بازار سرمایه در همه اقتصادهای پیشرو و در حال پیشرفت دنیا البته در کنار بازار مالی بستری است در خدمت رشد و توسعه بنگاههای تولیدی تا نهایت چرخ اقتصاد هر کشوری چرخشی رو به جلو داشته باشد؛ برای نمونه تازگیها کشور چین به منظور به حرکت درآوردن چرخه اقتصادی خود به بانکهای این کشور 8 میلیارد دلار اعتبار داده تا به کشاورزان و بنگاههای اقتصادی دوباره وام داده شود و گویا چشم بادامی ها هم فهمیده اند که بانک و سیاستهای پولی باید در خدمت کشاورزی و بنگاههای اقتصادی باشد.
اما در کشور ما داستان بازار سرمایه که رفته رفته به میانسالی و 50 سالگی نزدیک می شود قدری متفاوت است و دولتها وقتی به سراغ آن می روند که بخواهند از آن به عنوان شعار انتخاباتی استفاده کنند و یا تنها مردم را تشویق به حضور در بازار سرمایه کنند که عمکرد دولت یازدهم در عمر نزدیک به 20 ماهه خود هم از این ماجرا تاکنون مستثنی نبوده است.
سهامداران بورسی که قدری حافظه قویتری دارند به یاد می آورند که پیش از انتخابات 24 خرداد 92، رئیس ستاد انتخاباتی حسن روحانی با حضور در تالار شیشه ای وعدههای امیدبخشی در رابطه با بازار سرمایه به زبان جاری کرد و با مشخص شدن نتایج اولیه انتخابات نیز رکورد بیسابقهای در بورس تهران ثبت شد و شاخص بورس برای اولین بار از نیمه 46 هزار واحد عبور کرد و با تاکیدات رئیس جمهور و وزاری اقتصادی به تشویق مردم برای حضور در بازار سرمایه شاخص بورس "با" یا "بدون" منطق در مدت 6 ماه تقریبا دو برابر شد و قیمت سهام شرکتها نیز چند برابر.
و همین دسته از سهامداران حتما به یاد دارند که از 15 دیماه سال گذشته تاکنون و در این یکساله، شاخص بورس حدود 25 هزار واحد و قیمت سهام نیز چندین برابر افت را به خود دیده است.
جدای از دلایل و حق و یا ناحق بودن تداوم روند نزولی بازار سرمایه، استناد به این نکته پرمعنای وزیر امور اقتصادی دولت یازدهم خالی از لطفت نیست که در روز 14 دیماه امسال در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه مشکلات اقتصادی ایران شناسایی شده است گفت: فکر نمیکنم شاخص بازار سرمایه بیشتر از این کاهش یابد؛ چرا که معتقدیم در حال حاضر قیمت و شاخصها در بورس در کف هستند و عوامل واقعی از این کاهشها دفاع نمیکند.
اما اظهار نظر جالبتر آقای طیب نیا به این موضوع برمی گردد که در حالی که حدود 40 روز از تغییر رئیس سازمان بورس می گذرد و در این مدت بیشتر روزهای بازار سرمایه با روند ریزشی قیمت سهام و نیز شاخص بورس همراه بوده، و از طرفی دیگر محمد فطانت تاکنون نسخه شفابخشی را برای درمان مشکلات بورس ارائه نکرده است، وزیر امور اقتصادی و دارایی می گوید شرایط بورس ربطی به مدیریت آن ندارد و دفاع جانانه ای دارد از گزینه دولت یازدهم برای ریاست سازمان بورس.
به هر حال هر چند نقدهای محکمی در خصوص نبود برنامه از سوی محمد فطانت برای بهبود بازار سرمایه(با وجود گذشت 6 هفته از حضور وی بر صندلی ریاست بورس) از عملکرد وی می شود؛ اما برای اطلاع وزیر محترم اقتصاد گوشه ای از عملکرد رئیس جدیدی سازمان بورس در این مدت را در ادامه مورد اشاره قرار می دهیم.
نگاهی به وضعیت بازار سرمایه از زمان حضور محمد فطانت بر ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می دهد از 25 آذرما تاکنون بازار سهام 24 روز معاملاتی را سپری و شاخص بورس نیز از ارتفاع 69608 واحد در آن روز به کانال 65564 واحد نزول کرده است.
همچنین در این 24 روز، شاخص بورس 16 روز منفی را در مجموع با کاهش حدود 6000 واحدی و تنها 8 روز مثبت را با رشد 1599 واحدی به خود دیده و دماسنج بازار سرمایه به طور متوسط در هر روز 170 واحد ریزش داشته و ارزش کل بازار سرمایه نیز در این مدت از 314 هزار میلیارد تومان در روز 25 آذر به 295 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
همچنین در کارنامه 24 روزه محمد فطانت، در مجموع 12106 میلیون سهم و حق تقدم به ارزش 4755 میلیارد تومان در 979 هزار نوبت معاملاتی دادوستد شده که به طور میانگین در این مدت، روزانه 504 میلیون سهم و حق تقدم به ارزش 198 میلیارد تومان در 40 هزار نوبت خرید و فروش شده است.
جدای از این موضوع حضور و حمایت حقوقیها از بازار سرمایه نیز مثال زدنی و سرلوحه ای برای حقیقی های بازار است؛ بر اساس آمار تعداد 148 هزار و 756 میلیارد ریال سهم و حق تقدم از ابتدای امسال تا پایان آذر ماه توسط خریداران حقیقی در بازار سرمایه معامله شده که این میزان معامله برای حقوقی ها تنها 140 هزار و 957 میلیارد ریال بوده است.
این اتفاق در حالی رقم می خورد که در مدت مشابه سال 92، حقوقیها فعالیت بیشتری را در بورس از خود بجای گذاشتند و در این مدت 316 هزار و 642 میلیارد ریال سهم و حق تقدم توسط حقوقی ها و 200 هزار و 206 میلیارد ریال سهم توسط حقیقی ها دادوستد شد.
در پایان بنظر می رسد پرسشهای زیادی در ذهن سهامداران وجود دارد که تنها برخی از آنها برای پاسخگویی احتمالی تقدیم مقام عالی وزارت امور اقتصادی و دارایی میگردد. باشد که پاسخگویی شفاف دکتر طیب نیا، ابهام دیگر را از بازار سرمایه کنار بزند که این روزها تالار شیشه ای به از بین رفتن ابهامات نیاز مبرم دارد.
آقای وزیر، بنظر شما رشد دو برابری شاخص بورس و چند برابری قیمتها در مدت 6 ماه در سال گذشته که بی تاثیر از پیشنهاد شما به مردم برای آوردن سرمایه های خود به بورس نبوده، با چه منطقی اتفاق افتاده است؟
تثبیت و افزایش نرخ سود بانکی از نگاه شما که دانشآموخته اقتصاد هستید تهدیدی برای بنگاههای تولیدی و بازار سرمایه نیست؟
کارنامه رئیس بورس انتخابیتان چه عملکرد و نمره قابل دفاعی دارد...
شما برای بازار سرمایه بگویید که برنامه آقای فطانت برای بهبود اوضاع بورس در کوتاه و بلندمدت چیست؟
بنظر آقای طیبنیا، کف شاخص بورس و قیمت سهام شرکتها کجاست؟
فکر میکنید بازار سرمایه ما مشکلی دارد یا نه؟
شما چه تعریفی از نقش حقوقیها در بازار سرمایه دارید؟
...
مهدی حاجی وند
انتهای پیام/