان را نه در اسلام و نه در مسیحیت؛ بلکه باید در اهداف و اغراض قدرت‌ها و افرادی جست‌وجو کرد که این برخورد یا جنگ را تحمیل می‌کنند. ضمن اینکه نباید تفاوت‌ها و اختلافات بین اسلام و مسیحیت را نادیده گرفت، به نقاط مشترک بین آن دو نیز توجه کرد تا بتوان به آن تکیه کرد و از امتیازات و مشترکات بهره جست.

ابراهیمی ترکمان تأکید کرد: زندگی مسالمت‌آمیز که مبتنی بر گفت وگوی ادیان است، این معنا را در خود دارد که به طور مسلم هر یک از دو امت مسیحی و مسلمان با حفظ فرهنگ خود از مشترکات دینی بهره جسته و بر آن تأکید می کنند. حفظ فرهنگ از لوازم ضروری گفت‌وگوست.

وی پایه‌ی اصلی گفت‌وگوی ادیان را شناخت و فهم متقابل ادیان دانست و گفت: توسعه و پیشرفت جامعه‌ی بشری، به ویژه توسعه و گسترش حیرت‌آور وسایل ارتباط جمعی و انتقال و مدیریت اطلاعات، انسان‌ها را در سطح جهانی به یکدیگر نزدیک کرده و آنان را کنار هم قرار داده است. زندگی مسالمت‌آمیز در عصر حاضر، به شناخت ، فهم متقابل و همکاری پیروان ادیان نیاز دارد.

ابراهیمی‌ترکمان با بیان اینکه افراط‌گرایی دینی یکی از پیچیده‌‌ترین چالش‌هایی دنیای امروز است، گفت: در میان همه‌ی ادیان و مذاهب زنده‌ی جهان، گونه‌های مختلف و متفاوتی از افراط‌گرایی به چشم می‌خورد؛ از افراط‌گرایان یهودی گرفته تا مسیحی و بودیست و هندو و مسلمان. افراط‌گرایی دینی پیش از این که برای دیگران خطر داشته باشد، برای خود دین خطر دارد؛ چرا‌که باعث ویرانی خود دین می‌شود و واکنش‌هایی را علیه اصل دین موجب می‌شود.

وی افزود: نکته‌ی اساسی و قابل تأمل در بررسی جریان‌های افراط‌گرایی اسلامی، عدم وابستگی گروه‌های افراط‌گرا به سنت شیعی است. چرا‌که عقلانیت و اعتدال مهم‌ترین شاخصه‌ی سنت تشیع است و در سرتاسر منابع شیعی به کرات بر آن تأکید و توصیه شده است و می‌توان ادعا کرد که توجه به این دو شاخصه‌ی اصلی یعنی عقلانیت و اعتدال، تشیع را تا به امروز از افتادن در ورطه‌ی افراط‌گرایی نگاه داشته است.

وی تأکید کرد: افراط‌گرایی دینی درد مشترک تمام جوامع دنیای امروز است و این درد مشترک، بدون تردید نیازمند یک اقدام مشترک است.

وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام سیاسی مبتنی بر دین خردگرا، اعتدال و تفکر در فهم از دین تأکید کرده و با آغوش باز از این اقدامات جهت استقرار صلح عادلانه و پایدار استقبال می‌کند، سخنان خود را اینگونه به پایان برد: امید است که با اتخاذ رویکردهای صلح‌جویانه، زمینه‌ی دوستی و وفاداری بین پیروان ادیان فراهم آید. چنان که در آیه‌ی 61 سوره‌ی انفال آمده است: «و اگر به صلح گراییدند تو [نیز] بدان گرای و بر خدا توکل نما که او شنوای داناست.»

نهمین دور گفت‌وگوی اسلامی ـ‌ مسیحی، توسط مرکز گفت‌وگوی ادیان و تمدن‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کلیسای ارتدکس روسیه، با حضور اندیشمندان مسلمان از طرف جمهوری اسلامی ایران و متفکران مسیحی از کشور روسیه، با عنوان اصلی «راهکارهای دستیابی به فهم مشترک بین اسلام و مسیحیت» پیش از ظهر امروز در حسینیه الزهرا (س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی آغاز شد و به مدت دو روز ادامه خواهد داشت.

انتهای پیام/