به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، در روزهایی که مذاکره کنندگان ایرانی و همتایان آمریکایی آنها در ژنو دور دیگری از مذاکرات هستهای را به پیش میبرند و در حالی که در داخل کشور نیز نیز بازار "توافق سیاسی" یا "تفاهم سیاسی" داغ است، در دادگاهی در ایالت ویرجینیایی آمریکا یک جاسوس سابق سازمان سیا به نام جفری الکساندر استرلینگ بهاتهام نقض "قانون جاسوسی" (Espionage Act) و افشای اطلاعات اقدامات سازمان سیا علیه ایران با عنوان "عملیات مرلین" دستگیر شد.
استرلینگ در 14 می 1993 به سازمان سیا پیوست. وی در سال 1995 افسر عملیاتی در کارگروه ویژه ایران در بخش شرق نزدیک و جنوب آسیا شد. استرلینگ دارای یک دسترسی محرمانه درجه بالا بوده و به اطلاعات محرمانه حساس، شامل مکاتبات محرمانه، خبرچینها و عملیاتهای سیا دسترسی داشت.
استرلینگ چه ارتباطی با برنامه هستهای ایران دارد؟
جیمز رایزن، نویسنده روزنامه نیویورکتایمز، در ژانویه سال 2006 کتابی با عنوان "وضعیت جنگی: تاریخ محرمانه سیا و دولت بوش" منتشر کرد. در این کتاب پرده از بسیاری فعالیتهای سازمان سیا برداشته شده، برای نمونه در آن اعلام شده که در سال 2000، سازمان سیا عملیاتی را برای به تأخیر انداختن ــ در آنچه ادعا میشد برنامه هستهای تسلیحاتی ایران است ــ انجام داده است.
سازمان سیا با نفوذ به ایمیلهای رایزن متوجه شد که یکی از منابع اطلاعاتی وی استرلینگ است. رایزن در کتابش نوشته بود سیا یک دانشمند هستهای را استخدام کرد تا طرحهای ناقص و اشتباه کلاهک هستهای را در فوریه سال 2000 به ایرانیها ارائه کند. رایزن در کتابش مینویسد که کلینتون این عملیات را تأیید کرده بود و دولت بوش نیز آن را ادامه داد.
رایزن در کتابش مدعی میشود که عملیات مرلین با افشای آن توسط دانشمندی روسی به مقامات ایرانی به شکست میانجامد، زیرا مطابق آنچه وی مینویسد دانشمند روس یک جاسوس دو جانبه بوده و عملیات سازمان سیا را به مقامات ایرانی افشاء کرده بود.
پرونده استرلینگ و تردیدهای آژانس
در حالیکه محاکمه استرلینگ ادامه دارد دو دیپلمات غربی در گفتگو با نشریه آمریکایی بلومبرگ اعلام کردند که در پی افشای اطلاعات مرتبط با این پرونده احتمال دارد که بازرسهای آژانس بینالمللی انرژی هستهای بار دیگر اطلاعاتی را که از سازمانهای جاسوسی غربی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران دریافت کردهاند، مورد ارزیابی مجدد قرار دهند.
از سوی دیگر پیتر جنینکز، نماینده سابق انگلستان در آژانس، میگوید: " این داستان نشان از این احتمال دارد که سازمانهای اطلاعاتی دشمن قصد داشتهاند اسنادی را در ایران قرار دهند که آژانس بعداً آنها را کشف کند. این امر مسئلهای بزرگ به نظر میرسد".
یکی از سخنگویان آژانس اعلام کرده است که این سازمان در حال ارزیابی جامع اطلاعاتی است که دریافت داشته است. سازمان سیا هنوز واکنشی به این گزارشها نشان نداده است.
بر اساس تلگرافی متعلق به می 1997 که به دادگاه ارائه شده "هدف [عملیات سازمان سیا] قرار دادن مقادیر زیادی اطلاعات ساختگی در برنامه هستهای تسلیحاتی ایران بود تا آنها وارد مسیری بیسرانجام شده و پول و زمانشان هدر رود".
آیا اطلاعاتی که به آژانس ارائه شده به مانند عملیات مرلین ساختگی نیست؟
اما این اولین باری نیست که مقامات آژانس درباره صحت اطلاعاتی که ادعا دارند ایران دارای برنامه هستهای نظامی بوده است ابراز تردید میکنند. در حقیقت، دو تن از رؤسای سابق آژانس یعنی هانس بلیکس و محمد البرادعی زمانی که ریاست این نهاد دیدبان سازمان ملل را بر عهده داشتند انتقادات زیادی به این اسناد وارد کرده بودند.
بلیکس: برخی اوقات نگران میشوم این اتهاماتی که از جانب سازمانهای اطلاعاتی خارجی مطرح میشوند میتوانند از جانب دولتها برای مظنون جلوه دادن ایران مورد استفاده قرار گیرند.
بلیکس که بلیکس که از سال 1981 تا 1997 مدیر کل آژانس بود، زمانی که از سال 2000 تا 2003 بهعنوان رئیس کمیسیون نظارت، راستیآزمایی و بازرسی سازمان ملل در تسلیحات کشتار جمعی عراق فعالیت میکرد با مقامات آمریکایی اختلافات بسیاری داشت. وی میگوید به اطلاعاتی که برای متهم کردن ایران و عراق مورد استفاده قرار میگیرند با دیده تردید مینگرد: "اغلب گفتهام که به همان اندازه اطلاعات درست، اطلاعات تحریف شده دارید".
