بر اساس آمارهای رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران از ابتدای سال جاری تاکنون با وجود برآورد واردات 10 میلیون لیتر بنزین اما حدود 4.8 میلیون لیتر از این محصول پرطرفدار نفتی وارد کشور شده است.
این در حالی است که آمارهای رسمی نشان میدهد که از ابتدای سال جاری تاکنون به طور متوسط روزانه بیش از 70 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شده است و حتی در روزهای پایانی شهریور ماه متوسط مصرف بنزین به بیش از 85 میلیون لیتر در روز رسیده است.
از سوی دیگر با وجود کاهش حجم واردات بنزین اما هفته گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور با اخذ تائیدیه شورای عالی اقتصادی مصوبه ای صادر کرده است که مطابق با این مصوبه وزارت نفت میتواند به صورت قانونی نفت خام را با بنزین سوپر تولیدی برخی از کشورها تهاتر کند.
برنامه جدید بنزینی مقابله با داعش
همزمان با صدور این مصوبه، ترانزیت محمولههای بنزین از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به کشور عراق آغاز شده است و حتی شهریور ماه سال جاری با پهلوگیری دو فروند نفتکش به نام های "لیانا" و "دان وان" در مجموع 24 میلیون لیتر بنزین پالایشگاههای امارات را در مخازن نفت بندرعباس تخلیه و ذخیره سازی کرد.
هر چند این دو محموله بنزین قرار است که به کشور عراق و یا کردستان عراق ترانزیت شود اما بر اساس توافقی که با بخش خصوصی انجام گرفته این دو محموله بنزین در بندرعباس به شبکه انتقال و توزیع فرآوردههای نفتی کشور تحویل می شود و معوض آن به عراق ارسال خواهد شد.
به عبارت دیگر، با آغاز ترانزیت بنزین برای نخستین بار امکان ترانزیت این فرآورده نفتی از کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس به ویژه امارات متحده عربی به عراق فراهم می شود.
این تجارت بنزینی در حالی بین سه کشور جمهوری اسلامی ایران، امارات متحده عربی و عراق شکل گرفته است که به دلیل فعالیت گروه تروریستی داعش در بخشهایی از عراق، فعالیت برخی از تاسیسات نفتی این کشور همچون پالایشگاه نفت بیجی متوقف شده است.
با توقف فعالیت پالایشگاه نفت بیجی و برخی از تاسیسات نفتی، هم اکنون شهروندان عراقی در استانهای مختلف این کشور با بحران و کمبود شدید بنزین دست و پنجه نرم میکنند که این موضوع علاوه بر اینکه منجر به شکل گیری صف های طولانی در پمپ بنزینهای عراق شده میزان قاچاق بنزین ایران به این کشور همسایه را هم افزایش داده است.
از این رو هر چند ایران قیمت بنزین در مبادی مرزی منتهی به عراق را تا سقف لیتری 3500 تومان افزایش داده است اما ترانزیت بنزین امارات و سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس منجر به فروکش کردن بحران بنزین در عراق خواهد شد.
در همین حال سید حمید حسینی هم اخیرا در گفتگو با مهر با بیان اینکه به دلیل شرایط خاص امنیتی عراق سوآپ فرآورده نفتی به عراق متوقف شده است، گفته است: دلیل فعالیت گروه تروریستی داعش در عراق شرکتهای سوآپ کننده فرآورده های نفتی تمایلی برای سوآپ سوخت به عراق را ندارند.
این عضو هیات مدیره اتحادیه فرآوردههای نفتی ایران همچنین با اشاره به وجود بحران تامین بنزین در عراق و اقلیم کردستان عراق، تصریح کرده است: شرکتهای خصوصی امکان تامین بنزین مورد نیاز عراق با ترانزیت و یا سوآپ بنزین از کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه امارات متحده عربی را دارند.
وی با اشاره به محدودیتهای ذخیره سازی بنزین در مبادی مرزی در غرب کشور، تاکید کرده است: ایران باید از این فرصت برای ترانزیت و سوآپ بنزین به عراق و در اختیار گرفتن بخشی از بازار سوخت این کشور همسایه استفاده کند.
در حال حاضر ظرفیت تولید بنزین در پالایشگاه های نفت ایران حدود 63 تا 65 میلیون لیتر است که پیش بینی می شود تا پایان سال جاری و بهره برداری از سه طرح پالایشگاهی این ظرفیت از مرز 70 میلیون لیتر در روز عبور کند.
منبع:مهر