آیا هند افغانستان را به پاکستان واگذار کرده است؟

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، «ایمل فیضی» کارشناس مسائل سیاسی افغانستان و سخنگوی سابق حامد کرزی، در گفت‌وگو با الجزیره، روابط افغانستان، پاکستان و هند را بررسی کرد و گفت که اشرف‌غنی رئیس‌جمهور افغانستان برای اولین بار به دهلی‌نو سفر می‌کند و پس از حدود 7 ماه از مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری افغانستان، سفر 3 روزه اشرف‌غنی به هند فرصت خوبی برای جلب نظر مقامات دهلی‌نو است.

در ماه‌های اخیر دولت کابل با تغییر اساسی در سیاست‌های خارجی‌اش مبنی بر نزدیکی با اسلام‌آباد، پیام‌های متفاوتی را به دهلی‌نو ارسال کرده است.

مسئله مهم این است که اشرف‌غنی در این سفر باید رهبران هند را متقاعد کند که بهبود روابط با اسلام‌آباد نقش مهم و سازنده دهلی‌نو در افغانستان را زیر سؤال نخواهد برد. بدین معنا که پیام رئیس‌جمهور افغانستان برای هند باید شفاف و بدون ابهام باشد: هند متحد استراتژیک افغانستان باقی خواهد ماند.

روابط گره خورده

از زمان روی کار آمدن اشرف‌غنی در افغانستان، رئیس‌جمهور افغانستان تلاش می‌کند تا پاکستان و ساختارهای نظامی این کشور ارتباط نزدیکی برقرار کند.

اعزام دانشجویان افسری افغان به پاکستان برای آموزش، صدور مجوز بازرسی از زندانیان افغان توسط افسران وزارت اطلاعات پاکستان و انجام عملیات نظامی در خاک افغانستان بنابه درخواست نظامیان پاکستانی از جمله تلاش‌های اشرف‌غنی برای نزدیکی به اسلام‌آباد است.

براساس گزارش وزارت کشور پاکستان و منابع محلی در افغانستان، دولت کابل به نیروهای امنیتی اسلام‌آباد مجوز انجام عملیات نظامی مشترک در مناطق شرقی افغانستان (ننگرهار و کنر) را صادر کرد که چندی بعد توسط دو کشور تکذیب شد.

رئیس‌جمهور افغانستان در سخنرانی خود در هجدهمین نشست سارک در کاتماندو نپال ناامنی‌های جاری در افغانستان را جنگ نیابتی میان هند و پاکستان خواند که به دخالت‌های نظامی پاکستان در افغانستان را چهره قانونی داد.

در واقع مسئله جنگ نیابتی در افغانستان که توسط اشرف‌غنی مطرح شد به نگرانی‌های ارتش پاکستان در مورد گسترش نقش هند در افغانستان که تهدیدی برای منافع اسلام‌آباد در این کشور محسوب می‌شود، را اعتبار بخشید.

گفته می‌شود رئیس‌جمهور افغانستان برای برقراری ثبات و امنیت در کشورش از طریق آغاز مذاکرات صلح با طالبان افغانستان به دنبال نزدیکی با اسلام‌آباد است اما به چه قیمتی؟

سیاست دلجویی

کابل تاکنون در قبال همکاری‌های صادقانه خود با اسلام‌آباد چه چیزی را بدست آورده است؟ باتوجه به نزدیکی اسلام‌آباد به رهبری طالبان افغانستان در خاک خود، تاکنون چه اقداماتی را برای تسهیل روند صلح انجام داده است؟ مانند همیشه – تنها تعهدهای پوشالی.

در روزهای اخیر، اوضاع امنیتی در افغانستان به شدت رو به وخامت گذاشته و روزانه حملات تروریستی در مناطق مختلف این کشور رو به افزایش است. به عنوان مثال، در حمله تروریستی اخیر در شهر جلال آباد، 35 غیرنظامی کشته و بیش از 100 نفر زخمی شدند که 2 برادر جوان که تازه ازدواج کرده بودند، نیز در میان قربانیان این حمله مشاهده شدند.

سیاست دلجویی اشرف‌غنی در قبال پاکستان نه تنها مانع بهبود اوضاع امنیتی در افغانستان شد بلکه سدی در روابط کابل – دهلی‌نو ایجاد کرده است. گزارش‌های اخیر رسانه حاکی از آن است که هند افغانستان را به پاکستان رقیب دیرینه خود واگذار کرده است.

اگر به نقش دهلی‌نو در افغانستان در دهه گذشته نگاهی بیندازیم، کمک‌های هند در این کشور بیشتر بر زمینه‌های تحصیلات، کشاورزی، ساخت مؤسسات و دیگر زمینه‌هایی که به سود مردم افغانستان باشد، متمرکز بوده است.

هند پیوندهای تاریخی و فرهنگی دیرینه‌ای با افغانستان دارد که موجب شده تا دهلی‌نو نقش مهمی در توسعه و بازسازی افغانستان در یک دهه اخیر بازی کند.

هند پس از آمریکا، انگلیس، ژاپن و آلمان پنجمین کشور کمک‌کننده به افغانستان محسوب می‌شود. این کشور تاکنون بیش از 2 میلیارد دلار در زمینه‌های انرژی، جاده‌سازی، کشاورزی و تحصیلات به افغانستان کمک‌های مالی فراهم کرده است.

دهلی‌نو در سال‌های اخیر بیش از صدها بورسیه تحصیلی برای دانشجویان و کارمندان دولت افغانستان ارائه کرده که بیشتر این تحصیل کنندگان به کشورشان بازگشتند و نقش‌های مهمی در اوضاع افغانستان ایفا می‌کنند.

سازمان‌های دولتی و خصوصی هند در معدن سنگ آهن «حاجیگک» در افغانستان سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این کشور همچنین در زمینه تسهیل روابط تجاری افغانستان با ایران نیز به دولت کابل کمک‌های فراوانی کرده و علاوه براین دهلی‌نو در حال ساخت سد برق آبی به ارزش 200 میلیون دلار در شرق افغانستان است.

دوست‌های دیرینه

به توجه به اقدامات هند که در بالا گفته شد، با قاطعیت می‌توان گفت که این پروژه برای توسعه اقتصادی و اجتماعی افغانستان بسیار مهم و حیاتی است و حتی این پروژه در دراز مدت برای پاکستان نیز بهره‌وری‌هایی نیز در پی خواهد داشت.

در سفر رسمی اشرف‌غنی به هند، رئیس‌جمهور افغانستان باید این مسئله را دوباره به مقامات دهلی‌نو القا کند که افغانستان هنوز به حفظ روابط نزدیک با این کشور متعهد است و دوست و شریک هند باقی خواهد ماند.

اشرف‌غنی باید این مسئله را نیز روشن بسازد که افغانستان هرگز اجازه نخواهد داد که سیاست خارجی افغانستان به ویژه در خصوص روابط کابل – دهلی‌نو تحت کنترل اسلام‌آباد درآید.

در همین راستا، هند باید افغانستان را به عنوان اولویت استراتژیک خود حفظ کند و بهبود و تقویت روابط دوجانبه با افغانستان به ویژه با اشرف‌غنی ادامه دهد.

انتهای پیام/.