به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، سفر دو کارشناس هلندی و بلژیکی به ایران در سال 1315 به منظور بررسی امکانات قانونی تشکیل سازمان بورس کافی بود تا مقدمات مطالعات اتاق صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی فراهم و در سال 1341 با تشکیل کمیسیونی موضوع تاسیس بورس اوراق بهادار به صورت جدی دنبال شود.
و سرانجام در سال 1345 بود که قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران تهیه و به مجلس ارائه و تصویب شد؛ و درست 47 سال و چنین روزی با عرضه و معامله سهام بانک توسعه معدنی و صنعتی و شرکت نفت پارس در ساعت 11 صبح پانزدهمین روز بهمن سال 1346، بورس ایران متولد شد و شروع بکار کرد.
اما در دهه اول عمر بورس و از سال 1346 تا سال 1357، در مدت 11 سال بازار سهام با 10 شرکت و سرمایه ای بالغ بر 6.2 میلیارد ریال به 142 شرکت با سرمایه ای بیش از 308 میلیارد ریال در سال 57 تبدیل شد؛ پس از انقلاب و وقفه موقت بورس بخاطر جنگ تحمیلی، دهه دوم عمر بازار سرمایه اولویت کشور نبود.
اما در دهه سوم و در سال 68 با تصویب اولین برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بازار سرمایه مورد توجه قرار گرفت و در دهه چهارم فعالیت خود نیز در پی تصویب قانون بازار اوراق بهادار، بورس تهران از سازمان عمومی غیرانتفاعی به شرکت سهامی عام تبدیل شد و دور جدید فعالیت و نیز رشد چشمگیر خود را آغاز کرد.
نگاهی به سالهای گذشته و شرایط کنونی بازار هم نشان از رشد بازار سرمایه در کشور از نظر حجم، ارزش و دفعات معاملات، حضور شرکتها در بورس و مسایلی از این دست دارد و وقتی بازار سرمایه کشور را با سایر کشورهای همتراز خود مقایسه می کنیم، در واقع قدری از غافله عقب هستیم.
با این حال تعداد سهامداران بورسی حالا 7 میلیون نفر شده که متاسفانه تعداد کمی از آنها در بازار سرمایه فعال هستند و باید به این تعداد، پتانسیل 45 میلیون نفری سهامداران عدالت را هم اضافه کنیم.
هر چند در مجموع حجم و ارزش معاملات در دهه گذشته نسبت به دهههای قبل از آن رشد چشمگیری داشته اما تعداد سهامداران و فرهنگ سهامداری در کشور متناسب با این رشد نبوده است و به لحاظ رفتارشناسی نیز کماکان دادوستد اوراق بهادار در بورس کشور بر بستر هیجان انجام می شود.
شاید باید به این نکته در نگاهی کلان تامل کرد که راه رشد اقتصادی کشور را در جاده ای بغیر از حضور پررنگ بانکها در اقتصاد و سرمایه گذاری مستقیم دولت در بخش های گوناگون آن هم با تکیه بر فروش نفت جستجو کرد و باید در پی اقتصاد رقابتی و حضور فعالتر بخش خصوصی در اقتصاد که برآیند حضور تک تک افراد جامع است بود؛ و باید سرمایه گذاران خرد و حقیقی را دوباره با بازار سرمایه ای آشتی داد که از آنها حمایت کند نه این که دشمن مال و جانشان باشد.
به هر حال چه اقتصاد کشور دولت محور باشد و چه در آرزوی مردمی و بخش خصوصی محور شدن، بازار سرمایه کشور امروز 47 ساله شده است، بورسی 47 ساله که البته هنوز کودک است و تا بلوغ راه و فاصله زیادی دارد. با این حال "تولد 47 سالگی بورس مبارک!"
* مهدی حاجیوند
انتهای پیام/