عراقچی: در مذاکرات بر اساس خطوط قرمز و چارچوب‌ها حرکت می‌کنیم

خبرگزاری تسنیم: معاون وزارت امور خارجه کشورمان در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه ۲ گفت: در مذاکرات بر اساس خطوط قرمز و چارچوب‌ها حرکت می‌کنیم.

به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم، سید عباس عراقچی معاون وزارت امور خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای کشورمان دوشنبه‌شب در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما حضور یافت.

عراقچی که برای ادامه مذاکرات هسته‌ای فردا راهی وین می‌شود، گفت: ما به‌صورت مرتب پس از هر دور مذاکرات در کمیسیون‌های مجلس حضور پیدا کرده و به توضیحاتی می‌پرداختیم اما دیروز درخواست شد که در جلسه غیرعلنی به توضیحاتی بپردازیم و 4 نفر از نمایندگان دیدگاه‌های‌شان را مطرح کرده و دکتر ظریف نیز به تشریح موضوعاتی پرداخت.

عراقچی درباره بازرسی از سایت‌های نظامی ایران بر اساس توافق هسته‌ای گفت: این موضوع بسیار حساسی است و بسیاری از منتقدین با حساسیت زیادی به‌عنوان خط قرمز با آن برخورد کردند. دیپلمات‌ها و مذاکره کنندگان دقیقاً مطابق دستور العمل‌های‌شان رفتار می‌کنند و در هر گفت‌وگویی دیپلمات مأمور است بر اساس یک دستور العمل رفتار کند. در موضوع هسته‌ای که مربوط به امنیت ملی ما است چارچوب‌ها و اصول و خطوط قرمزی وجود دارند و مقام معظم رهبری در سخنرانی‌هایی که داشتند خطوط قرمز را تعیین کرده‌اند. دستور العمل‌ها و چارچوب‌ها و خطوط قرمز مشخص می‌شود و ما بر اساس این چارچوب حرکت می‌کنیم.

وی اضافه کرد: اجازه نمی‌دهیم که از نظارت‌ها سوء استفاده و دسترسی به اطلاعات سری کشور و شناسایی دانشمندان و سیاست‌ها داده شود و این خطوط قرمز پررنگ کشور است. یکی از چارچوب‌های شناخته شده بین المللی پروتکل الحاقی است که در تکمیل ان‌پی‌تی نوشته شده است که یک سری بازرسی‌های گسترده‌تر و دسترسی وسیع‌تر برای آژانس فراهم می‌آورد.

معاون وزیر امور خارجه ایران گفت: ما مأمور به مذاکره هستیم و هنوز توافقی صورت نگرفته و اگر چیزی خلاف نظر مجلس است باید موافقت مجلس گرفته شود و در طول مذاکره اختیار پذیرش پروتکل الحاقی به ما داده شده بود. در توافق نهایی ذکر خواهد شد که پذیرش پروتکل الحاقی منوط به نظر مجلس خواهد بود و هیچ چیزی بدون طی روال قانونی خود مورد پذیرش نخواهد بود. در صورت تصویب پروتکل الحاقی دسترسی به سایت هسته‌ای از جمله سایت‌های نظامی نیز وجود دارد که این دسترسی مدیریت شده است که به‌معنای این است که اگر مأموری از آژانس موظف شود که وارد سایتی شود به‌گونه‌ای وارد می‌شود که هیچ‌گونه اطلاعات اضافی کسب نکند و بازرسین آژانس برای کنترل اینکه در مکانی فعالیت رادیواکتیوی انجام شده یک نمونه برداری محیطی انجام خواهند داد، حتی می‌توان چشمان بازرس را ببندیم و همه وسایلش را از او بگیریم و چشم‌بسته به مکان مورد نظر برده شود و در همان نقطه چشمش باز می‌شود و نمونه برداری محیطی انجام می‌شود و دوباره چشمانش بسته می‌شود و به بیرون محیط برده خواهد شد و می‌توان روی تمامی دستگاه را پوشاند. در واقع بازرس چشم‌بسته وارد یک مکان شده و تنها نمونه برداری می‌کند و خارج می‌شود. اگر بازرسی مدیریت شده در چارچوب بازرسی ممنوعه مقام معظم رهبری باشد سمعاً و طاعتاً قبول می‌کنیم و حتماً خواهیم گفت که اجازه این دسترسی مدیریت شده را نخواهیم داد.

وی افزود: امکان سوء استفاده از بازرسی وجود ندارد. آژانس بدون مدرک و دلیل نمی‌تواند ادعایی کند و اگر دستمالی که نمونه برداری کرده هیچ‌گونه تشعشع رادیو اکتیو نداشته باشد چگونه خواهد توانست ادعای بازرسی بیشتر بکند. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که راه‌هایی وجود دارد که جلوی زیاده خواهی را در پروتکل الحاقی بگیریم و پیشتر نیز دو سال و نیم پروتکل الحاقی را اجرا کردیم و گزارشی نداریم که سازمان‌های نظامی از اجرای این پروتکل شکایتی داشته باشند ولی اگر این دسترسی مدیریت شده جزو خط قرمزهای مقام معظم رهبری باشد آن را نخواهیم پذیرفت.

عراقچی اضافه کرد: سالهای زیادی است که در حال کار با آژانس هستیم و تجربه‌های زیادی کسب کرده‌ایم و البته هزینه‌های زیادی را به‌دلیل بی‌تجربگی‌ها داده‌ایم و نباید به بازرسان آژانس اجازه سوء استفاده بدهیم و اگر باز جمع‌بندی شود که با تمامی حساسیت‌ها اسرار فاش خواهد شد پروتکل الحاقی را نخواهیم پذیرفت، مثلاً آژانس مدعی شده که در مریوان آزمایش هسته‌ای انجام شده و ما به آژانس اعلام کرده‌ایم که در کجای مریوان این انجام شده اما این آژانس نتوانست ادعای خود را ثابت کند و زمانی که نتوانست ادعای خود را اثبات کند ادعای خود را پس گرفت.

وی گفت: دسترسی به پارچین داده شده بود و بازرسین چشمانشان را بستیم و نمونه برداری شد. ما امنیت ملی خود و اسرار نظامی خود را با هیچ‌چیزی مبادله نخواهیم کرد و به هیچ قیمتی اجازه نمی‌دهیم خدشه‌ای به آن وارد شود و قابل معامله با هیچ‌چیزی نیست. اوایل مذاکرات بحثهایی درباره موضوع موشکی مطرح شده بود اما چنان با قاطعیت برخورد شد که کاملاً کنار گذاشته شد.

معاون وزیر امور خارجه ایران گفت: ما باید جلوی دشمن محکم بایستیم و اجازه هر اقدامی را ندهیم. آنها اخیراً برای سومین بار خواستار دسترسی به سایت پارچین شدند که اجازه در این باره صادر نشده است. بین دسترسی و بازرسی باید تفاوت قایل شد و اجازه سوء استفاده از این بازرسی‌ها را نخواهیم داد.

وی افزود: در بازرسی‌ها باید مراقب باشیم که دشمن همیشه منتظر ورود از نقاط ضعفمان است اما اگر در طول زمان به شرایطی برسیم که منجر به فسخ توافق شود اولاً بازگشت تحریم‌ها به آن آسانی که بوده نخواهد بود و تحریم کنونی 7 الی 8 سال طول کشید که به ساختار کنونی رسید و اگر ما به نقطه‌ای برسیم که تصمیم بگیریم برگردیم به نقطه اول، همه شرایط برای برگشت وجود دارد. در برخی موارد برگشت پذیری فوری است، مثلاً در فردو همچنان بیش از 1000 سانتریفیوژ وجود دارد که طی یک ساعت امکان تزریق گاز وجود دارد و می‌توان در یک فاصله معقول به حالت اول خود بازگردیم.

عراقچی اضافه کرد: کیفیت توافق را فدای سرعت نخواهیم کرد و با کمال دقت در ضمایم کار خواهیم کرد حتی اگر بیش از 10 تیر طول بکشد توافقی خواهیم داشت که منافع ملت ایران را تضمین کند و در جزئیات باید همه‌چیز بر اساس منافع ما تأمین شده باشد. در زمینه تحریم‌ها همزمان با اقدامات ایران باید لغو شود. فرض کنید 10 تیر به توافق برسیم که در اینجا یک وقفه برای تأیید این توافق در کنگره خواهیم داشت که تقریباً 52 روز به طول خواهد کشید. کنگره پس از لوزان وارد موضوع شد، چون احساس می‌کردند که این توافق متعادل نبوده و بیشتر به‌نفع ایران است وارد شد و اعلام کرد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.

وی گفت: تا زمانی که دولت آمریکا آمادگی خود برای اجرا را اعلام نکند ما هیچ اقدامی را انجام نخواهیم داد. ما با دولت آمریکا مواجه هستیم و پس از توافق، باید آمادگی خود برای اجرا را اعلام کند و طی 52 روز هیچ‌کاری نخواهیم کرد تا دولت آمریکا آمادگی خود برای اجرای توافق را اعلام کند و اجرای تعهدات از زمانی آغاز می‌شود که کار کنگره تمام شود و دولت اعلام کند که آماده اجرای توافق است. پس از آن باید یک سری اقدامات انجام شود. اشکالی که وجود دارد این است که تعهداتی که ما باید انجام دهیم زمان‌بر است و کاری که آنها باید انجام دهند و اعلام کنند که تحریم‌های‌شان را بردارند زیاد زمان‌بر نیست. آنها تا زمانی که تحریم‌های‌شان را برندارند ما اقدامی نمی‌کنیم و آنها نیز اعلام کرده‌اند تا زمانی که اقدامات ما انجام نشود تحریم‌ها برداشته نمی‌شود. برای ما اصل همزمانی بسیار مهم است و این یکی از نقاط‌های اختلاف است البته یک راه‌حل‌هایی پیدا شده و فکر می‌کنیم که کارایی دارد و اصل همزمانی برای اجرای تعهدات ما و تعهدات آنها صورت بگیرد و احتمال دارد که لغو تحریم‌ها با سرعت بیشتری انجام شود.