بلیکس با اشاره به اتهامات علیه ایران درباره تحقیقات تسلیحات هستهای که در گزارشهای آژانس منتشر شدهاند میگوید: "برخی اوقات نگران میشوم این اتهاماتی که از جانب سازمانهای اطلاعاتی خارجی مطرح میشوند میتوانند از جانب دولتها برای مظنون جلوه دادن ایران مورد استفاده قرار گیرند".
بهگفته بلیکس چنین اتهاماتی "میتوانند بهعنوان تکنیکی برای نگهداشتن دولت [ایران] زیر سایه اتهام مورد استفاده قرار گیرد." وی میگوید که آژانس "باید محتاط بوده و اجازه ندهد به درون چنین تاکتیکی کشیده شود".
البرادعی در خاطرات خود مینویسد که درباره صحت اسناد ارائه شده در سال 2005 که ایران را متهم به فعالیت در حوزه تسلیحات هستهای میکرد دچار تردید بود
دولت جرج بوش در سال 2005 اسناد زیادی را به آژانس ارائه کردند که ادعا داشتند مرتبط با تحقیقات ایران در حوزه تسلیحات هستهای و برنامه توسعه از سال 2001 تا 2003 است. اسرائیل نیز اسناد و اطلاعاتی ارائه کرد که ایران را متهم به فعالیت در حوزه تسلیحات هستهای در سالهای 2008 و 2009 میکردند.
محمد البرادعی، جانشین بلیکس در آژانس، در خاطرات خود در سال 2001 مینویسد که درباره صحت این اسناد دچار تردید بود. وی در برابر فشارهای آمریکا و متحدین اروپایی آن در سال 2009 برای انتشار "پیوستی" در گزارش آژانس و بر اساس اسناد مذکور، مقاومت کرد.
آمانو؛ مردی که تردیدی در استفاده از اطلاعات سیا علیه ایران ندارد
اما آمانو پذیرفت که این کار را انجام دهد و پیوست "ابعاد نظامی احتمالی" برنامه هستهای ایران در نوامبر 2011 منتشر شد. در مذاکرات هستهای کنونی، گروه 1+5 اعلام کرده که ایران باید درباره اسناد و گزارشهای اطلاعاتی توصیف شده در این پیوست، توضیح دهد.
دو نفر دیگر از مقامات ارشد سابق آژانس نیز در انتقاد از این سازمان بهدلیل انتشار بدون بررسی و بیقید و شرط این اسناد در پیوست گزارش نوامبر 2011 به بلیکس پیوستهاند. رابرت کلی، رئیس تیم بازرسان عراق در دوران بلیکس و البرادعی، و طارق رئوف، رئیس سابق اداره هماهنگی سیاستهای راستیآزمایی و امنیتی آژانس، نوشتهاند که این پیوست شامل "اغراق، ابهام و انتخاب هدفمند کلمات" در ارائه اطلاعاتی بوده که از جانب اعضای نامشخص آژانس و درباره سیلندرهای ادعایی در تأسیسات نظامی پارچین، ارائه گشتهاند.
آیا زمان راستیآزمایی ادعاهای آژانس فرا نرسیده است؟
اطلاعاتی که آژانس طی یک دهه اخیر برای گنجاندن عبارت "ابعاد نظامی احتمالی" برنامه هستهای ایران در گزارشهایش مورد استفاده کرده عمدتا توسط سازمانهای اطلاعاتی غربی و موساد تهیه شدهاند، همان سازمانهایی که از ترور دانشمندان هستهای ایران و تروریسم سایبری برای عقب راندن برنامه هستهای ایران ابایی نداشتهاند.
اسناد اطلاعاتی ــ مشهور به "اسناد لپتاپی" ــ که برای اولین بار در سالهای 2004 و 2005 گزارش شدند توسط سازمان مجاهدین خلق ارائه شدهاند. کارستن وویگت، مقام ارشد سابق اطلاعاتی آلمان، در سال 2013 تأیید کرد که گروه مجاهدین خلق [منافین] در سال 2004 این اسناد را به سازمانهای اطلاعاتی آلمان ارائه کردهاند.
اکنون حتی یک جاسوس سابق آمریکایی به علت افشای عملیاتهای خرابکارانه سیا در برنامه هستهای کشورمان – فرستادن نقشههای اولیه ساخت یک بمب هستهای به ایران (!) – تحت محاکمه قرار گرفته است. همانگونه که دان جوینر، استاد دانشگاه آلابامای آمریکا، میگوید عملیاتهای پنهانی سیا نمایانگر تاکتیکهایی هستند که آمریکا و متحدین آن علیه ایران به کار بردهاند. "ارائه اسناد جعلی و ساختگی هستهای بخشی واقعی از فعالیتهای این دولتها برای به بیراهه کشیدن برنامه هستهای ایران بودند. این افشاگری خطرات اتکای آژانس به اطلاعاتی را نشان میدهد که توسط طرفهای سوم و دولتهایی که برنامههای سیاسیشان دارای جهتگیری خصمانه نسبت به ایران است، تهیه شدهاند".
بلومبرگ به نقل از دو دیپلمات غربی گفته که اکنون بازرسین میخواهند صحت اطلاعات ارائه شده توسط سازمانهای جاسوسی غربی را مورد بازرسی دوباره قرار دهند. امیدواریم یوکیا آمانو، شهامت دو سلف خود را داشته و بعد از تمام این واقعیتها اندکی تردید در استفاده از این نوع اطلاعات به خود بدهد. گزارشهای وی یکی از دلایل اعمال یک دهه تحریمهای ظالمانه علیه مردم ایران بوده است. بهتر است وی پیش از آنکه گزارش دیگری درباره برنامه هستهای ایران امضاء کند اندکی پیگیر اخبار محاکمه جفری الکساندر استرلینگ باشد.
انتهای پیام/