به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز گزارش داده باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در صورتی که به توافق هستهای با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور دستیابد، از تمامی اختیاراتش برای اجتناب از تصویب آن در کنگره استفاده خواهد کرد.
این روزنامه آمریکایی مدعی شده در حالی که مذاکرهکنندگان دو طرف در حال بحث بر سر تعداد سانتریفیوژهای ایران هستند، طرف ایرانی تلویحاً این پیام را داده که حاضر است دستکم به طور موقت با «تعلیق» تحریمهایی که درآمدهای نفتی و روابط بانکی این کشور را مختل کردهاند را یپذیرد. نیویورکتایمز این ادعا را از قول مقامهای ایرانی و آمریکایی مطرح کرده است.
مقامات مورد استناد نیویورکتایمز میگویند وزارت خزانهداری در مطالعهای مشروح و مفصل که از انتشار علنی آن امتناع کرده به این نتیجه رسیده که آقای اوباما بدون نیاز به رأی کنگره از اختیارات لازم برای معلق کردن بخش اعظمی از این تحریمها برخوردار است. علیرغم این، وی قادر به لغو دائمی آن تحریمها نخواهد بود و این تنها کنگره است که میتواند چنین اقدامی انجام دهد.
مشاوران رئیس جمهوری آمریکا اکنون به این نتیجه رسیدهاند که حتی اگر دموکراتها بتوانند در انتخابات میاندورهای کنگره در ماه آینده قدرت را در مجلس سنا به دست گیرند باز هم نتیجه رأیگیری مورد نظر به نفع آنها نخواهد بود.
یک مقام بلندپایه آمریکایی میگوید: «به دنبال این هستیم که در هر گونه توافق جامع هستهای (با ایران) تا سالها نیازی به تصویب قانون در کنگره نداشته باشیم.»
مقامات کاخ سفید میگویند این طرح نباید موجب تعجب اعضای کنگره شوند. آنها به جلسههای استماعی اشاره میکنند که مذاکرهکنندگان ارشد آمریکا در خلال آنها استدلال میکردند که بهترین راه برای اطمینان از پایبندی ایران به تعهداتش، تعلیق گام به گام تحریمها علیه این کشور است و رئیس جمهور میتواند به همان سرعت که تحریمها را برداشت، آنها را بازگرداند.
برنادت میهان، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا روز جمعه گفت: «ما به صراحت گفتهایم که در ابتدا نظام تحریمهای آمریکا و تحریمهای بینالمللی به حالت تعلیق درمیآیند؛ و این را هم گفتهایم که رفع تحریمها تنها در صورتی اتفاق خواهد افتاد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأیید کند ایران معیارهای جدی و مهمی را رعایت کرده است. ما باید مطمئن شویم که پایبندی ایران، واقعی و ماندگار است.»
اما بسیاری از اعضای کنگره این طرح را تلاشی از طرف کاخ سفید برای خارج کردن آنها از دور بازی میدانند. برخی از مقامات اسرائیل که رأیگیری در کنگره درباره توافق جامع هستهای با ایران را بهرین راه برای فشار بر توافق مد نظر اوباما میدانند از این حیث با این اعضای کنگره همرأی و همنظر هستند.
خانم میهان میگوید ما در سیاستمان در قبال ایران برای کنگره هم نقشی در نظر گرفتهایم اما اعضای کنگره به دنبال آن هستند که نقشی فراتر و بیشتر از مشورت و توصیه داشته باشند. توافق بین ایران و کشورهای طرف مذاکراه (یعنی گروه 1+5) یک معاهده رسمی (formal treaty) نیست و بنابراین هیچ نیازی به کسب دو سوم از آراء اعضای سنا ندارد.
سناتور رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا چند روز پیش گفت: «انتظار من این است که در صورتی که یک توافق بالقوه به طور موثر و محسوس برنامه سلاحهای هستهای غیرقانونی ایران را نابود نکند، کنگره واکنش نشان بدهد. توافق هستهای نباید اجازه بدهد ایران به کشوری در آستانه هستهای شدن بدل شود.»
آقای منندز یکی از تندروترین نمایندگان کنگره است که از تصویب قانونی برای تشدید تحریمها علیه ایران در صورت عدم توافق هستهای با این کشور تا تاریخ 24 نوامبر (سوم آذرماه) حمایت کرده است.
سناتور مارک کرک، یکی دیگر از نمایندگان جمهوریخواه است که به تازگی گفته کنگره اجازه نخواهد داد رئیس جمهور به طور یکجانبه تحریمهایی علیه ایران را لغو کند که با قاطعیت در مجلس سنا رأی آورده است.
این اظهارات دولت آقای اوباما را نگران میکنند. در همین حال، آنها به اوباما یادآوری میکنند که برای دستیابی به توافق با ایران، نباید تنها در یک جا، بلکه در سه جا مذاکره کند.
اولین مذاکره، به نوشته نیویورکتایمز باید بین مذاکرهکنندگان اوباما و تیم مذاکرهکننده ایران به سرپرستی محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران انجام شود. مذاکره دوم بایستی بین آقای ظریف و نیروهایی در تهران انجام شود که هیچ منفعتی در توافق هستهای نمیبینند. و سومین مذاکره هم که گفتگوی دولت اوباما با کنگره است.
انتهای پیام/م.