به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عبدالباری عطوان در مطلبی با اشاره به مرگ ملک عبدالله و تغییرات جدید غیرمنتظره در خاندان پادشاهی نوشت: پادشاه جدید یعنی سلمان بن عبدالعزیز پنج سال اخیر را ساکت و ناظر بود و تلاش کرد که اقدامی انجام ندهد که وی را از رسیدن به تاج و تخت منع کند اما از لحظات اول انگشت بر نقشه حکومتی گذاشت و برخی از میراث پادشاه را در مرحله اول با براندازی خالد التویجری رئیس دربار پادشاهی و منشی ویژه و حافظ اسرار پادشاه فقید و نیز انتخاب محمد بن نایف وزیر کشور و مرد قوی در عربستان به عنوان جانشین ولیعهد و انتخاب فرزندش محمد بن سلمان وزیر دفاع علاوه بر ریاست دفتر خود یعنی رئیس دفتر شاه جدید، از بین برد. سلمان در واقع راه را بر متعب بن عبدالله فرزند پادشاه فقید که سمت جانشین ولیعهد را به وجود آورد بست و امیدهای متعب را نا امید کرد.
عطوان بیان کرد: در واقع سلمان بن عبدالعزیز با فرمان های جدید دو موضوع خیلی مهم که مشخص کننده چارچوب های دوره جدید وی است محقق ساخت؛ نخست بازگردان جناح السدیری خاندان سعودی به صدر و آنهم با قدرت با تثبیت و انتخاب دو نفر از نسل جوان یعنی محمد بن نایف و محمد بن سلمان در قوی ترین و مهمترین پست ها و وزارت خانه ها یعنی وزارت دفاع و کشور.عهده دار شدن مقاوم جانشینی ولیعهدی از سوی محمد نایف وی را در دو گام مانده به تخت و تاج قرار می دهد.
دوم، تقویت و تسهیل و شروع انتقال قدرت به نسل دوم از شاهزادگان یا نوه های ملک عبدالعزیز آل سعود و به شکل گزینشی با تمرکز بر اصل کفایت و وابستگی بر اساس معیارهایش.
عطوان می افزاید: طبیعی است که این تصمیمات سریع و ناگهانی تعجب برخی را برانگیزد و خشم برخی دیگر از شاهزادگان را در داخل خاندان به وجود آورد خواه برخی کهنه کاران که احساس می کنند کنار زده شده اند مانند نواف، مشعل و طلال بن عبدالعزیز و نیز شاهزادگان نسل دوم طماع برای دست یابی به سهم بیشتری از قدرت مانند سعود، خالد و ترکی و فرزندان سلطان یعنی بندر و خالد و فرزندان شاهزاده طلال یعنی ولید، ترکی و خالد و فرزندان ملک فهد یعنی محمد و عبدالعزیز و فرزندان ملک عبدالله یعنی متعب، مشعل و عبدالعزیز و فهرست طولانی دیگر.
وی می نویسد: هنوز زود است که در این باره پیشداوری شود.شاه سعودی جدید برای کاستن از خشم و ایجاد توازن داخلی اقدام به انتصاب این شاهزادگان کرد اما کاملا مشخص است که ملک سلمان مدتها قبل و از زمانی که بیماری شاه سعودی تشدید شده بود ارکان حکومت خود را مشخص کرده بود.
عطوان بیان کرد: نظام اساسی حکومتی در عربستان به پادشاه اختیار عزل یا نصب ولیعهد را داده است و پادشاه جدید با حکم انتخاب مقرن بن عبدالعزیز69 کوچکترین فرزند بنیانگذار عربستان نوین به عنوان ولیعهد علاوه بر پایان دادن به حرف و حدیث ها در داخل عربستان و خارج آن در این باره به برخی از تصمیمات پادشاه سعودی در این باره احترام گذاشت.احتمالا پادشاه جدید با این اقدام یعنی انتخاب مقرن و محمد بن نایف، راه را بر پیشداوری ها درباره توافق درباره اعطای پست جانشین ولیعهدی به متعب بن عبدالله فرزند بزرگ ملک عبدالله بست.هنوز واکنش متعب به کنار زدن خود و نیز مکان حضور خالد التویجری همپیمان سابق وی(متعب) پس از کنار زدن وی، مشخص نیست.
عطوان اعلام کرد: سئوالی که مطرح است درباره سیاست داخلی و خارجی ملک سلمان پادشاه است؟
اعتماد به محمد نایف از سوی پادشاه جدید نشان دهنده این است که سیاست امنیتی آهنین در برخورد با اسلامگراها ادامه خواهد یافت و احتمالا افزایش می یابد.هر آنچه درباره نزدیکی ملک سلمان با جریان اسلامی گفته شده است مبالغه آمیز است و اگر این نزدیکی هم باشد با موسسات دینی رسمی است و نه با مبلغان و شخصیت های دینی جوان.
چالش داخلی جدید پادشاه جدید کاستن درآمد عربستان به مقدر نصف به سبب کاهش قیمت نفت(حدود 200 میلیارد دلار) در نتیجه مخالفت عربستان با کاهش تولید در داخل سازمان اوپک، بالا رفتن بیکاری در میان جوانان به میزان 30 درصد و تمایل بسیاری از آنها به افراط گرایی اسلامی و نزدیک شدن به تکفر داعش سلفی و ایدئولوژی القاعده است.
در زمینه سیاست خارجی، پادشاه جدید خود را در یمن با کنار رفتن حزب اصلاح و افزایش قدرت دشمنانش یعنی حوثی ها بر این کشور بدون همپیمان می بیند.علاوه بر آن شکست سیاستهای عربستان در تغییر نظام در سوریه با تجهیز مخالفان سوری و حمایت از آنها را باید به آن بیفزاییم.
عطوان تاکید کرد: جای شگفتی نیست که ملک سلمان سیاست کشورش را در سوریه تغییر دهد و آرام آرام و به شکل تدریجی عقب نشینی کند زیرا وی مشکل شخصی با بشار اسد رئیس جمهوری سوریه- همانند برادرش که به سبب استفاده رئیس جمهوری از لفظ اشباح رجال اشاره به رهبران عرب در نشست سران عرب در شرم الشیخ- ندارد.بر این باور نیستیم که پادشاه جدید تغییری بر خط مشی کشورش که ایران را دشمن بزرگ می داند ایجاد کند.
شاید بیشترین تغییر احتمالی درباره پرونده خلیج فارس و اختلافات با کشورهای همسایه به ویژه قطر و توسعه روابط با مصر به ویژه که ملک سلمان مسئول پرونده مصر و اداره آن در عربستان بود، به وجود آید.
وی در پایان می نویسد: عربستان در حال ورود به مرحله انتقالی جدید که تغییرات داخلی و خارجی زیادی در مرحله آینده ایجاد می کند قرار دارد و حالت تردیدی که در چهار سال گذشته به سبب بیماری پادشاه عربستان داشت از بین می برد.
انتهای پیام/ر