به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم،سندی در سی و یکم فروردین 1322 هجری خورشیدی به ثبت رسید مبنی بر این که وزارت دارایی ایران با پیشنهاد بانک ملی، برای بستن قرارداد چاپ اسکناس با یک شرکت انگلیسی موافقت کرد.
این سند نشان می دهد که «الله یار صالح» وزیر دارایی وقت ، به بانک ملی ایران اجازه داده بود تا قرارداد چاپ یک هزار و 600 میلیون ریال اسکناس را با شرکت انگلیسی «برادیروی ویلکینسن» امضا کند.
اسکناس، کاغذ رایجی است که به عنوان پشتوانه ی دولت ها در خزانه و به جای سکه های طلا و نقره، در اختیار مردم قرار می گیرد. ریشه ی این واژه، از کلمه ی فرانسوی آسی نیا، به معنای تضمین پرداخت وجه از طرف دولت است و در زبان روسی آسیگناتیا خوانده می شود. بهره گیری از این واژه در ایران در زمان فتحعلی شاه قاجار و با عنوان اسکناس رایج شد.
قدیمی ترین اسکناس شناخته شده در ایران، کاغذ یک درهمی چاپ شده در دوره ی ایلخانان است که بر روی آن، عبارت«لا اله الا الله، محمداً رسول الله» چاپ شده بود. این اسکناس ایرانی، در اواخر قرن هفتم هجری و در هنگام سلطنت گیخاتوخان چاپ شد. پادشاه ایلخانی به دلیل خالی شدن خزانه و کسری بودجه، به پیشنهاد عزالدین مظفر وزیر خود، پول کاغذی به نام چاو (موسوم به چاو مبارک) در تبریز منتشر کرد که با استقبال عمومی رو به رو نشد و استفاده از آن به فراموشی سپرده شد.
صرافی های بزرگ و کوچک تا 1266 هجری خورشیدی، مهم ترین نهادهای مالی ایران را تشکیل می دادند تا آن که با شکل گیری بانک تازه ی شرق که مرکزش در لندن بود و در جنوب آسیا فعالیت های اقتصادی انجام می داد، در تهران نیز چاپ نوعی پول کاغذی به صورت حواله صورت پذیرفت.
پس از مدتی امتیاز چاپ اسکناس از بانک جدید شرق به بانک شاهی واگذار شد. در 1285 هجری خورشیدی، نمایندگان نخستین مجلس شورای ملی خواستار تشکیل بانک ملی شدند و سرانجام در هفدهم شهریور 1307 هجری خورشیدی این بانک شروع به کار کرد. در این سال ایران حق انحصاری نشر اسکناس را به مبلغ 200 هزار لیره ی انگلیس خریداری کرد و مسوولیت چاپ اسکناس به بانک ملی ایران واگذار شد.
پس از یکسال اسکناس های چاپ شده ی پیشین از رده خارج شدند و به موجب ماده ی پنج قانون اصلاح (قانون واحد و مقیاس پول) حق انحصاری انتشار اسکناس به مدت 10 سال به بانک ملی واگذار شد. از این تاریخ به بعد تعیین نوع طرح و مبلغ، نوع اسکناس و تعداد آنها را بانک ملی برعهده داشت. نخستین اسکناس بانک ملی در فروردین 1311 هجری خورشیدی در لندن چاپ شد. بانک ملی تا 1339 هجری خورشیدی اقدام به نشر اسکناس می کرد تا این که با تشکیل بانک مرکزی، حق نشر اسکناس به این بانک داده شد که این امر تا کنون ادامه دارد.
ایران تا پیش از 1362 هجری خورشیدی اسکناس مورد نیاز خود را به کشورهای خارجی به ویژه انگلیس سفارش می داد. اما از این سال به بعد با تشکیل کارخانه ی تولید کاغذ اوراق بهادار، اسکناس ها روی کاغذ ایرانی چاپ شدند و از 1367 خورشیدی تاکنون تمامی اسکناس های ایران در داخل کشور چاپ می شوند.
گروه اطلاع رسانی ایرنا در مرور اسناد تاریخی، در موارد خاص با سندهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... روبرو می شود که اطلاع رسانی آن می تواند برای مخاطبان قابل استفاده و در خور تامل باشد.
عکس پیوست به خبر، مربوط به سند یاد شده است.
منبع:ایرنا
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.
بازگشت به صفحه سایر رسانه ها