به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم،دکتر نورالله صالحی آسفیجی در گفتوگو با (ایسنا)در خصوص اثر تک نرخی شدن ارز در اقتصاد ایران اظهار کرد: در اولین نگاه و در اثر تک نرخی شدن ارز قطعا فضای سفته بازی در بازار ارز از بین خواهد رود زیرا چند نرخی بودن ارز در بازار آزاد و غیر رسمی باعث میشود، سفته بازی در بازار ارز شکل گیرد. دلالان و سفته بازان از چند نرخی ارز سوء استفاده میکنند که این امر باعث میشود، فضای تولید به سمت فضای سفته بازی رونق پیدا کند. بنابراین هر چقدر تفاوت بین نرخهای ارز بیشتر باشد، فضای سفته بازی نیز بیشتر میشود و به دنبال آن تاثیر بسزایی بر صادرات و واردات کشور خواهد گذاشت.
وی ادامه داد: اگر از جنبه صادرات به این مسئله نگاه کنیم، چند نرخی بودن ارز باعث میشود، تولید داخل کاهش پیدا کند و اقتصاد از تولید خارج و به سمت سفته بازی سوق پیدا میکند، در نتیجه قیمت کالاهای داخلی افزایش پیدا میکند که این امر سبب افزایش تورم و به تبع آن بالا رفتن قیمت کالاهای داخلی خواهد شد در نتیجه در صادرات دچار مشکل میشویم و انگیزه صادرات نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
بازار به سمت سفتهبازی میرود
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان با بیان اینکه، نیاز داریم ارز مورد نظر خود را تامین کنیم، اظهار کرد: قیمت ارز را بانک مرکزی و یا قیمت بازار آزاد تعیین میکنند که این قیمتهای چندگانه باعث میشود کشور ارز مورد نیاز را برای ورود کالاهای وارداتی از جای دیگری فراهم کند.
صالحی آسفیجی تصریح کرد: از طرفی قسمت عمدهای از ارز موجود در کشور، با توجه به چند نرخی بودن ارز به سمت خرید کالاهایی میرود که کالاهای اساسی و ضروری کشور نیستند و قسمت دیگری از ارز به سمت فضای سفته بازی میرود که سبب میشود کشور نتواند ارز لازم را برای کالاهای وارداتی تامین کند و در نتیجه دولت مجبور است یکسری سیاستهایی اتخاذ کند که ارز لازم را برای واردات کالاهای مورد نیاز و یا سایر خدمات که برای جامعه ضروری است از جاهای دیگر فراهم کند.
وی تصریح کرد: در اصول اولیه علم اقتصاد، هدف این است که اقتصاد را به سمت رقابت کامل سوق دهیم. زمانی که ما با این نوع سیستم ارزی مواجه هستیم قطعا از فضای رقابتی دور خواهیم شد. اگر اقتصاد را به سمت تک نرخی شدن ارز سوق دهیم، قطعا اقتصاد به سمت رقابت کامل، شفاف و روشن حرکت میکند.
این دکتری اقتصاد گفت: در کنار سیاست تک نرخی شدن ارز باید این نکته را مورد توجه قرار دهیم، با توجه به شرایط فعلی - محدودیت منابع ارزی- که به علت تحریمها بر کشور حاکم است، باید مواظب باشیم این سیاست را با برنامه اجرا کنیم که مواجه با محدودیت منابع ارزی نشویم.
تک نرخی ارز، ثبات در بازارها
این اقتصاددان تاکید کرد: چند نرخی بودن ارز در اقتصاد، نوعی رانت و فساد ایجاد میکند که یک نوع بیماری در اقتصاد محسوب میشود. با رفتن به سمت تک نرخی شدن ارز میتوان این فساد را از بین برد ضمن آنکه میتوان از تولید واقعی نیز حمایت کرد که در این صورت یک ثبات در بازار ارز فراهم خواهد شد که سبب ثبات در سایر بازارها نیز شده و اقتصاد را از رکود خارج خواهد کرد.
وی اضافه کرد: با تک نرخی شدن ارز قطعا تورم تا حدودی کنترل میشود، اما در اقتصاد ایران عوامل دیگری همچون وجود نرخ بالای سود بانکی هستند که بر روی تورم اثر بیشتری دارند.
بازیگران اصلی اقتصاد ایران
صالحی آسفیجی با اشاره به بازیگر اصلی اقتصاد ایران گفت: اکنون بانکها بازیگران اصلی اقتصاد ایران هستند. بانکها، بازیگران خوبی برای منافع خودشان هستند و متاسفانه در جهت منافع جامعه حرکت نمیکنند. مشکل عمده در کشور، ریشه بیکاری و تورم در ایران، نرخهای بالای سودهای بانکی است.
این دکتری اقتصاد افزود: اکثر اقتصاددانان بزرگ غربی نیز اعتقاد دارند علت بیکاری و تورم در نرخ سود بانکی است. در اقتصاد ایران آن نقاطی که بیشترین سود را از تورم میبرند، سیستم بانکی است، به این علت که با افزایش نرخ بهره و تورم تقاضا برای وام افزایش پیدا میکند.
وی با بیان اینکه، در سیستم بانکی خرید و فروش پول صورت میگیرد، ادامه داد: اقتصاد زمانی موثر است و رفاه جامعه و شهروندان جامعه را فراهم میکند که در این اقتصاد بازار وام و وام دهی وجود نداشته باشد. در هر اقتصادی که بازار وام و وامدهی بیشتر باشد آن اقتصاد ناسالمتر است. اقتصادی که جامعه را تحریک کند به سمت بدهی (وام) این اقتصاد ناسالمتر و ناکارآمدتر است.
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان در پایان خاطرنشان کرد: با تک نرخی شدن ارز نقدینگی به سمت تولید خواهد رفت. اگر تک نرخی شدن ارز حل شود اما وجود سود بالای بانکی آن را حل نکنیم همچنان مشکل تولید و تورم خواهیم داشت پس معتقدم در گام بعدی باید سیستم بانکی را اصلاح کرد.
منبع:ایسنا