عراقچی گفت: در توافق ژنو که در لوزان هم تکرار شده اعلام شده که تمامی تحریم‌ها به‌طور جامع لغو خواهد شد و دسترسی ایران به بازارهای انرژی، فناوری و مالی فراهم خواهد شد و در لوزان هم این موضوع تکرار شد اما چیزی که در عمل اتفاق می‌افتد تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی از جمله بانکی مالی، خدمات مالی، سوئیفت، کشتی‌رانی، بنادر و تمام تحریم‌هایی که در این مدت گذاشته شده برداشته می‌شود. در پیش‌نویس‌هایی که در حال نگارش آن هستیم به جزئیات پرداخته شده است. ان‌شاءالله تمامی موضوعات به‌صراحت خواهد آمد. توافق نهایی ما متن اصلی‌اش حدود 20 صفحه است و 5 عدد ضمیمه دارد که برخی از آنها تا 20 الی 30 صفحه دارد و توافق نهایی چیزی حدود 60 صفحه خواهد داشت. یکی از مؤلفه‌های توافق نهایی این است که همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران ترغیب خواهد شد.

وی اضافه کرد: تحریم‌های اولیه و ثانویه تحریم‌های آمریکا است. آمریکا پس از حادثه گروگان گیری تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کرد که به آن می‌گویند تحریم‌های اولیه که بر اساس آن شهروندان آمریکایی حق تجارت با ایران نداشتند اما در رابطه با موضوع هسته‌ای تحریم‌های جدیدی گذاشت که برای کشورهای دیگر گذاشت که طبق آن اعلام کرد که کشورهای دیگر باید از تحریم‌های آمریکا تبعیت کنند و در غیر این صورت تحریم خواهند شد که این تحریم‌های ثانویه است. تحریم‌های اولیه به‌خاطر هسته‌ای نبوده و زمانی رفع خواهد شد که آمریکا و ایران وارد مذاکرات دوجانبه شوند که من هیچ چشم‌اندازی برای آنها نمی‌بینم. از همین الآن اعتراض شرکت‌های آمریکایی شروع شده که آمریکا در حال مذاکره است اما ثمره این مذاکره برای اروپایی‌ها خواهد بود.

وی گفت: ما مذاکره در خصوص روابط دوجانبه نمی‌کنیم. تحریم‌های اصلی که علیه ایران به‌صورت ناعادلانه گذاشته شده تقریباً 80 درصد آن به‌دلیل موضوع هسته‌ای بوده که با توافق، این تحریم‌ها برداشته می‌شود. ما معتقدیم که باید خود قانون لغو شود و آنها می‌گویند که اجرای قانون باید متوقف شود.

عراقچی افزود: آژانس فقط برای تأیید اجرای توافق خواهد بود و هیچ نقطه منفی در عملکرد آژانس در طول توافق ژنو ندیدیم و زیاد جای نگرانی نیست. اما موضوع "بررسی ابعاد احتمالی نظامی" کاملاً جدای از توافق و مذاکرات است. یک سری ادعاهایی درباره برنامه هسته‌ای ایران وجود داشته که ایران پیش از سال 2003 یک سری سؤالاتی نسبت به گذشته و در 12 حوزه سؤالاتی وجود داشته است. این موضوع بسیار پیچیده است و غربی‌ها به‌راحتی دست از سر آن برنمی‌دارند چون مبنای تمامی تحریم‌ها همین موضوع بوده است. در زمان دکتر لاریجانی به مطالعات ادعایی پاسخ داده شد و غربی‌ها بر اساس این مطالعات ادعایی سؤالاتی را مطرح کردند. فرض کنید که حتی مذاکرات شکست بخورد اما همچنان باید به آژانس درباره بررسی ابعاد احتمالی نظامی پاسخ داده شود.

معاون وزیر امور خارجه ایران گفت: طرف مقابل ما حسن نیت ندارد و از آژانس و ابزارهای دیگر برای مچ‌گیری علیه ما استفاده خواهد کرد. ما بنای کارمان را بر اساس اطمینان نخواهیم گذاشت بلکه بر اساس اقدامات اطمینان‌ساز خواهیم گذاشت. شرایطی ایجاد کردیم که بر اساس چارجوب توافق نهایی پی‌ام‌دی نیز حل شود.

انتهای پیام/.*