به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم،«ضمانت محکم خواسته های فرا توافقی»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم محمد صفری است که در آن می خوانید؛بیانیه لوزان سوئیس که قرار است تیرماه 1394 به توافق هسته ای تبدیل شود، باعث بروز و آشکار شدن بسیاری از مسائلی شده که نشان دهنده نقاط قوت و ضعف این بیانیه و به تبع آن، توافق احتمالی است که قرار است تا 3 ماه آینده امضا شود.
بازرسی های آژانس از تأسیسات هسته ای ایران، چگونگی لغو تحریم های اعمال شده علیه ایران، پروتکل الحاقی، تحقیق و توسعه هسته ای در جمهوری اسلامی و چندین مورد دیگر که حاوی پیام و مسائلی است که از سوی غرب و البته در رأس آن آمریکا مطرح می شود.
پس از بیانیه سوئیس بود که زبان آمریکایی ها بیشتر باز شد تا خواسته های فرا قانونی و فرا توافقی خود را مطرح کنند. علی رغم این که در بیانیه لوزان سوئیس موارد ادعایی قید نشده است، اما «فکت شیت» آمریکایی ها بسیار فراتر از آن چیزی است که در گفت وگوها، بیانیه سوئیس و در آینده در توافق هسته ای گنجانده خواهد شد.
یکی از مسائل و موضوعاتی که مورد توجه کارشناسان، تحلیل گران و منتقدین در ایران قرار گرفته است، نوع بازرسی های آژانس و گزارش هایی است که از سوی آمانو درباره فعالیت های هسته ای کشورمان منتشر می شود.
در سنوات گذشته هم دیده شده که آمانو در گزارش های خود، این شک و شبهه را بر فعالیت های هسته ای ایران وارد کرده است که، «هنوز درباره مقاصد ایران برای به کارگیری برنامه هسته ای در فعالیت های اعلام نشده دیگر، تردید وجود دارد.»این سخن روز سه شنبه هم تکرار شد.
این موضع و نوع گزارش های آژانس یکی از اصلی ترین موانع بر سر راه پایان موضوع هسته ای ایران بوده است که از سوی غرب بزرگنمایی و دروغ پردازی شده است.
به همین خاطر است که، اگر در نهایت، توافق میان ایران و 1+5 به دست آید، از سوی آژانس، هیچگونه تضمینی برای پایداری توافق وجود نخواهد داشت چراکه رویکردهای آژانس در قبال ایران سیاسی و دوگانه بوده است و قطعاً این روش پس از امضای توافق هم ادامه خواهد داشت، حال آن که اگر براساس توافق هسته ای، پروتکل الحاقی از سوی ایران به صورت داوطلبانه اجرا شود، تنها لازم است، ایران براساس منافع ملی و امنیتی خود با درخواست بازرسی آژانس از یک مرکز غیرهسته ای مخالفت کند و آنگاه گزارش دبیرکل آژانس با محوریت همین مخالفت منتشر خواهد شد و سپس شورای حکام و 1+5 و ... وارد عمل می شوند و ایران را متهم به نقض توافق نامه خواهند کرد.
بر همگان آشکار و روشن است که نمی توان به نوع رفتار و عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی به خاطر سیاسی کاری هایی که در قبال ایران داشته است، اعتماد کرد. همانطور که نمی توان به آمریکا اعتماد داشت.
اکنون 18 ماه از توافق اولیه می گذرد، جمهوری اسلامی ایران براساس همان توافق، بر تعهداتی که داده پایبند بوده است و حتی براساس اذعان و اعتراف 1+5 و آژانس، ایران تخلفی در این زمینه نداشته است. اما در مقابل طرف غربی گفت وگوهای هسته ای، بارها تعهدات خود را زیر پا گذاشته و در تازه ترین خلف وعده خود، تحریم های بانک تجارت و 32 شرکت ایرانی را بازگرداند.
این اقدام در آستانه توافقی انجام می شود که نزدیک به 2 سال بر سر آن گفت وگو شده و اکنون می رود تا شاید به نتیجه برسد. چنین اقداماتی در این 18 ماه گذشته چندین بار اتفاق افتاده است، اما در قبال چنین اقدامات خارج از توافق، تضمین هایی که بتواند این عهد شکنی را با پاسخ متقابل روبرو سازد، وجود نداشته یا اعمال نشده است.
مسئله مهمی که منتقدین نسبت به رفتار طرف مقابل به ویژه آمریکایی ها دارند، ضمانت هایی است که باید در جریان گفت وگوهای 3 ماه آینده برای دستیابی به توافق نهایی لحاظ شود. مباحثی که درباره درزهای توافق احتمالی در فضای رسانه ای و سیاسی مطرح می شود، علی رغم این که تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان، مورد تایید و تمهید هستند، می تواند به هر چه روشن تر کردن ابعاد شبهات بیانیه سوئیس و سرانجام توافق، یاری رساند.
اما برای رفع نگرانی اقدامات آینده آژانس علیه ایران پس از توافق چه راهکاری می توان اندیشید؟ آیا می توان یک کمیته ای متشکل از کشورهای بی طرف که تنها نقطه نظرشان متوجه حقایق و واقعیاتی باشد که در تأسیسات هسته ای ایران و فعالیت های صلح آمیزی که انجام می دهد، تشکیل داد؟
آیا می توان در توافق به این نتیجه رسید که گزارش های آژانس مثلا مورد بررسی در «نم» کشورهای غیرمتعهد قرار گیرد و آنها کمیته ای را به همین منظور تشکیل دهند، البته با درخواست ایران.
و یا، بازرسان آژانس تحت شرایط خاصی انتخاب شوند و کمیته ای مستقل و بی طرف آنها را انتخاب کند تا از اعمال نفوذ بر روی آنها جلوگیری شود؟
جالب است که سیاستمداران آمریکایی هم نسبت به نوع بازرسی های آژانس ابهام وارد کرده اند، به این خاطر که از نظر آنها باید ساز و کاری آماده شود تا برای بازرسی از ایران که کشور پهناوری است و با این ظرفیت و تعداد منابع انسانی آژانس نمی توان به خوبی هرگوشه از ایران را بازرسی کرد.
با همه این اوضاع، تنها و مهمترین مسئله، ضمانت های اجرایی محکم برای رسیدن به توافق نیاز است.
شاید در قبال توافقی که در آینده به دست خواهد آمد، یکی از ضمانت هایی که می تواند در روند گفت وگوها مطرح شود، برچیدن تاسیسات نظامی هسته ای رژیم صهیونیستی باشد. اگر قرار است، امتیازی داده شود، آمریکا هم باید امتیازاتی را برای ایران در نظر بگیرد. هر آنچه هست، تأمین ضمانت محکم و کافی است.
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.
بازگشت به صفحه سایر رسانه ها