به گزارش گروه رسانههای
خبرگزاری تسنیم، تقابل بین سنت و مدرنیته از دیرباز یکی از مسائل مهم جوامع مختلف بود. اما این مهم در کشورهای دیگر رنگ و بوی دیگری گرفت. در شرایطی که بسیاری از کشورهایی که مدرنیته را در تقابل با گذشته خود قرار دادند سعی در اصلاح رفتار گذشته خود را داشتند جوامعی که تفکر روشنفکری در آن ها وارداتی بود سعی داشتند به هر نحو ممکن گذشته خود را با پتک خراب کنند و بنایی نامتجانس با آن را بسازند.
هنر سینما به عنوان یکی از ابزارهای روشنفکری در این زمینه بسیار مهم ظاهر شد. ایران به عنوان کشوری که روشنفکرانش بیشتر ناقص الخلقه و وارداتی بودند در کارزار هنری به هر میزان که توان داشتند سنت را مورد آماج حملات خود قرار دادند. کار به جایی رسید که دین و دین مداری نیز همسنگ سنت شدند و با بی رحمی تمام مورد حمله قرار گرفتند. فیلم های فراوانی نظیر شام آخر، قصه پریا، جدایی نادر از سیمین، درباره الی، کنعان و... در این زمینه ساخته شد تا نشان دهند سنت تفکری جامانده برای زندگی امروز است.
اما از طرف دیگر غرب به رهبری آمریکا دقیقا راه مخالف را طی کرد. پس از مدتی جامعه شناسان آمریکایی به این نتیجه رسیدند که تکریم سنت و گذشته هویت شهروندان را تأمین می کند. آنها تا زمانی که نسبت به گذشته خود افتخار نکنند نمی توانند کشوری مقتدر را بسازند. هر چند این گذشته به قول خودشان وحشی و مملو از کشتار رنگین پوستان باشد. آن ها برای تکریم کشور نیاز داشتن حتی کابوی ها به عنوان تنها نماد کلاسیک آمریکا را مورد ارج قرار دهند.
آن ها برای تزریق این سیاست به جامعه مثل همیشه از ابزار هالیوود استفاده کردند. در این گزارش به دو مثال درباره تکریم قهرمانان کلاسیک در هالیوود در حوزه انیمیشن اشاره می کنیم.
وودی در داستان اسباب بازی
وودی یک عروسک کابوی گاوچران است که صاحبش وی را به شدت دوست دارد و هیچ وقت این عروسک را از خود جدا نمی کند اما بعد از اینکه مادرش یک عروسک دیگر(باز) که یک فضانورد با لوازم های الکترونیکی است را به وی هدیه می دهد دیگر نسبت به وودی دلزده می شود و هر روز با باز خود را سرگرم می کند این شرایط ادامه پیدا می کند تا اینکه برای اسباب بازی های داستان مشکلی ایجاد می شود. وودی با اینکه باز را دشمن خود میداند اما برای حل مشکل اسباب بازی ها ایثار می کند و خود را به خطر می اندازد و همین موضوع باعث می شود باز نیز به قدرت وودی پی ببرد و همراه وی شود.
در لابلای این انیمیشن به این نکته پی میبریم که می شود سنت و مدرنیته در کنار یکدیگر قرار گیرند و اتفاقا این موضوع باعث افزایش قدرت روح جمعی می شود اما باز هم تأکید می کند حتی اگر این دو عنصر در کنار یکدیگر قرار بگیرند باز این سنت است که رهبری جمع را بر عهده می گیرد.
کلینت استیوود در انیمیشن رنگو
رنگو داستان یک آفتاب پرست ضعیف از لحاظ اعتماد به نفس و جثه است که از بد حادثه به طور ناگهانی کلانتر یه محل می شود. رنگو از زمانی اعتماد به نفسش زیاد می شود که در عالمی شبیه به رویا با کلینت استیوود بازیگر نام اشنای فیلم های وسترن نظیر خوب، بد و زشت آشنا می شود. رنگو استیوود را روح غرب می خواند.
«رنگو» در حالی که ادای دینی به ژانر وسترن دارد تا یادآور تاریخ نداشته آمریکاییها باشد، از طرف دیگر مسایل سیاسی اخیر ایالات متحده را با کمال ظرافت مطرح میکند، قهرمانی میسازد که واقعی نیست و مثل فیلسوفها در برابر مدرنیته شهردار هم میایستد و از زندگی عادی مردم دفاع میکند. او در برابر لاک پشت که نماد قوانین اجتماعی و مجریان قانون است و با سرعت زیاد، تجارت جهانی را در هدف دارد میایستد و فیلم در عین حال این شخصیت را در نمادی کاملا متضاد یعنی لاک پشت مجسم کرده است تا نشان دهد چقدر از سرعت واقعی و زیربنایی دور است.
رنگو از بالای تپه نمایی از شهر لاسوگاس را با ساختمانهای مدرن، آب و هوایی مناسب و چمنزارهای زیبا می بیند. او با خود میگوید: آب را کنترل کنی همه چیز را کنترل کردی.
در اینجا نیز نویسنده و کارگردان نقبی به معنای شهر مدرن از نظر سیاستمداران زدهاند: شهری که نماد قمار، الکل و همه نوع بیاخلاقی است.
این موارد گفته شده مثال های کوتاهی بود تا نشان دهیم به چه شکلی هالیوود در صدد است روح گذشته خود را در کالبد جامع خود نهادینه کند. اما در این سوی دنیا روشنفکران غرب زده ایرانی تمام تلاش خود را برای رهایی جستن از گذشته خود می کنند.