دکتر ابراهیم متقی عضو هیات علمی و استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران  اظهار داشت: مسئله راستی آزمایی آژانس از سال‌ های گذشته وجود داشته اما در بیانیه لوزان این راستی آزمایی برای تعهدات جمهوری اسلامی ماهیتی پیچیده‌ تر پیدا کرده است یعنی ارتباط مستقیم با موضوع پروتکل الحاقی پیدا می‌ کند. 

وی با اشاره به گزارشات دوپهلوی آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: در بسیاری از گزارش‌هایی که آمانو برای ایران منتشر کرده همواره روی دو موضوع تاکید داشته است؛ موضوع اول این است که ایران همکاری‌های لازم را در ارتباط با آژانس انجام داده و نکته دوم اینکه ایران انحراف هسته‌ ای مشخصی در سال‌ های گذشته نداشته است اما آمانو در عین حال همواره گفته که آژانس نمی‌تواند تایید کند در سال ‌های قبل فعالیت ‌های ایران انحراف نداشته است.

وی افزود: از همه مهم ‌تر گزارشی است که آمانو در نوامبر2013 منتشر کرد و به‌عنوان پاراگراف‌های اتهامی 64بند را در رابطه با ایران مورد تأکید قرار داد. در آن پاراگراف‌های اتهامی مسئله مربوط به (پی.ام.دی) وجود دارد. 

متقی اضافه کرد: اگر خواسته باشیم رابطه‌ ای بین راستی ‌آزمایی، آژانس و انحراف هسته ‌ای داشته باشیم فکر می ‌کنم که حداقل 5 سال طول بکشد تا اینکه آژانس در ارتباط با راستی آزمایی گزارشی را بدهد و در آن گزارش نشان دهد مسایل ایران و آژانس حل شده است.

استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران با اشاره به فرایند راستی آزمایی آژانس گفت: این فرایند راستی‌ آزمایی خودش مشکلات ساختاری زیادی را به‌ وجود می ‌آورد و به همین دلیل است که مشکلات بحث مربوط به راستی آزمایی تا سال‌های طولانی باقی خواهد ماند، بنابراین ابهام در وضعیت و آینده تحریم‌ها وجود دارد. 

وی افزود: اگر ایده آل دولت لغو تحریم‌هاست دولت در ارتباط با بیانیه لوزان و مواضع اتخاذ شده به ایده‌آلش نرسیده است. 

متقی اضافه کرد: با توجه به تاریخ رفتارهای آمریکا و الگوهای رفتاری آمریکا در برداشتن تحریم از کشورها من بعید می‌دانم در جولای تحریم‌ها برداشته شود.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران، اصل هفتم منشور ملل متحد را مورد اشاره قرار داد و گفت: اصلا فصل 7منشور ملل متحد در فضای سیاست بین‌الملل، فصل مجازات است؛ یعنی مربوط به کشورهایی است که امنیت بین‌الملل را در وضعیت مخاطره قرار می‌دهد و در نتیجه هر قطعنامه‌ای که صادر شود تعهدات کشورهایی را که قبلا محکوم شده‌اند، به نوعی گسترش خواهد داد. 

وی افزود: امروز معلوم نیست که مفاد این قطعنامه چیست اما ما با افتخار اعلام می‌کنیم که یک قطعنامه جدید وضع خواهد شد!

استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران درخصوص تلاشهای انجام شده تیم ایرانی برای رفع تحریم ها گفت: اینکه تیم مذاکره‌کننده روی این موضوع تاکید داشته که ما درصدد رفع قطعنامه 1929هستیم ولی واقعیت این است که مشکل تحریمی ما مربوط به تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اروپاست. 

متقی افزود: این تحریم‌ها، تحریم‌هایی هستند که آمریکا و اتحادیه اروپا خارج از قطعنامه‌های شورای امنیت اعمال کردند؛ یعنی اینجا یک بحث خیلی جدی وجود دارد و آن این است که کدام‌یک از قطعنامه‌ها مشکلات بیشتری را برای اقتصاد و ساختار مالی و بانکی و بورس ایران به‌وجود آورده است؟ اینجاست که ما در یک فضای ابهام قرار داریم و فضای ابهام این است که قطعنامه جدید چه خواهد بود و چه تعهدات جدیدی را برای ما ایجاد می‌کند؟ عموما قطعنامه‌های فصل 7منشور ملل متحد تعهدات جدیدی را به‌ وجود می‌آورد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران، با تاکید بر اینکه قطعنامه جدید سازمان ملل نمی تواند تحریم های آمریکا و اروپا را لغو کند گفت: یکی از مقامات تیم مذاکره‌کننده این بحث را مطرح کرد که قطعنامه جدید در چارچوب ماده41 منشور ملل خواهد بود. ماده 41عمدتا در راستای اعمال محدودیت‌های گسترده به غیر از اقدام نظامی است. 

وی افزود: به همین دلیل است که حتی قطعنامه جدید نمی‌تواند تحریم‌های سازمان ملل را به‌طور کامل بردارد به‌ویژه وقتی که بحث هسته ‌ای و بحث غنی‌سازی با موضوعات دیگر سیاست خارجی و رویکرد راهبردی ایران پیوند پیدا کرده است. 

متقی اضافه کرد: از همه مهم ‌تر وقتی که آژانس درگیر این موضوع می‌ شود نمی‌توان انتظار داشت که آژانس رویکرد حمایتی از ما داشته باشد؛ ‌با توجه به اینکه بحث مربوط به پروتکل الحاقی هم در وضعیت موجود مشکلات ما را در رابطه با آژانس بیشتر خواهد کرد.

استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران درخصوص کشورهایی که پروتکل تاحاقی را پذیرفته اند گفت: تنها 67کشور فقط تصویب کرده‌اند. پذیرش با تصویب فرق دارد. نکته بعدی اینکه ما در وضعیت اتهامی قرار داریم، از سوی بسیاری از کشورها حقوق بین‌الملل را به حقوق داخلی خودشان ترجیح می‌دهند که درباره ایران این موضوع صدق نمی‌کند. این کشورهایی که پروتکل را اجرا می‌ کنند هیچ‌کدامشان در وضعیت تحریم‌ های گسترده قرار ندارند.

وی افزود: اصلا پروتکل الحاقی را مجموعه‌های آمریکایی در دهه 1980برنامه‌ریزی کردند برای اینکه سازوکارهای نظارتی جدیدی برای کشورهایی مثل ایران یا عراق به‌وجود بیاورند. 

متقی اضافه کرد: حرفشان هم این است که باید از قدرت‌سازی‌ و امکان انحراف کشورها جلوگیری شود؛ یعنی قبل از اینکه تفکر انحراف ایجاد شود، کنترل شوند. وضعیت ما با خیلی از کشورهایی که قابلیت صنعتی ندارند و در وضعیت غنی‌سازی‌ قرار نگرفته ‌اند خیلی متفاوت است.

منبع:پارس نیوز

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها